Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
Cha mẹ của một số lính nghĩa vụ # Nga nói với các phóng viên rằng sau khi tàu tuần dương "#Moscow" bị ch́m, họ không thể liên lạc với con ḿnh đă từng phục vụ trên tàu tuần dương và Bộ Quốc pḥng cũng im lặng về số phận của con họ.
The parents of several #Russian conscripts told reporters that after the sinking of the cruiser "#Moskva", they cannot contact their children who served on on the cruiser and the Ministry of Defense is also silent about the fate of their children. 1/3 pic.twitter.com/xWeUOfYPbQ
Con đường chết chóc tại Bucha đă được Ukraine dọn sạch sẽ
A street in Bucha. In March and April. "When you've finished washing and dressing each morning, you must tend your planet." Antoine de Saint-Exupéry, The Little Prince. Photo by BBC/Lee Durant; @berdynskykh_kpic.twitter.com/99TJK3JRi9
Thị trưởng Matxcơva cho biết thành phố có thể mất 200.000 việc làm khi các công ty phương Tây tạm ngừng hoạt động ở # Nga.
Moscow mayor says city could lose 200,000 jobs as Western firms suspend work in #Russia.
Even Western companies not directly affected by sanctions are shutting down as Kremlin continues war on #Ukraine. Business as usual carries too much reputational risk. pic.twitter.com/uX3UMCMhjH
Các nhà điều tra của #Ukrainian đă khám nghiệm 269 xác chết ở #Irpin, gần #Kyiv, kể từ khi thị trấn bị lực lượng # Nga giành lại vào cuối tháng 3, một quan chức cảnh sát cho biết hôm thứ Hai, khi các công nhân đào những ngôi mộ mới ở ngoại ô của Irpin.
Cemetery in Irpin#Ukrainian investigators have examined 269 dead bodies in #Irpin, near #Kyiv, since the town was taken back from #Russian forces in late March, a police official said on Monday, as workers dug fresh graves on its outskirts.
#Lviv, một cuộc tấn công bằng tên lửa đă được thực hiện gần các cơ sở đường sắt.
Cuộc pháo kích diễn ra vào sáng ngày 18 tháng 4. Chính quyền khu vực Lviv báo cáo có sáu người chết và tám người bị thương, trong đó có một trẻ em.
In #Lviv, a missile strike was carried out near railway facilities.
The shelling took place on the morning of 18 April. The administration of the Lviv region reports six dead and eight injured, including one child. pic.twitter.com/Ln3gBFCtmh
Ukraine đang có tới 15 triệu tấn lương thực ngũ cốc nhưng không thể xuất khẩu. Ukraine là một trong những nước xuất khẩu ngô, lúa ḿ và dầu hướng dương lớn nhất thế giới, ḍng chảy của các mặt hàng này phần lớn bị đ́nh trệ. Bộ nông nghiệp nước này cho biết xuất khẩu ngũ cốc hiện giới hạn ở mức 500.000 tấn / tháng, giảm so với 5 triệu tấn/tháng trước chiến tranh, thiệt hại 1,5 tỷ USD, Bộ Nông nghiệp nước này cho biết.
Sự gián đoạn trong ḍng chảy của ngũ cốc và hạt có dầu - những mặt hàng chủ lực của hàng tỷ người và động vật trên khắp thế giới - đang khiến giá tăng vọt.
Các kho dự trữ - khoảng một nửa số ngô ở Ukraine dự kiến sẽ xuất khẩu trong mùa vụ - ngày càng trở nên khó t́m đến với người mua, cung cấp cái nh́n sơ lược về t́nh h́nh hỗn loạn mà cuộc chiến của Nga đă gây ra trong thương mại ngũ cốc toàn cầu trị giá khoảng 120 tỷ USD.
Giao tranh ở Ukraine đang gia tăng khi quân đội Nga tăng cường các cuộc tấn công của họ với một loạt các cuộc tấn công tên lửa mới ở miền đông Ukraine. Giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến, TT Zelenskyy hôm nay cho biết "trận chiến giành Donbas" đă bắt đầu.
Fighting in Ukraine is intensifying as Russian troops have ramped up their attacks with a barrage of new missile strikes in eastern Ukraine. In the next chapter of war, Pres. Zelenskyy today said the “battle for Donbas” has begun. pic.twitter.com/NaddWiL41E
Tên lửa Neptune hoạt động thế nào?
Chiến hạm Moskva là một trong những chiến hạm mạnh nhất thế giới. Nó là chiến hạm lớn đầu tiên bị bắn ch́m kể từ cách đây 40 năm. Nếu tính riêng với hải quân Nga th́ nó là chiến hạm đầu tiên bị bắn ch́m kể từ chiến tranh Nga Nhật (1904-1905).
Chiến hạm Moskva có hỏa lực mạnh đến mức một ḿnh nó có thể khống chế toàn bộ phía bắc Biển Đen. Tức là, chỉ cần ḿnh nó bơi đi bơi lại ở khu vực này là cảng Odessa của Ukraine hoàn toàn bị phong tỏa. Chưa kể căn cứ Sevatopole nằm ở phía dưới có thể bắn tên lửa phủ kín vùng biển này.
Có tin phân tích nói rằng trên tàu có chỉ điểm làm cho Ukraine. Lư do thế này.
Bắn một con tàu chiến không dễ chút nào. Biển mênh mông và... nó cong. Con tàu ở giữa biển khơi một ḿnh, xung quanh nó là ṿng tṛn chân trời (do mặt biển cong), bán kính tầm 50km. Bất kỳ tên lửa hay tàu thuyền nào xuất hiện ở chân trời (đi từ ngoài vào ṿng tṛn này) là bị phát hiện ngay. Đó là từ phía pḥng thủ.
Từ phía tấn công, biển rộng mênh mông thế, làm sao biết hôm nay con tàu đó sẽ đi vào khu vực nào để mà chuẩn bị tên lửa chống hạm đất-đối-hải (các tên lửa này là mobile, đặt trên xe tải chuyên dụng). Xác định (dự đoán) sai hải tŕnh, là không cách ǵ bắn nổi. V́ bắn tàu chiến từ bờ, là phải bắn từ rất xa (hơn 100km).
Các phân tích thực tế hơn, cho rằng chẳng có gián điệp nào ở trên tàu, mà nếu có th́ lộ ngay v́ để đánh dấu mục tiêu th́ tên gián điệp này phải có thiết bị phát sóng hoặc laser, hoặc máy định vị vệ tinh.
Thay vào đó, t́nh báo Mỹ dùng vệ tinh theo dơi hải tŕnh của con Moskva cả tháng này và báo cho Ukraine. Điều ngớ ngẩn là, con tàu này hóa ra chỉ đi ra đi vào, từ cảng Sevastopole ở Crime đi ra biển rồi lại đi vào. Hải tŕnh rất đơn giản và không thèm thay đổi.
Nó chưa bắn phát nào. Chỉ đi đi lại lại oai vệ như ông tướng bụng phệ. Mỗi lần đi luôn có tàu hộ vệ. Hóa ra con tàu này dát chết. Nó có uy lực khủng nhưng toàn vũ khí hải-đối-hải và hải đối không. Nhiều người nói nó bắn được cả tên lửa hành tŕnh vào đất liền là không chính xác. Nhiệm vụ của nó là tiêu diệt tàu khác, kể cả tàu sân bay Mỹ nó cũng chén được. Nhưng nó không có tên lửa hành tŕnh để bắn vào đất liền. Trên bờ mà bắn ra, là nó chịu chết không bắn lại được.
