Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với mình, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.Bình Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang cãi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài Gòn giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được thì có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ý nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
Vì vậy, có người dễ nổi nóng đã cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của mình nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong lòng, ta không còn giữ được mình.
Có người bạn của tôi bình thường hiền queo, ai nói gì cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn mình đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại vì nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đình, tình yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu mình hiểu thì sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp tìm cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lý:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
Vì thế, các chuyên gia tâm lý khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ý, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đình lớn tiếng, ồn ào đánh cãi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực thì đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn thì sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến não quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "hình tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần gì học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đã vậy, trong nhà trường, gia đình cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn thì chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là hình mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử thì chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn vì con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết thì… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lý phần ngọn, còn cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè mình để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay bình tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương mình. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lý. Như vậy, người sống có lý trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
Còn cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương thì cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, tình cảm. Đó mới là gia tài quý giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người thì vòng lao lý chờ mình là chắc chắn. Một khi đã gây ra sự cố mới hối thì đâu còn kịp. Nhiều người bình luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc mình chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được gì sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lý năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đình, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà mình nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Trong không khí ồn ào của buổi tiệc ông vẫn ngồi im lặng như chìm đắm trong một cõi xa vắng.....
Sau một thời gian khá lâu do một sự tình cờ ông lại cùng tu học trong một đạo tràng với tôi. Sự tình cờ nối tiếp nhau hình như đến để cho tôi được biết nguyên nhân của ánh mắt u uẩn của người đàn ông. Qua những mẩu tâm sự, tôi được biết những ngày tháng khó quên, những ngày tháng đau thương của ông.
Trước đây khoảng hơn 10 năm, ông cũng như bao nhiêu người thành công khác, có nhà cửa, có vợ, có một cô con gái bé bỏng thật xinh. Rồi kinh tế đi xuống, hãng ông làm đóng cửa, ông nộp đơn rất nhiều chỗ nhưng vẫn không nơi nào nhận ông. Dịp may mà ông chờ đợi hình như còn xa lắm.
Tiền thất nghiệp hết, số khách làm nail của vợ ông cũng giảm dần, tiền mang về không đủ cho bà mua sắm quần áo. Thấy vợ lạnh nhạt và thường đi, về không có giờ giấc, ông rất buồn, nhưng đành vậy thôi, ông bắt đầu bị bệnh, một bệnh mà bác sĩ không tìm ra, người ông tím bầm lên như người bị đòn, bác sĩ không tìm ra bệnh và kết luận là ông bị tress.
Vợ ông thường có những buổi đi về thất thường, ông cũng không giám hỏi, chỉ lặng lẽ lo việc nhà và lê gót đến sở thất nghiệp để mong tìm việc. Thời gian trôi, tiền nợ nhà không thanh toán nổi, nhà bị xiết, gia đình ông phải vào ở trong một shelter. Nhưng shelter không phải là một cái khách sạn, mỗi sáng họ cho ăn sáng rồi phải đi ra ngoài đi kiếm việc làm, để đến chiều tối quay trở lại ăn tối và giang sơn chỉ là một khoảng trống đủ để trải tấm vải xuống ngả lưng, có những hôm về trể, mọi chỗ đều đã có người chiếm, gia đình ông phải nằm cạnh cầu tiêu, đêm về tiếng giựt nước làm cho ông mất ngủ. nhưng đó vẫn không phải là điểm đáng ngại bằng mỗi sáu tháng lại phải tìm cho ra một shelter khác để xin vào. Vào dịp lễ cũng có những nhà hảo tâm đến phát quà, đồ chơi cho trẻ con....
Khi ấy con gái ông đã ba tuổi, nỗi lo ngại cho việc đi học của con làm ông càng lo lắng thêm, người ông gầy dộc đi, bệnh ông nặng thêm, không có bảo hiểm, không có việc làm, ông phó mặc cho định mệnh. Ông đi xin phụ cấp nhà cửa để cho con có một chỗ nương thân ổn định. Danh sách chờ dài dằng dặc, không biết chờ đến bao giờ.
Họa vô đơn chí, một ngày nọ vợ và con ông đã không trở lại shelter vào buổi chiều, có lẽ bà vợ chịu không nổi cảnh đọa đầy bên người chồng không có nhà cửa, không có việc làm, phải chuyển từ shelter này qua shelter khác. Từ đó ông trở thành một người không nhà cửa, không gia đình. Anh em ở xa và ông cũng không muốn nhờ vả. Cứ như thế sống một cuộc sống vô vọng, ông nộp đơn xin làm bất cứ việc gì để có tiền dù ít để trả tiền share phòng.
Ông đã dấu đi bằng cấp để xin một chân bồi bàn trong một tiệm phở, tiền vừa đủ cho ông share một căn phòng và ăn uống. Một hôm ông đang dọn bàn, một ông khách vỗ vai ông reo lên:
- Tuân, ông nhận ra tôi không, Vũ đây.
Vũ là một đồng nghiệp của ông ở sở cũ.
Ông giật mình quay lại, mừng tủi giữa khách hàng và người bồi bàn, nhưng Vũ đã đánh tan sự ngỡ ngàng bằng thái độ vui vẻ.
- Tôi tìm ông mấy tuần nay, hên quá hôm nay gặp ông ở đây. Ông về làm resume gấp, hãng tôi đang làm cần một người có bằng cấp như ông, mai tôi ghé lại lấy resume của ông để đưa cho phòng tuyển người.
Ông có mơ không? Cấu vào tay mình một cái thật mạnh để biết đây là sự thật tuy rằng kết quả chưa biết ra sao. Khi đang tuyệt vọng trong sự tìm kiếm việc, lời nói của Vũ như một tia nắng trong trời thu.
Sau khi nhờ Vũ nộp bản resume ông hồi hộp chờ đợi, qua bao nhiêu thất vọng, niềm tin của ông gần như lịm tắt.
Cuối cùng thì ngày ấy cũng đến ông được gọi đi phỏng vấn, và được nhận vào làm.
Cuộc đời lại mở rộng vòng tay chào đón ông, ông lại được sống lại cuộc đời của một người đi làm việc.
Nhưng mất mát lớn nhất của ông là vợ và con ông, không biết giờ này họ phiêu bạt nơi nào. Ông có ý tìm kiếm và mong vợ trở về để ông được ôm đứa con gái bé bỏng của ông vào lòng, được hôn lên chiếc má phinh phính của cô bé và được nghe cô bé gọi tiếng "daddy".
Sự tìm kiếm không còn hy vọng, ngày tháng qua mau, giờ đây con gái ông đã ở vào tuổi "teen" và chắc đang ở một tiểu bang nào xa xôi.
Một mình trong căn nhà rộng nhưng ông không hề nghĩ đến việc tìm một người đàn bà khác. Ông chỉ sống như một cái bóng, là một thiền sinh Phật tử, chìm đắm trong sự tìm hiểu Phật pháp. Ông thường chạnh lòng nghĩ đến những ngày qua để thương cho những người không nhà, biết đâu họ cũng gặp cảnh khổ như ông đã gặp
Đó chính là những lý do khiến tôi thường thấy ông trong những buổi làm thiện nguyện nhất là những buổi giúp cho những người không nhà.
Ông kết luận:
- Hoàn cảnh nào cũng có thể xẩy đến cho mình. Cuộc đời luôn luôn thay đổi, mình sẽ không bao giờ tìm được những gì tuyệt đối như mình mong muốn, tôi chỉ biết chấp nhận mọi chuyện đến với mình không than trách hay oán hờn và cố gắng làm những gì để phần nào giúp đỡ những người kém may mắn hơn mình mà thôi
Trên trang trực tuyến của CNN vào tháng Tư 2014, có một bản tin kèm theo hình ảnh, mang tựa đề “The images tell a story of anguish and forgiveness” (Những hình ảnh thuật lại một câu chuyện về lòng tha thứ và hỷ xả) do hai phóng viên của CNN tường thuật đã gây ra nhiều xúc động.
Bộ ảnh này của một nhiếp ảnh gia của một hãng tin chụp được tại một cuộc xử tử bằng cách treo cổ vừa diễn ra lúc bình minh vào vài ngày trước tại thành phố Noor, tỉnh Maznadaran, miền Bắc nước Ba Tư (Iran). Hình thức trừng phạt này vẫn còn được chấp nhận và rất phổ thông ở đây.
