Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
Economist: Moldova đang cố gắng đứng ngoài cuộc chiến của Nga với Ukraina
Cù Tuấn, dịch
Tóm tắt: Một cuộc phỏng vấn với Maia Sandu, Tổng thống thân phương Tây của Moldova.
Maia Sandu, vị tổng thống thân châu Âu ăn nói nhẹ nhàng của Moldova, có vẻ hơi lạc lơng trong Phủ tổng thống rộng lớn của đất nước này. Ban đầu là địa điểm của Xô-viết Tối cao Moldova, ṭa nhà này được xây dựng trong những ngày suy tàn của Liên Xô để quảng cáo cho quyền lực của chính phủ ở nước nhỏ thứ hai trong số 15 nước cộng ḥa của Liên bang Xô-viết.
Khi Liên bang Xô-viết sụp đổ và Moldova trở nên độc lập, Nga đă hậu thuẫn cho một cuộc nổi dậy ly khai ở Transnistria, một khu vực chủ yếu là người Nga; đă có đến một ngh́n người phải thiệt mạng. Quân đội Nga vẫn ở lại (một cách bất hợp pháp) trong khu vực ly khai này, mà chính phủ Moldova không thể kiểm soát. Giờ đây, nỗ lực của Nga nhằm thiết lập lại trật tự của Liên Xô ở Ukraina đang đe dọa châm ng̣i cho cuộc xung đột mới ở Moldova, vốn đă là một trong những quốc gia nghèo nhất châu Âu.
Bà Sandu nói trong cuộc phỏng vấn với The Economist, đây là thời điểm nguy hiểm nhất trong lịch sử của Moldova kể từ khi quốc gia này ra đời vào những năm 1991-92. Mối đe dọa rơ ràng nhất là quân sự. Nga đă đe dọa sẽ kéo dài chiến tranh tới biên giới phía đông của Moldova với Ukraina. Vào ngày 22 tháng 4, Rustam Minnekaev, một tướng Nga, tuyên bố rằng, quyền kiểm soát đối với miền nam Ukraina sẽ mở ra một con đường đến Transnistria, nơi mà ông nói rằng những người Nga đang bị áp bức. Điều đó là hồi chuông báo động ở Chisinau, thủ đô của Moldova. Bà Sandu nói: “Đây là những lời nói đáng lo ngại, sau khi chúng tôi thấy những ǵ đang xảy ra ở Ukraina”.
Nỗi lo lắng này trở nên sâu sắc hơn ba ngày sau khi một vụ nổ làm hư hại bộ an ninh nhà nước do Nga kiểm soát ở Tiraspol, thủ đô tự xưng của phe ly khai Transnistria. Một ngày sau đó, hai vụ nổ nữa đă làm hỏng ăng-ten được sử dụng để phát sóng radio của Nga ở thị trấn Maiac gần đó.
Không ai đứng ra nhận trách nhiệm về hai vụ việc này, nhưng Nga có lịch sử tổ chức các hoạt động "báo động giả" có thể được sử dụng để biện minh cho các cuộc tấn công quân sự. Volodymyr Zelensky, tổng thống Ukraina, tuyên bố rằng các vụ nổ là tác phẩm của Moscow. T́nh báo quân sự Ukraina, hoạt động tại Transnistria, cho biết họ đă phát hiện ra kho truyền đơn lớn kêu gọi những người Nga ở đó nổi dậy.
Moldova dễ bị tổn thương một cách đặc biệt. Không giống như Ukraina hay Gruzia, nước này chưa bao giờ xin gia nhập NATO. Tư cách thành viên của NATO mà Estonia, Latvia và Litva đă có, có thể ngăn cản Nga tấn công các nước này. Nhưng nếu Moldova cố gắng tham gia NATO ngay bây giờ sẽ bị coi là khiêu khích Nga. Một quan chức Moldova cho biết: “Thời điểm chúng tôi xin gia nhập NATO, bom có thể bắt đầu rơi". Một quan chức khác cho biết, những lời cảnh báo không chính thức của Nga “đừng đi quá đà” đă có từ mùa hè và trong những tuần gần đây, ngôn từ cảnh báo đă trở nên sắc nhọn hơn.
Tính trung lập của Moldova được ghi vào hiến pháp năm 1994 v́ lư do đó. Khi có chuyện xảy ra, NATO sẽ không thể ngăn chặn việc Nga lôi kéo Moldova vào cuộc xung đột nếu họ muốn. “Chúng tôi đang cố gắng làm hết sức ḿnh để đưa Moldova thoát khỏi chiến tranh. Nhưng vị thế trung lập không mang lại [sự bảo vệ] 100%”, bà Sandu nói.
Moldova cũng không thể làm ǵ nhiều để bảo vệ ḿnh. Đội quân nhỏ bé của quốc gia này không có máy bay chiến đấu hoặc máy bay trực thăng. Những chiếc xe tăng duy nhất của Moldova là những đồ cổ được trưng bày như những kỷ vật của chiến tranh thế giới thứ hai. Thật đáng mừng, một cuộc xâm lược toàn diện nước này dường như không xảy ra. Để củng cố các đơn vị đồn trú nhỏ ở Transnistria, các lực lượng Nga sẽ cần tiến thêm 200 km về phía tây qua Ukraina từ vị trí tiền tuyến hiện tại.
Mối nguy hiểm khác là có lẽ là 1.500 binh sĩ Nga (hầu hết trong số họ thực tế là những người Transnistria có hộ chiếu Nga) đóng quân trong khu vực ly khai có thể gây ra rắc rối ở phần c̣n lại của Moldova, hoặc tấn công Ukraina từ phía tây. Cả hai ư tưởng này đều sẽ là khó khăn cho một lực lượng được trang bị kém, nhưng có những lo ngại rằng vào ngày 9 tháng 5, tại thời điểm Vladimir Putin sẽ thực hiện bài phát biểu "Ngày Chiến thắng" ở Moscow, có thể là một thời điểm kích hoạt việc tấn công.
Tấn công Moldova từ phía đông là một kế hoạch rất khó. Bất chấp những cuộc tấn công liên tục, Nga đă không chiếm được Mykolaiv, một thành phố ở ŕa phía tây của lănh thổ Ukraina mà nước này hiện đang kiểm soát. Ngay cả khi Nga chiếm được Mykolaiv, Nga vẫn sẽ cần phải vượt qua hoặc chiếm lấy Odessa, một thành phố cảng lớn. Odessa được bảo vệ tốt đến mức cuộc sống ở đó gần như trở lại b́nh thường, ngoại trừ lệnh giới nghiêm ban đêm và thỉnh thoảng có pháo kích. Bỏ qua Odessa sẽ khiến chuỗi các đơn vị quân Nga có nguy cơ bị cắt làm hai.