C̣n con hỏa tiễn hành tŕnh Neptune mới là sự kỳ diệu. Nó là tên lửa chống hạm phóng từ bờ ra. Trước chiến tranh các thông tin Ukraine leak ra toàn là hỏa mù. Dẫn đến Moskva (cả con tàu lẫn thủ đô) đều không để ư đến Neptune. (C̣n từ hôm qua, Cục Thiết Kế Luch, nơi sản xuất Neptune đă nổi tiếng toàn cầu, dự đoán là các hợp đồng vũ khí của họ sẽ vọt lên.)
Con Neptune có thể bắn từ cách mục tiêu tới 300km (chứ không phải 100km như tin hỏa mù). Nó có thể bay thấp cách mặt nước biển chỉ 5m để né radar của địch. Cách mục tiêu khoảng 50km, tức là từ rất xa, sát bên ngoài đường chân trời, nó có radar để nh́n thấy mục tiêu. Trước khi bật máy t́m mục tiêu, con Neptune này được dẫn đường bằng vệ tinh, drone và đặc biệt là radar của trạm phóng tên lửa.
Phần điện tử của trạm phóng và của Neptune cực kỳ xuất sắc. Phần chỉ huy nó dùng sóng cao tần NVIS để tránh bị radar của đối phương phát hiện (bắn trả) và phá sóng (kể cả địch dùng vệ tinh để phá). Phần dẫn đường, con Neptune bắn theo cặp đôi, hoặc cả chùm nối đuôi nhau, tự chúng nó liên lạc với nhau ở pha cuối để báo tin cho nhau về mục tiêu (nó có radar bắt sóng phản xạ từ mục tiêu). Có khả năng là con Neptune đầu tiên đă bị hệ thống pḥng không tầm gần CIWS của tàu Moskva đánh chặn, nhưng con thứ hai đi ngay sau đấy đă bắn trúng mục tiêu.
Để bắn con tàu khổng lồ như Moskva, lẽ ra phải bắn trúng dăm con tên lửa th́ mới ăn thua. Nhưng nhà máy đóng con tàu Moskva là nhà máy của Ukraine, họ biết là bắn vào đâu, chỉ một phát, là con tàu sẽ chết. Như kiểu biết tim ở đâu, đâm một phát dao găm nhỏ, là chết.
Hai bên sườn Moscow là 16 quả tên lửa P-1000 chia 8 quả mỗi bên, mỗi quả mang đầu nổ 1000kg, chỉ cần Neptune lao vào hoặc nổ gần là kích nổ cả đám này luôn và công việc duy nhất c̣n lại là ôm phao cứu sinh.
Thực tế chống tên lửa đối hạm chưa bao giờ là thế mạnh của Nga và bản thân các nước trên thế giới cũng chưa có nhiều kinh nghiệm đối phó với tên lửa chống hạm bay bám biển.
______
Putin cho bắt 20 tướng lĩnh thuộc Bộ tổng tham mưu Nga (và cái bộ phận tối quan trọng này lại nằm trong Bộ quốc pḥng Nga). Các tướng bị bắt v́ tội biển thủ tiền nâng cấp hải quân Nga (tiền này thuộc quỹ chuẩn bị chiến tranh xâm lược Ukraine). Tổng quỹ khoảng 10 tỷ đô la và nhóm tướng lĩnh này được cho là đă ăn 7 rúp trên mỗi 10 rúp chi ra để nâng cấp hạm đội.
Stavka (Ставка) là mô h́nh chỉ huy của quân đội Nga, kế thừa từ mô h́nh Liên Xô. Stavka nghĩa đen là Mạc phủ (幕府: Bafuku). Tiếng Việt dịch là Bộ tổng chỉ huy, hoặc Bộ tổng tư lệnh (đôi khi thêm chữ tối cao đằng sau).
Ở VN mô h́nh Stavka có từ năm 1946 đến 1976, người đứng đầu Bộ tổng tư lệnh là Vơ Nguyên Giáp (hàm tương đương bộ trưởng). Sau 1976, hệ thống này đă bị băi bỏ. Tuy nhiên cơ quan trọng yếu của nó, là Bộ tổng tham mưu th́ vẫn c̣n nhưng lại nằm trong Bộ quốc pḥng (như vậy là sai cả về quản trị lẫn chính trị).
Stavka của Nga/Liên Xô quản lư quân đội Nga/Liên Xô qua bốn phương diện quân, dưới các phương diện quân là các quân khu, dưới các quân khu là mô h́nh sư/lữ trung tiểu đoàn như ta vẫn biết.
Điểm dở nhất của mô h́nh Stavka này là nếu công tác tham mưu kém, ra trận gặp các t́nh huống không có trong phương án tác chiến, là vỡ trận. Đây là một lư do khiến cho các tướng Nga phải ra sát tiền tuyến sau khi kế hoạch tác chiến bị vỡ; dẫn đến có tới 7 trên 20 tướng đánh Ukraine bị bắn chết (cho đến lúc này).
Độ 3,4 năm trước ǵ đó, không rơ vô t́nh hay cố ư mà trên interet lọt ra loạt ảnh Vơ Nguyên Giáp và tướng tá VN đi học ở Liên Xô quăng 1964. Cách VN tiến quân vào Cam, là đúng bài bản của quân đội Liên Xô (giống Nga ở Ukraine). Ở chiến trường Cam VN chỉ có một tướng là Kim Tuấn bị phục kích và hy sinh. Tham mưu chiến trường lúc đó là siêu nhân hiếm hoi của quân đội VN là Lê Trọng Tấn.
Phương Nguyễn
Ba Lan nổi lên như một tiền đồn ở Châu Âu chống lại Nga
Mối quan hệ giữa Liên Xô trước kia và Nga hiện nay với Ba Lan vốn rất nhiều thăng trầm và phức tạp. Trong cuộc chiến giữa Liên Xô và Ba Lan năm 1919-1921, Ba Lan đă chiến thắng và họ chiếm được vùng đất ngày nay là phần phía tây lănh thổ Ukraine.
Khi Chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra ngày 1/9/1939, Đức và Liên Xô tấn công Ba Lan (17/9/1941). Warszawa bị chiếm ngày 28/9/1939 và Ba Lan được chia thành hai vùng, vùng phía Tây thuộc quyền kiểm soát của Đức, c̣n vùng phía Đông (những lănh thổ mà Ba Lan chiếm từ Liên Xô vào năm 1921) được trao trả cho Liên Xô.
Sau thế chiến hai, phần lănh thổ mà các nước đồng minh chia lại cho Ba Lan nhỏ hơn lănh thổ vốn có của họ sau năm 1921 khoảng 77.000km2, vậy nên không lạ ǵ khi Ba Lan luôn thù địch với Nga.
Sau năm 1991, Ba Lan t́m cách thoát khỏi ảnh hưởng Nga bằng việc gia nhập Liên minh châu Âu, NATO và đối lập với Nga trong một loạt các vấn đề ngoại giao nhạy cảm như vấn đề Chechnya và các cuộc chiến giữa hai nước trong lịch sử.
Ba Lan cũng t́m cách thiết lập ngoại giao với các quốc gia từng thuộc Liên Xô cũ. Ba Lan cũng ủng hộ cuộc Cách mạng Cam năm 2004 ở Ukraine. Nga nhiều lần lên án Ba Lan "vô ơn bạc nghĩa", khi quên mất Nga đă từng "giải phóng Ba Lan khỏi phát xít Đức".