Kẻ tử tội tên là Balal. Năm 2007, Balal 19 tuổi, đã dùng một con dao thường sử dụng trong nhà bếp và đâm chết một thanh niên khác mới 17 tuổi, trong một trận ấu đả với nhau ngoài đường phố. Balat bị kết án tử hình và sẽ bị xử tử bằng cách treo cổ trước công chúng. Gia đình của nạn nhân nghĩ rằng Balal không thực sự có ý định muốn giết con mình.
Nhiếp ảnh gia kể lại rằng khi tử tội Balal được lôi ra pháp trường, ông thấy bà mẹ của tử tội, đang đứng bám tay vào hàng rào ngăn, đã quỵ xuống và ngồi bẹp trên mặt đất vì quá đau lòng khi chứng kiến cảnh đứa con trai sắp bị hành quyết. Nhiếp ảnh gia nói: “Bà ấy dường như đã kiệt sức vì đau khổ trước thực tế sắp mất con. Cảnh thật thương tâm.”
Tử tội Balal bị bịt mắt và được nhân viên công lực dìu ra, bắt đứng lên trên một chiếc ghế và tròng sợi dây thòng lọng vào cổ. Tử thần đã gần kề. Balal hô lớn lời cầu nguyện sau cùng rồi im lặng chờ mạng sống kết liễu khi thi hành án.
Gia đình của nạn nhân bước ra. Bà mẹ nạn nhân, người mất con đã 7 năm trước đó, được cho phép phát biểu cảm tưởng trước đám đông. Bà cho biết bà đã sống một cơn ác mộng kể từ khi đứa con trai của bà bị đâm chết và khó có thể nào tự cho phép để tha thứ cho kẻ sát nhân.
Thế nhưng sau đó, bà đi về phía Balal và xin một chiếc ghế khác nữa để đứng. Bà bước lên ghế cho ngang tầm với tử tội Balal.
Bà vung tay tát ngay vào mặt kẻ đã giết con mình và lớn tiếng tuyên bố “Tha tội!” Đây là cách phạt tượng trưng thay cho tội chết. Sau đó, ông chồng bà cùng với bà đã tháo dây thòng lọng ra khỏi cổ kẻ tử tội.
Gia đình của Balal vui mừng vội vàng chạy lại ôm chầm lấy họ và cảm ơn họ đã tha mạng cho Balal.
Nhiếp ảnh gia tâm sự: “Tôi không biết làm thế nào mà tôi đã ngăn sự xúc động để chụp được những bức ảnh này. Tôi đoán đó là sức mạnh của chiếc máy ảnh đã khiến tôi phải tập trung. Đó là lý do duy nhất giúp tôi khỏi gục xuống và bật khóc.” * Nhân đọc bản tin nói trên người ta nhớ lại rằng trong Kinh Maha Dhammapala Jataka cho biết có một vị bồ tát trẻ tuổi kia rải tâm từ đồng đều, luôn cả cho người cha tàn ác đã hạ lệnh hành hinh ngài, cho tên đao phủ, cho ngưòi mẹ thân ái đang xót xa than khóc và cho chính bản thân từ tốn của ngài.
Bồ tát nghĩ thế này: “Đây là một cơ hội quý báu để ta thực hành tâm Từ. Đứng trước đây là cha ta. Mẹ ta đang khóc thê thảm. Kìa là đao phủ sẵn sàng hành quyết ta và ta đây là nạn nhân đang đứng ở giữa. Ta phải rải tình thương đến đồng đều cho tất cả bốn người. Cầu cho cha ta khỏi phải chịu quả xấu do hành động hung ác này gây ra. Cầu cho cha ta, mẹ ta, tên đao phủ và ta được hạnh phúc an vui, không khổ, không tật bệnh, không oan trái. Nhờ năng lực tâm từ này, mong rằng một ngày kia ta sẽ thành Phật.”
Đức Phật cũng từng khuyên dạy chúng sinh hãy chăm tu tập “Tứ Vô Lượng Tâm”, tức là “bốn món tâm rộng lớn không lường được”, đó là các tâm “Từ, Bi, Hỷ, Xả”. Phật dạy hãy mở rộng bốn tâm này, không hạn chế, cho tất cả các loài hữu tình ở khắp bốn phương. Đây là những đặc tính giúp con người trở nên tốt đẹp, hoàn thiện, là lối sống của bậc thánh. Nếu mỗi người tự cố gắng thực hành “tứ vô lượng tâm”, không phân biệt tôn giáo, chủng tộc v.v… thì mỗi người sẽ trở thành một công dân lý tưởng trong một thế giới hòa bình, an lạc.
Đạo Phật thường được gọi là đạo từ bi, đạo cứu khổ. Ở đâu có Đạo Phật, ở đó có tình thương. Phương châm tu tập của Phật Giáo là “từ, bi, hỷ, xả”. Người Phật tử lấy “từ, bi, hỷ, xả” làm nền tảng cho sự phát triển thánh hạnh; tâm từ bi được coi là tâm Phật. Trong quá trình truyền giáo, Đạo Phật chưa bao giờ gây chiến tranh hay đổ máu, thông điệp tình thương cứu khổ, giúp đời đã được Đức Phật tuyên thuyết ngay từ thời kỳ sơ khai thành lập giáo đoàn. Bốn món tâm rộng lớn không lường được nói trên nếu của Phật và các vị Bồ tát thời được xưng là “Đại từ, Đại bi, Đại hỷ, Đại xả”.
Tâm “Từ” là khả năng hiến tặng niềm vui cho tha nhân, cho người khác. Tâm “Bi” là khả năng làm vơi đi nỗi khổ đang có mặt. Tâm “Hỷ” là niềm vui, lòng thanh thản do từ bi đem tới. Tâm “Xả” là thư thái nhẹ nhàng, tự do, không kỳ thị. Đức Phật dạy người Phật tử phải tu tập “tứ vô lượng tâm”.
Từ” là lòng lành giúp ích cho người, lòng thương yêu, thường đem vui cho tất cả chúng sinh. Tâm từ là cái gì làm cho lòng êm dịu, là lòng mong ước cho tất cả chúng sinh đều được an lành vui vẻ. Tâm từ là lòng mong mỏi chân thành của người bạn hiền muốn cho bằng hữu mình được an vui hạnh phúc. Ngược lại với tâm từ là lòng “sân hận”.
Tâm từ không phải là sự yêu thương thiên về xác thịt, về tình dục, cũng không phải là lòng trìu mến vị kỷ, lòng luyến ái đối với người nào. Tâm từ không phân biệt kẻ thân người sơ, không dành riêng cho tình đồng chí, không dành riêng cho tình đồng chủng, cũng không dành riêng cho tình đồng hương hay đồng đạo. Hơn nữa tâm từ không phải chỉ nên có giữa người và người mà phải bao trùm tất cả chúng sinh, bởi vì, loài cầm thú cũng cần đến sự giúp đỡ và tình thương.
Nói tóm lại, tâm từ bao la, rộng rãi, trải ra đồng đều đối với chính mình cũng như đối với những người thân cận, dù không quen biết, dù có ác cảm với mình. Người thực hiện từ tâm đến mức độ cùng tột sẽ thấy mình đồng hóa với tất cả chúng sinh, không còn sự khác biệt giữa mình và người. Cái gọi là “ta” không còn nữa. Mọi sự chia rẽ đều biến mất như đám sương mù tan trong nắng sáng. Vạn vật trở thành một, đồng thể, đồng nhất.
Khi tâm từ xuất hiện thì lòng sân hận, ác ý, thù oán không thể phát sinh. Đức Phật dạy chỉ có tâm từ mới dập tắt được lòng sân. Không những dập tắt được lòng sân, tâm từ còn diệt được các mầm tư tưởng bất thiện. Nhìn thái độ của loài người đối với hận thù, Đức Phật đưa ra nhận xét là tình thương sẽ chinh phục được lòng sân hận.
Để giảng hòa một cuộc tranh chấp giữa hai tiểu bang đang giành nhau nước dưới con sông làm ranh giới, Đức Phật dạy (Kinh Pháp Cú):
(Pháp Cú 197) Ở ngay giữa đám nhân sinh Dù người hờn oán, nếu mình thảnh thơi Sống không thù hận cùng người Thật là sung sướng, cuộc đời thơm hương.
