Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
Mitch McConnell, nghị sĩ Đảng Cộng ḥa cao cấp nhất tại Thượng viện Hoa Kỳ, thực hiện chuyến thăm không báo trước tới Kyiv vào ngày thứ Bảy cùng với các thượng nghị sĩ Cộng ḥa khác và gặp gỡ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy để hội đàm.
Ông McConnell đang thúc giục Thượng nghị sĩ Cộng ḥa Rand Paul ngừng chống đối gói viện trợ 40 tỉ đôla cấp cho Ukraine, vốn nhận được sự ủng hộ áp đảo của cả hai đảng.
Ông Zelenskyy ca ngợi điều mà ông nói là tín hiệu ủng hộ mạnh mẽ của cả hai đảng đối với Ukraine.
"Cảm ơn sự lănh đạo của quư vị trong việc giúp chúng tôi chiến đấu không chỉ v́ đất nước của chúng tôi, mà c̣n v́ các giá trị dân chủ và tự do. Chúng tôi thực sự cảm kích về điều đó," ông nói trong một phát biểu.
Tháp tùng ông McConnell có Thượng nghị sĩ Susan Collins của bang Maine, John Barrasso của bang Wyoming và John Cornyn của bang Texas.
Hàng chục chính trị gia nước ngoài và những người nổi tiếng đă đến thăm Ukraine kể từ cuộc xâm lược của Nga vào tháng 2 để bày tỏ sự ủng hộ của họ. Phu nhân của Tổng thống Joe Biden đă có chuyến đi không báo trước đến Kyiv vào Chủ nhật tuần trước.
UKRAINE VÀ BÓNG MA QUỐC XĂ
Gideon Rachman, “Ukraine and the shadow of the Nazis,” Financial Times,
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Khi cả hai bên đều cáo buộc kẻ thù là hậu duệ của Hitler, thỏa hiệp dần trở thành điều không tưởng.
Đă không có chiến thắng nào để Vladimir Putin có thể ăn mừng trong Ngày Chiến thắng. Thay vào đó, nhà lănh đạo Nga đang sa lầy trong một cuộc chiến tàn khốc, bất phân thắng bại, và ngày càng nhục nhă.
Trước khi có bài phát biểu quan trọng tại Quảng trường Đỏ, kỷ niệm chiến thắng trong Thế chiến II, Tổng thống Nga có ba lựa chọn – nhưng không có lựa chọn nào trong số đó là tốt cả. Ông có thể bắt đầu xuống thang trong cuộc chiến ở Ukraine, điều có nghĩa là thừa nhận rằng Nga đă không đạt được hầu hết các mục tiêu của ḿnh. Ông có thể cố gắng thúc đẩy tinh thần quân đội và quốc gia, nhưng không thông báo về một thay đổi lớn trong chính sách. Hoặc ông có thể leo thang, bằng lời nói hoặc hành động – chẳng hạn như tuyên bố lệnh động viên quân sự, hoặc ám chỉ việc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Lần này, Putin đă chọn phương án thứ hai – và điều đó cho thấy ông đang bế tắc đến mức nào. Ông không t́m được con đường nhanh chóng dẫn đến chiến thắng. Nhưng thất bại là điều không thể chấp nhận được.
Bằng cách một lần nữa dán nhăn cho chính phủ Ukraine là “tân Quốc xă,” Putin đă đẩy ḿnh vào một góc tối luận điệu. Rốt cuộc th́, làm sao người ta có thể thỏa hiệp với chủ nghĩa phát xít? Nhưng Putin không phải là nhà lănh đạo duy nhất khẳng định rằng ḿnh đang tái chiến đấu cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai. Trong bài phát biểu ngày 09/05 của riêng ḿnh, Volodymyr Zelensky, Tổng thống Ukraine, cũng cáo buộc Nga đă lặp lại “những tội ác khủng khiếp của chế độ Hitler.”
Thế chiến II cũng ảnh hưởng lớn đến cách mà Mỹ và các đồng minh NATO nghĩ về cuộc xung đột ở Ukraine. Ben Wallace, Bộ trưởng Quốc pḥng Anh, vừa cáo buộc Nga “bắt chước chủ nghĩa phát xít” trong thập niên 1930.
Một gói viện trợ khổng lồ trị giá hàng tỷ đô la cho Ukraine, vừa được Quốc hội Mỹ thông qua, có tên gọi là “Đạo luật Vay-Thuê nhằm Bảo vệ Nền dân chủ Ukraine” (Ukraine Democracy Defense Lend-Lease Act). Chắc chắn họ đang cố ư nhắc lại Đạo luật Vay-Thuê (Lend-Lease Act) của Mỹ năm 1941 – trong đó Mỹ chuyển giao vũ khí cho Anh để chống lại Đức Quốc xă.
Có một mối nguy hiểm rơ ràng trong một t́nh huống mà cả hai bên đă tự thuyết phục – ở một mức độ nào đó – rằng họ đang chiến đấu chống lại kẻ thù Quốc xă. Nó khiến một thỏa hiệp hoặc dàn xếp ḥa b́nh trở nên khó khăn hơn nhiều. Người ta đă không cho Hitler một “lối thoát.”
Thế chiến II kết thúc với việc xe tăng Nga tiến vào Berlin, và Hitler chết trong boongke của chính ḿnh. Nhưng Đức Quốc xă không có vũ khí hạt nhân. Thật khó để h́nh dung một cuộc đua về đích trong thời đại hạt nhân – bởi “đích” đó có thể là Ngày Tận thế.
Sự thật là, đằng sau những luận điệu về Quốc xă ấy, có một số dấu hiệu cho thấy tất cả các bên đều đă chấp nhận rằng một “chiến thắng toàn diện” là điều không thể. Điện Kremlin đă điều chỉnh các mục tiêu chiến tranh của ḿnh. Mục tiêu ban đầu là chiếm Kyiv và lật đổ chính phủ Ukraine đă bị hủy bỏ – hay chí ít là, bị tŕ hoăn vô thời hạn. Người Nga thậm chí c̣n đang phải chật vật để đạt được mục tiêu chiến tranh sửa đổi, là chiếm Donetsk và Luhansk.
Đối mặt với t́nh huống này, Putin cuối cùng có thể quyết định chấm dứt xung đột – sau khi giành được một số cam kết “phi phát xít hóa” ở Ukraine trên danh nghĩa, và đảm bảo về sự trung lập của nước này. Zelensky đă tỏ ư rằng ông sẽ chấp nhận trung lập, để đổi lấy một số đảm bảo an ninh của phương Tây.
Tuy nhiên, như các quan chức cấp cao ở Washington nh́n nhận, vấn đề trọng tâm hiện nay là lănh thổ. Putin vẫn chưa thể chấp nhận một thỏa thuận ḥa b́nh mà trong đó Nga hoàn toàn chẳng thu được ǵ – đổi lại cho việc hàng ngh́n binh sĩ bị thương hoặc thiệt mạng. Nhưng Zelensky không thể chấp nhận một dàn xếp ḥa b́nh yêu cầu Ukraine phải nhượng thêm lănh thổ, ngoài Crimea.