Khi Nga bắt đầu xâm lược Ukraine, Ba Lan ngay lập tức ủng hộ Kyiv. Ba Lan cũng là quốc gia tích cực nhất trong việc chống lại Nga và Tổng thống Ba Lan đă có nhiều tuyên bố rất khiêu khích, trong đó có chuyện Ba Lan sẵn sàng cho phép Mỹ bố trí vũ khí hạt nhân trên đất của họ.
Đối với Ba Lan, trong suốt lịch sử của ḿnh, quân đội luôn được quan tâm đầu tư và phát triển. Sau khi khôi phục nền độc lập của ḿnh sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, người Ba Lan không đạt đến siêu cường, nhưng họ đă xây dựng được một quân đội tương đối mạnh trong khu vực.
Tính đến trước khi Thế chiến hai bùng nổ (ngày 1/9/1939), Ba Lan có một quân đội với 24 sư đoàn bộ binh, 3 lữ đoàn bộ binh miền núi, 8 lữ đoàn kỵ binh và 1 lữ đoàn thiết giáp, tổng cộng hơn 1 triệu người.
Ngoài ra Ba Lan c̣n có một hạm đội không tồi theo tiêu chuẩn của một quốc gia hạng hai khi đó và một quân đoàn bảo vệ biên giới hùng mạnh.
Mặc dù không thể chống cự trước sức mạnh của quân Đức nhưng người Đức cũng bị tổn thất, và người Ba Lan đă cầm cự được 1 tháng. Trong bối cảnh quân Đức xâm lược cả châu Âu như vậy, đó là một thành công lớn.
Quân đội Ba Lan hiện tại bắt đầu được thành lập vào năm 1943 tại Selets gần Ryazan (Nga). Đầu tiên là 1 sư đoàn bộ binh lấy tên Kosciuszko, sau đó là quân đoàn. Tổng cộng, hai sư đoàn Ba Lan được Liên Xô thành lập và đă vũ trang cho Quân đội Ba Lan.
Người Ba Lan đă tham gia tích cực vào các trận chiến trong giai đoạn cuối của Chiến tranh thế giới thứ hai, là đội quân lớn nhất trong số các đồng minh của Liên Xô ở Đông Âu.
Sau khi Tổ chức Hiệp Ước Warszawa ra đời, Ba Lan cũng là quốc gia ṇng cốt trong khối.
Vào thời điểm, các nước xă hội chủ nghĩa ở Đông Âu sụp đổ, Quân đội Nhân dân Ba Lan có khoảng 300 ngh́n quân, 3.100 xe tăng, 3 sư đoàn không quân, lực lượng pḥng không hùng hậu, được trang bị các hệ thống tên lửa pḥng không S-200 và S-125 và một lực lượng dự bị động viên.
Về sức mạnh khi đó, Quân đội Ba Lan xét về mọi mặt chỉ thua kém quân đội CHDC Đức và có thể so sánh về mặt số lượng với quân đội của các thành viên châu Âu của NATO.
Vào thập niên 1990, sức mạnh Quân đội Ba Lan bắt đầu suy yếu, do cắt giảm ngân sách quốc pḥng sau Chiến tranh Lạnh và nguồn cung cấp vũ khí của Liên Xô không c̣n.
Tuy nhiên, với việc có các tổ hợp công nghiệp quốc pḥng tương đối mạnh và Ba Lan luôn "tự xưng" là lực lượng "ṇng cốt" của NATO ở Đông Âu, nên Ba Lan đă duy tŕ được một quân đội tương đối mạnh.
Trong những năm qua, Ba Lan không ngừng tăng quy mô quân đội, hiện nay Quân đội Ba Lan có quân số 155 ngh́n quân, dự kiến tăng lên 300 ngh́n quân và vũ khí trang bị khá tốt.
Về xe tăng chiến đấu chủ lực: Quân đội Ba Lan có 985 xe tăng, trong đó có 250 chiếc Leopard. Dự kiến mua 250 chiếc M1A2 Abrams. Đồng thời Ba Lan sản xuất phiên bản T-72 được cấp phép của riêng họ.
Về xe chiến đấu bộ binh họ có 1.300 chiếc BMP, hầu hết là phiên bản BMP-1 của Liên Xô, 900 xe chở quân bọc thép.
Về pháo binh, Quân đội Ba Lan có 431 pháo tự hành, 180 pháo phản lực phóng loạt (MLRS).
Về không quân, Ba Lan có 48 máy bay chiến đấu F-16 và một số lượng không rơ các máy bay do Liên Xô chế tạo c̣n sử dụng được (Su-22 và MiG-29); 28 trực thăng Mi-24, ít nhất 24 UAV Bayaktar TB2.
Ba Lan đang có kế hoạch mua máy bay chiến đấu F-35, trở thành quốc gia Đông Âu đầu tiên sở hữu máy bay chiến đấu tàng h́nh.
Hiện Ba Lan cũng có một hạm đội tương đối mạnh, gồm ba tàu ngầm cũ, hai khinh hạm (mua của Mỹ), hai tàu hộ tống và ba tàu tên lửa.
Đánh giá chung, Ba Lan có một lực lượng quân đội quy mô nhỏ nhưng được huấn luyện tốt, có khả năng tăng gấp đôi quy mô thông qua việc tổng động viên. Điểm yếu của Ba Lan là pḥng không, nhưng lại đang được Anh và Mỹ tăng cường.
Về lư thuyết, với khả năng hiện tại, Quân đội Ba Lan có thể chiếm Tây Ukraine trong vài ngày, v́ Lực lượng vũ trang Ukraine trong khu vực đó có hai hoặc ba lữ đoàn và một số máy bay chiến đấu
Một vấn đề khác là nguy cơ va chạm giữa Quân đội Nga và Ba Lan tại vùng lănh thổ Kaliningrad, điều này sẽ khiến NATO rơi vào t́nh thế khó xử.
Tham vọng về một đế chế Ba Lan như trong quá khứ, vẫn chưa tắt trong nhiều người Ba Lan, khi họ đề nghị đưa lực lượng Ba Lan và Ukraine làm nhiệm vụ "ǵn giữ ḥa b́nh". Tuy nhiên, Kyiv đă ngay lập tức phản đối.
Nga không dám đánh giá thấp Ba Lan, khi Ba Lan có một đội quân khá hùng hậu và chuyên nghiệp, mặc dù không đủ để can thiệp vào những cuộc xung đột lớn nhưng tham vọng chính trị của họ th́ không hề nhỏ.
Ba Lan là thành viên NATO, họ có "lá bùa hộ mệnh" là Điều 5 của Hiệp ước NATO, do vậy Ba Lan "rất tự tin" về điều đó, nên thường có những phát biểu gây sốc với Moscow.
Một thực tế không thể phủ nhận, đó là Warszawa đang nổi lên là tiền đồn chống Nga hàng đầu tại châu Âu hiện nay.
Phi cơ Nga nhận nhiệm vụ đón các nhà ngoại giao nước này bị hai nước phương Tây trục xuất phải bay ṿng 15,000 km v́ lệnh cấm của EU.
Trang FlightRadar hôm nay công bố dữ liệu về chuyến bay của Nga khởi hành từ Moskva để hồi hương các nhà ngoại giao bị trục xuất khỏi Tây Ban Nha và Hy Lạp, nhưng không nói rơ chuyến bay diễn ra hôm nào. Hồi đầu tháng 4, hai nước nói trên đă yêu cầu tổng cộng gần 40 nhà ngoại giao Nga rời đi.