Nhưng có lòng từ ái đối với người khác không có nghĩa là phải quên mình. Lúc Đức Phật sắp nhập Niết Bàn, các đệ tử từ bốn phương xa gần tấp nập về đảnh lễ Ngài. Chỉ có một thầy Tỳ kheo, thay vì làm như các vị khác, lại rút về tịnh thất chuyên cần hành thiền. Khi được hỏi về thái độ ấy, thầy trả lời vì trong ba tháng nữa Đức Phật sẽ nhập diệt nên thầy nghĩ rằng để tỏ lòng quý trọng Ngài, việc làm tốt đẹp nhất là thành tựu đạo quả A La Hán lúc Ngài còn tại tiền.
Đức Phật ngợi khen thầy và nhấn mạnh là “Không nên vì mục tiêu của người khác mà lãng quên mục tiêu, sự an lành của chính mình. Hãy nhận định rõ ràng mục tiêu của mình và lập tâm thành đạt mục tiêu ấy”:
(Pháp Cú 166) Chớ vì lợi ích cho người Mà quên lợi ích cho nơi chính mình Mục tiêu giải thoát tử sinh Ai lo lợi ích cho mình chớ quên Quyết tâm đạt được cho bền.
Không nên hiểu lầm là Đức Phật dạy ta nên ích kỷ, chớ có phục vụ kẻ khác một cách vị tha, bất cầu lợi. Trái lại Đức Phật chỉ nhấn mạnh rằng trong khi phục vụ lợi ích cho người cũng đừng quên mục tiêu tự giải thoát cho chính mình. Mình có giác ngộ và giải thoát rồi sau đó đi giúp kẻ khác mới hữu hiệu được hơn.
“Bi” là lòng thương xót cứu khổ, Tâm bi hay lòng bác ái có đặc tính làm rung động những tâm hồn trắc ẩn cao thượng trước cảnh khổ của người khác, thương dứt trừ đau khổ cho hết thảy chúng sinh. Bi là động lực làm cho tâm rung động trước sự đau khổ của kẻ khác. Đặc tính của “tâm bi” là ý muốn giúp người khác thoát khỏi cảnh khổ.
Tâm bi tương tự như tình thâm của một bà mẹ hiền thương xót đứa con đang bị bệnh hoạn ngặt nghèo. Bao nhiều tâm trí, lời nói và hành động đều tập trung lại để chuyên chú tìm phương thế làm cho con đỡ đau khổ.
Tâm bi là vị thuốc có thể tiêu trừ bệnh hung bạo, tàn ác. Lòng của người có tâm bi thật là mềm dịu. Lắm khi người có tâm bi không ngần ngại hy sinh đến cả tính mạng. Chính do nơi tâm bi mà con người có thể hoàn toàn vị tha trong khi phục vụ kẻ khác, giúp mà không bao giờ mong đền ơn, đáp nghĩa.
Đối tượng của tâm bi là những kẻ nghèo đói, túng thiếu, đau ốm, cô đơn dốt nát, hư hèn và cả những người có đời sống buông lung, phóng đãng tội lỗi. Tâm bi không bị hạn định trong một quốc gia, một tôn giáo, một giai cấp hay một loại chúng sinh nào. Tình thương mà có giới hạn thời không phải là tâm bi. Tâm bi phải bao trùm tất cả chúng sinh đau khổ, rất bao la và bình đẳng.
Như Đức Phật xưa kia đã từng tế độ cho một người phụ nữ lạc bước giang hồ và cho cả một tên sát nhân tàn ác, toan hại Ngài. Về sau, cả hai đều theo Ngài và hoàn toàn đổi tính. Bên trong mỗi người, dù xấu xa thế nào cũng ngầm có những tính tốt. Đôi khi chỉ có lời nói phải, đúng lúc, cũng có thể làm đổi hẳn con người. Như vua A Dục ngày xưa, tàn bạo đến nỗi, người đời bấy giờ gọi là “A Dục, con người tội lỗi”. Thế mà, khi nghe được lời nói phải của một thầy Sa di trẻ tuổi, ông đổi hẳn lại tính tình, mạnh tiến trên con đường tự giác và trở thành “A Dục, con người hiền đức”. Ta nên nhận định rằng, tâm bi của Phật giáo không phải là giọt nước mắt nhỏ suông gọi là thương xót. Kẻ thù gián tiếp của tâm bi là “âu sầu, phiền não”.
Tâm từ và tâm bi thường đi chung với nhau. Trước hết phải dùng tâm bi để trừ giùm đau khổ cho chúng sinh, rồi kế đó dung tâm từ mà cho họ niềm vui. Như thế, cái vui mới được hoàn toàn. Vậy “bi” là nhân mà “từ” là quả. Người sống có tâm từ bi, có tình thương thì mọi hận thù trên thế gian này sẽ tiêu tan.
Một người có hai bà vợ. Một bà có con và một bà không. Bà không con đem lòng ganh tị, trộn thuốc độc vào thức ăn của bà kia, hại bà kia hai lần hư thai. Đến lần thứ ba, thuốc độc làm cho bà kia đang có mang cùng chết với đứa bé. Bà kia khởi tâm cương quyết báo oán và thực hành ý định. Bà không con bị trả thù, cũng quyết tâm trả thù lại. Thù oán trả qua trả lại, hết bà này đến bà kia, qua lại trong hai kiếp sống liên tục. Tuy nhiên, đến kiếp tái sinh thứ ba, cơ hội đưa đẩy hai bà cùng đến gặp Đức Phật và sau đó nhờ Ngài khuyên giải mà hận thù được chấm dứt:
(Pháp Cú 5) Khắp nơi trong cõi dương gian Hận thù đâu thể xua tan hận thù Chỉ tình thương với tâm từ Làm tiêu oán hận, giải trừ hờn căm Đó là định luật ngàn năm.
Cô hầu nhỏ của một ông chồng nọ bất chợt đem lòng ganh tị bà vợ lớn. Một lần cô đem đổ bơ nóng lên đầu bà nhưng bà không giận mà còn giải lòng từ bi đến cô, nguyện rằng mình không sân hận, khiến cho bơ nguội lạnh, bà không bị phỏng.
Về sau, cô hầu nhỏ ăn năn hối hận và xin sám hối. Bà bảo cô phải lên xin sám hối với Đức Phật trước bà mới bằng lòng quên lỗi. Cô làm theo lời bà và được Đức Phật khuyên rằng “Hãy lấy tình thương mà chế ngự tâm sân, lấy chân thật khắc phục giả dối”:
Trên Sân Cỏ Đời Sống - Lm Đa Minh Nguyễn Ngọc Long
Trong đời sống ai cũng đã sống trải qua những giai đoạn, những biến cố vui buồn, thành công cũng như thất bại.
Những đội tuyển bóng đá tham dự tranh tài World cup 2014 bên Brazil đã và đang sống trải qua những biến cố bất ngờ hân hoan chiến thắng có và thất vọng thua trận phải cuốn gói trở về nhà sớm có.
Những điều đó không phải chỉ là bất ngờ ngoài dự liệu mong muốn, nhưng còn có ý nghĩa chứa đựng sứ điệp, lời nhắc bảo cho đời sống nữa. Nhưng không phải lúc nào, và ai cũng đọc hiểu được sứ điệp lời nhắc bảo qua biến cố mà mình đã trải qua. Vì thế mỗi người đọc hiểu biến cố đã sống trải qua cách khác nhau.
Khi sự việc, biến cố xảy ra trong đời sống, có người không hiểu nhìn ra đó là một biến cố, nhưng cho đó là ảo tưởng, là bị làm cho choáng mắt thôi.
Có người không ngần ngại chối bỏ phủ nhận, cho đó là mơ mộng.
Có người qúa sốt sắng, như thành điên loạn, luôn loan báo rộng rãi cho mọi người khác điều mình hiểu, và cho đó là sứ điệp quan trọng. Hễ ai chê cười thì bị nguyền rủa xỉ vả.
Có người thinh lặng suy nghĩ biến cố sự việc đã xảy ra mang ý nghĩa tích cực gì cho đời sống mình. Và họ còn ghi chép lại thành bài vở như kinh nghiệm qúy báu cho đời sống.