Nhưng việc Nga xâm lược không phải là thách thức lớn nhất trong tâm trí của Tổng thống Sandu. Một mối đe dọa trước mắt hơn là xung đột kinh tế và xă hội do Nga tạo ra có thể khiến Moldova rơi vào hỗn loạn. Bà Sandu đă từng là cố vấn của Ngân hàng Thế giới và là một nhà đấu tranh chống tham nhũng tận tụy và hiệu quả. Thành công của bà trong cuộc bầu cử năm 2020 là một sự phản bác mạnh mẽ đối với mô h́nh quản trị dân chủ chuyên nghiệp của Điện Kremlin. Người đàn ông mà bà đánh bại trong lần bầu cử đó, Igor Dodon, cực kỳ chống phương Tây và thân Nga, và một năm trước đó đă sa thải bà Sandu khỏi vị trí thủ tướng v́ những nỗ lực mạnh mẽ để giải quyết tham nhũng của bà. Hiện ông Dodon đang lănh đạo khối đối lập chính trong quốc hội.
Nga có một ưu thế mạnh đối với Moldova theo hai cách. Đầu tiên, Nga cung cấp gần như tất cả khí đốt mà Moldova cần để sưởi ấm cho người dân và các ngành công nghiệp khiêm tốn của nước này hoạt động. Theo bà Tổng thống, giá xăng đă tăng 380% trong ṿng chưa đầy 10 tháng. Các đường ống chính vào Moldova đi qua Transnistria, nên lại có thêm một điểm gây sức ép khác.
Thứ hai, và nghiêm trọng hơn, khoảng 80% điện năng của Moldova đến từ các máy phát điện ở Transnistria, cũng chạy bằng khí đốt của Nga. Công ty điện lực do Nga làm chủ đă tăng giá mạnh và từ chối kư với Moldova các hợp đồng dài hạn, buộc chính phủ phải đàm phán để có được điện trên cơ sở hợp đồng cuốn chiếu. Đèn điện của đất nước này sẽ tắt vào ngày 1 tháng 5 nếu chính phủ có được một hợp đồng, trong một tháng nữa từ Transnistria.
Giá năng lượng cao hơn đang gây ra nhiều vấn đề lớn ở một quốc gia nghèo như vậy. Chính phủ đă cố gắng giảm các thiệt hại bằng các khoản trợ cấp cho những người khó khăn nhất. Nhưng kết quả là chính phủ có nguy cơ phá sản.
Chính phủ của bà Sandu đă kêu gọi EU hỗ trợ khẩn cấp 300 triệu euro ($315 triệu USD) để khắc phục sự cố này cho đến cuối năm. Số tiền đó không nhiều đối với EU, nhưng nó vẫn chưa tới tay Moldova. Moldova sẽ được hưởng an ninh năng lượng hơn khi các đường dây điện mới tới Romania được xây dựng, nhưng đó là chuyện của một vài năm nữa. Các chính phủ thân Nga trong quá khứ đă không làm ǵ để giảm sự phụ thuộc năng lượng của đất nước họ đối với Nga.
Phe đối lập thân Nga có ư định tận dụng cuộc khủng hoảng này. “Các lực lượng chính trị thân Nga ở Moldova đă nói về các cuộc biểu t́nh lớn và kêu gọi chính phủ từ chức và tổ chức các cuộc bầu cử quốc hội nhanh chóng, để họ có thể đổ lỗi [khó khăn kinh tế và giá năng lượng cao] cho chính phủ,” bà Sandu nói. Việc buộc phải tiến hành một cuộc bầu cử nhanh chóng sẽ rất khó khăn nếu chính phủ chống lại nó. Nhưng bà Sando lo ngại rằng các cuộc biểu t́nh lớn có thể buộc nhà nước phải thực hiện các biện pháp gây khó chịu để giữ ǵn trật tự công cộng.
Ngoài tiền bạc, bà Sandu đang kêu gọi EU thể hiện sự đoàn kết chính trị, ngay cả khi sự hỗ trợ quân sự trực tiếp từ NATO hiện không phải là một lựa chọn của Moldova. Một tuần sau khi Nga xâm lược Ukraina vào ngày 24 tháng 2, Moldova đă nộp đơn xin gia nhập EU, điều mà trước đây nước này đă từ chối như một phần trong nỗ lực giữ trung lập. Bà Sandu cho biết, chính phủ nước này đă nhanh chóng trả lời danh sách 366 câu hỏi mà họ đă được gửi, chỉ để đón một bảng câu hỏi khác, với 2.000 câu hỏi. Bộ phận Dịch vụ công nhỏ bé của Moldova đang cố gắng trả lời bảng câu hỏi này.
Việc được công nhận là thành viên thật sự của EU sẽ mất nhiều năm, và chính phủ Moldova biết rơ. Nhưng chỉ cần được công nhận là một ứng cử viên sẽ gửi một tín hiệu đến người Moldova, cho EU và cho Nga hiểu rằng đất nước này thuộc về phương Tây. Giai đoạn cửa sổ có thể rất ngắn. Bà Sandu nói: "EU là nơi có thể cung cấp sự an toàn và cứu chúng tôi với tư cách là một quốc gia dân chủ".
Ngay cả việc xin gia nhập EU cũng có rủi ro của nó. Việc Ukraina thúc đẩy một thỏa thuận liên kết với EU (hạng mục ít hơn so với tư cách thành viên đầy đủ) là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc Nga sáp nhập Crimea và chiếm đóng khu vực Donbas vào năm 2014. Nhưng sự hung hăng của Nga đang buộc Moldova, giống như những nước khác, phải chấm dứt vị thế trung lập.
Tổng thống Zelensky nói mọi công tŕnh tại Mariupol "bị phá hủy hoàn toàn", chỉ sót lại nhà máy gang thép Azovstal ở phía đông nam.
"Thành phố đă bị tàn phá, không c̣n công tŕnh nào cả. Tất cả đă bị phá hủy hoàn toàn", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói về t́nh h́nh ở Mariupol, thành phố ở đông nam Ukraine, trong cuộc gọi với tổ chức tư vấn Chatham House ở London ngày 6/5.
"Những ǵ c̣n sót lại là những băi cỏ nhỏ và công tŕnh nhỏ, nhà máy gang thép Azovstal hoặc những ǵ c̣n lại của nó", ông Zelensky cho biết.
Nhà máy gang thép Azovstal ở ngoại ô Mariupol là cứ điểm pḥng thủ cuối cùng của lực lượng Ukraine ở thành phố.
Bộ Quốc pḥng Ukraine cho biết các binh sĩ nước này dùng tên lửa chống tăng FGM-148 Javelin do Mỹ sản xuất phá hủy một xe tăng T-90M của Nga tại Kharkov. Tuy nhiên, chưa rơ chiếc T-90M bị bắn cháy trúng bao nhiêu tên lửa, đồng thời chưa có thêm ảnh hiện trường.
T-90M Proryv-3 là ḍng xe tăng hiện đại nhất trong biên chế của quân đội Nga hiện nay, phía Ukraine không sở hữu loại xe này. Đây có thể là chiếc T-90M đầu tiên của Nga bị phá hủy khi thực chiến tại Ukraine. Bộ Quốc pḥng Nga chưa b́nh luận về thông tin.