Tây Ban Nha và Hy Lạp cho phép máy bay Nga một lần ngoại lệ đi vào không phận của họ, nhưng phi cơ vẫn phải đi ṿng xung quanh các nước áp lệnh cấm máy bay Nga.
Tổng chiều dài đường bay là 15,163 km, gần bằng chuyến bay dài nhất thế giới hiện nay từ Singapore tới New York.
Hướng di chuyển hơn 15,000 km của máy bay Nga đón các nhà ngoại giao bị trục xuất từ Tây Ban Nha và Hy Lạp. Xem Ảnh: FlightRadar đính kèm sẽ thấy hưởng đi.
Cụ thể, máy bay ban đầu khởi hành từ Moskva tới Tây Ban Nha. Quăng bay này thông thường chỉ dài 3,409 km, song máy bay Nga phải đi ṿng 7,086 km v́ luôn phải duy tŕ trong không phận quốc tế.
Sau khi đón các nhà ngoại giao ở Tây Ban Nha, máy bay khởi hành từ Madrid, ṿng qua Bắc Phi và bờ biển Địa Trung Hải khi tránh không phận của Malta và Italy. Sau khi băng qua Libya để đến Ai Cập, chuyến bay của Nga chuyển hướng về phía bắc để tới Athens, Hy Lạp.
Hành tŕnh này khiến máy bay Nga phải di chuyểnquăng đường 3,729 km, so với mức thông thường là 2,383 km.
Khi từ Athens quay về Nga, máy bay chủ yếu đi qua không phận của các quốc gia "thân thiện" với Moskva, trong đó có Thổ Nhĩ Kỳ, song vẫn phải bay ṿng 4,348 km thay v́ quăng đường 2,203 km thông thường.
Sau khi ra khỏi không phận Thổ Nhĩ Kỳ, máy bay cũng tránh khu vực không phận Nga gần Ukraine.
Từ sau khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine hôm 24/2/2022, một loạt những nước phương Tây đă áp trừng phạt và trục xuất hàng trăm nhà ngoại giao Nga v́ "lư do an ninh quốc gia".
Điện Kremlin chỉ trích những quyết định này là "hành động thiển cận" và đáp trả tương tự. Nga cũng cảnh báo có thể cắt quan hệ với phương Tây nếu những động thái này tiếp tục.
Để đáp trả lệnh cấm bay từ phương Tây, Nga cuối tháng 2/2022 đă đóng không phận với máy bay từ 36 quốc gia và vùng lănh thổ, trong đó có Anh, Đức, Tây Ban Nha, Áo, Bỉ, Hy Lạp, Italy, Canada, Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch, Estonia, Latvia, Litva.
Tổng thống Nga Putin tháng này cũng kư sắc lệnh áp hạn chế visa với công dân các nước bị Nga xếp vào danh sách "không thân thiện".
Nguyễn Hùng
Giữa lúc cuộc chiến tàn bạo của Nga diễn ra ở Ukraine, không ít lần tôi thấy người ta nguyền rủa Tổng thống Vladimir Putin. Có người c̣n cầm biểu ngữ ngay tại trung tâm London với ḍng chữ “Putin chết rồi, Nga tỉnh dậy đi”.
Nhiều người nghĩ rằng Putin chết là sẽ hết những hành vi ngang ngược và đẫm máu của nước Nga. Nhưng liệu có nhất thiết sẽ như vậy không?
Không nhất thiết nếu quư vị đọc cuốn sách về “dân chủ toàn trị của Putin” của hai tác giả Kate Langdon và Vladimir Tismaneanu.
Các tác giả cho rằng người Nga thực sự ủng hộ Tổng thống Nga Putin và những giá trị mà ông trưng ra, có thể gọi là chủ nghĩa Putin. Ngay cả ở Việt Nam cũng có nhiều người ủng hộ chủ nghĩa này.
Nói ngắn gọn, chủ nghĩa Putin có thể được hiểu là sự kết hợp của một loạt các chủ nghĩa cực đoan trong đó có chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa đế quốc, chủ nghĩa sô-vanh, chủ nghĩa quân sự, thái độ chống lại phương Tây và điều được coi là vị trí đặc biệt của Nga trong lịch sử cũng như trong hiện tại.
Cuộc chiến hiện nay do Putin phát động chống lại Ukraine và được đa số người dân ủng hộ được gọi là chiến dịch đặc biệt. Nó cho thấy Nga tự xem ḿnh là quốc gia “đặc biệt” và có thể ngồi xổm lên luật pháp quốc tế; người Nga là người “đặc biệt” và có thể đi đàn áp các sắc dân khác mà người Ukraine chỉ là nạn nhân mới nhất sau người Chechnya, Georgia và Syria.
“Chủ nghĩa Putin đáng chú ư nhất ở chỗ công dân Nga liên tục ủng hộ Putin ngay cả khi ông hạn chế tự do của họ, làm kinh tế trệ và đưa bạn bè và người thân của họ vào quân đội để rồi có thể hy sinh cuộc sống của họ v́ những cuộc gây hấn quốc tế không cần thiết,” hai tác giả Kate Langdon và Vladimir Tismaneau viết trong cuốn sách của họ. Các tác giả cho rằng bối cảnh xă hội và văn hoá Nga đă đẻ ra Putin cũng như sự ủng hộ chủ nghĩa Putin và điều này đáng chú ư hơn chỉ bản thân Putin.
Họ viết tiếp: “[C]hỉ phế truất Putin không thôi sẽ không đủ để đảm bảo tự do ở Nga. Người Nga không chỉ tin vào một ḿnh Putin: họ tin vào ư thức hệ lớn hơn mà t́nh cờ ông [Putin] cũng chia sẻ và là hiện thân [của ư thức hệ đó]. Sự cai trị của Putin là có điều kiện và sẽ kết thúc khi ông chết… các hành động tội phạm và hung hăng của nhà nước Nga theo yêu cầu của Putin là điều mà người dân Nga có nhiều khả năng sẽ tiếp tục ủng hộ cho dù họ sống dưới [sự cai trị] của Putin hay một nhà lănh đạo kế tiếp mà họ có thể ủng hộ.”
Những người viết sách cho rằng nhiều người ở phương Tây đă không hiểu chế độ của Putin khiến vị tổng thống lợi dụng điều này để củng cố niềm tin của người Nga rằng chỉ có ông ta mới đủ mạnh để chống lại một phương Tây kiêu ngạo.
Phương Tây cũng có truyền thống có những hành động muộn mằn mỗi khi Putin đi những nước cờ trái luật. Nhiều người chỉ ra rằng nếu phương Tây hành động cứng rắn hơn nữa ngay từ khi Nga chiếm Crimea, cuộc chiến hiện nay ở Ukraine có thể đă không diễn ra. Các chính trị gia Đức đă thừa nhận họ đánh giá sai về Putin nhưng Đức cùng các nước EU khác vẫn bỏ ra trên 36 tỷ euro để mua nhiên liệu của Nga kể từ khi cuộc chiến nổ ra hôm 24/2 so với sự ủng hộ nhỏ hơn rất nhiều lần của họ đối với Ukraine.
Nhưng không chỉ có các chính trị gia Đức đánh giá sai về Putin.
