Những phương pháp điều trị COVID-19 hiệu quả và không hiệu quả

[vuitoichat]

Cơ quan NIH thường xuyên cập nhật danh sách dưới đây là cập nhật mới nhất vào ngày 23 tháng 3, 2021 vừa qua, bởi dịch COVID-19 là một bệnh mới và nhiều phương pháp điều trị đã được đưa ra trong vòng hơn một năm qua, một số hiệu quả và một số không.

Một phụ tá dược sĩ tại Paris, Pháp đang cho xem hộp thuốc Dectancyl, tức là thuốc Dexamethasone rất có hiệu nghiệm trong việc trị bệnh Covid-19. (Photo Chesnot/Getty Images)

Các phương pháp điều trị được ủy quyền hoặc đã được xác thực đang được sử dụng

1. Remdesivir

Remdesivir, một loại thuốc kháng virus, hiện là liệu pháp duy nhất được FDA chấp thuận cho COVID-19. Nó ngăn không cho SARS-CoV-2 nhân ra thêm bằng cách liên kết với một loại enzyme quan trọng mà virus cần để sinh sôi.

Nó đã được phê chuẩn vào tháng 10-2020 cho bệnh nhân COVID-19 nhập viện từ 12 tuổi trở lên có cân nặng ít nhất 88 lbs. Giấy phép Sử Dụng Khẩn Cấp (EUA) ban đầu đã được sửa đổi để cho phép dùng trị bệnh nhi nhập viện dưới 12 tuổi nặng ít nhất 7.7 lbs.

2. Dexamethasone

Dexamethasone, một loại corticosteroid có tác dụng chống viêm mạnh, được khuyên sử dụng cho bệnh nhân nhập viện với COVID-19, nhưng không dùng cho những người bị bệnh nhẹ đến trung bình không cần nhập viện.

3. Tocilizumab

Vào ngày 5 tháng 3, NIH đã cập nhật hướng dẫn của mình về kháng thể đơn dòng kháng interleukin-6 (IL-6) đối với COVID-19, khi có dữ liệu mới từ RECOVERY và một thử nghiệm lớn khác. Hiện NIH khuyên sử dụng tocilizumab kết hợp với dexamethasone ở một số bệnh nhân COVID nhập viện có biểu hiện tăng nhu cầu oxygen.

4. Thuốc chống đông máu

Theo NIH, tất cả người lớn nhập viện vì COVID-19 không mang thai nên được dùng thuốc kháng đông dự phòng để ngăn ngừa đông máu tĩnh mạch (VTE). Bệnh nhân mang thai nhập viện vì COVID-19 nặng cũng nên cho dùng thuốc chống đông máu dự phòng trừ khi có chống chỉ định.

5. Huyết tương hồi phục (của bệnh nhân COVID 19 đang hồi phục)

Huyết tương hồi phục được FDA cho phép sử dụng khẩn cấp để điều trị bệnh nhân COVID-19 nhập viện.

Tuy nhiên, hiện nay hướng dẫn của NIH cho biết không có đủ dữ liệu để khuyến cáo hoặc chống lại việc sử dụng huyết tương hồi phục trong điều trị COVID-19.

6. Kháng thể đơn dòng: bamlanivimab của Eli Lilly, kết hợp bamlanivimab/etesevimab và casirivimab/imdevimab của Regeneron

FDA đã ban hành EUA cho bamlanivimab vào tháng 11 để điều trị COVID-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình ở bệnh nhân ngoại trú người lớn và trẻ em (từ 12 tuổi trở lên), tiếp theo là EUA cho sự kết hợp của bamlanivimab và etesevimab vào tháng Hai cho cùng một chỉ định.

Casirivimab / imdevimab cũng được ủy quyền vào tháng 11, để điều trị bệnh nhẹ đến trung bình ở bệnh nhân 12 tuổi trở lên.

Tuy nhiên, NIH cho biết "Hiện không có đủ dữ liệu để khuyên sử dụng hoặc chống lại việc sử dụng bamlanivimab hoặc kết hợp casirivimab với imdevimab để điều trị cho bệnh nhân ngoại trú với COVID-19 mức độ nhẹ đến trung bình."

Liệu pháp không thành công hoặc đang tranh luận

1. Hydroxychloroquine

Cả WHO và NIH đều khuyến cáo không nên sử dụng hydroxychloroquine - kèm theo azithromycin hay không - để điều trị COVID-19 ở cả bệnh nhân nhập viện và không nhập viện.