A new T-90M tank, the pride of russian tank building, was destroyed near Kharkiv. #UaArmy turned the T-90M into scrap metal. A parade of russian equipment is possible in Ukraine. A parade of destroyed armament. pic.twitter.com/BEiFZX3iVY
Ư thu giữ siêu du thuyền trị giá 700 triệu USD được cho là có liên quan đến Putin.
Các nhà chức trách Ư đă bắt giữ du thuyền Scheherazade, chủ sở hữu của nó mà họ nói có “mối liên hệ kinh tế và kinh doanh quan trọng” với “các nhân tố nổi bật của chính phủ Nga” vào ngày 6 tháng Năm.
Du thuyền dài 459 feet được cập cảng Marina di Carrara, miền Tây nước Ư. Động thái này là một phần trong chiến dịch đàn áp rộng lớn hơn của phương Tây đối với các tài sản thuộc sở hữu của các nhà tài phiệt Nga và các quan chức chính phủ.
****
Chính thức: 50 thường dân đă sơ tán khỏi Azovstal vào ngày 6 tháng 5.
Trước đó, gần 500 dân thường đă được sơ tán, Andriy Yermak, Chánh văn pḥng của Zelensky cho biết. Các nhà chức trách cho biết, khoảng 1.000 dân thường đă bị bỏ lại nhà máy thép Azovstal trước khi sơ tán.
****
Reuters: Biden sẽ kư gói vũ khí mới trị giá 100 triệu USD cho Ukraine trong những ngày tới.
Nếu các cảng #Odesa không mở ngay lập tức, hai điều sẽ xảy ra:
Đầu tiên, chúng ta sẽ có sự sụp đổ nông nghiệp trên #Ukraine.
Thứ hai, nạn đói sẽ gây ra khắp nơi trên thế giới. Thực phẩm cần di chuyển, các cảng phải mở lại và điều này cần xảy ra NGAY BÂY GIỜ.
If ports in the #Odesa region do not open up immediately, two things will happen:
First, we're going to have agricultural collapse across #Ukraine. Second, famines will be looming all over the world. Food needs to move, ports must reopen and this needs to happen NOW. pic.twitter.com/G3xIFShBjJ
Một xe bọc thép MT-LBVM của Nga đă bị đơn vị đặc nhiệm "Kraken" phá hủy trong cuộc phản công đang diễn ra của Ukraine tại #Kharkiv Oblast.
#Ukraine: A Russian MT-LBVM armored personnel carrier was destroyed by "Kraken" special unit during the ongoing Ukrainian counter offensive in #Kharkiv Oblast. pic.twitter.com/EhNyBE4shM
— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) May 6, 2022
Người Nga tiếp tục đánh Azovstal, ngày thứ 3 liên tiếp. Sử dụng không quân và pháo hạng nặng. Người Ukraine kháng chiến anh dũng. - nguồn: Azov-Mariupol, kênh telegram
⚡Russians continue to storm Azovstal, 3rd day in a row. Using aviation and heavy artillery. Ukrainians resist heroically. -- source: Azov-Mariupol, telegram channel pic.twitter.com/L7JfXPt1Jf
Trong giai đoạn đầu của chiến dịch sơ tán dân thường khỏi nhà máy thép Azovstal, nơi đang bị quân Nga tấn công ở Mariupol, hơn 150 người đă được đưa ra ngoài bằng xe buưt.
In the first stage of the operation to evacuate civilians from the Azovstal steelworks, which is under attack by Russian forces in Mariupol, over 150 people were brought out by bus. Those who got out told harrowing stories to @radiosvoboda of bodies strewn around the plant. pic.twitter.com/QyKEVHVYHU
— Radio Free Europe/Radio Liberty (@RFERL) May 5, 2022
After weeks of investigation, Italian authorities announced late Friday evening that they had impounded a nearly $700 million superyacht, saying that its owner had “significant economic and business links” to “prominent elements of the Russian government.” https://t.co/3oC9s8Pesv
Báo New York Times dẫn các nguồn thạo tin tiết lộ nhiều thông tin sơ bộ cho thấy chiếc du thuyền Scheherazade "có liên quan đến Tổng thống Nga Vladimir Putin".
Một người từng là thủy thủ trên con tàu tiết lộ chiếc siêu du thuyền này được tạo ra để phục vụ nhà lănh đạo Nga.
Các quan chức Mỹ cho biết ông Putin giữ rất ít tài sản dưới danh nghĩa của ḿnh. Thay vào đó, ông sử dụng nhà và tàu thuyền thuộc sở hữu trên danh nghĩa của các nhà tài phiệt Nga.
Tuy nhiên, không loại trừ khả năng có thể thông qua các công ty vỏ bọc khác nhau, ông Putin có thể nắm quyền kiểm soát trực tiếp với chiếc Scheherazade, theo New York Times.
Trong suốt đại dịch COVID-19, ông Putin cũng đă dành nhiều thời gian ở thành phố Sochi của Nga. Chiếc Scheherazade đă thực hiện các chuyến đi đến thành phố ven biển Đen này vào mùa hè năm 2020 và 2021.
Theo New York Times, Văn pḥng phân tích và t́nh báo của Bộ Tài chính Mỹ, Văn pḥng t́nh báo hải quân Mỹ đang ráo riết truy t́m chủ sở hữu thật sự của siêu du thuyền. Cả hai cơ quan này từ chối b́nh luận khi được liên hệ.
Sau nhiều tuần điều tra, các nhà chức trách Ư vào tối thứ Sáu thông báo rằng họ đă tạm giữ một siêu du thuyền trị giá gần 700 triệu đô la, nói rằng chủ sở hữu của nó có “mối liên hệ kinh tế và kinh doanh đáng kể” với “những nhân tố nổi bật của chính phủ Nga”.
Đệ nhất phu nhân Jill Biden đă đến thăm Căn cứ Không quân Mihail Kogalniceanu ở Romania, nơi bà cùng với nhân viên nhà bếp phục vụ quân đội.
U.S. first lady Jill Biden visited the Mihail Kogalniceanu Air Base in Romania where she joined kitchen staff in serving troops pic.twitter.com/OobyW26CoW
Theo một quan chức Ukraine, nhiều dân thường đă được sơ tán khỏi boongke dưới nhà máy Azovstal ở Mariupol hôm thứ Sáu.
Nga cho biết khoảng 2.000 binh sĩ Ukraine vẫn ở trong các đường hầm và boongke dưới các xưởng luyện thép. Theo Ukraine, khoảng vài trăm thường dân cũng đang mắc kẹt ở đó.
Andriy Yermak, người đứng đầu văn pḥng tổng thống Ukraine, cho biết: “Chúng tôi đă thực hiện một giai đoạn khác của hoạt động phức tạp để giải cứu người dân khỏi Mariupol, chúng tôi đă cố gắng đưa ra gần 500 thường dân. "
V́ đâu ĐCSTQ bất ngờ thay đổi giọng điệu về Tổng thống Zelensky?