Khi ông này lên cầm quyền hồi năm 2000, Thủ tướng Anh Tony Blair tuyên bố việc người Nga bầu ông Putin “mang lại hy vọng không chỉ cho nước Nga mà c̣n cho cả thế giới”. C̣n Tổng thống George W. Bush từng mời Putin tới trang trại gia đ́nh để “thấy được tâm hồn” của người mà người ta nói rằng đă bán tâm hồn cho ác quỷ từ khi trở thành mật vụ Liên Xô nhiều thập niên trước.
Hiện nay các biện pháp trừng phạt kinh tế của phương Tây đối với Nga khiến nhiều người Nga đă bỏ ra nước ngoài trong đợt chảy máu chất xám mà người ta cho rằng thuộc hàng lớn nhất kể từ khi Putin lên cầm quyền hồi năm 2000. Nhưng các thăm ḍ của Nga, dù phải trừ hao đi khá nhiều, vẫn cho thấy phần đông người Nga ủng hộ cuộc chiến hiện nay. Khủng khiếp và phản cảm hơn, mới đây c̣n xuất hiện đoạn ghi âm cuộc tṛ chuyện giữa cô vợ Nga và người chồng là lính được điều tới Ukraine trong đó cô vợ tuyên bố cho chồng hăm hiếp phụ nữ Ukraine.
Người dân Nga ủng hộ Putin v́ nhiều lư do có trong chủ nghĩa Putin trong khi kinh tế phát triển chỉ là một trong số rất nhiều điều kiện giúp Putin tại vị. Không ít người tin rằng Vladimir Putin khó có thể cầm quyền lâu thêm nữa sau cuộc chiến thảm hoạ hiện nay. Nhưng dù Putin có c̣n đó hay không th́ rất nhiều người Nga vẫn thích điều mà họ xem là một nước Nga oai hùng trỗi dậy nhờ chủ nghĩa Putin. Đây là khó khăn lớn cho những người muốn Nga đi theo con đường dân chủ và tự do.
Một viên chức quốc pḥng cao cấp của Hoa Kỳ vào hôm thứ Hai, 18 tháng 4, cho biết quân đội Hoa Kỳ dự trù sẽ bắt đầu huấn luyện binh lính Ukraine sử dụng đại bác Howitzers trong những ngày tới.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hồi tuần trước vừa công bố viện trợ quân sự thêm 800 triệu mỹ kim cho Ukraine, bao gồm pháo hạng nặng, trước cuộc tấn công rộng lớn hơn của Nga ở miền đông Ukraine.
Hăng tin Reuters cho hay tính đến thời điểm hiện tại, 4 chuyến bay vũ khí đă được Hoa Kỳ điều đi trong gói vũ khí mới. Viên chức ẩn danh này khẳng định việc huấn luyện đại bác Howitzers sẽ diễn ra bên ngoài Ukraine.
Vào lúc cuộc chiến Ukraina chuyển qua một giai đoạn mới, khốc liệt hơn, bộ Quốc Pḥng Mỹ vào hôm qua, 19/04/2022 tiết lộ là chính quyền Kiev đă nhận được thêm chiến đấu cơ để tăng cường sức mạnh cho lực lượng không quân của ḿnh.
Dù phía Mỹ từ chối cho biết chi tiết về số lượng, chủng loại hoặc xuất xứ của loại phi cơ được giao cho Ukraina, nhưng theo giới phân tích, đó có thể là các chiến đấu cơ do Nga sản xuất mà một số đồng minh Đông Âu của Hoa Kỳ có sẵn.
Theo ghi nhận của thông tín viên RFI tại Washington, việc chi viện chiến đấu cơ cho Ukraina đánh dấu một thay đổi quan trọng và đáp ứng một phần yêu cầu được viện trợ vũ khí hạng nặng mà chính quyền Kiev liên tục đưa ra từ ngày Nga phát động cuộc chiến tranh xâm lược đến nay:
“Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đă yêu cầu được cung cấp chiến đấu cơ kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược. Phương Tây cho đến nay luôn trả lời “không” v́ lo ngại bị Nga coi là một bên lâm chiến.
T́nh thế dường như đang thay đổi. Máy bay chiến đấu và phụ tùng thay thế đă đến tay quân đội Ukraina, và chính phát ngôn viên Lầu Năm Góc Hoa Kỳ John Kirby đă xác nhận điều này.
Ông nói nguyên văn như sau: “Nếu không kể những ǵ mà các nước khác cung cấp, tôi chỉ muốn nói là họ (tức là Ukraina) đă nhận được các phương tiện và các bộ phận mới để có thể tăng quy mô đội máy bay của họ. Trong trường hợp cụ thể này, phương tiện chính là máy bay. Họ đă nhận được thêm máy bay và linh kiện máy bay để có thể cho nhiều phi cơ cất cánh hơn nữa”.
Lầu Năm Góc không cho biết chi tiết về loại máy bay cũng như nước nào đă cung cấp, nhưng đó có thể là những chiến đấu cơ do Liên Xô thiết kế mà quân đội Ukraina quen sử dụng.
Vào tuần trước, Matxcơva cảnh báo Hoa Kỳ không được giao cho Ukraina các loại vũ khí nhạy cảm có thể gây hậu quả khó lường cho an ninh khu vực và quốc tế. Theo các nguồn tin báo chí, một đợt viện trợ quân sự mới của Mỹ đang trong quá tŕnh thực hiện. Joe Biden đă xác nhận rằng ông sẽ gửi thêm trọng pháo đến Ukraina”.
Trong thời gian qua, chính quyền Kiev đă yêu cầu được cung cấp các loại chiến đấu cơ Mig-29 mà các phi công Ukraina đă biết cách sử dụng và có sẵn tại một vài nước Đông Âu. Vào đầu tháng Ba, khả năng Ba Lan chuyển giao loại máy bay này cho Ukraina đă được gợi lên nhưng từng bị Hoa Kỳ phản đối.
Mỹ chuẩn bị cho Ukraina thêm 800 triệu đô la viện trợ quân sự
T́nh h́nh căng thẳng tại Ukraina đă thúc đẩy Washington tăng thêm viện trợ quân sự cho Kiev. Theo nhiều phương tiện truyền thông Mỹ hôm qua, khoản trợ giúp mới dự trù lên đến 800 triệu đô la, tương đương với khoản viện trợ được loan báo cách đây không đầy một tuần, bao gồm các thiết bị hạng nặng như xe bọc thép, đại bác và trực thăng.
Theo kênh truyền thông NBC News, đợt viện trợ mới này sẽ bao gồm nhiều loại trọng pháo hơn.
Với đợt viện trợ mới này, như vậy là Hoa Kỳ sẽ cung cấp cho Ukraina tổng cộng 4 tỷ đô la viện trợ quân sự.
Ngô Nhân Dụng
Hai nước Phần Lan và Thụy Điển có thể trở thành hội viên Minh ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trong mấy tháng tới. Chủ trương ngoại giao của ông Vladimir Putin thất bại. Đây cũng là một bài học cho ông Tập Cận B́nh.
Vladimir Putin và Tập Cận B́nh quan niệm rằng nước lớn có quyền ra lệnh cho các nước nhỏ. Đó là lối suy nghĩ của các vị hoàng đế ngày xưa, kể cả các “Sa hoàng” cầm đầu đế quốc Nga hay các vị “thiên tử” thay trời “b́nh thiên hạ.”