Biến cố bóng đá World Cup 2014 đang diễn ra ở Brazil. Trên sân cỏ trái banh được hai đội tranh giành nhau dẫn lừa đá tung lưới khung thành đội đối thủ đoạt dành chiến thắng cho đội mình.
Hàng trăm triệu người trên khắp thế giới từ hôm 12.06. đến 13.07. 2014 đã và đang chú tâm theo dõi những trận tranh tài biến cố bóng đá World Cup 2014 sôi nổi qua màn ảnh truyền hình. Nhưng họ có những cách thế phản ứng khác nhau.
Có người không màng quan tâm tới cho đó là trò chơi ảo ảnh vô bổ.
Có người chối bỏ không chấp nhận trò chơi đó, cho là mơ mộng điên lọan.
Có người cuồng nhiệt to tiếng ca ngợi đủ mọi cách, hễ ai chê thì bị chê bai nguyền rủa là người không biết gì hết.
Có người bình tĩnh hơn, vui vẻ hơn không coi đó chỉ là trò chơi môn thể thao. Nhưng hiểu nhận ra cùng rút ra bài học về cung cách sống trong tương quan với người khác trên sân cỏ cuộc đời như tình liên đới đồng đội qua cùng chơi cùng làm việc chung, lòng khiêm nhượng chia xẻ tình người với nhau. Thắng thua là chuyện thường tình trong đời sống, có lên cũng có xuống, không ai mãi mãi ở trên đỉnh cao của thành công chiến thắng, cũng như không ai mất tất cả và mãi mãi bị thất bại.
Bốn thái độ cung cách sống cũng giống tựa như bốn trường hợp trong dụ ngôn Chúa Giêsu nói về người gieo giống tung vãi hạt lúa trên nền đất.
Lạc quan hay bi quan ? Hay cần phải có cái nhìn triết lý ?.
Bài nên đọc để hiểu rằng mình chỉ nên lo cho con cái xong bổn phận rồi thì đừng bao giờ trông cậy ở chúng điều gì. Mình hãy sẵn sàng khi già không còn làm việc nổi thì vào nursing home như vậy thì mình sẽ bớt khổ. Đời sống này ai cũng giống như vậy mà thôi! Mình cũng còn có phúc hơn rất nhiều người là bên này mình được hưởng trợ cấp dù có làm việc hay không cũng được và có cả housing nữa vậy thì chả nên bi quan mà nên chấp nhận những gì cuộc đời đã dành sẵn cho mình rồi!.. Không chừng tới khi già lại cùng các bạn đồng tuổi vào ở chung một nursing home thì lại còn vui nữa đấy!
Mời quí vị đọc và nhớ để đời hai thân già bớt khổ.....!!!!!
Quí vị thấy những cặp vợ chồng có 9,10 người con, dù là kỹ sư,bác sĩ, họ vẫn khổ vì con cái bạc bẽo!!!Nói chi quí vị chỉ có 4 hay 5 con!
Chính bản thân tôi đã gặp nhiều cha mẹ khổ vì sự bạc bẽo của con cái ở xứ Mỹ này ! con họ là những người có học, giầu có, nhưng họ vẫn phải đi "share" phòng hay "get line" sau lưng tôi để xin nhà "low income"... Bài đọc sau rất chính xác và thiết thực. Xin quí vị đọc và nhớ dùm tôi cho đời mình bớt khổ vì chính những đứa con mà mình đã suốt đời hy sinh cho chúng nên nguời. Tôi đã đọc được 1 bài rất hay : Nếu lỡ sanh con thì : vui với con khi chúng còn nhỏ. Lo cho chúng hoc hành nên người, và khi chúng trưởng thành, có gia đình rồi thì quên chúng đi để sống. Và đây là điều quan trong : Đừng trông mong chúng báo hiếu, kẻo thất vọng nặng nề...!!!!???(sác h nói nhé) Chính vì biết rõ điều này nên bản thân tôi, đã 73 xuân xanh, ngày ngày đi phòng "gym" 3 tiếng để tập thể dục, bơi lội...vì bà xã đã bịnh rồi, tôi bịnh nữa là chỉ còn nước dắt nhau vào "nursing home" thôi??? Thân chào và chúc quí vị nhiều sức khỏe .
Một bài rất hay, hãy ráng đọc cho hết, đừng đọc nửa chừng rồi cho qua !!!
Trong truyện cổ, người ta có kể chuyện một ông phú hộ và bốn người con trai. Khi bốn người con này lớn lên lập gia đình, ông phú hộ này đem một phần gia tài chia cho bốn người con, phần còn lại vợ chồng ông giữ để dưỡng già. Mấy năm sau khi vợ ông qua đời, mấy người con sợ rằng ông sẽ tìm vợ mới, lúc có con, gia tài này phải chia cho những đứa con khác. Chúng bàn với nhau thuyết phục cha, về ở với mình, săn sóc cha thật chu đáo, sung sướng để ông không cảm thấy cô đơn, khỏi cần phải tục huyền. Ðược ít lâu, chúng thuyết phục ông phú hộ chia hết tài sản cho chúng. Bùi tai và thấy không cần giữ riêng cho mình một tài khoản nào, ông đồng ý đem gia tài chia hết cho bốn đứa con.
Sau đó ông đến ở với đứa con thứ nhất, nhưng đứa con này nghe vợ, chỉ được ít hôm, bảo ông đến ở nhà đứa em kế. Cứ như thế, không ở được với đứa con nào. Không một đồng xu dính túi, người cha bị bỏ rơi, phải đi khất thực từng nhà. Bấy giờ cây gậy cũng còn có ích hơn là những đứa con. Cây gậy đó có thể giúp ông già xua đuổi những con chó, dò dẫm trên đường, tránh những vũng nước và giúp ông những lúc yếu chân sắp ngã.
Câu chuyện này sao giống câu chuyện của một bà mẹ ở Quận Cam. Sau Tháng Tư 1975, hai vợ chồng đem một đàn con vượt biển sang Mỹ. Trong nhiều năm, ông bà vừa nuôi con khôn lớn, ăn học thành tài, dựng vợ gả chồng cho con, vừa tậu được một căn nhà khang trang trong vùng Bolsa. Sau khi người chồng qua đời ít lâu, bà vợ được con cái thuyết phục nên bán ngôi nhà đi, chia đều cho các con rồi về ở với con cháu cho đỡ cô đơn. Bà nghe theo, và cũng lần lượt ở với nhiều đứa con, chịu cảnh bạc đãi và cuối cùng bà quyết định phải rời khỏi nhà những đứa con ấy. May thay, trên đất Mỹ, bà già cô đơn này còn có chỗ nương tựa, đó là một món trợ cấp nhỏ và ngôi nhà “housing” mà chính phủ đã đành cho bà. Nếu ở một xứ sở khác, chắc bà cũng cần đến một cây gậy.
Những đứa con mua nhà mới có thể đã không tính đến một chỗ cho cha mẹ già khi xế bóng, nhưng tôi biết nhiều bậc cha mẹ khi luống tuổi, con cái lập gia đình đi xa cả rồi, mà vẫn giữ cái nhà cũ nhiều phòng, với ý nghĩ dành cho con lúc trở về thăm viếng. Tôi có một người bạn được con trai bảo lãnh sang Mỹ, nhưng chỉ ít lâu sau cô con dâu muốn chồng bán căn nhà đang ở và đi mua lại một cái nhà nhỏ hơn, lấy lý do để tiết kiệm cũng là lý do để cha mẹ chồng phải dọn ra.
Cha mẹ đối với con lúc nào cũng hết lòng. Mẹ có thể lăn vào lửa để cứu con, cha có thể đổ mồ hôi nhọc nhằn để đứa con có được một nụ cười hạnh phúc, nhưng những đứa con, khi đã có gia đình riêng của mình, không giữ được sự chăm sóc, lo lắng cho đời sống của cha mẹ. Người mẹ nào cũng mỗi đêm kéo chăn đắp cho con, sờ trán con, hạnh phúc theo từng nụ cười của con, nhưng bây giờ con ở xa, thời giờ dùng để gọi về thăm mẹ đôi khi cũng hiếm hoi.
Ông Chu Dung Cơ nói về mối liên hệ giữa cha mẹ già và con cái:
“Cha mẹ thương con là vô hạn, con thương cha mẹ là có hạn.