Sầm Tâm •Thứ Bảy, 07/05/2022
Gần đây, thái độ của truyền thông Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) khi đưa tin về cuộc chiến Nga – Ukraina bất ngờ thay đổi, theo hướng tích cực hơn về phía Tổng thống Zelensky của Ukraina và không c̣n kiểm duyệt từ “xâm lược” khi đề cập đến cuộc chiến. Nguyên nhân v́ sao?
Truyền thông ĐCSTQ thay đổi giọng điệu về ông Zelensky
Hôm thứ Tư (4/5), Ủy ban châu Âu đă đề xuất dự thảo ṿng trừng phạt thứ 6 chống lại Nga, bao gồm trong ṿng 6 tháng sẽ dần thực hiện loại bỏ nhập khẩu dầu của Nga và loại ngân hàng Sberbank lớn nhất của Nga khỏi hệ thống SWIFT. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng cho hay, ông sẵn sàng áp dụng các biện pháp trừng phạt bổ sung chống lại Nga.
Ngày 5/5, nhiều nguồn tin của ĐCSTQ như CCTV, Hoàn cầu, và Business… đều đưa tin tích cực về bài phát biểu của ông Zelensky. Ví dụ: Zelensky đă có một cuộc điện đàm với Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc Guterres, Thụy Sĩ chuẩn bị cho việc Zelensky có thể tham dự hội nghị cải cách Ukraine vào tháng Bảy, và thậm chí dẫn lời ông Zelensky nói rằng: lệnh ngừng bắn thực sự chỉ có thể đạt được bằng cuộc gặp với ông Putin, 344 người đă sơ tán khỏi thành phố và vùng ngoại ô Mariupol với mục tiêu cuối cùng là ‘khôi phục toàn vẹn lănh thổ’.
Đáng chú ư là trong một cuộc phỏng vấn bằng văn bản với Ngoại trưởng Dmytro Kuleba của Ukraine do Tân Hoa xă Trung Quốc đăng tải ngày 30/4, Kuleba đă 4 lần nhắc đến từ “xâm lược”.
Ngày 3/5, tờ báo kỹ thuật số của Tân Hoa xă ĐCSTQ đă đăng lại bài “Tổng thống Zelensky điều hành đất nước như thế nào trong boongke?” từ tờ El Pais của Tây Ban Nha, mô tả cách Tổng thống Ukraine đối phó với giới truyền thông, chú ư đến cuộc chiến và chủ tŕ các cuộc họp trong boongke dưới ḷng đất kể từ khi Nga “xâm lược” Ukraine.
Các thông tin từ truyền thông ĐCSTQ kể trên cho thấy khác biệt rơ rệt so với những nỗ lực trước đây nhằm miêu tả ông Zelensky như một gă hề, diễn viên hài, và đặc biệt tránh đề cập Nga “xâm lược”.
ĐCSTQ duy tŕ chiến lược hai mặt?
Phó giáo sư Phùng Tôn Nghĩa (Feng Chongyi) tại Đại học Công nghệ Sydney nói với Epoch Times rằng đa số tập trung vào cuộc phỏng vấn với Ngoại trưởng Ukraine, nhưng thực ra cùng ngày hôm đó Tân Hoa Xă của ĐCSTQ cũng đăng bài phỏng vấn Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, điều đó cho thấy thái độ nước đôi, c̣n chiến lược chính không có ǵ thay đổi.
Ông nói rằng gần đây Bắc Kinh muốn thực hiện một số động thái nhỏ, ví dụ vấn đề nhượng bộ xác định Nga “xâm lược” Ukraine mà châu Âu và Mỹ vẫn gây sức ép lên họ. Tuy nhiên họ sẽ không từ bỏ quan điểm thân Nga, ĐCSTQ có thể cho phép một số điều chỉnh nhỏ nhưng không phải tất cả và không thay đổi thực chất vấn đề, đó là kiểu ứng xử hai mặt, chẳng qua không công khai quan điểm thân Nga.
Một phần v́ gần đây, các cuộc thảo luận nội bộ của ĐCSTQ diễn ra khá căng thẳng vào thời gian sẵn sàng cho Đại hội 20 của ĐCSTQ, đặc biệt là t́nh h́nh kinh tế Trung Quốc ngày càng xấu đi. Nếu trong bối cảnh này, ĐCSTQ vẫn công khai thân Nga khiến phương Tây tẩy chay Trung Quốc mức độ giống như Nga th́ sẽ là nguy cơ đối với nền kinh tế Trung Quốc, sẽ đặc biệt bất lợi cho ư đồ tại nhiệm của ông Tập Cận B́nh.
Nga không hài ḷng với viện trợ từ Trung Quốc
Trả lời Epoch Times, Phó giáo sư Tôn Quốc Cường (Sun Guoxiang) tại Khoa Kinh doanh và Các vấn đề Quốc tế – Đại học Nam Hoa ở Đài Loan nói rằng, trong khuôn khổ cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung, ĐCSTQ sẽ hướng theo chính sách thân Nga. Dù thế gần đây, Nga đă bắt đầu nghi ngờ liệu ĐCSTQ có thực sự hỗ trợ Nga hay không.
Mới đây, cố vấn kinh tế Boris Titov của Tổng thống Nga Putin cho biết trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Sputnik rằng về hợp tác kinh tế, Trung Quốc và Nga không tốt như mong đợi. Hiện nay trong lựa chọn thay thế nhập khẩu, Nga không nên chỉ dựa vào Trung Quốc.
Một số quan chức Mỹ nói với Reuters rằng Mỹ vẫn cảnh giác về sự hỗ trợ lâu dài của Trung Quốc dành cho Nga, nhưng hỗ trợ kinh tế và quân sự mà họ lo ngại đă không xảy ra, ít nhất là cho đến nay.
Ông Tôn Quốc Cường nhận định, ban đầu Nga hy vọng ĐCSTQ có thể cung cấp hỗ trợ quân sự, nhưng hiện nay khả năng này khá nhỏ. Về hỗ trợ kinh tế th́ tiếp tục 15 thỏa thuận hợp tác mà ông Putin và ông Tập Cận B́nh đă đạt được vào tháng Hai và sau đó đă kư một thỏa thuận 10 năm cung cấp 100 triệu tấn dầu cho Trung Quốc thông qua Kazakhstan.
“Đối với t́nh h́nh cấp bách hiện nay th́ những bản cam kết dài hạn của Trung Quốc đă quá muộn để cứu được nền kinh tế Nga hiện tại trong ngọn lửa cháy gần của các lệnh trừng phạt quốc tế. V́ vậy Nga đă thể hiện thái độ thất vọng với ĐCSTQ thông qua một số kênh khác nhau”, ông Tôn Quốc Cường nói.
Tập trận chung Nga-Việt và vấn đề đối với Bắc Kinh
Ông Phùng Tôn Nghĩa cho biết, bước đi sai lầm của ông Putin khi mạo hiểm xâm lược Ukraine là có liên quan đến những lời hứa “hợp tác không giới hạn” mà chính quyền Bắc Kinh đưa ra trước đó. Không ngờ chiến tranh nổ ra đă trở thành cuộc chiến quá tốn kém, đồng thời kích hoạt sự đoàn kết của phương Tây, trong khi ông Tập Cận B́nh th́ lo duy tŕ quyền lực tại Đại hội 20 nên khiến những cam kết của ĐCSTQ trở nên không phù hợp và khó duy tŕ.