Kết quả từ thử nghiệm PHỤC HỒI cho thấy việc sử dụng hydroxychloroquine không làm giảm tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân

COVID-19 sau 28 ngày, và trên thực tế có xu hướng tăng nguy cơ tử vong. Ngoài ra, những bệnh nhân được sử dụng thuốc chống sốt rét này có thời gian nằm viện trung bình lâu hơn những bệnh nhân được chăm sóc tiêu chuẩn.

FDA đã cấp phép sử dụng khẩn cấp hydroxychloroquine vào tháng 3 năm 2020, nhưng đã hủy bỏ vào tháng 6 sau khi công bố những phát hiện này.

2. Ivermectin

Vào tháng 1, NIH đã thay đổi khuyến nghị từ "chống" sử dụng ivermectin trong COVID-19 sang lưu ý rằng "không có đủ dữ liệu" để khuyên sử dụng hoặc chống lại liệu pháp này.

Loại thuốc chống ký sinh trùng này đã cho thấy một số khả năng ức chế sự nhân lên của SARS-CoV-2 trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, theo NIH, việc đạt được nồng độ huyết tương cần thiết để có hiệu quả kháng virus này sẽ đòi hỏi liều lượng cao hơn gấp 100 lần so với liều lượng được phép sử dụng ở người.

3. Vitamin C

NIH tuyên bố rằng không có đủ dữ liệu để khuyên hoặc chống việc sử dụng vitamin C trong COVID-19.

Có một số thử nghiệm lâm sàng đang diễn ra đánh giá hiệu quả của vitamin C trong điều trị COVID-19, nhưng một số thử nghiệm khác đã được hoàn thành. Một nghiên cứu trên 56 bệnh nhân nhập viện ở Trung Quốc cho thấy vitamin C tiêm tĩnh mạch liều cao không hiệu quả trong việc ngăn ngừa thở máy trong thời gian 28 ngày. Ngoài ra, một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng về vitamin C và kẽm cho thấy không có tác động của một trong hai chất này đối với các triệu chứng ở những bệnh nhân bị bệnh nhẹ.

4. Vitamin D

NIH tuyên bố rằng không có đủ dữ liệu để khuyên hoặc chống việc sử dụng vitamin D trong COVID-19.

Mặc dù thiếu hụt vitamin D có liên quan đến tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi cộng đồng ở người lớn tuổi và trẻ em, nhưng không có bằng chứng thuyết phục nào cho thấy nó có thể được sử dụng để chống lại COVID-19.

Vào tháng 2, một thử nghiệm ngẫu nhiên lớn ở Brazil được công bố trên JAMA cho thấy không có sự khác biệt về thời gian nằm viện đối với những người mắc bệnh COVID-19 mức độ trung bình đến nặng được cho dùng vitamin D liều cao hoặc giả dược.

5. Kẽm

NIH cho biết không có đủ dữ liệu để khuyên hoặc chống việc sử dụng kẽm trong COVID-19. NIH khuyến cáo không nên nhận thêm chất kẽm trên mức cho phép trong cách ăn uống.

6. Chất ức chế protease

NIH khuyến cáo không nên sử dụng lopinavir/ritonavir và các chất ức chế protease HIV khác để điều trị COVID-19 ở bệnh nhân nhập viện và không nhập viện vì các thử nghiệm lâm sàng không cho thấy lợi ích lâm sàng ở bệnh nhân COVID.

Các loại thuốc này không chứng minh được hiệu quả trong hai thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng lớn trên bệnh nhân nhập viện - bao gồm thử nghiệm PHỤC HỒI và thử nghiệm SOLIDARITY của WHO.

7. Colchicine

Cả NIH và WHO đều không có bất kỳ hướng dẫn nào liên quan đến loại thuốc chống viêm thường được sử dụng để điều trị bệnh gút này, mặc dù nó vẫn đang được nghiên cứu như một phương pháp điều trị COVID.

Nhóm dùng colchicine của thử nghiệm PHỤC HỒI gần đây đã bị tạm dừng vì một ủy ban giám sát dữ liệu độc lập phát hiện ra loại thuốc này không giúp bệnh nhân nhập viện với COVID.

Tuy nhiên, kết quả đầu từ thử nghiệm COLCORONA, được công bố vào tháng Giêng cho thấy kết quả tốt đối với những bệnh nhân bị bệnh COVID-19 nhẹ.