Con bệnh cha mẹ buồn lo. Cha mẹ bệnh con đến nhòm một cái, hỏi vài câu thấy là đủ.
Con tiêu tiền của cha mẹ thoải mái, cha mẹ tiêu tiền của con chẳng dễ chút nào.
Nhà của cha mẹ là của con. Nhà của con không phải là nhà cha mẹ.
Ốm đau trông cậy vào ai? Nếu ốm đau dai dẳng có đứa con hiếu nào ở bên giường đâu (cứu bệnh sàng tiền vô hiếu tử)”.
Và lời khuyên đối với các bậc cha mẹ là: “Khác nhau là như vậy! Người hiểu đời coi việc lo cho con là nghĩa vụ, là niềm vui không mong báo đáp. Chờ báo đáp là tự làm khổ mình.”
Cũng có nhiều con cái nuôi cha mẹ. Luận Ngữ chép, Tử Du hỏi về đạo hiếu. Khổng Tử đáp: “Ngày nay người ta cho nuôi cha mẹ là hiếu, nhưng đến chó ngựa kia, người ta cũng nuôi, nếu nuôi mà không kính hiếu cha mẹ thì có khác chi!” Người già không khác những đứa trẻ, nhiều khi hay tủi thân, hờn dỗi và dễ phiền muộn, con cái có thể cho cha mẹ ăn uống, hầu hạ cha mẹ khuya sớm nhưng rất khó biết đến nỗi buồn của cha mẹ lúc về già.
Người thợ hớt tóc cho tôi biết về con cái của ông, cả hai đứa con đều có nhà riêng, cùng ở trong quận Cam, nhưng không mấy khi chúng điện thoại hỏi thăm ông. Tháng trước, ông bệnh, nằm nhà một tuần lễ mà cũng chẳng đứa con nào ghé qua thăm. Ông nói thêm: “Chỉ trừ lúc nào chúng cần nhờ đến ông việc gì đó”, và buồn bã kết luận: “Ở Mỹ này, có chín đứa con, cha mẹ già bệnh cũng phải vào nursing home thôi!”
Thứ bảy nào cũng vậy, khu phố chợ Việt Nam Bankstown, còn được hội đồng thành phố mệnh danh là “Saigon Place” cũng tấp nập đông người, nhứt là sau 10 giờ trở lên, trái hẳn với những ngày trong tuần ai nấy bận đi làm, khu shop chỉ có loe hoe những bà nội trợ lớn tuổi hoặc vài ông cụ vô công rỗi việc, ngồi nhà riết sợ lú lẫn và sinh bệnh nên cực chẳng đã phải ra chợ tìm người tán gẫu hoặc đánh cờ cho khuây khỏa tuổi già thừa thãi cô đơn.
Ai ai cũng đổ xô về đây ăn uống, dạo chợ mua sắm thức ăn dự trử cho những ngày đi làm trong tuần. Kiếm được một chỗ đậu xe phải thật kiên nhẫn, đôi khi phải chờ cả mười phút đồng hồ dù rằng có ba bãi đậu xe chung quanh.
Đó là nói lúc không gặp ông parking officer đi ruồng bố thì còn double parking chờ được. Nhưng nếu chẳng may thấy bộ tướng hùng hổ của mấy ổng từ xa đi tới là phải lo dzọt luôn, chớ mà rà rà lại là bị chụp hình biên giấy phạt ngay. Thời buổi kinh tế khó khăn, mấy ông “du kích nằm vùng” làm việc hết mình, phạt được nhiều chừng nào thì tiền còm nhiều chừng nấy nên rất hăng hái thi hành nhiệm vụ. Ông Tâm vừa ngừng xe lại, bà Tâm chợt thóang thấy một ông parking officer đang lui cui gạch bánh xe đàng xa, bà nói với ông:
-Thôi em xuống trước, anh chạy vài vòng đi, có “đặt công” đàng trước kìa.
Nói rồi bà Tâm mở cửa xe vội vàng bước xuống rồi băng qua đường. Đây là khu chợ huyết mạch của cư dân Việt Nam vùng Bankstown và những vùng phụ cận. Bước vào đây là có thể quên mình đang ở Úc, cứ tiếng Việt mà “phang” tới. Chủ tiệm, khách hàng tòan là Việt Nam, muốn mua món gì cũng tìm ra được dễ dàng, không có chuyện bất đồng ngôn ngữ cho người mình mà trái lại chỉ “trẹo họng” với người… ngọai quốc Úc. Tiếng cười tiếng nói nhoi trời đất. Bà này réo bà nọ. Cô nọ chào chị kia, hỏi thăm, kể chuyện đi làm, chuyện nhà cửa, hụi hè, chuyện con cháu vv... tòan là tiếng Việt. Có ông tình cờ gặp lại bạn già chí cốt, mừng quá không biết diễn tả cách nào hơn là xổ tiếng Đan Mạch (ĐM) làm đầu câu chuyện rất chính hiệu …Việt Nam.
Đang đứng lóng nhóng tính coi mua món gì nhẹ nhẹ trước vì bà Tâm bị đau cột sống không thể xách nhiều thì bà Liên, một bà bạn làm chung hảng trước kia đến vỗ vai gợi chuyện:
-Sau đi trể vậy cưng, chị mua xong hết rồi, em mới ra tới hả, ổng đâu?
Bà Tâm quay lại tươi cười, không quên câu đầu môi rặt kiểu “tây”:
-Hello chị, chị khỏe hông? Ổng đang chạy vòng vòng tìm chỗ đậu, lúc này mấy ông “cô hồn” đi bố quá, không dám đậu lại chờ. Đáng lẽ em đi hồi chín giờ rưởi nhưng vừa định ra cửa thì con nhỏ em bà con bên Paris phone qua nói chuyện. Tuần nào cũng vậy, nó cứ canh khỏang chín giờ sáng bên này là nó kêu. Tụi em thân nhau lắm, tuần nào vắng tiếng là thấy lo nên nghe nó gọi cũng mừng, thành ra nói qua nói lại cả tiếng đồng hồ, em mà không đòi đi chợ là nó còn nói thêm nữa. Bữa nay mấy đứa nhỏ của chị có tụ về party parta gì không?
- Sao mà không, chạy trời không khỏi, bữa nay con Linh với thằng Huy làm sinh nhật chung, tụi nó đòi ăn đủ thứ hết nhưng chị mệt quá, bảo tụi nó kéo nhau ra nhà hàng cho rồi. Nói thiệt với em, nấu mấy chục năm rồi, bây giờ nghe tới làm món gì, nội cái prepare không cũng đủ xây xẩm mặt mày. Rồi sau đó còn phải nấu phải dọn, ngán bỏ xừ. Tụi nó đòi ăn bánh xèo. Mà em biết, món này nhiều công chuyện thì thôi, nào là phải cắt đầu tôm tép, xắt thịt, rửa giá, hấp đậu, pha nước mắm, rửa rau cải hằm bà lằng, rồi phải đứng “xèo” cho cái đám “tân binh” của chị vừa dâu vừa rể tám miệng ăn. Thôi dẹp, chị nói để lần sau, lúc này nhức mình nhức mẩy quá, đau vai đau đầu gối tùm lum. À, cái lưng của em sao rồi, có đi specialist chưa?
- Book rồi mà chưa tới ngày. Em đau lưng mười mấy hai chục năm rồi. Bây giờ lớn tuổi càng ngày càng đau thêm. Vì vậy em mới tính đi gặp chuyên khoa coi họ nói sao. Bác sĩ gia đình đã bảo đi bơi từ lâu nhưng làm biếng quá đi. Với lại em sợ xuống nước lắm. Hồi nhỏ ông già dẫn ra mé sông chơi, lọt sông một lần sợ tới bây giờ. Nhưng bây giờ trốn không khỏi, không đi bơi chắc có ngày phải bò, mà bò được cũng còn may, sợ nằm đơ luôn một chỗ còn khổ hơn chết. Bởi vậy hổm rày em phải rán vùng lên “yêu nước”. Lần đầu con Dung nó chở em đi. Nó bảo má cứ xuống đại đi, có cái phao mà sợ gì. Em làm gan bước xuống, hụp nước muốn chết luôn. Tới bây giờ em cũng chưa dám bỏ cái phao ra làm mấy người quen mặt trong hồ bơi ngứa mắt lắm, cứ nhào tới đòi dạy em hòai. Mà có đi bơi thì thấy cũng hơi đỡ. Thật ra hồi trước tới giờ em không muốn đi là vì sợ làm phiền ông xã. Em đâu biết lái xe như chị. Đi đâu cũng phải nhờ ổng chở nên cũng ngại. Nhưng bây giờ ổng đưa đi thì ổng cũng nhảy xuống bơi luôn, như vậy cũng good exercise cho ổng nên rán mỗi tuần đi hai lần.