Trong lúc người Nga gặp khó khăn, liên minh phương Tây đang ngày càng bị cám dỗ để triển khai các mục tiêu chiến tranh mở rộng hơn. Đường lối chính thức của Mỹ tuyên bố các mục tiêu của nước này vẫn giữ nguyên kể từ ngày 24/02, thời điểm Nga bắt đầu xâm lược. Mục tiêu chính là giúp Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga và duy tŕ sự tồn tại của Ukraine như một quốc gia độc lập.
Tuy nhiên, cũng xuất hiện những tiếng nói có ảnh hưởng tại Washington, London, và các thủ đô khác, chẳng hạn như Warsaw, những người hiện đang nh́n thấy cơ hội “đẩy Nga ra khỏi chính trường thế giới”, như lời một cựu quan chức Mỹ. Suy nghĩ đó được phản ánh trong phát biểu của Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin vào tháng trước, rằng Mỹ hiện đang t́m cách “làm suy yếu” Nga vĩnh viễn.
Làm cho Nga suy yếu vĩnh viễn rơ ràng sẽ là một chiến thắng lớn về địa chính trị đối với phương Tây. Nó sẽ làm giảm mối đe dọa an ninh đối với châu Âu, diệt trừ đồng minh quan trọng nhất của Trung Quốc, và tăng mức độ khả tín cho lời khẳng định của Tổng thống Joe Biden, rằng “nước Mỹ đă trở lại”.
Nhưng việc công khai áp dụng một chính sách “nước Nga yếu” cũng chứa đựng những rủi ro đáng kể. Nó làm tăng nguy cơ leo thang – bao gồm cả leo thang hạt nhân. Nó cũng có thể xác thực câu chuyện của Điện Kremlin, rằng cuộc chiến được thúc đẩy bởi ḷng thù hận của NATO chống lại Nga, chứ không phải mong muốn xâm lược của Nga đối với Ukraine, từ đó có thể làm suy yếu sự ủng hộ quốc tế đối với các nỗ lực của Mỹ nhằm cô lập Nga.
Nhận thức rơ tất cả những điều này, Nhà Trắng đang cố gắng để truyền tải đúng thông điệp (message discipline) trong liên minh phương Tây. Sử dụng những luận điệu mạnh mẽ hơn không chỉ dẫn đến nguy cơ leo thang trên chiến trường, mà c̣n khiến cho việc đạt được dàn xếp ḥa b́nh trở nên khó hơn rất nhiều.
Thực ra, bất chấp tất cả những câu chuyện về chủ nghĩa Quốc xă và vay-thuê, ví dụ tương đồng nhất [đối với chiến tranh Ukraine] chính là cuộc chiến Afghanistan – trong suốt hơn một thập niên, Mỹ và các đồng minh đă hỗ trợ người Afghanistan chống lại quân đội Liên Xô chiếm đóng nước họ [trong những năm 1980]. Một số quan chức phương Tây thậm chí c̣n gợi lại Chiến tranh Chiến hào 1914-1918, khi hai phe đối đầu dọc theo một chiến tuyến dài trong suốt nhiều năm.
Một kết luận ảm đạm là hồi kết của cuộc chiến này vẫn đang c̣n ở rất xa.
Ukraine: Cuộc chiến tranh điệp viên trong thời chiến
Xung đột t́nh báo kéo dài hàng thập kỷ giữa Nga và Phương Tây ngày càng tăng nhiệt liên quan đến cuộc chiến tranh Ukraine. Thế nhưng các cơ quan t́nh báo của Nga bị t́nh nghi thực hiện điều ǵ và việc giới chức Nga bị trục xuất khỏi thủ đô các nước sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các hoạt động gián điệp ngầm ở nước ngoài của Putin?
Khi lần đầu đặt mục tiêu quân sự nhắm đến Ukraine vào năm 2014 th́ Nga đă tung lực lượng t́nh báo nhằm vào Phương Tây - từ can thiệp các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đến tấn công mạng cho đến các vụ đầu độc hay phá hoại ở Châu Âu.
Thế nhưng trong những tháng gần đây th́ cuộc chiến tranh điệp viên ngày càng tăng độ nóng khi các quốc gia Phương Tây t́m cách đáp trả và gây tổn thất lâu dài lên năng lực tiến hành các hoạt động ngầm của giới t́nh báo Nga. Và việc trục xuất chưa có tiền lệ 500 quan chức Nga khỏi các quốc gia này là biểu tượng.
Một cách chính thức th́ những quan chức này được mô tả là các nhà ngoại giao, thế nhưng phần lớn trong số họ được cho là những sĩ quan t́nh báo giấu mặt. Một số người sẽ tiến hành các hoạt động gián điệp truyền thống - như bới t́m thông tin liên lạc và tuyển dụng các gián điệp, những người có thể mật báo thông tin - đây là điều mà các quốc gia Phương Tây cũng tiến hành ngay trong ḷng nước Nga.
Thế nhưng một số người được cho là đang thực hiện việc mà phía Nga gọi là "các biện pháp chủ động". Bao gồm tuyên truyền, cho đến những hành động mật mang tính hung hăn hơn. Ba Lan nói 45 người Nga mà nước này trục xuất có liên quan đến những hành động gây "tổn hại đến sự ổn định" của quốc gia.
Kể từ năm 2014, các cơ quan t́nh báo Phương Tây đă tiến hành nhận diện những điệp viên Nga có liên quan đến những hoạt động như vậy. Một trong số đó là Đơn vị 29155 GRU của cơ quan t́nh báo quân sự Nga, được cho đă thực thi nhiệm vụ phá hoại, lật đổ chính phủ và ám sát.
Phải mất gần 7 năm để phát hiện đơn vị này đứng đằng sau một vụ nổ lớn khiến một kho đạn dược ở một khu rừng tại Cộng ḥa Séc trở thành đống tro tàn vào tháng 10/2014. Đơn vị này cũng có liên quan đến các phi vụ sau đó bao gồm vụ đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei Skripal ở Salisbury (Anh Quốc) vào năm 2018.
Một đội tương tự cũng thực hiện đầu độc một tay buôn vũ khí ở Bulgaria, người trữ vũ khí ở kho đạn dược tại Cộng ḥa Séc - một giả thuyết được đưa ra đó là vụ nổ và vụ đầu độc có liên quan đến việc người này cung cấp vũ khí cho Ukraine khi cuộc xung đột tại đây mới bắt đầu.
Các thành viên của đơn vị này cũng có liên quan đến việc đưa những lănh đạo thân Nga rời khỏi Ukraine vào năm 2014. Và t́nh báo Phương Tây vẫn đang để mắt chặt chẽ đến 29155 GRU.
Thế nhưng theo dơi một kèm một đối với điệp viên cá nhân là công việc tốn kém. Trong khi các điệp viên Phương Tây tại Nga đă từ lâu bị theo dơi 24/7, th́ các điệp viên Nga tại những thủ đô ở Phương Tây th́ không bị như vậy.
"Sự hiện diện càng lớn th́ việc kiểm soát chính xác hành tung của họ trở nên khó khăn hơn," một quan chức Mỹ nói với BBC.
Thế nhưng điều này hiện nay có thể đang thay đổi. Giới chức Phương Tây nói các vụ trục xuất gần đây không chỉ là một cử chỉ phản đối mang tính biểu tượng mà c̣n là một phần trong một nỗ lực sâu rộng hơn nhằm làm suy giảm khả năng gây nguy hại từ Nga. Một số người theo dơi điệp viên cũng nói rằng vụ trục xuất quy mô lớn lẽ ra phải làm từ rất lâu rồi. Người Nga đang cười vào mặt chúng ta v́ đă chịu đựng cho sự hiện diện của họ, một quan chức nói.
