Những lưu ý đặc biệt đối với bệnh nhân phải uống thuốc hormon tuyến giáp

[troopy]

Tại Việt Nam, ung thư tuyến giáp xếp thứ 9 trong các loại ung thư phổ biến nhất với 5.418 ca mắc mới. Nhưng may mắn là hầu hết các ung thư tuyến giáp đều được chữa khỏi.

Tuy nhiên người bệnh sau khi cắt tuyến giáp, có thể phải dùng thuốc hormon tuyến giáp levothyroxine suốt đời. Vì vậy việc sử dụng thuốc như thế nào để đạt được hiệu quả điều trị, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra luôn là mối bận tâm hàng đầu của người bệnh.

Uống thuốc đúng liều

Levothyroxin thường được dùng đường uống, cũng có thể tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp. Liều dùng phải được điều chỉnh cẩn thận theo nhu cầu và đáp ứng của mỗi người bệnh. Vì liều lượng của thuốc có thể thay đổi theo thời gian, tuổi tác, tình trạng đáp ứng thuốc của cơ thể. Người bệnh cần tái khám, kiểm tra định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi các chỉ số TSH, T3, T4, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị thích hợp cho từng giai đoạn. Người bệnh không nên tự ý tăng liều lượng thuốc vì có thể gây ra tác dụng phụ như: tim đập nhanh, loạn nhịp, thèm ăn, mất ngủ, run tay chân...


Hormon tuyến giáp nên uống vào lúc đói để hấp thu tốt nhất.

Lưu ý thời điểm uống thuốc

Thuốc hấp thụ ở hồi tràng, hỗng tràng và một ít ở tá tràng. Hấp thu dao động từ 48% đến 79% tùy thuộc vào một số yếu tố. Ðói làm tăng hấp thu và đỉnh hấp thu cực đại đạt được 2 giờ sau uống nhưng có thể lâu hơn từ 3-4 giờ nếu uống đồng thời với các thuốc, chất bổ sung, hay thức ăn đồ uống gây cản trở hấp thu khác. Do đó, các hướng dẫn hiện hành của Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ khuyên bệnh nhân nên dùng levothyroxine ít nhất 60 phút trước ăn sáng hoặc trước khi đi ngủ (ít nhất 3 giờ sau ăn tối) và cách ít nhất 4 giờ so với các loại thuốc bổ sung khác, nếu có.

Theo dõi tác dụng phụ

Khi sử dụng thuốc levothyroxine, ở một số người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng cường giáp với các biểu hiện như: sụt cân, đánh trống ngực, hồi hộp, dễ kích thích, tiêu chảy, co cứng bụng, vã mồ hôi, nhịp tim nhanh, loạn nhịp tim, đau thắt ngực, run, đau đầu, mất ngủ, không chịu được nóng, sốt... Vì vậy, trong quá trình dùng thuốc, nếu gặp các triệu chứng trên, người bệnh cần báo ngay cho bác sĩ biết để có biện pháp xử lý.

Đề phòng tương tác thuốc

Việc sử dụng các loại thuốc khác trong khi dùng levothyroxin có thể gây ra một số phản ứng ngoài ý muốn như: Làm giảm sự hấp thu hoặc tăng tốc độ cơ thể đào thải levothyroxin hoặc gây ra thay đổi liên kết levothyroxin trong máu. Một số loại thuốc thường được sử dụng như thuốc ức chế bơm proton (PPI), statin, sắt, calci, magie, raloxifene, và estrogen... có thể cản trở sự hấp thu hormon tuyến giáp, sẽ khiến cho các bệnh nhân vốn trước đó đã được kiểm soát tốt khi dùng thuốc có thể bị nhược giáp.

Người bệnh không được uống thuốc đồng thời hormon này với các thuốc kháng acid (vì tác dụng gắn của canxi hoặc magie trong thành phần thuốc kháng acid), nếu cần phải sử dụng thuốc này thì nên dùng cách nhau 4 giờ.

Chú ý tới ăn uống

Một trong các tác dụng của levothyroxine là làm gia tăng chuyển hóa của hầu hết bộ phận trong cơ thể, phóng thích năng lượng, tạo ra nhiệt năng, khiến nhiều người bệnh khi sử dụng levothyroxine đều có cảm giác nóng trong người, sụt cân, tim đập nhanh, hồi hộp... Vì vậy, nếu uống kèm các thuốc bổ gan có thể giảm các tác dụng phụ này. Tuy nhiên các thuốc bổ gan này lại khá đắt tiền, hơn nữa lợi ích của chúng khi dùng kèm với levothyroxine không phải lúc nào cũng rõ ràng, vì vậy người bệnh chỉ cần ăn, uống nhiều nước, các loại rau, lá có tác dụng thanh nhiệt như rau má, mã đề... cũng mang lại hiệu quả.

VietBF@sưu tập