Bà Liên nói:
- Số em sướng quá, đi đâu cũng có chồng đưa đón. Đi đâu cũng có đôi có cặp. Thấy em đàng trước là thấy ổng lót tót theo sau. Còn chị cứ lủi thủi một mình chẳng ai đón ai đưa, tự mua tự xách, rồi tự lái tự về. Chị ganh tị với em lắm đó.
Bà Tâm lắc đầu cười:
- Sướng gì chị, cứ phải lệ thuộc chồng hòai, nhiều khi cũng thấy tức mình. Rủi bữa nào ổng bệnh hay kẹt chuyện gì thì coi như cụt giò. Em thấy tốt nhứt là có thể tự túc như chị, muốn đi lúc nào đi, muốn về lúc nào về, khỏi đợi, khỏi phiền ai hết, độc lập tự do mới là khỏe. Nhưng đã nói là số mà, đâu phải mình muốn hay không muốn mà được.
- Em cũng muốn lắm chớ nhưng tại nhát quá hà. Hồi mới qua ổng có dạy sơ cho em nhưng thấy coi bộ em nervous quá ổng không cho học tiếp nữa. Ổng nói lái xe mà không tập trung đầu óc được thì dễ bị tai nạn nên tốt hơn là đi đâu để ổng chở cho chắc ăn. Như con nhỏ em của em cũng vậy, lúc mới qua cũng học lái xe như người ta, mà khi có bằng thì không dám lái, đi gần thì đi bộ, đi xa thì đi xe lửa. Tới bây giờ là hai chục năm rồi, bằng lái xe của nó bây giờ đã là bằng “gold” mà rất sạch sẽ, spotless, chưa từng cọ quẹt ai bao giờ.
Bà Liên cười trêu:
- Chắc là tại hồi đó em trẻ quá ổng ghen, sợ em biết lái xe rồi xách xe đi một mình nên không muốn em học chớ gì?
Bà Tâm phân bua:
- Không phải vậy đâu. Ổng biết tánh em lắm. Em không thích ra ngòai, cũng không se sua chưng diện. Lúc nào đi làm thì đi, còn không thì chỉ lẩn quẩn trong nhà lo gia đình, cuối tuần thì đi với ổng nên ổng đâu có dịp ghen. Em thuộc lọai indoor plant mà chị.
Bà Liên chắt lưỡi thán phục:
- Em hay thiệt, ở nhà hòai làm sao chịu nổi. Chị mỗi ngày mỗi đi mà còn thấy chán đời nữa huống chi. Không ra ngòai được chắc phát điên quá. Thôi tha cho em đó, đi mua đồ đi, chị về trước, trưa rồi. Rán chữa cái lưng đi nghe. Chị thấy em còn đi vù vù mà, chắc không đến đổi nào đâu.
Bà Liên đi rồi, bà Tâm đảo mắt nhìn khắp bãi đậu. Chưa thấy xe ông Tâm, bà lại rảo bước đi dọc theo mái hiên các tiệm thực phẩm, xem những bà bán hàng rong hôm nay có những mặt hàng gì. Đây là những bà nội ngọai đã quá date, con cháu không còn nhờ tới nữa nên tìm thú vui trồng trọt làm vườn qua ngày . Vài gốc ớt, năm ba bụi sã, hay giàn bí giàn bầu, vài liếp rau thơm, hoặc vài dây đậu. Ăn không hết nên đem ra chợ bán và luôn tiện gặp bạn bè cho vui qua ngày. Trông thấy một trái bầu to tướng dị thường, bà Tâm dừng lại hỏi bà cụ bán hàng:
- Trái bầu to quá, bao nhiêu vậy bác?
Và bà ngồi xuống dùng móng tay bấm nhẹ ngòai vỏ. Vỏ bầu dày và quá cứng bấm không thủng. Chung quanh còn cả chục dấu móng tay của những khách hàng trước để lại chứng tỏ trái bầu quá già không ai mua.
Bà cụ đáp:
-Còn trái cuối cùng đó, mua giùm đi cô. Sáu đồng thôi.
Bà Tâm lắc đầu nói:
- Trái bầu này già quá, hột ở trong chắc cứng khô rồi, làm sao ăn được. Với lại nó lớn quá, con xách không nổi, chắc cũng phải hơn bốn ký là ít.
- Thôi năm đồng đó. Mua đi, tôi cũng muốn về rồi. Hồi sáng ra cửa thì còn hăng hái, đẩy một trolley không thấy mệt. Bây giờ nghĩ tới đem nó về thấy ỏai quá đi, muốn bán rẻ cho rồi.
Bà Tâm phân trần:
- Không phải con chê mắc, quá rẻ rồi nhưng vì xách không nổi và ăn cũng không hết. À, hay là bác chờ một chút đi, con đi coi ông xã đậu xe xong chưa nhờ ổng lại xách giùm. Cũng tội cho bác mắc công mang về .
Nói rồi bà Tâm đi trở lại bãi đậu xe, vừa đi bà vừa nghĩ, trái bầu già khằn mua về không biết làm sao ăn. Bây giờ mình đi luôn thì cũng được nhưng tội nghiệp bà cụ. Mình đã nói với bà chờ mình thì dù đem về bỏ cũng phải trở lại chớ đâu hứa cuội vậy được. May sao ông Tâm cũng vừa đi về hướng bà, bà chụp ngay ông nói:
- Anh à, em có mua một trái bầu mà nó nặng quá, đi lại xách giùm đi.
Và bà nói luôn một hơi:
- Thật ra em mua là vì tội nghiệp bà già chớ trái bầu già ngắt ai cũng chê. Thôi kệ đem về rồi tính sau, bất quá thì bỏ.
Ông Tâm chận lại:
- Í, đừng có bỏ. Anh thích bầu xào lắm, cứ đem về xào, anh ăn cho.
Thế là hai ông bà đi trả tiền cho bà cụ và ông Tâm lãnh phần vác trái bầu đem lại xe.
Sau khi chợ búa xong, về nhà bà ì ạch vật lộn với trái bầu. Ngồi bệt xuống sàn nhà, bà cắt trái bầu ra làm ba khúc, bỏ bớt một khúc thật dài gần cuống, hai phần kia bà bổ làm tư gọt vỏ, vạt bỏ hết hột già rồi rửa sạch, xắt sợi dài.
Đến gần bữa ăn, bà bắc chảo lên bếp, cho phần hành trắng vào phi cho thơm rồi đổ bầu vô xào. Khi bầu chín tới, nêm nếm xong, bà đánh hai cái hột gà đổ vào, đảo đều rồi tắt lửa bỏ hành lá vô. Thế là trên bàn ăn chiều đó có một thố bầu xào trông thật bắt mắt, những sợi bầu trăng trắng lẫn trong màu vàng của trứng và màu xanh ngăn ngắt của lá hành làm ông Tâm chỉ muốn lùa vội hai chén cơm.
-Với tài nấu ăn khéo léo của em thì già cũng thành non thôi. Hồi nãy có xúc riêng cho con Dung một hộp không? Con nhỏ cũng thích món này lắm.
Bà Tâm ngúyt ông một cái thật dài:
- Anh chỉ biết lo cho con gái anh thôi. Nấu cái gì cũng chỉ nghĩ tới nó trước. Tưởng đâu gả con rồi là khỏe, ai dè bây giờ nó kéo theo thằng chồng nó về đây ăn mỗi ngày, rồi thêm hai thằng cháu nữa. Một thành ra bốn, mệt thiệt. Ngày nào cũng nấu ba bốn món, không biết chừng nào mới hết cái “đại hạn” này. Bữa nay may phước là tụi nó đi birthday bạn nó, chớ không thôi thì cũng đòi gỏi cuốn, chả giò, nem nướng rồi chớ dễ gì tha cho bà già này.