"Chúng ta đang cố gắng tạo nên tổn thất cho phía Nga để làm suy giảm năng lực tấn công của họ và khả năng tạo nên các mối đe dọa đến những quốc gia láng giềng và Phương Tây," một quan chức nói. "Một số quốc gia Châu Âu đă có hành động để làm suy giảm khả năng gián điệp của Nga trên khắp Châu Âu. Tất cả những bước đi này được tạo nên nhằm giảm mối đe dọa của họ đối với chúng ta."
Một số quốc gia được cho rằng có sự hiện diện đặc biệt đáng kể của Nga. Berlin đă trục xuất 40 người Nga. Tuy nhiên một quan chức t́nh báo Phương Tây nói họ tin rằng Đức đă là nơi trú ngụ cho gần 100 sĩ quan t́nh báo Nga, đóng vai tṛ như "một hàng không mẫu hạm" cho các hoạt động của họ.
Tại sao Anh Quốc không trục xuất bất kỳ ai? Giới chức cho rằng tất cả họ đă bị trục xuất sau vụ đầu độc tại Salisbury và những điệp viên c̣n sót lại là những sĩ quan "được tuyên bố" hành động như người liên lạc cho hoạt động tiếp xúc chính thức. Những người này có thể bị MI5 theo dơi về việc liệu có bất kỳ dấu hiệu nào đang tiến hành những hành động mờ ám cho phe của ḿnh.
Tại Mỹ, các vụ trục xuất cũng dựa vào những cuộc điều tra đối với mỗi cá nhân. "Tất cả các quyết định về người nào bị trục xuất th́ dựa vào thông tin t́nh báo do FBI thu thập dựa trên những ǵ mà họ đang làm," một quan chức Mỹ giải thích.
Các quốc gia Phương Tây cũng đang phối hợp nhằm đảm bảo bất kỳ ai bị trục xuất không đơn giản có thể nộp visa để nhập cảnh vào một quốc gia khác.
Giới chức an ninh nói rằng họ tin rằng số lượng lớn các vụ trục xuất xảy ra trong một thời gian ngắn sẽ có tác động "làm suy yếu" t́nh báo Nga khi Moscow phải chật vật suy tính các hoạt động có thể tiếp diễn như thế nào và bố trí người nào, tại đâu.
Nga cũng đă trả đũa khi trục xuất các nhân viên ngoại giao Phương Tây. Trên thực tế, nhiều người trong số này có thể là nhân viên ngoại giao "thật sự" hơn là các điệp viên. Một trong những lời phàn nàn từ các cơ quan an ninh Phương Tây từ lâu là sự mất cân đối giữa số lượng nhân viên ngoại giao Nga tại các quốc gia Phương Tây và tỷ lệ người làm gián điệp so với số lượng của Phương Tây hoạt động tại Moscow. Nga đă trục xuất 40 người Đức, chiếm đến khoảng 1/3 số lượng nhân viên ngoại giao hiện diện tại thủ đô Moscow.
Cuộc xâm lược Ukraine của Nga có thể mang đến những cơ hội khác. Các sự kiện trong quá khứ như việc Moscow đàn áp đẫm máu Mùa xuân Prague năm 1968 đă khiến một số người trong giới t́nh báo ở Moscow vỡ mộng, mở đường cho họ được tuyển dụng làm điệp viên của Phương Tây.
Tại thủ đô Washington DC, thông qua các quảng cáo trên mạng, FBI đă nhắm đến những người thân cận với Đại sứ quán Nga, theo một bài báo trên tờ Washington Post. Những người này được khuyến khích nói chuyện với FBI, sử dụng h́nh ảnh của Vladimir Putin công khai làm bẽ mặt Sergey Naryshkin, Giám đốc cơ quan T́nh báo Nước ngoài của Nga (SVR).
Kể từ năm 2014, Ukraine đă trở thành tiêu điểm trong cuộc chiến đấu t́nh báo mang tính bạo tàn hơn, mỗi bên cố gắng tuyển dụng và loại thải gián điệp cũng như các vụ ám sát quan chức cấp cao của Ukraine.
Các cơ quan t́nh báo Phương Tây và lực lượng đặc nhiệm cũng đă huấn luyện các đối tác Ukraine trong những năm qua cũng công khai hỗ trợ quân sự. Họ cũng giúp bắt giữ các gián điệp Nga và cung cấp huấn luyện hành động mật thám, bao gồm bộ phận Ground Branch của Cơ quan T́nh báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA).
Cuộc chiến điệp viên có thể tiếp tục leo thang, đặc biệt khi hành động do thám cho thấy một lựa chọn dành cho Moscow khi nhắm đến các tuyến viện trợ quân sự cho Ukraine. Vụ tấn công tên lửa vào các đoàn xe hoặc cơ sở tại Ba Lan sẽ là rủi ro cao v́ có thể kích hoạt điều khoản tự vệ số 5 trong Hiến chương NATO và đưa đến một cuộc xung đột toàn diện.
Nhưng giới chức t́nh báo Phương Tây nói họ cũng quan ngại rằng hoạt động mang tính phá hoại tại Cộng ḥa Séc vào năm 2014 có thể được tiến hành tại Ba Lan, trong bối cảnh quốc gia này đóng vai tṛ chính yếu trong hoạt động viện trợ quân sự cho Ukraine.
Các dạng hoạt động bí mật này thường do những người Nga ra vào một quốc gia tiến hành hơn là những nhân viên ngoại giao. Nhưng các đại sứ quán cũng cung cấp một hạ tầng tạo điều kiện thực hiện các hoạt động này, một giới chức t́nh báo Phương Tây giải thích.
Và kỳ vọng là các vụ trục xuất quy mô lớn sẽ khiến những hoạt động t́nh báo truyền thống trở nên khó khăn hơn, ít ra là bởi v́ có ít gián điệp hoạt động hơn.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết ông đă nói chuyện với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ về những lo ngại của Ankara liên quan đến việc Thụy Điển và Phần Lan xin gia nhập NATO.
Ông Blinken cũng nói rằng sau cuộc họp của các ngoại trưởng hôm Chủ nhật, ông tin tưởng rằng có thể đạt được sự đồng thuận.
"Tôi không muốn mô tả cuộc trao đổi cụ thể mà chúng tôi đă có với ngoại trưởng hoặc trong các phiên họp của NATO, nhưng tôi có thể nói nhiều điều này: Tôi đă nghe thấy gần như toàn bộ [về] sự ủng hộ rất mạnh mẽ [đối với Thụy Điển, Phần Lan] tham gia liên minh”, ông nói với các phóng viên sau cuộc họp của ngoại trưởng NATO ở Berlin.
"Nếu đó là những ǵ họ chọn làm, tôi rất tin tưởng rằng chúng tôi sẽ đạt được sự đồng thuận về điều đó”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đă cảnh báo Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto trong một cuộc điện đàm do Phần Lan khởi xướng hôm thứ Bảy rằng bất kỳ nỗ lực nào của Helsinki nhằm gia nhập NATO sẽ gây tổn hại cho quan hệ song phương.
