Một chuyên gia cho biết và giải thích rằng về vấn nạn t́nh trạng bạo lực gia đ́nh người Việt ở Mỹ bắt rễ sâu xa trong tâm lư người Việt nên khó xử lư tận gốc, mặc dù luật pháp Mỹ khắt khe về vấn đề này, mà t́nh trạng bạo lực gia đ́nh trong cộng đồng người Việt ở Mỹ vẫn xảy ra mà không khác ǵ với ở Việt Nam là mấy.
Biểu t́nh phản đối bạo lực gia đ́nh trước Điện Capitol, Mỹ
Trao đổi với VOA, ông Hoàng Công Thái Dương, Tiến sỹ Tâm lư học cư trú ở tiểu bang Virginia, Mỹ, và đang là chuyên viên tư vấn cho Ủy ban Cứu người vượt biển BPSOS (một tổ chức NGO của người Mỹ gốc Việt), nh́n nhận trong cộng đồng người Việt ở Mỹ cũng có t́nh trạng bạo hành gia đ́nh như ở trong nước.
“Từ xưa nay chúng ta nghe ở Việt Nam và ở Mỹ cũng nghe là ‘về nhà dạy vợ’ đi,” ông nói.
Ông Dương dùng khái niệm ‘power control’, tức là nắm quyền kiểm soát quyền lực ở nhà, để giải thích cho bạo hành gia đ́nh, và ông cho rằng quan niệm này phổ biến ở khắp nơi trên thế giới, trong đó có văn hóa Mỹ.
“Người đàn ông luôn có tư tưởng là ḿnh phải giữ quyền lực trong gia đ́nh.”
Riêng văn hóa Việt Nam mang nặng ảnh hưởng của Khổng giáo cho nên ‘người chồng hay người đàn ông có toàn quyền trong gia đ́nh’, ông giải thích.
“Văn hóa Việt Nam coi trọng người đàn ông nhiều hơn, coi đàn ông là trụ cột trong gia đ́nh, là người ‘cầm quyền’,” ông nói thêm. “V́ những suy nghĩ đó khiến người đàn ông nghĩ rằng họ có thẩm quyền trong gia đ́nh. Từ đó họ cảm thấy có quyền đánh đập vợ con.”
Ngoài ra, theo các nghiên cứu, có những người bạo hành ‘cũng từng là nạn nhân của bạo hành hay từng chứng kiến bạo hành gia đ́nh trong giai đoạn họ trưởng thành’ nên từ đó họ ‘học được cách để có quyền lực trong gia đ́nh’ và ‘cho rằng tương quan mối quan hệ vợ chồng phải là như vậy’, ông cho biết.
Bên cạnh đó, cũng có những người đă từng trải qua những chấn thương tâm lư nhưng không có cách đương đầu với những chấn thương đó nên ‘cách tốt nhất là thể hiện quyền lực hay dùng vũ lực’ để ‘che đậy cho những trầm cảm và uất ức trong cuộc sống chưa giải quyết được’.
“Mặc dù bên đây (Mỹ) có luật lệ nhưng những người Việt vẫn c̣n nặng tư tưởng đó trong đầu,” ông cho biết.
Sĩ diện gia đ́nh
Tiến sĩ Thái Dương nói trong cộng đồng người Việt ở Mỹ ‘có sóng ngầm về bạo hành gia đ́nh mà bên ngoài không hay biết’ và dẫn các số liệu nghiên cứu khác nhau cho thấy ‘có từ 30 đến 50% các gia đ́nh Việt Nam ở Mỹ có xích mích, bạo hành thể xác, bạo hành tinh thần và bạo hành t́nh dục’.
“Người Việt Nam có tư tưởng rằng đă là vợ chồng th́ người vợ có trách nhiệm phải phục tùng chồng (về t́nh dục),” ông giải thích về bạo hành t́nh dục. “Điều đó không đúng trong xă hội Mỹ. Cho dù là vợ chồng vẫn có tội ‘hiếp dâm’. Bất cứ lúc nào vợ hoặc chồng không muốn mà bị ép buộc th́ là hiếp dâm.”