Ông Tâm vỗ về:
- Thôi mà, than thở làm gì. Có con cháu về là có phước rồi. Có nhiều người sống thui thủi một mình, kiếm một người cãi lộn không ra. Mình còn sức, lo cho tụi nó được ngày nào thì vui ngày nấy. Không có tụi nó thì mình đâu có chuyện gì để làm. Ngồi ngó nhau thấy mặt nào mặt nấy xếp lớp, nhăn như bulldog phát nãn, nói qua nói lại một hồi thế nào cũng có khẩu chiến, cắn đắng nhau mất hòa khí trong gia đình. Như hôm nay, em thấy bà già bán bầu không? Chắc con cháu bà đã tự túc được, không cần đến bà nữa, ở nhà thì buồn nên bà ra chợ vừa bán vừa mua vui. Bà bác đó bữa nay cũng may mắn gặp được em, em hay mủi lòng làm phước nên mới bán được trái bầu già ngắt. Bà già mừng mà em còn vui hơn bả nữa phải không? Đối với người dưng, mình còn như vậy nói chi con cháu mình. Rồi đây vài năm nữa tụi nó lớn hết không cần mình, chừng đó lại than thất nghiệp. Bởi vậy anh cũng muốn cho vợ chồng thằng em của em về ăn thường xuyên cho vui nhà vui cửa. Có tụi nó qua ăn, phải làm thêm nhiều thì cũng mệt thiệt nhưng mà không có thì nhà cửa hiu quạnh quá cũng buồn. Với lại thằng em nó theo mình mấy chục năm nay. Nó quen ăn đồ của em nấu rồi mà bây giờ không cho nó ăn nữa cũng tội nghiệp.
Bà Tâm thở ra:
- Mệt quá thì nói cho hả hơi chớ anh thương con, em không thương à? Nhứt là hai thằng cháu, hôm nay không có bọn nó thấy thiếu thiếu làm sao, nhớ tụi nó ghê đi. Có thì căng thẳng đầu óc thiếu điều đứt gân máu mà không có thì buồn. Bởi vậy cái tình thương của con người không biết phải diễn tả làm sao cho đúng nghĩa, cho thỏa lòng. Bỏ thì thương, vương thì tội phải không anh?
- Cũng may là mình chỉ có một đứa con chớ mà nhiều hơn nữa chắc lo không nổi.
Bà Tâm cười cười, ý nhị nói:
- Chưa chắc à. Chuyện gì mà đã đặt tình thương vào đó rồi thì dù nhọc nhằn cách mấy cũng vượt qua được thôi. Trái tim chỉ bằng có nắm tay nhưng có bao nhiêu tình nó chứa cũng hết. Có người nô lệ đồng tiền, có người nô lệ tình cảm. Vì tình thì chuyện gì dù khó khăn đến đâu người ta cũng rán hy sinh cho được mặc dù đôi khi biết là mù quáng. Bởi vì tình là một cái gì trừu tượng phát xuất tự nhiên từ cõi lòng, không ai có thể giải thích được tại sao, cũng không ai có thể băt nó đến hoặc muốn đuổi đi là đuổi được.
Trên trời mấy triệu vì sao
Nhân gian dưới thế có bao nhiêu tình
Đố ai chẳng lụy vì tình
Ân tình, nhân nghĩa, thâm tình, tình yêu
Không tình hụt hẫng cô liêu
Mấy ai hạnh phúc quạnh hiu cõi lòng
Tình là quà tặng cho không
Chẳng màng đáp lại mà lòng thỏa thê
Tình là bến lú sông mê
Khiến người chìm đắm mải mê quên về
Dẫu rằng tình khổ trăm bề
Vẫn mong tình mãi cận kề trong tim
- Đối với bà lão bán bầu bí thì là tình người. Đối với cha mẹ, con cháu, em út là cốt nhục tình thâm. Còn ân nghĩa cũng là một thứ tình…
Ông Tâm chận lại:
- Thôi đủ rồi, đúng băng tần của em rồi nói hòai không hết. Lo ăn cơm đi rồi dọn dẹp lẹ lên. Bữa nay không có tụi nhỏ qua, mình sớm được một bữa. Đi tắm xong ra coi phim. Thằng rể nó đưa cho mấy cái phim action mà hai ba tuần rồi chưa có giờ coi đây nè. Cũng lạ thiệt, con người tình cảm mà lại thích coi phim đấm đá! Thiệt là hết ý!
Đức Phật Giúp Được Gì Cho Nỗi Đau Khổ Này - Thích Nguyên Hiền
Một cậu sinh viên đã lấy lòng tôi bằng một câu nói của Albert Einstein mà cậu ấy đã thuộc làu để mở đầu cho một cuộc đối thoại bên tách trà: “Tôn giáo tương lai sẽ là tôn giáo toàn cầu, vượt lên mọi thần linh giáo điều và thần học.
Tôn giáo ấy vừa phải bao quát phương diện tự nhiên lẫn siêu nhiên, đặt trên căn bản của ý thức đạo lý, phát xuất từ kinh nghiệm trọng thể gồm mọi phương diện trên, trong cái nhất thể đầy ý nghĩa. Chỉ có đạo Phật đáp ứng đủ điều kiện đó.
Nếu có một tôn giáo nào đương đầu được mọi nhu cầu của khoa học hiện đại thì đó là Phật giáo.
Phật giáo không cần xét lại quan điểm của mình để cập nhật hóa những khám phá mới của khoa học.
Phật giáo không cần phải từ bỏ quan điểm của mình để theo khoa học vì Phật giáo bao gồm cả khoa học cũng như vượt qua khoa học.”
Cậu sinh viên ấy bảo đã đọc câu này trên rất nhiều chùa, và cái tên Albert Einstein đã đủ đảm bảo cho câu nói trên là chuẩn không cần chỉnh. Có điều nó có vẻ vĩ mô, có vẻ triết lý, có vẻ hình như thượng – theo cách dùng chữ của cậu – Vấn đề là sự ra đời của Đức Phật, giáo lý nhà Phật giúp gì được nỗi đau khổ của con trong hiện tại? Một câu hỏi hay, thực tế, cái mà cậu sinh viên cần, mọi người cần.
Tôi hỏi lại: Thế nỗi đau khổ của bạn là gì?
Cậu ấy đáp. Thì nói chung tất cả những khổ đau trong đời sống, tiền tài danh vọng, biết bao nhiêu thứ.
Tôi đáp: Bạn không thực tế. Mình không thực tế mà đòi hỏi người khác thực tế là vô lý. Tiền bạc không có đau khổ, tình cảm không có đau khổ, danh vọng không có đau khổ, chỉ có bạn đau khổ. Thế thì đâu là nỗi đau khổ của bạn? Hãy nói cho tôi nghe. Nếu bạn biết nỗi đau khổ của bạn, Đức Phật sẽ giúp bạn bớt khổ, thậm chí hết khổ. Bạn chỉ ra đi!
Và thế là, bao nhiêu những khúc mắt trong lòng được dịp dàn trải, chúng tôi được ngắm nhìn Đức Phật trong một tương quan gần gũi hơn, thân thiện hơn.
Cậu sinh viên nói rằng gia đình mình theo đạo Phật. Cậu theo mẹ đi chùa từ nhỏ, cậu biết lạy Phật, niệm Phật, cầu nguyện mãi, nhưng cứ gặp toàn những chuyện bất trắc trong đời sống, công việc, tình yêu. Mọi thứ cứ dằn vặt cậu. Những lúc đau khổ ấy, Phật chẳng giúp được gì cậu cả.