Các nhà lănh đạo của Phần Lan dẫn việc Nga xâm lược Ukraine là một mối đe dọa đối với an ninh của đất nước họ v́ Phần Lan và Nga có chung đường biên giới dài 1.340 km.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cũng bày tỏ quan ngại về việc Phần Lan và Thụy Điển tham gia liên minh. Các quan chức cấp cao của Mỹ cho biết họ đang làm việc để làm rơ quan điểm của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo cựu đặc phái viên của Trung Quốc tại Kyiv, các lực lượng của Vladimir Putin đang hướng tới một thất bại ở Ukraine, nó có thể củng cố thêm cho t́nh trạng suy tàn của Nga thời hậu Xô Viết và khiến vị thế cường quốc của nước này rơi vào dĩ văng.
Gao Yusheng, một chuyên gia về Trung Á, người từng hai năm làm đại sứ tại Ukraine từ năm 2005 đến 2007, đă phát biểu trong một sự kiện được tổ chức khép kín, do Viện nghiên cứu Khoa học Xă hội Trung Quốc tổ chức, theo một bài báo trên tờ Phoenix News của Trung Quốc.
Gao phục vụ dưới thời người tiền nhiệm của Tập Cận B́nh, Hồ Cẩm Đào, và hiện không c̣n giữ bất kỳ vị trí có ảnh hưởng nào ở Bắc Kinh. Nhận xét của ông liền bị gỡ xuống trong ṿng vài giờ sau khi được đăng tải vào hôm nay thứ Tư.
Tuy nhiên, nội dung của nó đă được lưu trữ bởi blog dịch của David Cowhig, một cựu quan chức ngoại giao Hoa Kỳ, người đă trải qua một thập niên tại các phái bộ của Hoa Kỳ ở Trung Quốc.
Đánh giá nghiêm khắc của Gao về Nga bao gồm quan điểm rằng Matxcova chưa bao giờ thực sự công nhận nền độc lập của các quốc gia khác thuộc Liên Xô cũ, “và đă thường xuyên xâm phạm chủ quyền và lănh thổ của họ.”
Ukraine, từng bị chia rẽ bởi các phe phái thân Nga hoặc thân châu u, đă thấy định hướng của ḿnh nghiêng về phương Tây sau khi Crimea bị sáp nhập vào Nga năm 2014.
“Sau khi chiến tranh bùng nổ, t́nh h́nh Ukraine về cơ bản đă thay đổi. Đất nước đoàn kết trong cuộc kháng chiến chống Nga và cứu nước. Có thể nói, Nga đă mất Ukraine hoàn toàn”, Gao nhận xét.
Đánh giá của cựu quan chức ngoại giao Trung Quốc về hoạt động của Nga trong và ngoài chiến trường thậm chí c̣n tồi tệ hơn. Ông nói, Điện Kremlin đă thất bại trong việc thích ứng với bản chất hỗn hợp của chiến tranh hiện đại, bao gồm các chiến dịch trong các lĩnh vực “quân sự, kinh tế, chính trị, ngoại giao, công luận, tuyên truyền, t́nh báo và thông tin”.
“Sự thất bại của kiểu chiến tranh chớp nhoáng của Nga và việc không đạt được một chiến thắng nhanh chóng đă báo hiệu cho sự khởi đầu thất bại của Nga”, Gao nói trong phần nhận xét qua mạng trực tuyến của ḿnh. Ông tin rằng lực lượng của Putin không thể chịu đựng nổi “một cuộc chiến công nghệ cao tiêu tốn hàng trăm triệu đô la mỗi ngày.”
Gao đánh giá những lợi thế quân sự và kinh tế mà nước này có được đối với Ukraine đă được bù đắp bởi sự kháng cự của Ukraine và viện trợ hiệu quả từ phương Tây.
“Sự khác biệt về thế hệ” trong các quan niệm về vũ khí và quân sự của Nga so với Mỹ và NATO chỉ khiến những bất lợi của Matxcova trở nên rơ ràng hơn.
Ông nói: “Việc Nga cuối cùng bị đánh bại chỉ c̣n là vấn đề thời gian.
“Nước Nga đă suy yếu kể từ khi Liên Xô sụp đổ”, theo Gao, và sự thất bại của giai cấp thống trị ở Nga không làm đảo ngược xu hướng này.
“Quá tŕnh này đă trở nên trầm trọng hơn bởi các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây đă gây thiệt hại cho các lĩnh vực của nền kinh tế Nga”, cựu đặc phái viên của Trung Quốc cho biết. “Cái gọi là phục hồi hay hồi sinh nước Nga dưới sự lănh đạo của Putin là sai; đơn giản là nó không tồn tại.”
Gao coi giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến “có thể sẽ bạo lực và dữ dội hơn”, với việc các lực lượng Nga được lệnh bảo vệ Crimea và khu vực Donbass ở phía đông, trong khi Ukraine ngày càng quyết tâm thu hồi toàn bộ lănh thổ của ḿnh.
“Mỹ, NATO và EU đă nhiều lần khẳng định quyết tâm đánh bại Putin”, Gao nói. “Tất cả những điều này cho thấy rằng cuộc chiến sẽ diễn ra cho đến khi Nga bị đánh bại và bị trừng phạt.”
Gao dự đoán, kết quả là Tổng thống Nga sẽ thất bại trong mục tiêu chính sách đối ngoại quan trọng của ḿnh – là duy tŕ “phạm vi ảnh hưởng độc quyền” của Điện Kremlin đối với các nước Liên Xô cũ.
“Thất bại của Nga sẽ khiến nước này không c̣n hy vọng xây dựng lại đế chế cũ của ḿnh,” ông nhận định. Ukraine, trong khi đó, sẽ “trở thành một thành viên của đại gia đ́nh châu âu.”
Một loạt những bất thường về sức khỏe được trông thấy trong mỗi lần xuất hiện, cộng thêm t́nh h́nh bất ổn ở nước Nga, kể từ khi nước này phát động cuộc xâm lược lên Ukraine. Ông Putin có vẻ như đang mắc k.ẹt trong vũng lầy mà không có cách nào thoát ra. Và phải đối mặt với nguy cơ bị đảo chính cao hơn bao giờ hết.
Cụ thể Thiếu tướng Kyrylo Budanov - Cục trưởng Cục T́nh báo Quốc pḥng Ukraine mới đây cho biết một cuộc đả.o chí.nh để loại bỏ Putin đă được tiến hành và Nga sẽ thua trong cuộc chiế.n vào cuối năm.
Với việc tin rằng một bước ngoặt trong cuộc xung đột sẽ đến vào cuối mùa hè này và cuối cùng sẽ chứng kiến Putin bị cách chức. Tướng Budanov nói với Sky News : 'Điểm đột phá sẽ là vào giữa tháng 8 .
'Hầu hết các hoạt động chi.ến đấ.u sẽ kết thúc vào cuối năm nay. Cuối cùng nó sẽ dẫn đến sự thay đổi lănh đạo của Liên bang Nga. Quá tŕnh này đă được khởi chạy.
'Kết quả là, chúng tôi sẽ tái tạo sức mạnh của Ukraine trên tất cả các lănh thổ của chúng tôi.'
Ngày 14 Tháng Năm, 2022, một nhà tài phiệt giấu tên người Nga cũng đă tuyên bố rằng ông Putin 'bị b.ệnh ung thư m.áu rất nặng'.
