Măng tươi nếu không chế biến kỹ rất dễ bị ngộ độc. V́ vậy, với những người yếu, người mới ốm dậy cần cân nhắc khi ăn.
Mỗi năm từ tháng 6 đến tháng 9 dương lịch hàng năm là mùa của những người dân thu hoạch măng rừng nhà trồng. Bởi khi ấy những mầm măng đồng loạt đội đất, vươn lên đón ánh nắng mặt trời.
Măng rừng có rất nhiều loại như măng nứa, măng mai, măng hóa, măng lộc ngộc…, mỗi loại mọc ở những thời điểm khác nhau, nhưng tiểu thương cho rằng, măng mai là loại măng ăn mang vị ngọt, ngon nhất. Măng mai có thể chế biến thành nhiều món như: măng mai nộm, măng mai hầm xương xườn, măng mai xào, luộc, phơi khô, làm măng ớt…Trong đó “luộc chấm tương” là món toát lên hương vị đặc sắc của măng mai.
Măng tươi là món ăn khoái khẩu, quen thuộc của người Việt. Các thành phần dinh dưỡng trong măng được xem là vô cùng phong phú, nhờ sự giàu protein và amino axit, vitamin, canxi, phốt pho, sắt, cùng các nguyên tố vi lượng và cellulose... nên đây được xem là món ăn có khả năng mạnh mẽ trong việc thúc đẩy nhu động ruột, giúp tiêu hóa, có thể ngăn ngừa táo bón và ung thư ruột kết.
Theo tài liệu của Cục An toàn thực phẩm, trong măng tươi có hàm lượng cyanide rất cao, khoảng 230 mg trong một kg măng củ, đây là một chất cực độc với cơ thể. Tuy nhiên, cyanide sẽ mất đi trong quá tŕnh chế biến.
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, không nên v́ thế mà sợ ăn măng bởi các chất độc trong măng dễ hoà tan trong nước và bị bay hơi khi đun nóng. Với măng tươi bạn chỉ cần chú ư chế biến kỹ bằng cách luộc đi luộc lại từ 2-3 lần, mỗi lần luộc cần rửa sạch bằng nước lạnh rồi mới chế biến, trong quá tŕnh luộc cần mở vung. Làm như vậy mục đích để Acid xyanhydric hoà tan trong nước luộc, nước rửa và bay hơi, loại bỏ gần như hoàn toàn chất độc trong măng.
Trường hợp nếu ăn phải măng chế biến không kỹ rất dễ bị ngộ độc. Biểu hiện ngộ độc ở mức độ nặng, nhẹ khác nhau. Các triệu chứng thường xuất hiện sau khi ăn măng khoảng từ 5 - 30 phút. Trường hợp nhẹ, biểu hiện chóng mặt, đau đầu, rối loạn ư thức, buồn nôn, kích thích niêm mạc đường hô hấp. Trường hợp nặng có biểu hiện co giật, suy hô hấp, tím tái, hôn mê…
Khi người ăn nhiều măng xuất hiện các dấu hiệu trên, cần gây nôn cho bệnh nhân hoặc đưa ngay đến trung tâm y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
4 nhóm người được khuyến cáo không nên ăn măng
Người mới ốm dậy
Người mới ốm dậy, sức đề kháng yếu không nên ăn măng do măng chứa một lượng glucoxit nhất định. B́nh thường glucoxit không mấy gây hại cho cơ thể nhưng khi cơ thể ốm yếu, glucoxit phân hủy với men tiêu hóa và chất chua trong dạ dày dễ dẫn đến t́nh trạng nôn mửa.
Trẻ em và phụ nữ mang thai
Axit oxalic trong măng tươi ảnh hưởng đến việc hấp thu và tận dụng canxi, kẽm của cơ thể. Do đó, trẻ em đang trong giai đoạn phát triển không nên ăn loại thực phẩm này để tránh bị thiếu canxi, kẽm dẫn đến chậm phát triển.
Bên cạnh đó, bà bầu cũng được khuyến cáo nên hạn chế ăn măng, đặc biệt là măng tươi.
Người mắc bệnh thận, viêm loét dạ dày, tá tràng
Theo Đông y, loại thực phẩm này có tính hàn, nhiều chất xơ gây khó tiêu hóa nên những người mắc bệnh thận, bệnh loét dạ dày và tráng tràng, viêm dạ dày, xơ gan, giăn tĩnh mạch thực quản, không nên ăn nhiều để tránh làm cho t́nh trạng bệnh nặng hơn.
Người bị bệnh gút
Khi bị bệnh gút, bạn cần phải cẩn trọng với chế độ ăn v́ có thể làm tăng lượng acid uric trong máu, làm bệnh gout trở nên trầm trọng hơn. Các loại thực phẩm có tốc độ tăng trưởng nhanh như: măng tre, măng trúc, măng tây sẽ làm gia tăng tốc độ tổng hợp acid uric trong cơ thể, v́ thế bệnh nhân gút cần tránh.
Mẹo để giảm độc tố trong măng
- Măng tươi nên bóc hết vỏ, cắt thành lát mỏng hoặc xé nhỏ thành sợi đem ngâm vào nước sạch qua đêm cho bớt độc rồi rửa lại trước khi chế biến thành các món ăn.
- Với các loại măng đắng nên ngâm bằng nước vôi trong luộc bỏ vài lượt để bỏ bớt những nước đầu cho tới khi thấy nước trong rồi mới đem chế biến. Trong khi luộc, nấu nên mở vung cho chất độc bay hơi.
- Cho nước gạo vào ngập hết măng. Đun lửa vừa, khi thử thấy măng mềm th́ tắt lửa. Chờ măng nguội, rồi xả lại vài lần bằng nước sạch. Măng sẽ không c̣n vị đắng, bạn có thể đem chế biến món ăn mà ḿnh yêu thích.
- Trước khi sấy hoặc phơi măng khô nên ngâm qua nước muối, lúc sử dụng để chế biến thành các món ăn nên chần lại bằng nước nóng hoặc luộc lại càng tốt. Muối măng chua cũng là một biện pháp là giảm tính độc của măng.