“Con người là chủ nhân những nghiệp mệnh của mình và là kẻ thừa tự tất cả những nghiệp dĩ mà mình gây tạo”. Bạn phải biết rằng, chỉ cần hiểu được như thế, hiểu đúng như thế, nhân loại này đã bớt khổ đi rất nhiều rồi. Trước khi Đức Phật ra đời, cả nhân loại đem sinh mệnh của mình giao phó cho thần linh. Đến thế kỷ 21 này vẫn còn đến hai phần ba nhân loại vẫn còn nô lệ bởi thần linh. Khi họ hạnh phúc, họ nghĩ rằng do Chúa ban. Khi họ khổ đau, họ nghĩ rằng do Chúa trừng phạt. Bởi vậy họ xì xụp quỳ lạy van xin, cầu nguyện nơi chúa của họ. Mỗi tôn giáo đều có một God của họ, và cứ thế, họ không nỗ lực chuyển hóa nghiệp dĩ của mình mà để mọi sự cho Chúa định đoạt, rồi khi đau khổ, họ than thân trách phận, đổ thừa cho hoàn cảnh ngoại tại, rồi để cho những hạt giống đau khổ nảy mầm tràn lan, cái khổ này chồng lên cái khổ khác, triền miên bất tận. Đức Phật đã chỉ dạy rất cặn kẽ phương thức để chuyển hóa những hạt giống khổ đau, bằng rất nhiều phương tiện, nhiều pháp môn, nhưng vì không thấy được giá trị thực tế đó của đạo Phật nên họ cho rằng đạo Phật không thực tế. Kỳ thực, trên phương diện này, đạo Phật vô cùng thực tế và nhân bản.
Cậu sinh viên lý luận: Mấy năm trước có nạn dịch cúm gia cầm H5N1. Thủ tướng ra lệnh đốt sống hết hàng triệu con gia cầm. Xin hỏi: Nếu đốt hàng triệu con gia cầm ấy thì phạm tội sát sanh, nhưng nếu không hủy số gia cầm ấy thì dịch bệnh lây lan, làm chết người. Đức Phật giải quyết vần đề này như thế nào?
Tôi gặn lại: Đó có phải là nỗi đau khổ của bạn hay không?
Cậu sinh viên đáp: Không phải là nỗi đau khổ của con, nhưng đó là một thực tế đã diễn ra ngay trong đời sống này.
Tôi đáp: Không thực tế. Nếu có một con chó điên đang vồ lấy bạn. Vấn đề bây giờ bạn phải giết con chó điên ấy, nếu không nó sẽ cắn bạn chết, còn nếu giết nó thì bạn phạm tội sát sanh, bây giờ phải làm sao, đó mới là vấn đề của bạn. Nhưng thực tế trước mắt bạn cũng không có con chó điên nào. Thế thì vấn đề bạn đưa ra cũng chỉ là giả định, không thực tế. Bạn cứ đặt ra những giả thiết lẩn quẩn trong lý luận. Còn nỗi khổ của bạn thì bạn không quan tâm, đó là cách học Phật không thực tế.
Cậu sinh viên đáp: “Thực ra chuyện gia cầm chính là vấn đề của con. Con là người được giao thiêu hủy số gia cầm ấy. Đạo Phật giải quyết vấn đề này như thế nào? ”.
Tôi đáp: Đức Phật chưa bao giờ nhận mình là Đấng cứu thế. Ai nhận mình là Đấng cứu thế thì hãy nhờ họ giải quyết việc ấy đi. Ai bảo con người sản sinh ra hàng triệu con gia cầm ấy, rồi bây giờ khổ, bảo Phật giải quyết vấn đề ấy là như thế nào? Phật chỉ dạy cho con người nguyên nhân của khổ. “Đừng mất thời giờ đi sửa lại cho thẳng cái bóng của một cây cong”. Cái cây đã cong rồi thì bây giờ sửa mãi cái bóng cây cho thẳng cũng chẳng ích gì. Nguyên nhân nỗi đau khổ này là gì? Đó là những phiền não căn bản như Tham sân si. Nếu bạn đau khổ, hãy nổ lực chuyển hóa những hạt giống phiền não trong bạn. Bạn hãy thử làm thử đi.
Cậu sinh viên hỏi: Tham sân si là nhân, nỗi đau khổ là quả. Nhân thuộc về quá khứ, quả là hiện tại. Làm sao chạy về quá khứ để điều khiển cái nhân?
Nếu không điều khiển được quá khứ thì hãy chuyển hóa nó trong hiện tại. Hiện tại bạn có tham sân si không? Có không nào? Tất cả những tham vọng, những cơn nổi nóng bất chợt, những sai lầm đáng tiếc, nó chính là những di chứng của quá khứ còn in hằn lên bộ mặt đời sống hiện tại của bạn. Nếu ngay nơi đó bạn chuyển hóa nó, thì nỗi khổ của bạn sẽ vơi đi, điều kỳ diệu là nỗi khổ hiện tại của bạn cũng vơi đi cho đến hết hằn.
Thế thì đâu cần lạy Phật, niệm Phật?
Cần! nếu bạn có một phương cách nào đó có thể dứt được phiền não, đúng là không cần niệm Phật. Còn nếu không có thì tôi chỉ cho bạn phương cách chuyển hóa phiền não hay nhất, đó là niệm Phật. Khi tâm niệm Phật thì sẽ không niệm những thứ khác, tham sân si không có cơ hội hoạt dụng.
Nếu đúng như thế thì con có thể niệm một thứ khác, như niệm tên người con yêu chẳng hạn, vẫn có thể quên được tham sân si. Vì tên của nàng có vẻ thân thiết với con hơn, dễ nhất tâm hơn?
Bạn đúng, nếu bạn làm được như vậy: Tôi e rằng bạn chỉ lý luận: Khi bạn niệm “danh hiệu” của nàng, sẽ có nhiều thứ khác nhảy vào xen giữa “danh hiệu”, như ái dục, chấp giữ, hạt giống tham sân si sẽ trỗi dậy nhiều hơn. Bạn cứ làm thử đi.
Cậu sinh viên ra vẻ gật gù. Rồi hỏi tiếp:
Vậy thì nếu con không niệm Phật mà niệm Chúa thì con cũng có thể có được sự thanh tịnh này?
Chính xác! Nhưng bạn là một Phật tử. Vấn đề là giáo lý của Thiên Chúa là giáo lý cứu rỗi. Bạn niệm Chúa bạn sẽ có cảm giác được cứu rỗi. Nhưng Chúa không cứu được bạn. Phật cũng không cứu được bạn. Chỉ có bạn mới làm cho mình khổ đau hay hạnh phúc mà thôi. Chúa lòng lành. Phật từ bi. Chúa bác ái, Phật vô ngã vị tha. Bạn biết không? Vô ngã chính là cốt tủy của Đạo Phật. Bạn niệm Chúa, có thể bạn được cứu rỗi. Nhưng cái ngã tưởng, ngã chấp của mình ngày một lớn lên. Đó chính là cái ngã khác, lớn hơn gấp nhiều lần. Giáo lý dẫn đường cho phương pháp tu tập. Nếu bạn niệm Phật, điều kỳ diệu là ngã tướng sẽ dần vơi đi. Bạn sẽ thấy mình chẳng là gì, từ đó bạn nhận ra phiền não, vọng tưởng cũng không thật. Biết vọng tưởng không thật là lìa vọng tưởng. Kinh đã dạy như vậy!
Nhưng đức Phật đã ra đời hơn 2500 năm rồi, nhân loại vẫn khổ đau đấy thôi!
Đơn giản vì nhân loại không thực hành lời Phật dạy. Nhân loại chạy theo những đức tin khác một cách cuồng tín, mù quáng. Ai thực hành lời Phật dạy sẽ tìm được sự an lạc. Phật giáo tồn tại đến ngày nay là nhờ những sở chứng của họ đấy!
Hiện nay có biết bao nhiêu người ngày đêm niệm Phật, sao con thấy họ vẫn khổ đấy thôi?
Nếu họ thực sự niệm Phật thì họ sẽ không khổ. Phần đông bây giờ họ không niệm Phật. Họ chỉ nghĩ về một cảnh giới đằng sau kiếp người này, họ chạy trốn nỗi đau khổ này, chứ họ không niệm Phật. Chính họ đã làm cho nhiều người ngộ nhận rằng đạo Phật là một tôn giáo tiêu cực, úp mặt quay lưng với đời, nhắm mắt bịt tai với cuộc đời, chạy trốn cuộc đời. Hơn bao giờ hết, Đạo Phật cần thiết cho cuộc đời nếu mọi người hiểu đúng những giá trị bình đẳng, tự do, từ bi hỷ xả vô ngã vị tha mà đức Phật đã chỉ dạy một cách thực tiễn và vô cùng linh hoạt.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. Vì một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hãy ghé thăm chúng tôi, hãy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