Trước khi đánh Ukraine Putin nêu một lư do là khối NATO đă bành trướng về phía Đông, đe dọa an ninh Nga. Trung Cộng không kết án Nga xâm lăng Ukraine v́ cũng đồng ư, thông cảm với mối lo lắng này. Nếu có ngày một nước láng giềng của Trung Quốc như Việt Nam, Lào, Miến Điện hay Kyrgyzstan muốn liên minh với một khối an ninh khác, Trung Cộng có thể nói ḿnh bị đe dọa để ra tay trước.
Thế giới phải lo có ngày các nước nhỏ bị một cường quốc nêu cùng một lư do đó để xâm lăng, như số phận Ukraine. Họ đă công khai bác bỏ chủ trương cường quyền đó. Một tuần sau khi ông Putin đánh Ukraine, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc nhắc lại chủ trương phải tôn trọng chủ quyền các quốc gia, 141 nước đă bỏ phiếu yêu cầu Nga rút quân. Chỉ có 5 phiếu chống và 35 nước không tỏ ư kiến.
Đại sứ Martin Kimani nước Kenya đă ví cuộc xâm lăng của ông Putin như một nước thực dân trở lại đánh thuộc địa cũ. Ông Kimani rút kinh nghiệm châu Phi, nơi nhiều sắc dân sống rải rác trong các quốc gia mới thành lập, biên giới dễ gây tranh tụng. Ông nhấn mạnh quy tắc chống các nước lớn bành trướng bằng vũ lực, ép nước khác phải theo ḿnh.
Nhưng các nước đồng ư phong tỏa kinh tế Nga v́ xâm lăng Ukraine chỉ chiếm một phần ba dân số thế giới; phần lớn là các nước Âu Mỹ. Một phần ba thuộc những nước ủng hộ Nga, trong đó có Trung Quốc. Một phần ba c̣n lại sống trong các nước không bày tỏ thái độ, đặc biệt là Ấn Độ, các nước Saudi Arabia và United Arab Emirates vốn là đồng minh của Mỹ.
Những nước nhỏ ủng hộ Nga hoặc giữ thái độ trung lập không biết rằng chính họ có thể đến ngày bị xâm lăng với những lư do dựng đứng như ông Putin đă nêu ra. Cộng sản Việt Nam, Lào, quân phiệt Miến Điện ủng hộ Nga đánh Ukraine th́ đến lúc bị Trung Cộng đánh sẽ chờ được nước nào cứu giúp?
Ông Putin nói rằng chính phủ Ukraine theo chủ nghĩa Quốc Xă (Nazi) và đàn áp người nói tiếng Nga. Tổng thống Volodymyr Zelensky nói tiếng Nga từ lúc ra đời; ông gốc Do Thái, một sắc dân đă bị Đức Quốc Xă giết sáu triệu người! Nước Ukraine có hàng trăm sắc tộc thiểu số, dân Nga đông nhất. Khi bị tấn công nhiều người gốc Nga đă chống cự hoặc bỏ chạy về phía quân đội Ukraine. Các nước khác ở Âu châu cũng rất nhiều dân gốc Nga; không những trong các nước thuộc Liên bang Xô Viết cũ mà ngay nước Đức cũng có ba bốn triệu người nói tiếng Nga. Rất nhiều nước sẽ bị đe dọa nếu ông Vladimir Putin tiếp tục tham vọng.
Tham vọng của ông Putin không chỉ giới hạn trong việc đánh chiếm lănh thổ một nước láng giềng. Đánh Ukraine chỉ là một bước đầu; nếu thắng thế, ông sẽ có cơ hội xếp đặt một “trật tự” mới ở Âu châu; dùng áp lực buộc các nước nhỏ chung quanh kư hay không được kư các hiệp ước an ninh, thương mại, ngoại giao.
Đó cũng là ước muốn của ông Tập Cận B́nh. Ngoại trưởng Trung Cộng đă từng nói thẳng rằng các nước nhỏ phải biết phận ḿnh, không thể đứng ngang hàng nước lớn. Tất cả các lănh tụ độc tài đều muốn một “trật tự thế giới” kiểu như vậy.
Trong thế giới văn minh, loài người sống với luật lệ. Một trật tự thế giới dựa trên pháp luật, các quốc gia lớn nhỏ đều phải được tôn trọng, như vậy mới hy vọng có ḥa b́nh. Các quốc gia tự do dân chủ vẫn có tranh chấp nhưng thường không gây chiến với nhau bao giờ. Những lănh tụ hiếu chiến chắc sẽ không được cử tri tín nhiệm lần thứ hai.
Ông Putin gieo gió nên gặt băo. Dân Ukraine đoàn kết chiến đấu, không phải v́ ông tổng thống kêu gọi mà v́ trong lịch sử các bộ lạc Cossacks là một thành phần quan trọng lập nên dân tộc này. Tên Cossack gốc từ tiếng Thổ Nhĩ Kỳ “kazak” có nghĩa là “dân tự do,” gồm các nhóm dân Tartar từ châu Á qua tụ tập trong vùng sông Dnieper từ thế kỷ 15. Họ đă được các Nga hoàng công nhận quyền tự trị.
Nhưng thất bại lớn nhất của ông Putin là chỉ hai tháng sau khi đánh Ukraine, các nước trong NATO đoàn kết với nhau hơn và sắp mở rộng thêm khi Phần Lan và Thụy Điển xin gia nhập. Cả hai nước này đều bảo vệ vai tṛ trung lập trong cả thế kỷ trước. Trong ba nước Bắc Âu chỉ có Na Uy kư kết vào NATO.
Tháng Giêng năm 2022, Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin c̣n nói rằng tham gia khối NATO là một chuyện xa vời, khó xảy ra. Ngày 13 tháng 4, Bà Marin gặp Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson; rồi tuyên bố đang xin khối NATO thu nhận. Bà Andersson cũng nói sẽ quyết định sớm.
Các chính phủ Phần Lan và Thụy Điển hành động theo ư muốn của cử tri. Năm 2019 hơn một nửa trong 5.5 triệu dân Phần Lan chống việc gia nhập NATO. Ngày 28 tháng Hai năm nay, bốn ngày sau khi Putin đánh Ukraine, tâm lư đă đảo ngược, theo báo Economist. Ngày 30 tháng Ba, 61% muốn vào, chỉ c̣n 16% chống, 23% không có ư kiến.
NATO là liên minh quân sự ra đời trong Chiến Tranh Lạnh gồm Mỹ và các nước Tây Âu nhằm đối phó với Liên Xô. Trong hơn nửa thế kỷ, NATO và Nga chỉ chung một đường biên giới dài 196 cây số, nơi Nga giáp với Na Uy. Sau khi Liên Xô và các chế độ cộng sản ở Đông Âu sụp đổ, nhiều nước Đông Âu đă xin vào NATO. Năm 1999, thêm Ba Lan, ranh giới giữa NATO và Nga dài thêm 428 cây số, giữa Ba Lan và vùng Kalinigrad. Năm 2004, ba nước Estonia, Latvia và Lithuania miền Baltic mới tách khỏi Liên Xô cũng xin vào NATO, đường ranh dài thêm 1,233 km. Nếu thêm Phần Lan biên giới giữa NATO và Nga sẽ dài gấp đôi, thêm 1,340 km nữa.
Khi ông Putin chính thức yêu cầu NATO phải ngưng thâu nhận các hội viên mới, các nước Âu Mỹ đă trả lời bằng quan niệm chủ quyền quốc gia: Không nước nào có thể ép buộc các nước khác gia nhập hay không gia nhập bất cứ liên minh nào.
