Tôi thấy ḿnh đang ở vị trí có một không hai. Tôi là thành viên duy nhất của Quốc hội đă từng tham gia cả 3 lần điều tra luận tội của Ủy ban Tư pháp (Luận tội lần đầu là Nixon, thứ 2 là Clinton, và thứ 3 là Trump). Đây không phải là điều tôi dự định. Đó càng không phải là điều tôi cảm thấy hạnh phúc. Luận tội là một vấn đề nghiêm trọng và trọng đại. Đó là một bài kiểm tra căng thẳng cho nền dân chủ của chúng ta.
Đáng buồn thay, hành động của Tổng thống Donald Trump đă làm tổn hại an ninh quốc gia của chúng ta, làm suy yếu tính toàn vẹn của cuộc bầu cử tiếp theo, và vi phạm lời tuyên thệ của ông. Hành động của ông đă đưa việc luận tội trở thành vấn đề hàng đầu của quốc gia và khiến tôi suy nghĩ rất lâu và khó khăn về hai trường hợp tổng thống khác mà tôi đă tham gia.
Vào năm 1974, trong cuộc luận tội Nixon, tôi là viên chức làm việc cho Dân biểu tiền nhiệm Don Edwards, là thành viên của Ủy ban Tư pháp Hạ viện. Lúc đó tôi là một sinh viên luật. Tôi trở về Washington, D.C. để soạn thảo một dự luật phá sản, và tôi bị kéo vào ṿng xoáy của việc luận tội. Tôi được chỉ định viết một trong những Điều khoản luận tội. Tôi đă có cơ hội rất ư nghĩa để có cái nh́n toàn diện về toàn bộ quá tŕnh này.
Tôi sẽ không bao giờ quên ảnh hưởng lên Dân biểu Chuck Wiggins, một trong những người bảo vệ Tổng thống Richard Nixon mạnh mẽ nhất, khi ông đối mặt với sự thật rằng Nixon đă nói dối ông. Và tôi sẽ không bao giờ quên khi chủ của tôi lúc đó giải thích luận tội với các đồng nghiệp của ḿnh rằng “[các nhà Lập quốc của chúng ta] đă nhận ra sức mạnh đáng sợ mà tổng thống có, mà chúng ta trao cho tổng thống và nguy cơ nghiêm trọng đối với nền cộng ḥa nếu ông ta lạm dụng quyền lực đó”.
Dân biểu Edwards đă xác định chính xác mối nguy hiểm nghiêm trọng “đối với nền cộng ḥa”, v́ ông hiểu rằng một vi phạm của tổng thống chỉ có thể bị buộc tội nếu nó làm đảo lộn trật tự hiến pháp và đe dọa chính thể cộng ḥa.
Nixon lạm dụng quyền hạn của tổng thống để gây ảnh hưởng không đúng đến cuộc bầu cử, ông che đậy hành động của ḿnh bằng cách sử dụng FBI và CIA, và sau đó, ông đă đúng đắn khi từ chức tổng thống. Trong trường hợp của Trump, ông không chỉ lạm dụng quyền lực của ḿnh để bất chính can thiệp cuộc bầu cử, mà ông c̣n sử dụng thế lực nước ngoài để đạt được điều đó. George Washington có thể sẽ ngạc nhiên trước hành vi đó, v́ ông đă báo trước cho chúng ta rằng phải “chống lại những âm mưu quỷ quyệt của ảnh hưởng nước ngoài”.
Trong trường hợp của Tổng thống Bill Clinton năm 1998, không có sự can thiệp của nước ngoài, không có sự can thiệp vào cuộc bầu cử và không có nỗ lực hủy hoại Hiến pháp của chúng ta. Tại thời điểm điều tra luận tội, tôi là thành viên của Ủy ban Tư pháp và rơ ràng với tôi sự không trung thực trong hôn nhân của tổng thống sẽ không phá hủy chính phủ hiến pháp của chúng ta. Nói dối về chuyện t́nh dục không phải là lạm dụng quyền lực tổng thống và, chắc chắn, Trump cũng có thể đă làm điều tương tự như điều mà ông Clinton đă bị cáo buộc liên quan đến bà Stormy Daniels và Karen McDougal. Nhưng điều đó không liên quan ǵ đến việc lạm dụng quyền lực tổng thống cũng giống như trường hợp của ông Clinton.