“Người Việt không nắm vững chuyện đó nên không cho là hiếp dâm nên t́nh trạng bạo hành t́nh dục xảy ra thường xuyên,” ông nói.
Khi được hỏi tại sao sống trong một xă hội có luật pháp nghiêm ngặt về bạo lực gia đ́nh như ở Mỹ mà các nạn nhân người Việt không nhờ đến pháp luật bảo vệ, ông Dương cho rằng ‘văn hóa Việt Nam luôn nghĩ cho mặt mũi của gia đ́nh và họ sợ nếu nói ra sẽ để lại vết nhơ cho gia đ́nh’.
“Những nạn nhân này rất ngại kêu cứu mặc dù họ sẵn sàng chia sẻ với bạn bè nhưng t́m đến chuyên gia hay cảnh sát th́ rất ít,” ông cho biết.
“Chính cá nhân tôi nhận được rất nhiều cú điện thoại kêu cứu, nhưng khi tôi góp ư phương cách giải quyết th́ họ rất ngại v́ không muốn tổn thương đến sĩ diện gia đ́nh,” ông nói thêm.
Ngoài ra, những người bạo hành ‘luôn có kế hoạch đe dọa về thể chất hay tâm lư nạn nhân’, chẳng hạn như ‘nếu đi tŕnh báo th́ sẽ nguy hiểm đến tính mạng, có thể bị đánh đập nặng hơn hay lấy con cái ra đe dọa’, bị lấy giấy tờ, bị cản trở không cho liên lạc với bên ngoài… khiến các nạn nhân rất khó khăn hay miễn cưỡng trong việc tŕnh báo, Tiến sĩ Dương nói.
Hơn thế nữa, ông nói, nhiều nạn nhân người Việt ‘thực sự không biết luật’, cảm thấy ‘bạo lực gia đ́nh là điều quá xa vời’ hay v́ hạn chế ngôn ngữ, không có chuyên gia xung quanh để tư vấn nên họ không cách nào t́m kiếm sự hỗ trợ.
“Nếu không làm ǵ hết, nếu không nói ra th́ t́nh trạng của họ không đỡ hơn mà c̣n trở nên trầm trọng hơn. Người bạo hành sẽ cảm thấy rằng họ đang tiếp tục có quyền lực đối với nạn nhân,” ông cảnh báo.
Chuyên gia từng tư vấn tâm lư cho nhiều nạn nhân gốc Việt bị bạo hành nói có những nạn nhân cho dù người thân và các tổ chức có hứa hẹn giúp đỡ đảm bảo an toàn cho họ nhưng ‘khi đưa ra luật pháp th́ họ rút đơn kiện ngay cả trong những trường hợp bị bạo hành trầm trọng’.
Khó nhổ tận gốc?
Tại Mỹ, các ‘nạn nhân bạo hành gia đ́nh người Mỹ sẵn sàng đi tŕnh báo nhiều hơn nạn nhân người Việt’, ông nói.
“Mỗi thành phố đều có cơ sở tạm lánh (shelter) cho những ai bị bạo lực gia đ́nh,” Tiến sĩ Dương nói.
Nhà tâm lư học này thừa nhận do có cội rễ sâu xa từ trong văn hóa nên vấn đề bạo hành gia đ́nh trong cộng đồng Việt Nam ‘khó nhổ tận gốc’.
“Giáo dục là phương cách tốt nhất. Mọi người phải hiểu mối tương quan vợ chồng là như thế nào chứ không thể dùng bạo lực để giải quyết mọi công việc,” ông khuyến nghị.
Tiến sĩ Dương cho biết bản thân đă có những buổi thuyết tŕnh để giúp cộng đồng người Việt hiểu về bạo hành gia đ́nh, về luật pháp, những phương cách để kêu cứu và những tổ chức sẵn sàng giúp đỡ họ.
Ông cảnh báo những người bạo hành gia đ́nh ‘có thể phải ra ṭa, ở tù nhiều năm’ và có thể bị ṭa cấm đến gần nạn nhân trong thời hạn nhất định.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