Ngày 19/4, truyền thông Nga đưa tin Nga và Việt Nam sẽ tổ chức cuộc tập trận chung “Liên minh trên bộ-2022”. Giới quan sát băn khoăn không biết động cơ khiến Nga và Việt Nam tập trận chung là ǵ khi cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine vẫn đang căng thẳng.
Ông Lư Chính Hạo (Li Zhengxiu), một nhà nghiên cứu tại Quỹ Nghiên cứu Chính sách Quốc gia của Đài Loan, nói với Epoch Times: “Sau khi bị các nước phương Tây trừng phạt th́ Nga lo lắng về việc phải phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc, v́ vậy họ hy vọng có tiếng nói tại châu Á. Theo truyền thống, quan hệ Trung Quốc – Việt Nam chưa bao giờ ḥa b́nh, cùng lắm chỉ có thể xem là ‘tôn trọng lẫn nhau’, cho nên Moscow đang nhân cơ hội để gắn kết với Việt Nam và tạo ra vấn đề cho Bắc Kinh”.
Chuyên gia Đài Loan này cho hay, không ngoa khi nói rằng cuộc tập trận Nga – Việt là nỗ lực của Nga nhằm tránh các lệnh trừng phạt từ Mỹ và châu Âu thông qua khu vực châu Á – Thái B́nh Dương. Do từ khi bắt đầu chiến tranh Nga – Ukraine, xuất khẩu dầu thô và khí đốt tự nhiên của Nga sang châu Âu giảm mạnh, nên Moscow đă chuyển hướng về châu Á với hy vọng có thể làm chậm tác động đến kinh tế trong nước. Ngoài ra, Việt Nam luôn có quan hệ thân thiết với Nga nên cũng không thể loại trừ ư định Việt Nam lợi dụng Nga để có thể kiềm chế ĐCSTQ.
Tổ chức Ân xá Quốc tế ngày 6/5 nói có bằng chứng thuyết phục rằng quân đội Nga đă phạm tội ác chiến tranh, bao gồm cả hành quyết không xét xử đối với thường dân, khi họ chiếm đóng một khu vực bên ngoài thủ đô Ukraine vào tháng Hai và tháng Ba.
Thường dân cũng phải hứng chịu những hành vi tàn bạo như "nổ súng và tra tấn bừa băi" dưới tay lực lượng Nga trong cuộc tấn công thất bại của họ vào Kyiv trong giai đoạn đầu của cuộc xâm lược do Điện Kremlin phát động vào ngày 24 tháng 2, tổ chức nhân quyền này nói trong một phúc tŕnh.
"Trong một động thái hiếm hoi, thậm chí mang tính lịch sử, Tổ chức Ân xá Quốc tế tố cáo việc Nga sử dụng vũ lực trái pháp luật là vi phạm hiến chương Liên hợp quốc và một hành động gây hấn - một tội ác theo luật pháp quốc tế", Tổng thư kư của Tổ chức Ân xá Quốc tế, Agnes Callamard, nói trong một cuộc họp báo tại Kyiv.
"Bằng chứng chúng tôi thu thập được kể từ cuộc xâm lược Ukraine của Nga bắt đầu vào cuối tháng 2 năm 2022, cho thấy các lực lượng quân sự Nga vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, bao gồm giết người không xét xử, các cuộc tấn công không cân xứng và bừa băi nhằm vào thường dân, kể cả ở các khu vực đông dân cư", bà Callamard nói.
Nga, gọi cuộc xâm lược của ḿnh là một "chiến dịch quân sự đặc biệt" nhằm giải giới Ukraine và bảo vệ Ukraine khỏi phát xít, phủ nhận các lực lượng của họ đă có hành vi tàn ác. Kyiv và những nước ủng hộ phương Tây nói rằng tuyên bố chủ nghĩa phát xít là một cái cớ giả tạo cho một cuộc chiến tranh xâm lược vô cớ.
Nhà chức trách Ukraine cho biết đang điều tra hơn 9.000 tội ác chiến tranh của quân đội Nga. Ṭa án H́nh sự Quốc tế cũng đang xem xét các cáo buộc tội ác chiến tranh.
Báo cáo của Tổ chức Ân xá là báo cáo mới nhất ghi lại những tội ác chiến tranh mà lực lượng Nga đă gây ra khi họ chiếm đóng một khu vực phía tây bắc Kyiv, bao gồm thị trấn Bucha, nơi chính quyền Ukraine nói có hơn 400 thường dân thiệt mạng. Moscow đă rút quân vào đầu tháng Tư.
Báo cáo kết luận rằng quân đội Nga phạm "một loạt tội ác chiến tranh rơ ràng" ở Bucha, bao gồm "nhiều vụ giết người trái pháp luật," hầu hết trong số này gần giao lộ của đường Yablunska và Vodoprovidna.
Một cuộc điều tra của Reuters công bố hôm 5/5 ghi lại các manh mối, bao gồm lời khai và bằng chứng tập trung vào phố Yablunska, cho đến danh tính của từng binh sĩ Nga và các đơn vị quân đội có mặt tại Bucha.
Các đơn vị bao gồm Sư đoàn Vệ binh Không kích 76, mà báo cáo của Ân xá cũng nói đă có mặt trong thị trấn.
Tổ chức Ân xá nói đă ghi nhận 22 trường hợp giết người trái pháp luật của lực lượng Nga - "hầu hết trong số đó là các vụ hành quyết không xét xử" - ở Bucha và các khu vực lân cận.
Được Reuters hỏi báo cáo của Tổ chức Ân xá về hoạt động của Nga ở Bucha, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói: "Câu chuyện ở Bucha là một sự dàn dựng và giả tạo."
Tổ chức Ân xá cũng nói trong báo cáo là các cuộc không kích của Nga nhắm vào 8 ṭa nhà dân cư vào ngày 1-2 tháng 3 ở thị trấn Borodyanka, giết chết ít nhất 40 thường dân, là "không cân xứng và bừa băi, và rơ ràng là tội ác chiến tranh."
"Lực lượng Nga không thể tuyên bố một cách đáng tin cậy là đă không biết rằng thường dân đang sống trong các ṭa nhà bị nhắm mục tiêu", báo cáo nêu rơ.
Chiến tranh ở Ukraina tiếp tục bao trùm lên mọi chủ đề thời sự quốc tế của báo chí Pháp ra ngày 06/05/2022. Riêng Le Monde tiếp tục ngược ḍng quá khứ với bài thứ hai trong loạt bài về lịch sử mối quan hệ giữa Nga và Ukraina,nói về « Trận đói khủng khiếp ở Ukraina, bi kịch bị bóp nghẹt ». Theo tờ báo, số người chết đói ở Ukraina v́ mệnh lệnh hợp tác hóa của Stalin được ước tính 3 đến 4 triệu người chỉ trong những tháng đầu của năm 1933, và lúc cao điểm có 10.000 đến 15.000 người chết đói mỗi ngày. Thảm kịch này lâu nay bị chính quyền xô-viết che giấu, c̣n Vladimir Putin th́ t́m cách làm mờ nhạt đi.