Nhà tài phiệt - người có qu.an hệ mật thiết với Điện Kremlin lấy biệt danh là 'Yuri' để bảo vệ danh tính của ḿnh - tuyên bố một số vấn đề sức khỏe mà Putin được cho là đang mắc phải có liên quan đến việc ông bị ung thư m.áu.
Khi phản bác lại những tuyên bố về sức mạnh quân sự của Nga, ông cho rằng quân đội của Moscow chỉ là 'một đám đông có v.ũ kh.í', đồng thời nói thêm rằng 'sức mạnh của Nga được công khai rộng răi này là một huyền thoại không có thực'.
Diễm Quỳnh
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đă gặp Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba hôm Chủ nhật tại Berlin, nơi hai quan chức thảo luận về kế hoạch làm việc cùng nhau để đảm bảo xuất khẩu lương thực của Ukraine đến tay người tiêu dùng ở Châu Phi và Châu Á.
Hai quan chức đang tham dự một cuộc họp của các ngoại trưởng thuộc NATO, vốn được triệu tập để thảo luận về t́nh h́nh trên thực địa ở Ukraine và phối hợp các nỗ lực cung cấp cho Ukraine hỗ trợ nhân đạo và vũ khí cần thiết để tự vệ trước Nga.
Cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine ngày 24/2 đă khiến giá lương thực tăng cao và làm gia tăng nguy cơ xảy ra nạn đói ở nhiều nơi trên thế giới.
Các ngoại trưởng của Nhóm G7 họp tại Đức hôm thứ Bảy đă kêu gọi chính phủ Nga chấm dứt phong tỏa các cảng ở Biển Đen của Ukraine để giải tỏa việc xuất khẩu ngũ cốc, phân bón và các sản phẩm nông nghiệp khác của Ukraine.
Ông Blinken và các ngoại trưởng NATO cũng có kế hoạch thảo luận về quyết định xin gia nhập NATO của các nhà lănh đạo Phần Lan ngay lập tức.
Hoa Kỳ cho biết họ sẽ hỗ trợ việc Phần Lan và Thụy Điển xin tham gia liên minh an ninh xuyên Đại Tây Dương.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đă cảnh báo Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto trong một cuộc điện đàm do Phần Lan khởi xướng hôm thứ Bảy rằng bất kỳ nỗ lực nào của Helsinki nhằm gia nhập NATO sẽ gây tổn hại cho quan hệ song phương. Các nhà lănh đạo của Phần Lan dẫn việc Nga xâm lược Ukraine là một mối đe dọa đối với an ninh của đất nước họ v́ Phần Lan và Nga có chung đường biên giới dài 1.340 km.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cũng bày tỏ quan ngại về việc Phần Lan và Thụy Điển tham gia liên minh. Các quan chức cấp cao của Mỹ cho biết họ đang làm việc để làm rơ quan điểm của Thổ Nhĩ Kỳ.
Stoltenberg: 'Ukraine có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến này.'
"Nga đă thất bại trong việc chiếm Kyiv. Họ đang rút lui khỏi xung quanh Kharkiv, cuộc tấn công lớn của họ ở Donbas đă bị đ́nh trệ. Nga không đạt được các mục tiêu chiến lược của ḿnh", Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg cho biết ngày 15/5.
****
Phần Lan chính thức thông báo rằng họ sẽ nộp đơn xin gia nhập NATO.
Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto và Thủ tướng Sanna Marin đă đưa ra thông báo trên tại một cuộc họp báo chung.
****
Ukraine cho biết họ đă bắn trúng con tàu bằng hai tên lửa chống hạm R-360 Neptune, trong khi Nga tuyên bố con tàu bị ch́m sau một vụ hỏa hoạn. Moscow là tàu chiến lớn nhất của Nga ch́m kể từ Thế chiến II và là soái hạm đầu tiên của Nga ch́m kể từ Chiến tranh Nga-Nhật năm 1905.
****
Nga thả đạn pháo hoặc bom phốt pho xuống Mariupol.
Petro Andriushchenko, cố vấn của thị trưởng Mariupol, nói rằng các chuyên gia sẽ là người đưa ra kết luận nhưng chính người Nga cho rằng họ đă sử dụng đạn pháo. Nhiệt độ cháy khoảng 2.000-2.500 độ C, và “lửa gần như không thể dập tắt”
Đây là câu chuyện về việc những người lính Nga đă sát hại Leonid, một nhân viên bảo vệ lớn tuổi, bằng cách bắn vào lưng ông sau lần chia sẻ một điếu thuốc với ông.
Tội ác chiến tranh của Nga và ḷng căm thù đối với người Ukraine là như thế này.
This is the story of how Russian soldiers murdered Leonid, an elderly security guard, by shooting him in the back after first frisking him and sharing a cigarette with him.
This is how Russian war crimes and hatred for Ukrainians looks like.
NATO và Hoa Kỳ hôm Chủ nhật cho biết họ tin rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không làm tŕ hoăn việc Phần Lan và Thụy Điển trở thành thành viên trong liên minh quân sự phương Tây, khi hai quốc gia Bắc Âu này đă có những bước đi kiên quyết để gia nhập NATO sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine.
Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto hôm Chủ nhật đă xác nhận rằng nước ông sẽ nộp đơn gia nhập NATO, trong khi các đảng viên Đảng Dân chủ Xă hội cầm quyền của Thụy Điển đă thông báo về một sự thay đổi chính sách chính thức, vốn sẽ mở đường cho nước này xin gia nhập trong ṿng vài ngày tới.
Thổ Nhĩ Kỳ, nước đă gây bất ngờ cho các đồng minh trong những ngày gần đây khi nói rằng họ lưỡng lự về tư cách thành viên của Phần Lan và Thụy Điển, đă đưa ra yêu cầu của ḿnh vào Chủ nhật bên lề cuộc họp của các ngoại trưởng ở Berlin.
Ankara cho biết muốn các nước Bắc Âu ngừng hỗ trợ cho các nhóm chiến binh người Kurd hiện diện trên lănh thổ của họ, đồng thời dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg cho biết: “Tôi tin tưởng rằng chúng tôi sẽ có thể giải quyết những lo ngại mà Thổ Nhĩ Kỳ đă bày tỏ theo cách không làm tŕ hoăn việc trở thành thành viên”.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken từ chối tiết lộ chi tiết về các cuộc trao đổi kín ở Berlin nhưng lặp lại quan điểm của ông Stoltenberg.
“Tôi rất tin tưởng rằng chúng ta sẽ đạt được sự đồng thuận về điều đó”, ông Blinken nói với các phóng viên và nói thêm rằng NATO là “nơi để đối thoại”.
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết các cuộc đàm phán với những người đồng cấp Thụy Điển và Phần Lan tại Berlin đă rất hữu ích. Hai nước đă đưa ra đề xuất để đáp ứng những lo ngại của Ankara, mà Thổ Nhĩ Kỳ sẽ xem xét, trong khi ông đă cung cấp cho họ bằng chứng những kẻ khủng bố hiện diện trên lănh thổ của họ, ông nói.
Ông nói riêng về Thụy Điển, cho biết rằng nhóm dân quân người Kurd PKK, vốn bị Hoa Kỳ và EU coi là khủng bố, đă tổ chức các cuộc họp ở Stockholm vào cuối tuần qua.