Sau năm 1990, khi các chế độ cộng sản sụp đổ, Ba Lan, Romania, Hungary, Bulgaria ở Đông Âu lần lượt xin vào NATO. Các nước thuộc Liên Xô cũ như Moldova, Lithuania, Latvia và Estonia cũng lần lượt gia nhập.
Bây giờ, ông Putin đánh Ukraine v́ muốn chặn không cho NATO mở rộng, nhưng kết quả ngược lại. Đây sẽ là một bài học cho Tập Cận B́nh. Dân Ukraine chịu gian khổ, đă hy sinh giúp cả thế giới ư thức về tai họa nước lớn bắt nạt nước nhỏ. Các quốc gia nằm cạnh Trung Quốc cần phải ủng hộ dân Ukraine, v́ không biết bao giờ sẽ đến lượt ḿnh!
Tổng thống Biden đă nói chuyện với thủ tướng Johnson, Trudeau và các nhà lănh đạo đồng minh khác trong một cuộc họp video Pḥng Situation Room của Ṭa Bạch Ốc khi cuộc xâm lăng của Nga bước sang một giai đoạn mới.
Khi được các phóng viên hỏi trong chuyến thăm New Hampshire liệu Hoa Kỳ có gửi thêm đại bác đến Ukraine hay không, tổng thống Biden trả lời là có.
Tại London, thủ tướng Johnson nói với các nhà lập pháp rằng “đây sẽ trở thành một cuộc đọ sức về pháo binh, Ukraine cần hỗ trợ bằng nhiều pháo hơn, đó là những ǵ mà Anh Quốc sẽ cung cấp cho họ … ngoài nhiều h́nh thức hỗ trợ khác.” Thủ tướng Trudeau cho biết Canada sẽ gửi pháo hạng nặng và hứa cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Thư kư báo chí Ṭa Bạch ốc Jen Psaki nói với các phóng viên trên chiếc phản lực cơ Air Force One rằng các nhà lănh đạo tái khẳng định cam kết cung cấp hỗ trợ an ninh và kinh tế và nhân đạo cho Ukraine.
Trong cuộc họp video kéo dài 90 phút, tổng thống Biden và các đồng minh đă thảo luận về các cam kết ngoại giao của họ và phối hợp nỗ lực nhằm áp đặt thêm “trừng phạt kinh tế để buộc Nga phải chịu trách nhiệm cho cuộc chiến”. Bà Jen Psaki nói rằng kế hoạch sẽ phối hợp thông qua G7, Liên minh châu Âu và NATO.
Thành phố cảng Mariupol của Ukraine có thể rơi vào tay quân Nga trong ṿng vài ngày tới, một quan chức châu Âu dự đoán ngày 19/4 và nói thêm rằng thành phố này có thể chịu nhiều thiệt hại hơn cả thị trấn Bucha, nơi lực lượng Nga bị cáo buộc tàn sát thường dân nhưng Điện Kremlin phủ nhận.
“Chung cuộc, chúng tôi dự đoán thành phố sẽ bị phá hủy hoàn toàn và nhiều thường dân thương vong ở Mariupol,” quan chức châu Âu không muốn nêu danh nói.
“Tôi e rằng Mariupol sẽ tồi tệ hơn Bucha. Trước ngày 9 tháng 5, (Tổng thống Nga Vladimir) Putin có thể tuyên bố đă giải phóng thành phố Mariupol…Tôi đoán Mariupol sẽ nằm dưới sự kiểm soát của Nga trong vài ngày tới,” giới chức châu Âu này nói.
Chính quyền địa phương cho biết hàng ngh́n người đă thiệt mạng trong cuộc bao vây Mariupol và Nga đă đưa ra tối hậu thư cho những người bảo vệ cuối cùng tại một nhà máy thép là đầu hàng hay chết. Nga đă tiến hành một cuộc xâm lược quy mô lớn Ukraine từ ngày 24 tháng 2.
Moscow phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào thường dân trong “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine mà họ tuyên bố là nhằm phi quân sự hóa Ukraine và tiêu diệt những kẻ theo chủ nghĩa dân tộc nguy hiểm. Kyiv và phương Tây nói đây là sự viện cớ cho một cuộc xâm lược phi lư.
Quan chức châu Âu cho biết ông tin rằng mục tiêu trung hạn của Nga là kiểm soát các lănh thổ Luhansk và Donetsk ở vùng Donbas, miền đông Ukraine, và đảm bảo một cầu nối trên bộ giữa bán đảo Crimea mà Nga đă chiếm giữ và sáp nhập vào năm 2014 với Donbas.
Điều này có thể sẽ mất từ 4 đến 6 tháng, quan chức này cho biết thêm và dự báo cuộc xung đột sau đó có thể đi tới bế tắc.
Một bản tin cập nhật của quân sự Anh cho biết các cuộc pháo kích và tấn công của Nga vào tuyến kiểm soát Donbas tiếp tục gia tăng hôm 19/4 nhưng các lực lượng Ukraine đă đẩy lùi được nhiều nỗ lực tiến công.
Vẫn theo nguồn tin này, “Khả năng tiến quân của Nga tiếp tục bị ảnh hưởng bởi những thách thức về môi trường, hậu cần và kỹ thuật vốn bủa vây họ từ đầu tới giờ, cùng với sự kiên cường của các lực lượng vũ trang quyết tâm cao của Ukraine.”
Tập trung vào Ukraine không có nghĩa là Mỹ bỏ Trung Quốc
Văn Sơn 18/04/2022
Anthony W. Holmes – cố vấn đặc biệt cho Triều Tiên tại Văn pḥng Bộ trưởng Quốc pḥng từ năm 2017-2021. Ông hiện là thành viên cao cấp không thường trú tại Viện Dự án 2049, một tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận tập trung vào việc thúc đẩy các giá trị và lợi ích an ninh của Mỹ tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái B́nh Dương. Mới đây, ông đă có một bài phân tích có tiêu đề ‘Tập trung vào Ukraine không có nghĩa là Mỹ bỏ Trung Quốc’ đăng trên Nikkei. Dưới đây là bài viết của tác giả:
Trước khi cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine bắt đầu một cách nghiêm túc, và ngay cả khi nó mới được tiến hành, tôi đă lo ngại về số lượng các chuyên gia phương Tây về vấn đề Trung Quốc, họ cho rằng Hoa Kỳ đang phớt lờ mối đe dọa thực sự hoặc đang phạm một sai lầm không thể sửa đổi nếu tập trung vào Nga ở Ukraina
Theo thời gian, lập luận này trở nên không c̣n phù hợp nữa dựa trên quy mô của cả sự tàn bạo từ Nga và sự phản kháng dũng cảm của người Ukraine, v́ vậy các nhà b́nh luận độc quyền về Trung Quốc giờ đây, một mặt thừa nhận tầm quan trọng của sự kiện, mặt khác cũng đang cố lư giải chuỗi các sự kiện này từ góc độ thế giới quan của Trung Quốc.
Trên thực tế, nhiều chuyên gia đồng nghiệp của tôi ở Đông Á đă bắt đầu chỉ trích chủ nghĩa Đại Tây Dương giả định của Mỹ, cho rằng sự quan tâm của Mỹ đối với châu Âu là chưa phù hợp.