Cấm vận dầu lửa Nga : EU đă sẵn sàng trả giá
Chiến tranh ở Ukraina tiếp tục bao trùm lên mọi chủ đề thời sự quốc tế. Bài xă luận của Le Monde kêu gọi « Đẩy mạnh trừng phạt Nga » : cấm vận chỉ hiệu quả khi nào những người quyết định sẵn sàng trả giá. Đợt trừng phạt thứ sáu được loan báo hôm 04/05 cho thấy rốt cuộc 27 nước Liên Hiệp Châu Âu (EU) đă nhận ra điều này.
Trong quá khứ, trừng phạt kinh tế chỉ mang lại kết quả hạn chế, trừ chế độ apartheid Nam Phi. Với Cuba, Venezuela, Iran, Bắc Triều Tiên, cấm vận không làm thay đổi thái độ v́ các nước này không ảnh hưởng mấy đến thương mại quốc tế. Trường hợp cuộc khủng hoảng Ukraina hoàn toàn khác. Nga là nguồn cung cấp năng lượng chính cho EU, nên hậu quả sẽ nặng nề, nhưng chính nhờ vậy mà chính sách trừng phạt có cơ đạt được hiệu quả.
Hồi đầu cuộc chiến, một số thành viên EU đứng đầu là Đức tự ru ḿnh với ảo tưởng có thể gây áp lực lên Vladimir Putin mà không chịu thiệt hại. Nhưng ư nghĩ này đă là quá khứ, khả năng cấm vận dầu lửa Nga đang trong tầm tay, với mục tiêu rất rơ là ngưng tài trợ cho cuộc xâm lăng của Nga. Phương Tây mua đến 70 % lượng dầu Nga xuất khẩu, và số tiền Matxcơva thu được từ dầu lửa gấp ba lần khí đốt, chiếm 60 % thu nhập ngân sách. Tuy Đức đă được thuyết phục, nhưng Hungary vốn rất lệ thuộc vào dầu lửa Nga đe dọa phủ quyết. Budapest được dành cho chế độ đặc miễn đến 2023 để t́m nguồn thay thế.
Le Monde kết luận, chỉ có gia tăng trừng phạt mới có thể gây áp lực lên cuộc chiến tranh - bi thảm đối với người Ukraina, bất hợp pháp về luật pháp quốc tế, và nguy hiểm cho lợi ích của EU.
Viện trợ vũ khí nặng làm thay đổi ván cờ
Về mặt quân sự, Le Figaro phân tích « Việc tăng cường quân viện có thể thay đổi thế trận trên chiến địa như thế nào ». Phân biệt giữa vũ khí tự vệ và tấn công chỉ gây cười cho giới quân nhân chuyên nghiệp v́ trước quân đội Nga hung hăng, cần trao cho Ukraina phương tiện để chiến đấu. Hai tháng sau khi khởi đầu cuộc xâm lăng, logic đă thay đổi. Ngoại trưởng Anh Liz Truss tuyên bố : « Trong một thời gian quá dài đă có một sự phân biệt giả tạo giữa vũ khí tự vệ và tấn công, trở thành cái cớ cho một số nước để chần chừ. Giai đoạn này giờ đây đă kết thúc ».
Sau khi cung cấp xăng dầu, đạn dược trong những ngày đầu, rồi đến hỏa tiễn chống tăng và pḥng không nhằm đối phó với xe bọc thép, trực thăng, máy bay địch, tiếp theo là vũ khí thời Liên Xô cũ có thể sử dụng ngay, nay phương Tây hứa viện trợ cả vũ khí hạng nặng. Tổng thư kư NATO tuyên bố sẽ chuyển giao những hệ thống hiện đại theo tiêu chuẩn NATO.
Ukraina chiến đấu với Nga hầu như theo phương thức NATO, một cách hiệu quả. Đó là kết quả của sự hợp tác lâu dài từ sau khi Crimée bị chiếm năm 2014, với 16 chương tŕnh nhằm củng cố cơ chế điều hành, thông tin, hậu cần, chiến tranh mạng. Trên chiến trường Donbass rộng lớn, ngoài xe tăng, xe bọc thép và pháo các loại, Ukraina c̣n cần radar và thông tin t́nh báo. Mỹ đă viện trợ 20 hệ thống radar đủ loại nhằm xác định xuất xứ của các hỏa tiễn để bắn trả, các máy bay thám sát AWACS và h́nh ảnh vệ tinh của NATO mang lại những chỉ số quư giá về vị trí quân Nga. Về phía Pháp gởi một đội tuần duyên sang Rumani; các drone mini cũng đóng vai tṛ quan trọng ở tiền tuyến. Danh sách các thiết bị được 40 quốc gia cung cấp là đáng kinh ngạc; từ xe bọc thép đến phi cơ tiêm kích, riêng Paris giữ bí mật về số lượng vũ khí viện trợ.
Nga luôn dùng chiến thuật nă pháo ồ ạt, nhất là tại các thành phố như Mariupol, gây thiệt hại nặng nề về tài sản và tính mạng thường dân. Nhưng nay Ukraina cũng đă có pháo hạng nặng rất hiệu quả, nhờ độ chính xác cao. Mỹ đă bắt đầu chuyển giao 90 đại pháo M777 cùng với 190.000 đầu đạn, Pháp cũng viện trợ pháo tự hành Caesar có tầm bắn xa hơn và cơ động hơn. Kiev c̣n đề nghị Washington cấp cho các dàn phóng rốc-kết đa ṇng loại Himars có tầm bắn trên 300 km. Bên cạnh các drone Bayraktar do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, Mỹ cũng cung cấp các drone cảm tử loại nhỏ Switchblades, và một loại drone mới là Phoenix Ghost (Bóng ma Phượng hoàng), mà năng lực chưa được tiết lộ.
Nhiều thắng lợi lớn nhờ thông tin t́nh báo quư giá của Mỹ
Le Figaro cũng đưa lại thông tin của tờ New York Times, theo đó thông tin của t́nh báo Mỹ đă giúp Ukraina tiêu diệt nhiều tướng Nga nhờ bắn pháo chính xác vào bộ chỉ huy tiền phương.
Hơn một chục tướng Nga đă tử trận trên chiến trường Ukraina, một tỉ lệ đặc biệt cao trong chiến tranh hiện đại. Theo các nguồn tin của tờ báo Mỹ, một số là nhờ sự trợ giúp của Hoa Kỳ thông qua nghe lén các liên lạc nên biết được chính xác vị trí. Được chuyển giao thông tin lập tức, pháo binh Ukraina có thể dội ngay vào bộ chỉ huy. Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, tướng Valery Guerasimov được cho là đă thoát chết trong đường tơ kẽ tóc, khi đi thăm chiến trường gần Izyum ở Donbass, và có thể đă bị thương. Washington phản bác, nói rằng không đặc biệt nhắm vào các tướng Nga, mà quân đội Ukraina có thông tin t́nh báo riêng.
