Phân biệt các loại carbohydrates, gọi tắt là carbs, để cắt giảm, là ch́a khóa cho chế độ ăn giảm cân hiệu quả.
Carbs là chất cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể, được chuyển hóa thành đường (glucose) để cơ thể sử dụng ngay.
Lisa Young, trợ giảng tại Khoa Dinh dưỡng và Nghiên cứu thực phẩm của Đại học New York, cho biết: "Không cần loại bỏ hoàn toàn carbs để có chế độ ăn khỏe mạnh".
Bà cho rằng carbs thường bị hiểu nhầm. Chất này có trong trong mọi nhóm thực phẩm từ hoa quả tới rau củ, các loại hạt, bơ sữa và cả các loại đậu, hạt chứa protein. Nguyên tắc ăn uống của Mỹ cho biết cơ thể nhận từ 45-65% calo từ carbs.
"Nhưng thế không có nghĩa là nạp toàn carbs rỗng. Hạn chế ăn bánh ḿ trắng, ḿ ống trắng, bánh ngọt, bánh quy và các loại ngũ cốc tinh chế khác là ư kiến hay. Những loại carbs không lành mạnh này là nguồn cung cấp calo không cần thiết, ít chất dinh dưỡng", bà nói.
Hăy bổ sung carbs giàu chất xơ. Lisa không khuyến khích cắt bỏ carbs giàu chất xơ và lành mạnh như carbs có trong trái cây, rau, đậu gồm đậu lăng và đậu gà, các loại ngũ cốc nguyên hạt lành mạnh như yến mạch cắt nhỏ, bánh ḿ nguyên cám, hạt farro và quinoa.
Lisa trích dẫn nghiên cứu trên The Lancet, cho biết các loại carbs này thậm chí c̣n có thể giảm tỷ lệ mắc các bệnh mạn tính, bao gồm tiểu đường type 2, đột quỵ, tim mạch và ung thư đại trực tràng.
Chế độ ăn nhiều chất xơ, trái cây, các loại hạt gúp giảm carbo hydrates. Ảnh: Times of India.
"Tiếng lóng và đa dạng định nghĩa về carbs có thể gây thêm nhầm lẫn", Lisa cho biết. Mọi người thường gặp khó khăn khi hiểu các thuật ngữ như ngũ cốc tinh chế và chưa tinh chế, cũng như các loại đường khác nhau.
Các loại ngũ cốc tinh chế đă loại bỏ lớp cám và mầm giàu chất xơ, dinh dưỡng trong quá tŕnh chế biến. Ngũ cốc chưa tinh chế chứa tất cả thành phần lành mạnh của hạt như giàu chất xơ, magie, vitamin E và các chất dinh dưỡng khác. Một số loại đường – fructose trong hoa quả, ví dụ - th́ lành mạnh. Các loại khác (những loại đường thêm vào t́m thấy trong sucrose, đường ăn), th́ không.
Theo bà, "việc loại bỏ hoàn toàn carbs có vẻ dễ dàng hơn" nhờ cách phân biệt này.
Ngoài ra, Lisa cũng nêu sự khác biệt giữa carbs chậm và carbs nhanh. Trong đó, carbs chậm có trong trái cây, rau và ngũ cốc, rất giàu chất xơ, cần nhiều thời gian tiêu hóa hơn và khiến lượng đường trong máu tăng chậm hơn. Những loại carbs chậm giàu chất xơ này cũng giúp cơ thể không cảm thấy đói một giờ sau khi ăn.
Mặt khác, carbs nhanh có trong bánh ḿ trắng và bánh nướng thêm đường, không có chất xơ và các chất dinh dưỡng lành mạnh khác. Chất này làm tăng nhanh lượng đường trong máu và khiến chúng ta cảm thấy đói ngay sau khi ăn. "Tôi khuyên bạn nên ăn carbs chậm và bỏ qua carbs nhanh", Lisa cho biết.
Lisa khuyến cáo, nếu carbs có liên quan tới việc tăng cân, đó là v́ chúng ta đă ăn quá nhiều loại carbs không phù hợp. Hăy áp dụng một số kiến thức về thị giác để đĩa thức ăn lành mạnh hơn như đổ nhiều rau và trái cây vào nửa đĩa; bổ sung một phần tư lượng protein lành mạnh như cá, thịt gà hoặc đậu; bổ sung tinh bột lành mạnh cho một phần tư cuối cùng bằng khoa lang, gạo lứt hoặc hạt quinoa.