Tuy nhiên, ông cho biết Thổ Nhĩ Kỳ không phản đối chính sách của liên minh là mở cửa cho tất cả các quốc gia châu Âu muốn nộp đơn xin gia nhập.
Bất kỳ quyết định nào về việc mở rộng NATO đều cần có sự chấp thuận của tất cả 30 đồng minh và quốc hội của các nước này. Các nhà ngoại giao NATO cho biết Ankara, một thành viên NATO trong 70 năm, sẽ phải chịu áp lực lớn để nhượng bộ v́ liên minh cho rằng sự gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển sẽ củng cố đáng kể khả năng ở Biển Baltic.
Chủ nhật, 15/05/2022
Theo một báo cáo mới của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), doanh thu từ dầu mỏ của Nga đă tăng 50% kể từ đầu năm, bất chấp các lệnh trừng phạt nhằm vào nước này v́ cuộc xâm lược Ukraine mới đây và hiện vẫn đang tiếp diễn.
Trong báo cáo thị trường hàng tháng gần đây nhất, IEA cho biết Liên bang Nga đă kiếm được khoảng 20 tỷ USD mỗi tháng vào năm 2022, lên tới khoảng 8 triệu thùng mỗi ngày.
Đáng chú ư, khối Âu Châu nói chung vẫn là khách hàng lớn nhất đối với nhiên liệu của Nga trong tháng trước, chiếm khoảng 43% xuất cảng dầu của Nga trong tháng gần đây nhất. Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi nếu Liên minh Âu Châu thúc đẩy với đề nghị cấm vận dầu mỏ của Nga, khiến Nga phải t́m kiếm những người mua khác cho phần dư thừa của ḿnh.
Tháng Ba vừa qua, nhà kinh tế Elena Ribakova đă lưu ư một nghịch lư của các lệnh trừng phạt nhiên liệu hóa thạch: Về lư thuyết, việc áp đặt các lệnh trừng phạt đối với một trong những nhà xuất cảng khí đốt tự nhiên và dầu mỏ hàng đầu thế giới sẽ gây ra t́nh trạng khan hiếm các loại nhiên liệu này, dẫn đến giá cao hơn. Trớ trêu thay, những mức giá cao hơn này lại tạo cơ hội thu về doanh thu cao hơn, khiến các biện pháp trừng phạt phản tác dụng.
Bà Ribakova lưu ư qua Twitter hôm 09/03: “10 USD giá dầu mang lại cho Nga [khoảng] 20 [tỷ] USD vào tài khoản văng lai mỗi năm. Với việc nhập cảng giảm [,] tài khoản văng lai năm 2022 của Nga có thể vượt quá 200 [tỷ] USD.”
Để Liên bang Nga thu được lợi nhuận từ động lực này, cần phải t́m đủ người mua để bù đắp cho sự mất mát của thị trường Âu Châu.
Trong khi Trung Quốc đă không né tránh việc chấp nhận nhập cảng nhiên liệu của Nga kể từ khi cuộc chiến leo thang ở Ukraine vào tháng Hai, nhu cầu hiện đang ở mức thấp hơn b́nh thường ở Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa v́ các vụ phong tỏa khắc nghiệt trong cả nước do virus Trung Cộng.
Do đó, Ấn Độ, nơi đă chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong việc nhập cảng dầu của Nga kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược, là thị trường thay thế cho phần lớn nhiên liệu dư thừa của Nga.
Đồng thời, một nỗ lực cấm vận của Liên minh Âu Châu đối với dầu mỏ của Nga đă bị đ́nh trệ khi vấp phải sự phản đối của hai thành viên EU phụ thuộc nhiều nhất vào nhiên liệu của Nga. Ủy ban Âu Châu đă đề nghị cắt giảm dần nhập cảng dầu của Nga vào EU trong 6 tháng, nhưng Hungary và Slovakia đều yêu cầu được miễn trừ chính sách này, đồng thời tuyên bố rằng việc cắt giảm tác động từ dầu của Nga sẽ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến hai nền kinh tế Trung Âu.
TÁCH KHỎI TRUNG QUỐC: NHẬN THỨC MỚI CỦA CHÂU ÂU VỀ CHÂU Á
Nguồn: Ukraine-Krieg: China abkoppeln? Europas neues Bewusstsein für Asien – WELT
Biên dịch: Nguyễn Xuân Hoài
Phần lớn nền kinh tế Nga đă bị loại khỏi hệ thống kinh tế phương Tây. Đức và EU đang chịu một áp lực lớn nhằm thoát khỏi sự phụ thuộc vào Bắc Kinh. Trong khi Nhật Bản là một đồng minh chủ chốt, th́ một liên minh đáng mong muốn khác lại tiềm ẩn những rủi ro mới.
Khi Trung Quốc mở rộng quan hệ đối tác chiến lược với Nga, châu Âu đă t́m kiếm các đồng minh ở những khu vực khác của châu Á. Trong tuần tới, Chủ tịch Hội đồng EU Charles Michel và Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen dự kiến sẽ đến Tokyo để cùng tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa EU và Nhật Bản. Điều này đă được tiết lộ bởi hai nhà ngoại giao giấu tên, qua đó xác nhận thông tin từ báo chí Nhật Bản về cuộc họp. Đây là lần đầu tiên bộ đôi này bay đến Đông Á cùng nhau kể từ khi họ nắm quyền lănh đạo EU không lâu trước khi bùng phát đại dịch corona.
Tuần trước, Olaf Scholz đă thực hiện chuyến đi đầu tiên đến châu Á với tư cách là Thủ tướng, điểm đến đầu tiên này không phải là Trung Quốc, mà là Nhật Bản. Khi làm điều đó ông đă nói lời tạm biệt với sở thích của người tiền nhiệm Angela Merkel trong việc duy tŕ quan hệ cá nhân với giới lănh đạo cộng sản ở Bắc Kinh.
Vài ngày trước đó, bà von der Leyen đă tham dự Đối thoại Raisina, một sự kiện quan trọng trong chính sách đối ngoại của Ấn Độ. Ở đó, bà đă công khai cảnh báo về t́nh hữu nghị “vô bờ bến” giữa Bắc Kinh và Moscow. Nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng EU của Séc sẽ bắt đầu vào tháng 6, dự kiến sẽ tổ chức một loạt các sự kiện với các đối tác từ khu vực Ấn Độ Dương – Thái B́nh Dương – mặc dù cuộc chiến tranh của Nga tại Ukraine đang chiếm phần lớn sự quan tâm chính trị ở châu Âu.
Nói tóm lại, cuộc chiến bất ngờ trên lănh thổ châu Âu đang buộc khối này phải có cái nh́n mới về Trung Quốc, nước cho đến nay vẫn tỏ ra kiên định đứng về phía Nga.