Không chỉ làm rối loạn hệ thống chỉ huy, tin t́nh báo c̣n giúp Ukraina chuẩn bị đối phó với các cuộc tấn công. Theo kênh truyền h́nh Mỹ NBC, t́nh báo Mỹ đă cảnh báo cho Ukraina các mục tiêu bị hỏa tiễn và oanh tạc cơ Nga nhắm vào trong ngày đầu tiên 24/02, giúp Kiev dời các phi cơ và hệ thống pḥng không đi nơi khác trước đó. Ukraina cũng bắn hạ được hai chiếc Ilyouchine-76 chở lính nhảy dù Nga đến chiếm phi trường Hostomel gần Kiev trong những ngày đầu cuộc xâm lăng. Thất bại này ảnh hưởng lớn đến trận đánh nhằm chiếm thủ đô Ukraina.
Việc chia sẻ rộng răi tin t́nh báo cho một nước không phải thành viên NATO là chưa có tiền lệ, đóng vai tṛ chủ chốt trong cuộc kháng chiến của Ukraina trước quân đội Nga có ưu thế về lực lượng cũng như phương tiện.
Thụy Điển được Mỹ bảo đảm an ninh trong khi chờ gia nhập NATO
Cũng liên quan đến NATO, La Croix cho biết Thụy Điển đă có được sự bảo đảm của Hoa Kỳ trong quá tŕnh xin gia nhập Liên minh Bắc Đại Tây Dương. Ngoại trưởng Ann Linde sang Washington ngày 04/05 và quay về rất yên tâm : « Nga có thể chắc rằng nếu làm điều ǵ đó tiêu cực cho Thụy Điển như đă đe dọa, Hoa Kỳ sẽ không khoanh tay đứng nh́n » - dù không phải cùng mức độ như khi điều 5 Hiệp ước NATO được kích hoạt.
Matxcơva không đợi đến khi Stockholm chính thức là ứng viên mới khiêu khích. Tối 29/04, một phi cơ thám sát Nga vi phạm không phận Thụy Điển gần một căn cứ hải quân, và tháng Ba bốn chiến đấu cơ Nga áp sát ḥn đảo chiến lược Gotland. Phần Lan cũng bị áp lực tương tự : một trực thăng Mi-17 vào sâu 5 km trong không phận nước này hôm 04/05.
Phải mất 4 đến 10 tháng, Nghị Viện của 30 quốc gia thành viên mới phê duyệt ứng viên mới. Sự ủng hộ của Mỹ hết sức cần thiết cho đảng Dân chủ Xă hội Thụy Điển để thuyết phục công luận hiện 51 % muốn gia nhập NATO (Phần Lan là 65 %). Nữ thủ tướng Phần Lan Sanna Marin cũng t́m kiếm sự bảo đảm từ các nước lớn trong NATO : Hoa Kỳ, Anh, Đức, Pháp, nhấn mạnh đến đường biên giới dài 1.300 km với Nga. Cả hai nước Bắc Âu đều lo ngại sẽ trở thành mục tiêu của Matxcơva trong giai đoạn chuyển tiếp.
Nạn đói khủng khiếp ở Ukraina và sự lừa dối của Stalin
Ngược ḍng quá khứ, tiếp tục bài thứ hai trong loạt bài về lịch sử mối quan hệ giữa Nga và Ukraina, Le Monde nói về « Trận đói khủng khiếp ở Ukraina, bi kịch bị bóp nghẹt ».
Ngày 13/09/1933, ông Edouard Herriot, thị trưởng Lyon và là chủ tịch Hạ Viện, chủ tịch đảng cấp tiến Pháp quay về nước sau một chuyến đi không b́nh thường. Theo lời mời của chính quyền xô-viết, ông đă đi xuyên qua Liên Xô, từ Odessa đến vùng Baltic. Kể từ Cách mạng tháng Mười năm 1917, đây là lần đầu tiên một chính khách phương Tây tầm cỡ có dịp đi thăm một nước cộng sản mà nhiều tháng qua đă có nhiều tin đồn đăi không hay. Ngay khi bước xuống tàu, các câu hỏi được đặt ra tới tấp : Có nạn đói ở Ukraina hay không ? Ông Herriot nói rằng không thể nói về những ǵ ông không trông thấy, nhưng ông được đưa đi xem một số nơi và chỉ nh́n thấy sự thịnh vượng.
Văn hào Nga Vassili Grossman sau đó viết, chính khách người Pháp đi thăm vùng Dniepropetrovsk, nơi người ta đói đến nỗi phải ăn thịt người, nhưng ông được đưa đến vườn trẻ của hợp tác xă. Trẻ em ở đây trả lời rằng được ăn uống đầy đủ, nhưng thực tế các em phải ăn trùn đất. Edouard Herriot lưu lại Liên Xô hai tuần, trong đó có năm ngày ở Ukraina. Những tháng trước đó, 3 đến 5 triệu người Ukraina đă chết đói, nhưng ông chẳng trông thấy ǵ cả.
« Tín đồ » là công an, « giám mục già » vừa mới dán râu !
Nhà sử học Iryna Dmytrychyn trong cuốn « Chuyến đi của ông Edouard Herriot », xuất bản năm 2018 đă điều tra tỉ mỉ về cách thức Stalin che giấu bi kịch, và sự mù quáng của chính khách tên tuổi Pháp. Đường phố đă được dọn sạch, không c̣n thấy những xác chết và mọi dấu vết của khốn cùng. Các cửa tiệm bỗng dưng đầy hàng hóa, khách sạn được vội vă sơn lại...Tại Kiev, ông Herriot bước vào giáo đường Sainte-Sophie lúc thánh lễ đang diễn ra. Ông tả lại : « Vị giám mục già trong chiếc áo lễ hoàng kim viền đỏ (...), thánh ca cất lên, những người phụ nữ cầu nguyện... ».
Nhưng tất cả đều giả tạo ! Chính thống giáo Ukraina đă bị giải thể từ năm 1920, và ngôi giáo đường bị biến thành nhà kho từ nhiều năm vừa mới được dọn dẹp, tân trang. Theo nhiều nhân chứng, những « tín đồ » không ai khác hơn là các nhân viên an ninh đến cùng với vợ của họ. C̣n vị « giám mục » th́ chỉ mới được dán bộ râu quai nón trước đó vài tiếng đồng hồ ! Toàn bộ chuyến đi chỉ là một tṛ hề.
V́ sao Liên Xô của Stalin lại muốn gây ấn tượng nơi một chính khách ngoại quốc, tuy có ảnh hưởng lớn nhưng thuộc đối lập ? Đó là v́ Stalin quyết định muốn đưa đất nước ra khỏi t́nh trạng cô lập, nên cần có sự hỗ trợ của các đảng tư sản phương Tây.
