Có lẽ trong chúng ta, ai cũng từng nghe hoặc thậm chí nói ra những câu như:
"Không làm được ǵ nên hồn",
"Mày làm ǵ cũng hỏng",
"Nh́n con nhà người ta mà học hỏi",
hay đơn giản chỉ là một tiếng thở dài thất vọng...
Và ta nghĩ: đó chỉ là lời nói thôi mà. Không đánh đập, không bỏ đói, đâu phải bạo hành?
Nhưng tôi muốn nói thật, từ chính những ǵ tôi nh́n thấy và cảm nhận được: những câu nói ấy, nếu lặp lại đủ nhiều, có thể thay đổi cả cuộc đời của một con người.
Tôi từng gặp những đứa trẻ im lặng, mắt cúi gằm, không dám nh́n thẳng vào người lớn. Không phải v́ chúng sai, mà v́ chúng đă quen với việc bị mắng, bị so sánh, bị chê bai mỗi khi mở miệng. Từ những lời nói tưởng như vô hại ấy, các em bắt đầu nghi ngờ chính ḿnh, nghĩ rằng ḿnh “kém cỏi”, “không có giá trị”.
Rồi những đứa trẻ ấy lớn lên, trở thành những người lớn như chúng ta. Bên ngoài mạnh mẽ, tự lập, nhưng bên trong đầy hoài nghi:
– “Ḿnh có đủ giỏi chưa?”
– “Ḿnh có đáng được yêu thương không?”
– “Nếu ḿnh thất bại, có ai c̣n ở lại bên ḿnh không?”
Và điều đau ḷng là: nỗi đau từ lời nói không mất đi theo năm tháng, nó chỉ được giấu kỹ hơn mà thôi.
Chúng ta luôn dạy con cái phải lễ phép, học giỏi, thành công. Nhưng đôi khi, thứ mà một đứa trẻ cần nhất chỉ là một câu nói giản dị:
– “Con làm tốt rồi.”
– “Không sao, mẹ tin con.”
– “Con đáng được yêu thương, dù con thế nào đi nữa.”
Tôi không hoàn hảo, cũng từng lỡ lời, từng nóng giận, từng hối hận. Nhưng tôi học được rằng: ngôn từ là thứ có thể cứu rỗi hoặc hủy hoại một tâm hồn. Đừng đợi đến khi con trẻ im lặng hoàn toàn, đừng đợi đến khi người ta xa cách ḿnh măi măi, mới nhận ra lời nói có sức nặng đến nhường nào.
Tôi viết những ḍng này không phải để phán xét ai. Tôi chỉ mong chúng ta – những người làm cha mẹ, người thầy, người bạn đời – hăy tập nói lời lành, và nghe bằng trái tim, để ít nhất, ta không là người vô t́nh đẩy ai đó vào nỗi cô đơn mà họ không thể gọi tên.
Tôi là Bác sĩ Anh Thư. Và hôm nay, tôi chỉ muốn nhắc ḿnh – và nhắc bạn – rằng:
Có những vết thương không chảy máu, nhưng lại đau suốt cả một đời. Hăy chọn yêu thương. Bằng lời. Ngay từ bây giờ.
VietBF@sưu tập