Kể từ khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới 20 năm trước, Trung Quốc đă được hưởng những lợi ích lớn. Nhiều tập đoàn đa quốc gia châu Âu coi Trung Quốc như một thị trường khổng lồ và nguồn mang lại lợi nhuận. Bất chấp những lời kêu gọi gần đây của Chủ tịch Tập Cận B́nh nhằm tập trung nhiều hơn vào đổi mới và tiêu dùng trong nước, ngoại thương, đặc biệt với EU và Mỹ, vẫn đóng vai tṛ trung tâm trong sự phát triển kinh tế của Trung Quốc. Thật vậy, các chính phủ châu Âu phần lớn đứng về phía các doanh nghiệp của họ trong việc ủng hộ hội nhập sâu rộng hơn với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này, bất chấp những cảnh báo từ Mỹ và các nhóm vận động hành lang về các mối đe dọa an ninh quốc gia, tấn công mạng và vi phạm nhân quyền của Trung Quốc.
Cuộc chiến ở Ukraine đă thay đổi phương tŕnh này. Cả Tổng thống Mỹ Joe Biden và von der Leyen đều cảnh báo Bắc Kinh về “hậu quả” và “rủi ro danh tiếng” nếu Trung Quốc giúp Nga lách các lệnh trừng phạt hoặc cung cấp vũ khí cho Điện Kremlin. Ngoại trưởng Anh Liz Truss đă đi xa hơn và nói cách đây vài ngày rằng “Bằng cách nói sự trỗi dậy của Trung Quốc là không thể tránh khỏi, chúng ta đang làm việc cho Trung Quốc. Trên thực tế, sự trỗi dậy của Trung Quốc không phải là không thể tránh khỏi. Đất nước này sẽ không thể vươn lên hơn nữa nếu không chơi đúng luật”.
Những phản ứng ngày càng mạnh mẽ này không phải không gây nên tác động đối với nền kinh tế Trung Quốc. Với việc các doanh nghiệp phương Tây đă cắt đứt quan hệ với Nga, cộng đồng doanh nghiệp Trung Quốc ngày càng trở nên lo lắng, đặc biệt là khi chính phủ Trung Quốc không nỗ lực tạo khoảng cách với đất nước của Putin, một đất nước đang bị cả thế giới xa lánh. Jörg Wuttke, Chủ tịch Pḥng Thương mại EU tại Trung Quốc, nói về một cuộc khảo sát về tác động của cuộc chiến ở Ukraine đối với nền kinh tế Trung Quốc. Những người tham gia khảo sát thốt lên: “Trời ơi, chúng ta đang chứng kiến t́nh trạng này ở Nga, nó cũng có thể xảy ra ở Trung Quốc không?”. Tuy nhiên, cuộc khảo sát cũng “cho thấy rơ ràng” rằng các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đă sẵn sàng “đóng băng mọi thứ”.
Trung Quốc hẳn hiểu rơ ư của Thủ tướng Scholz khi ông nói về việc làm sao để chuỗi cung ứng bớt phụ thuộc vào một quốc gia riêng lẻ nào đó. Ông Scholz cho biết đây là “một nhiệm vụ quan trọng hơn bao giờ hết” mà không trực tiếp nêu đích danh Bắc Kinh. Scholz cũng thừa nhận rằng việc chọn Nhật Bản là điểm đến châu Á đầu tiên kể từ khi ông đắc cử “không phải ngẫu nhiên”. “Chúng tôi phản đối các ư tưởng về tách rời kinh tế, hay việc các khu vực kinh tế phải tách biệt nhau,” Scholz nói, “nhưng có một điều rơ ràng: các doanh nghiệp của chúng tôi và bản thân chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để đảm bảo rằng không ai bị phụ thuộc vào chuỗi cung ứng từ một quốc gia bất kỳ nào trong bất kỳ thời điểm nào. Đó là kinh nghiệm mà chúng tôi đă trải qua trong cuộc khủng hoảng Ukraine. Sẽ mất thời gian, nhưng điều này sẽ đóng một vai tṛ lớn đối với chúng tôi”.
Nhật Bản đă được ca ngợi là đối tác thân thiết của phương Tây kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Nước này là một trong số ít quốc gia châu Á (cùng với Hàn Quốc và Singapore) tham gia các lệnh trừng phạt do châu Âu và Mỹ áp đặt. Trên chuyến bay trở về, Scholz cũng mang theo hàng cứu trợ của Nhật Bản dành cho Ukraine trong hành lư của ḿnh. Cho đến nay, Tokyo chủ yếu dựa vào hợp tác an ninh với Mỹ khi đối phó với Trung Quốc, đối thủ cạnh tranh chính của Nhật Bản trong khu vực. Ví dụ, cả hai nước đă tổ chức các cuộc tập trận chung trong trường hợp xảy ra xung đột với Trung Quốc về Đài Loan, tờ Financial Times đưa tin. Tuy nhiên, EU cũng có thể đóng một vai tṛ quan trọng ở đây.
Dietmar Schweisgut, cựu đại sứ EU tại Nhật Bản và Trung Quốc, cho biết: Mặc dù Nhật Bản biết rằng châu Âu không thể thay thế liên minh của Nhật với Hoa Kỳ, nhưng “tôi nghĩ nó đóng vai tṛ như một biện pháp an ninh bổ sung”. Theo Schweisgut, tất cả những điều này khác xa với cách tiếp cận trước đây, khi Nhật Bản và châu Âu vẫn coi hai khu vực châu Âu - Đại Tây Dương và châu Á - Thái B́nh Dương là phần lớn không liên quan với nhau. “T́nh hữu nghị vô bờ bến giữa Trung Quốc và Nga” và “cam kết được tuyên bố” của họ trong việc cùng nhau thay đổi trật tự quốc tế đă dẫn đến nhận thức rằng “mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Nhật Bản, Ấn Độ và châu Âu không chỉ là một điều ǵ đó quá xa xỉ”. Hơn bao giờ hết, nó c̣n được coi là một điều không thể thiếu.
Vài tháng tới sẽ cho thấy liệu châu Âu có thể cùng lúc tập trung vào cả Nga và Trung Quốc hay không. Janka Oertel, phụ trách chương tŕnh Châu Á tại Hội đồng Đối ngoại Châu Âu cho biết: “Bên cạnh cuộc chiến Ukraine, châu Âu phải tiếp tục tập trung vào cách tiếp cận của ḿnh đối với khu vực Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương, bởi v́ tương lai của trật tự toàn cầu sẽ không chỉ được quyết định ở Ukraine”.
Tuy nhiên, ở một số khía cạnh, Ấn Độ gợi nhớ đến Trung Quốc hơn là Nhật Bản. Nước này chống lại áp lực của phương Tây và bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc lên án cuộc chiến tranh của Nga. Ấn Độ vẫn là nước nhập khẩu một khối lượng lớn dầu và vũ khí của Nga. Các nhóm nhân quyền đă nhiều lần nêu quan ngại về việc Ấn Độ đối xử với các sắc dân thiểu số.
Tuy nhiên, Mỹ vẫn coi Ấn Độ là một đối tác quan trọng trong chiến lược Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương của ḿnh. Cùng với Australia và Nhật Bản, các nước này tạo thành mạng lưới an ninh “Bộ Tứ” (Quad), mà các chuyên gia chiến lược của Bắc Kinh coi là mối đe dọa lớn nhất. Sau khi bị bẽ mặt v́ sự ra đời của Hiệp định AUKUS vốn làm Pháp bị mất một hợp đồng cung cấp tàu ngầm béo bở, Pháp cũng đă cố gắng làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác hải quân với Ấn Độ.