Mỗi ngày trên 10.000 người Ukraina chết đói
Herriot cho rằng những tin đồn về nạn đói khủng khiếp ở Ukraina là vô căn cứ. Thế nhưng những chứng cứ bắt đầu xuất hiện trên báo chí Anh ngữ, nhất là của các nhà báo Rhea Clyman (Canada), Malcolm Muggeridge và Gareth Jones (Anh) đă mô tả thành phố Kharkov thiếu thốn mọi thứ, và ở thôn quê vô số người đói kém t́m mọi cách chạy về thành thị để xin ăn - một điều ngược đời. Nhưng nhà báo Mỹ Walter Duranty, giải Pulitzer năm 1932 đă d́m được tiếng nói của các nhà báo trẻ này.
Chính sách hợp tác hóa của Stalin, tịch thu ngũ cốc của nông dân đă gây thảm họa dân chết đói như rạ. Kiểm kê dân số năm 1937 cho thấy giảm mất 8 triệu người, Stalin phản ứng bằng cách làm cho những người tổ chức kiểm kê biến mất, đ̣i thống kê lại theo đúng « chỉ tiêu » của đảng. Số nạn nhân trận đói ở Ukraina được ước tính 3 đến 4 triệu người chỉ trong những tháng đầu của năm 1933, và lúc cao điểm có 10.000 đến 15.000 người chết đói mỗi ngày. Thảm kịch này lâu nay bị chính quyền xô-viết che giấu, c̣n Vladimir Putin th́ t́m cách làm mờ nhạt đi.
Bucha và Katyn : Lạ mà quen
Cũng về lịch sử, tổng biên tập tạp chí Wszysko Co Najwazniejsze của Ba Lan trên Le Figaro so sánh « 82 năm và 400 cây số chia cách giữa Bucha và Katyn ». Theo ông, mỗi người Ba Lan đều nhận ra sự quen thuộc của những tấm ảnh hố chôn tập thể, khai quật xác nạn nhân với những vết đạn sau ót…Năm 1940, Nga đă sát hại 25.000 sĩ quan, nhà giáo, bác sĩ, linh mục Ba Lan bằng cách đó ở Katyn. Lính Nga thời nay lấy cắp máy tính, xe trượt, thiết bị wifi, dụng cụ gia đ́nh…tại những thành phố bị chiếm đóng, c̣n xưa kia là thảm, đồ đạc, răng vàng, đồng hồ. Việc hăm hiếp phụ nữ cũng có nhiều bằng chứng.
Nói chung Ba Lan từng trải qua những bi kịch tương tự Ukraina hiện nay, và ông sợ rằng những cuộc đàm phán nhân danh ḥa b́nh cũng khiến Ukraina bị chia năm xẻ bảy. Tác giả khẳng định trừng phạt Nga mạnh tay và quân viện cho Ukraina là giải pháp duy nhất, nếu không, chúng ta đă biết những ǵ sẽ diễn ra.
Một ṭa án Belarus hôm 6/5 kết án 6 năm tù với tội danh “kích động hận thù xă hội” đối với Sofia Sapega, người bạn gái của một nhà bất đồng chính kiến đang bị cầm tù sau khi chuyến bay của họ bị buộc phải hạ cánh xuống Belarus vào năm ngoái, nhóm nhân quyền Vyasna cho biết.
Nữ công dân Nga 24 tuổi đă đi cùng bạn trai Roman Protasevich, một blogger bất đồng chính kiến chỉ trích nhà lănh đạo Belarus Alexander Lukashenko, trên chuyến bay Ryanair từ Athens đến Vilnius vào tháng 5/2021, và chuyến bay đă bị nhà cầm quyền Belarus buộc phải chuyển hướng và đáp xuống Minsk.
Vào thời điểm đó, Belarus nói họ ra lệnh cho máy bay hạ cánh v́ có nguồn tin giấu tên tiết lộ có một quả bom trên máy bay. Nhưng lời đe dọa đánh bom cuối cùng chỉ là cớ, và Protasevich và Sapega ngay lập tức bị bắt giữ.
Việc chuyển hướng chuyến bay của họ đă khiến quốc tế phẫn nộ. Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ đă áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Belarus.
“Tôi rất tiếc cho Sofia và gia đ́nh cô ấy. Không ai phải chịu đựng chế độ độc tài”, thủ lĩnh phe đối lập lưu vong của Belarus, Sviatlana Tsikhanouskaya, viết trên Twitter sau phán quyết hôm 6/5.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói Sapega sẽ được hỗ trợ, nhưng từ chối b́nh luận về bản án.
“Cô ấy là một công dân Nga. V́ vậy, trong mọi t́nh huống, thông qua các nhà ngoại giao của chúng tôi và các kênh khác, chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ lợi ích hợp pháp của cô ấy”, ông nói với các phóng viên trong cuộc họp báo.
Khi được hỏi, liệu ông có nghĩ phán quyết công bằng hay không, ông Peskov nói:
“Chúng tôi rất không thích khi ai đó b́nh luận về các quyết định của ṭa án của chúng tôi. V́ vậy, chúng tôi sẽ không b́nh luận về quyết định của ṭa án ở quốc gia thân hữu Belarus”.
“Sáu năm v́ yêu”
Các nhân vật đối lập Nga chỉ trích nước họ đă không can thiệp vào vụ của Sapega dù luôn tuyên bố bảo vệ người Nga ở nước ngoài, một trong những lư do mà Moscow dùng để biện minh cho chiến dịch quân sự của ḿnh ở Ukraine.
“Bộ Ngoại giao Nga đă không thực hiện bất kỳ bước nào để đưa cô ấy ra khỏi nanh vuốt của Lukashenko”, các đồng minh của nhà hoạt động đối lập bị bỏ tù Andrei Pivovarov viết trên Twitter.
“Sáu năm v́ yêu (Protasevich)”, Gennady Gudkov, một cựu nhà lập pháp và thành viên của phe đối lập tự do, viết trên Twitter. “Một tên khốn hiếm hoi đă lên nắm quyền ở Belarus”, ông nói thêm khi nhắc đến Lukashenko.
Protasevich vẫn chưa bị đưa ra xét xử và hiện vẫn chưa rơ t́nh trạng của cuộc điều tra chống lại ông.
Blogger đă trốn khỏi Belarus vào năm 2019 từng làm biên tập viên tại kênh Nexta Live có trụ sở tại Ba Lan trên ứng dụng nhắn tin Telegram. Kênh này công khai thù địch với Lukashenko và đóng một vai tṛ quan trọng trong việc phát sóng và điều phối các cuộc biểu t́nh lớn của phe đối lập vào năm 2020.
Các cuộc biểu t́nh lớn đă bùng lên v́ công chúng tức giận về điều mà phe đối lập nói là một cuộc bầu cử tổng thống gian lận đă mang lại cho ông Lukashenko nhiệm kỳ cầm quyền lần thứ 6.
Ông Lukashenko phủ nhận gian lận bầu cử và đàn áp phe đối lập. Các thành viên lănh đạo của họ đă bị bỏ tù hoặc buộc phải bỏ trốn.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