Ở Mỹ ngày nay, bất cứ thứ ǵ có hậu tố -ism đều mang hàm ư tiêu cực, mơ hồ. Điều được ám chỉ là có mục đích. Có lẽ chúng ta sẽ, nhanh thôi, thấy những người ủng hộ một chính sách đối ngoại và quốc pḥng lấy Trung Quốc làm trung tâm.
Giờ đây, người ta có thể cho rằng Trung Quốc vẫn nên là ưu tiên hàng đầu của Washington và rằng Bắc Kinh vẫn là một đối thủ cạnh tranh chiến lược có nhiều tiềm năng rủi ro lâu dài hơn đối với Mỹ và các đồng minh. Tôi đồng ư với quan điểm này.
Có thể đó chỉ là quan điểm của các chuyên gia Châu Á mà tôi biết. Tuy nhiên, không ai có thể phủ nhận rằng Nga không phải là một mối nguy lớn cả về chiến lược và kinh tế đối với các chính sách toàn cầu của Mỹ, chỉ bởi v́ Nga không xứng tầm với Trung Quốc.
Cuộc chiến của Putin ở Ukraine và những kế hoạch rơ ràng cho Đông Âu không phải là một sự đánh lạc hướng. Dù không phải là lư tưởng, nhưng NATO luôn là một trong những liên minh thành công nhất của chúng tôi. Tôi biết từ kinh nghiệm cá nhân và nghề nghiệp của ḿnh rằng các quốc gia Đông Âu như Ba Lan, Lithuania, Slovakia và những nước khác là một trong những đối tác mạnh nhất của chúng tôi.
Tôi không hiểu sao việc bỏ qua mối nguy hiểm rơ ràng và hiện tại đối với các quốc gia này sẽ nâng cao vị thế chiến lược của chúng tôi ở châu Á. Để tuột một người bạn thân thiện như Ukraina vào tay Nga lại có thể khiến Đài Loan cảm thấy tốt đẹp hơn khi duy tŕ mối quan hệ với Mỹ: sao có thể như vậy? Nếu không giải quyết cuộc chiến này một cách triệt để và thỏa đáng, th́ quả thực nó có thể là một sơ suất chiến lược mà Trung Quốc có thể vin vào.
“Kẻ thù cũng là một cử tri” là một câu cách ngôn trong giới quân sự. Mục đích của nó là để nhắc nhở rằng bạn không thể kiểm soát được tất cả các sự vụ trong bất kỳ một cuộc đối đầu nào. Nga đang nhắc nhở thế giới rằng họ có những lợi ích chiến lược và sẵn sàng sử dụng vũ lực để đạt được những lợi ích đó.
Moscow đang làm như vậy bằng cách nhắm mục tiêu gián tiếp vào hệ thống liên minh của Mỹ. Giống như Trung Quốc làm ở châu Phi và Đông Nam Á, Mátxcơva sẵn sàng và có thể sử dụng chiến tranh kinh tế ở Đông Âu để làm cho cái giá phải trả của sự công kích và chống lại Nga ngày một cao hơn.
Những người ủng hộ quan điểm coi Trung Quốc là mối đe dọa chính cũng sẽ phải “đứng ngồi không yên” nếu bỏ qua một nước Nga (một yếu tố được coi là can nhiễu). Nếu một đối thủ hoặc đối thủ tiềm tàng phát hiện ra rằng Mỹ đang cố đánh giá mọi cuộc xung đột tiềm tàng ở mọi nơi trên thế giới để xem xét tác động của chúng đến cạnh tranh chiến lược với Trung Quốc, th́ xung đột sẽ trở nên nhiều hơn, chứ không phải ít hơn. Cách tiếp cận như vậy sẽ loại bỏ các chiến lược mơ hồ và làm suy yếu vị thế của nước Mỹ.
Nó không khác ǵ bài toán lằn ranh đỏ kinh điển khi đề cập đến tính răn đe; ngay sau khi bạn xác định chính xác cơ điểm mà bạn phải đối chọi, bạn đă sẵn sàng cho những hành động nguy hiểm ở dưới ngưỡng đó. Hơn nữa, nếu bạn đặt cơ điểm quá thấp, đối thủ của bạn có thể sẽ coi thường nó. Mặt khác, xác định nó quá cao th́ các mối đe doạ đối với bạn lại là những khoảng trống rỗng tuếch.
Tôi cũng “bán tín bán nghi” trước lời khẳng định từ những quan điểm theo chủ nghĩa cô lập và tân cô lập ở Mỹ rằng Ukraine không đáng để Mỹ can thiệp trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Tôi sẽ nhắc họ rằng thế đều lên án sự thiếu quyết đoán mang tính chiến lược. Và vấn đề an ninh luôn cần một sỹ quan cảnh sát tài ba. Nếu Mỹ chuyển sang chủ nghĩa biệt lập, hẳn một ai đó sẽ đứng lên và sẽ không hành động v́ lợi ích của chúng ta hoặc v́ các đồng minh của chúng ta.
Mỹ đă không đưa quân đến chiến đấu với người Nga trên bộ hay trên không. Và tôi không có ư nói rằng Mỹ phải ở mọi nơi, mọi lúc. Tôi là một người tin tưởng chắc chắn vào việc cân nhắc kỹ lưỡng về những xung đột không có lợi cho quốc gia của chúng ta.
Cho rằng Ukraina không phải là đồng minh hiệp ước của Mỹ hay thành viên NATO, việc phương Tây hành động nhanh chóng để áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga có thể củng cố cam kết của chúng tôi với những quốc gia như Hàn Quốc và Nhật Bản, các nước mà thực sự là đồng minh theo hiệp ước.
Nhiều quốc gia, bao gồm cả Mỹ, tiếp tục nhập khẩu dầu và khí đốt từ các nhà chuyên chế dầu khí ở Moscow v́ họ đă đưa ra quyết định sai lầm khi nhượng bộ an ninh kinh tế của ḿnh, chỉ v́ vin vào cái cớ hay nhân danh chủ nghĩa môi trường. Trong các mối quan hệ quốc tế do chủ nghĩa hiện thực chi phối, bạn không thể mắc lỗi khi chơi một ván cờ với đối thủ.
Cuối cùng, nếu bạn lắng nghe những lời lập luận của Putin về Ukraine; chúng ta có thể thấy những đồng tác giả ở ở Bắc Kinh khi họ muốn biện minh cho một cuộc xâm lược Đài Loan, khi mà cả thế giới cứ mặc kệ, và để cho cuộc xâm lược cứ thản nhiên diễn ra.
Putin lập luận rằng Ukraine không phải là một quốc gia thực sự, rằng lănh thổ của họ thuộc về Nga và có liên hệ lịch sử với Nga và người dân của họ thực sự là người Nga. “Những kẻ ngoài cuộc”, Putin khẳng định, đă can thiệp để biến Ukraine thành một quốc gia riêng biệt. Trung Quốc có thể dễ dàng bắt lấy một vài lời biện minh nào đó trong số này, cũng như tôi hoàn toàn chắc chắn rằng Bắc Kinh có thể ngụy tạo bất kỳ điều ǵ đó nếu họ muốn làm vậy.
Nga đă bao phủ Ukraina như một bóng ma, và những mối đe dọa luôn hiện diện đối với các đồng minh hiệp ước của Mỹ ở NATO và Đông Âu, cũng như chống lại các lợi ích kinh tế của chúng ta. Mong rằng đó không phải là điều mà chúng ta phải tiếp tục đối mặt, để có thể dành nguồn lực vào những lĩnh vực khác quan trọng hơn.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.