Trong chuyến thăm New Delhi, nhà lănh đạo EU Ursula von der Leyen đă chỉ trích Trung Quốc về quan hệ đối tác với Nga, đồng thời ca ngợi Ấn Độ là nền dân chủ lớn nhất thế giới và cam kết thắt chặt quan hệ thương mại với nước này. Để thuyết phục Ấn Độ quay lưng với Nga, bà nói thêm: “Kết quả của cuộc chiến do đó sẽ không chỉ quyết định tương lai của châu Âu, mà c̣n có tác động mạnh mẽ đến khu vực Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương và phần c̣n lại của thế giới”.
Một vấn đề cốt lơi trong quan hệ EU-Ấn Độ là thiếu một hiệp định thương mại tự do. Nỗ lực kéo dài 7 năm trước đó để đạt được thỏa thuận đă kết thúc trong bế tắc, mặc dù cả hai bên hiện đang cố gắng khôi phục các cuộc đàm phán. Nhưng các vấn đề nhạy cảm như nông nghiệp, tiêu chuẩn và quyền lao động vẫn chưa được giải quyết.
Giống như bà von der Leyen, Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng đă thăm Ấn Độ trong những tuần gần đây, tập trung vào hợp tác quân sự trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Ấn Độ Narendra Modi. Tại cuộc họp báo, khi được hỏi về việc liệu Ấn Độ có trở thành điểm trung gian để buôn lậu vũ khí của phương Tây vào Nga hay không, Johnson đă nhanh chóng biện minh cho chương tŕnh quốc pḥng của ḿnh.
Trong một hành động mang tính biểu tượng, Ấn Độ cũng quyết định mở một đại sứ quán mới ở Litva, quốc gia EU hiện đang bị Bắc Kinh cấm vận thương mại, sau một thập kỷ Litva vận động hành lang cho việc thành lập một đại sứ quán như vậy tại quốc gia vùng Baltic này.
Renault is selling its business in Russia, including a controlling stake in Lada, becoming the latest carmaker to exit the country over its assault on Ukraine.https://t.co/TZGVbtr93w
Tập đoàn Renault chính thức vứt bỏ tài sản trị giá 3,2 tỷ usd của ḿnh tại Nga khi đồng ư nhận lại chỉ 1 rúp tượng trưng từ chính phủ nước này; tuy nhiên, Renault vẫn giữ quyền mua lại khối tài sản này sau 6 năm nếu c̣n có ư định quay lại Nga.
Renault dưới thời của Carlos Ghosn đă vào Nga rất thành công khi kiểm soát đến hơn 68% Avtovaz, hăng xe lớn nhất của nước này sở hữu thương hiệu Lada. Liên doanh tạo ra hơn 45,000 việc làm cho người Nga và bán được khoảng 500,000 xe/năm, giữ một vai tṛ to lớn trong ngành công nghiệp xe hơi của Nga.
Việc quốc hữu hoá tài sản h́nh thành từ FDI phương Tây sẽ là hành động huỷ nốt chút ḷng tin c̣n sót lại của giới đầu tư vào Nga, và hậu quả là trong tương lai th́ nước này sẽ càng phải phụ thuộc nhiều vào phương Tây khi nhập khẩu tăng. Sau chiến tranh Ukraine, để có thể thu hút được FDI th́ nỗ lực của Nga sẽ là khổng lồ và rất tốn kém, và chắc chắn một điều rằng, ở giai đoạn đầu tiên th́ chủ yếu sẽ là các nhà đầu cơ mà không có nhiều nhà đầu tư theo đuổi các lợi ích bền vững đúng nghĩa đến với nước này.
Việc Renault vứt bỏ tất cả tài sản của ḿnh tại Nga cũng sẽ là bài học cho kẻ nào đó ở Châu Á đang nghĩ rằng: “ḿnh đă bắt được làm “con tin” trên lănh thổ của ḿnh hàng ngh́n tỷ usd là FDI phương Tây, v́ vậy, họ sẽ phải im tiếng khi ḿnh xâm lược biển đảo của nước khác”.
Tho Nguyen Duc
Thụy Điển từ bỏ chính sách « không liên kết », muốn gia nhập NATO
Theo chân Phần Lan, đến lượt Thụy Điển tiến thêm một bước mới. Đảng Xă Hội – Dân Chủ cầm quyền ở Thụy Điển hôm qua, 15/05/2022, thông báo ủng hộ xin ứng cử gia nhập NATO – Khối Liên Minh Quân Sự Bắc Đại Tây Dương.
AFP nhận định, điều đó có nghĩa là kể từ giờ không ǵ có thể ngăn cản Thụy Điển tham gia Liên Minh Quân Sự Bắc Đại Tây Dương. Tuy nhiên, cuộc tham vấn nội bộ đảng cầm quyền cho thấy có những chia rẽ, nhiều tiếng nói chỉ trích lên án một quyết định quá vội vă, nhằm đi theo lịch tŕnh của Phần Lan.
Với sự thay đổi đường hướng đối ngoại này của đảng cầm quyền, Nghị Viện giờ đă có một đa số rơ nét hậu thuẫn cho tiến tŕnh xin gia nhập. Các đảng cánh hữu và cực hữu từ lâu ủng hộ Thụy Điển tham gia vào khối quân sự này với điều kiện quy tŕnh phải được tiến hành cùng Phần Lan.
Thông tín viên đài RFI, Frédéric Faux, đánh giá, đây thật sự là một bước ngoặt lịch sử, do việc từ hơn hai thế kỷ nay, vương quốc Thụy Điển luôn theo đuổi một chính sách « phi liên kết ».
« Thông báo được đưa ra vào Chủ Nhật, cuối buổi chiều, trong một buổi họp báo do nữ thủ tướng Thụy Điển chủ tŕ. Bà Magdalena Andersson tuyên bố : "Chúng tôi, đảng Xă Hội – Dân Chủ, nghĩ rằng điều tốt nhất cho Thụy Điển và an ninh của người dân Thụy Điển chính là chúng ta phải gia nhập NATO. Điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ rời xa một chính sách an ninh mà chúng ta đă ít nhiều theo đuổi từ hơn 200 năm qua."
Thụy Điển từ bỏ chính sách không liên kết, kim chỉ nam cho chính sách đối ngoại kể từ khi thống chế Bernadotte lên ngôi vua của vương quốc Thụy Điển. Đương nhiên, đảng Xă Hội – Dân Chủ cầm quyền đă đề nghị không nên có căn cứ quân sự thường trực của NATO trên lănh thổ quốc gia, hay vũ khí hạt nhân, nhưng quả thực đây là một sự sang trang cho đảng này và cho cả đất nước nữa, vốn dĩ từ lâu luôn ngờ vực về một liên minh quân sự do Mỹ thống trị.
Nhưng chiến tranh ở Ukraina đă thay đổi tất cả, và tiến tŕnh tương tự cũng được thực hiện tại Phần Lan. Chủ Nhật, nước này đă tŕnh bày một dự án xin gia nhập, c̣n phải được bỏ phiếu thông qua ngay ngày thứ Hai này. Phần Lan và Thụy Điển muốn phối hợp hành động, và đây chính là những ǵ họ muốn thể hiện nhân chuyến thăm cấp Nhà nước mà tổng thống Phần Lan sẽ tiến hành trong hai ngày thứ Ba và thứ Tư (18/5) tại Thụy Điển. »
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.