Lạm dụng rượu bia kéo dài có thể dẫn đến một số hậu quả nghiêm trọng như bệnh gan, làm cản trở chức năng gan - nhà máy xử lư, lưu trữ và phân phối của cơ thể.
Ở Anh và một số nước phương Tây, tháng 1 là thời điểm nhiều người cai rượu khi họ tham gia vào thử thách "Dry January".
Sau tháng 1, một số người có thể kiêng rượu bia hoàn toàn trong khi những người khác suy nghĩ lại về việc tiêu thụ rượu trong tương lai. Lư do là v́ lạm dụng rượu kéo dài có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Gan thực hiện hơn 500 chức năng và là một cơ quan quan trọng. Nó hoạt động như nhà máy xử lư, lưu trữ và phân phối của cơ thể con người.
Gan thực hiện hơn 500 chức năng và là một cơ quan quan trọng.
Gan giải độc tất cả các hóa chất độc hại mà chúng ta tiêu thụ - chẳng hạn như rượu, ma túy và các chất ô nhiễm khác. Đồng thời, nó lưu trữ vitamin, chất béo, đường và khoáng chất cho đến khi cơ thể cần sử dụng. Cơ quan này sản xuất mật, có tác dụng phân hủy chất béo để cơ thể hấp thụ và giúp chúng ta chống lại nhiễm trùng - điều cực kỳ quan trọng vào thời điểm này trong năm.
V́ vậy, có thể nói là mọi hệ thống quan trọng khác của cơ thể đều phụ thuộc vào lá gan và việc chăm sóc gan là rất quan trọng.
Tổ chức Liver Trust của Anh báo cáo rằng mỗi năm, khoảng 4.000 người ở Anh tử vong v́ xơ gan và 700 người phải ghép gan để sống sót. Liver Trust cho biết 90% các trường hợp mắc bệnh xơ gan có thể được ngăn ngừa bằng cách duy tŕ cân nặng khỏe mạnh, uống ít rượu hơn, điều trị và ngăn ngừa viêm gan.
Dấu hiệu gan đang 'quá tải'
Loại bệnh gan đầu tiên là bệnh gan liên quan đến rượu – chiếm 60% tổng số trường hợp bệnh gan. Uống quá nhiều rượu có thể khiến gan bị viêm và sưng tấy. Điều này có thể dẫn đến sẹo, đó chính là bệnh xơ gan.
Loại bệnh gan thứ hai là bệnh gan nhiễm mỡ không liên quan đến rượu - cứ 3 người ở Anh th́ có 1 người mắc bệnh này ở giai đoạn đầu, thường do béo ph́.
Chuyên gia dinh dưỡng người Anh Libby Lemon cho biết dưới đây là những triệu chứng cần chú ư v́ chúng có thể chỉ ra giai đoạn đầu của bệnh gan. Nếu có những dấu hiệu này, có lẽ bạn nên xem xét dừng uống rượu bia.
1. Quầng thâm dưới mắt không phải do di truyền
2. Nước tiểu sẫm màu
3. Mệt mỏi
4. Dễ bị bầm tím
5. Sưng và đau nhức dưới xương sườn dưới bên phải
6. Sưng ở chân và mắt cá chân
7. Một số t́nh trạng da, như mụn trứng cá hoặc ngứa da ở người trưởng thành
8. Phân trắng hoặc nhờn, có mùi hôi.
Vẫn chưa quá muộn!
Vẫn chưa quá muộn để dự pḥng tổn thương gan. Gan có khả năng tự chữa lành và tái tạo rất đặc biệt, v́ vậy dưới đây là những cách bạn có thể áp dụng để giúp cho gan khỏe mạnh hơn.
Đầu tiên, hăy tuân thủ khuyến cáo về lượng rượu bia mà bạn không nên vượt quá. Theo Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa bệnh tật (CDC) Mỹ, nam giới không nên uống quá 15 ly rượu/bia một tuần, nữ giới không nên uống quá 8 ly mỗi tuần. Một ly rượu/bia được quy ước là 1 chai bia 350 ml, 1 ly rượu vang 150 ml hoặc 1 ly rượu mạnh 45 ml.
Ngoài ra, bạn cũng không nên uống rượu quá sớm trong ngày, hăy cố gắng đợi đến sau 8 giờ tối, như vậy sẽ ít bị cám dỗ uống cạn chai hơn!
Bạn cũng có thể thỏa sức sáng tạo và pha một ly cocktail, hoặc uống bia không cồn. Tiến sĩ Shireen Kassam, nhà tư vấn huyết học và bác sĩ y học lối sống cho biết: "Rượu là chất độc mà gan cần phải giải độc".
Tiến sĩ Shireen cho biết những ǵ bạn ăn cũng có thể ảnh hưởng đến gan - chất béo băo ḥa và đường có thể dẫn đến sự tích tụ chất béo bên trong và xung quanh tế bào gan và làm suy giảm chức năng gan. Ông khuyên nên cắt giảm thịt đỏ và thịt chế biến sẵn, thực phẩm chế biến/đóng gói, bánh ḿ trắng và các sản phẩm bột ḿ trắng khác, đồ uống có đường và thực phẩm chứa nhiều muối.
Bạn cũng nên tăng cường ăn trái cây, rau quả (đặc biệt là rau lá xanh), ngũ cốc nguyên hạt, đậu, thảo mộc và gia vị như nghệ. Nữ chuyên gia dinh dưỡng Libby nói: "Thực phẩm bạn ăn càng nhiều màu sắc th́ càng tốt v́ những thứ này cung cấp chất chống oxy hóa để giúp gan giải độc".
Ngoài ra, hăy thường xuyên đi bộ, chạy bộ hoặc đạp xe. Tập thể dục làm giảm căng thẳng cho gan, tăng mức năng lượng và giúp ngăn ngừa béo ph́ – nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan.
Ngoài ra, vào ban đêm, hăy cố gắng đi ngủ trong khoảng thời gian từ 10 giờ tối đến 11 giờ tối và thức dậy trong khoảng thời gian từ 6 giờ sáng đến 7 giờ sáng để gan có thể thực hiện các chức năng thanh lọc và nghỉ ngơi cần thiết.
Cũng giống như rượu, hầu hết các loại thuốc đều phải được gan xử lư. Tiến sĩ Shireen Kassam giải thích: "Các loại thuốc được kê đơn có thể ảnh hưởng đến gan bao gồm paracetamol, statin, kháng sinh, thuốc tránh thai đường uống và thuốc chống trầm cảm". Điều quan trọng là không bao giờ vượt quá liều lượng bác sĩ kê và hỗ trợ sức khỏe gan bằng một chế độ ăn uống lành mạnh.
VietBF@sưu tập