Trở lại thời điểm thập niên 1990, tôi đă thúc giục các đồng nghiệp Cộng ḥa của ḿnh đừng làm tổn hại niềm tin của người dân Mỹ vào nền dân chủ của chúng ta và đảo ngược kết quả của một cuộc bầu cử chỉ v́ họ không tán thành với Clinton và những lời dối trá của ông về một vụ ngoại t́nh. Ông đă lạm dụng ḷng tin của vợ, nhưng đă không lạm dụng quyền lực tổng thống. Thật không may, họ đă không lắng nghe, và điều đó, một phần đă tạo ra bầu không khí của những tṛ hề, dối trá, và một vị tổng thống đang nắm giữ quyền lực không được kiểm soát, phá hoại Hiến pháp mà chúng ta đang thấy ngày nay. Điều quan trọng cần nhớ là: luận tội không phải là để trừng phạt tổng thống; đó là bảo vệ dân tộc trước những vi phạm hiến pháp quá đáng đến mức đe dọa tương lai của đất nước.
Năm 1974, bà Zoe Lofgren làm việc cho dân biểu Don Edwards,
thuộc Ủy ban Tư pháp Hạ viện, trong quá tŕnh luận tội TT Nixon.
Ảnh: Zoe Lofgren
Bằng chứng trước mắt chúng ta giờ đă rơ: Chúng cho thấy Trump đă thực hiện các hành động chính thức trên cương vị tổng thống dựa vào các lợi ích chính trị cho bản thân trong cuộc bầu cử năm 2020: tạm giữ hàng trăm triệu tiền viện trợ quân sự cho một khu vực đang trong chiến tranh và một cuộc gặp mặt tại Nhà trắng để tuyên bố sự ủng hộ chống lại Nga. Trump tiếp tục chào mời sự can thiệp của nước ngoài vào cuộc bầu cử của chúng ta v́ lợi ích chính trị cá nhân.
Ông ta không hối lỗi. Ông ta cũng không hứa sẽ dừng lại. Thay vào đó, ông ta tiếp tục lạm dụng quyền lực tổng thống. Chúng tôi không c̣n lựa chọn nào khác ngoài việc tiến hành luận tội, một giải pháp trong hiến pháp cho những vi phạm nghiêm trọng nhất, đe dọa nền dân chủ của chúng ta.
Chưa bao giờ trong lịch sử nước ta có một tổng thống từ chối cung cấp tất cả các tài liệu cho Quốc hội hoặc ra lệnh không một ai trong nhánh hành pháp được ra làm chứng. Sự cản trở phá rối của ông đối với Quốc hội là chưa từng có và tuyên bố miễn trừ tuyệt đối hoặc khẳng định đặc quyền đi ngược lại Hiến pháp của chúng ta. Nếu được phép diễn ra, về cơ bản nó sẽ thay đổi cán cân quyền lực giữa ba nhánh chính phủ. Nó sẽ ngăn cản Quốc hội tiến hành giám sát cần thiết với tổng thống này hoặc bất kỳ tổng thống nào khác trong tương lai.
Trong vài tuần qua, tôi đă nhận được nhiều câu hỏi về quá tŕnh luận tội này so sánh với hai quá tŕnh luận tội mà tôi trải nghiệm trước đây. Câu trả lời: Thật không may, trường hợp này là tồi tệ hơn rất nhiều.
Nhưng có một câu hỏi khác mà tôi đă tự hỏi: Phản ứng của tôi sẽ thế nào nếu những cáo buộc và các bằng chứng này cũng chống lại một tổng thống của chính đảng tôi?
Và tôi có thể nói một cách chắc chắn rằng, nếu một tổng thống đảng Dân chủ đă làm những ǵ Trump rơ ràng đă làm, tôi sẽ đến Nhà Trắng nói rằng: “Ngài nên từ chức“.