VBF-Sự việc thật bất ngờ khi một phụ nữ gốc Việt đă tham gia trong sự việc kéo sập tượng ở Mỹ. Tượng đài là biểu tượng cho cuộc Nội Chiến hoa Kỳ. Bức tượng đă được thượng tôn da trắng dựng mang tính chất kỳ thị chủng tộc.
Một trong những người biểu t́nh, mà có lẽ là Loan Trần, đă đá vào tượng bị kéo sập vào chiều thứ Hai, 14 tháng 8, 2017. (Twitter Derrick Lewis)
DURHAM, North Carolina – Những biểu tượng cho cuộc Nội Chiến Hoa Kỳ chấm dứt hơn 150 năm trước đây đă trở thành những mặt trận mới trong cuộc xâu xé nội bộ đang diễn ra ác liệt dưới thời Tổng Thống Donald Trump. Những biểu tượng này là những pho tượng được tạc hoặc đúc theo h́nh các vị tướng, lính thuộc quân đội Liên Minh Miền Nam Hoa Kỳ (Confederate) trong cuộc nội chiến bắt đầu năm 1861 và kết thúc năm 1865.
V́ những bức tượng đă được các nhóm kỳ thị chủng tộc, thượng tôn da trắng tôn vinh, nên tượng trở thành mục tiêu phá hoại đối với những người chống kỳ thị chủng tộc. Và vào chiều thứ Hai, trong lúc cơn thịnh nộ về vụ đụng độ chết người xảy ra tại Charlottesville, Virginia đang lên cao điểm, một đám đông sinh viên đă kéo sập một bức tượng của người lính Confederate được dựng bên ngoài ṭa án Hạt Durham, North Carolina.
Người đầu tiên bị cảnh sát bắt vào chiều thứ Ba là cô Taqiyah Thompson. Cô này từng bắc thang leo lên tượng, đặt sợi dây chung quanh cổ để đám đông có thể kéo tượng bật ra khỏi đế xi-măng. Taqiyah Thompson bị cảnh sát bắt vào lúc 4:45 chiều thứ Ba.
Ngay trước khi bị bắt, cô đă tham dự một cuộc họp báo tại trường đại học North Carolina Central University, nơi cô tuyên bố những lư do bênh vực hành động của cô. Một số người khác, trong đó có cô Loan Trần, đă kêu gọi nhà chức trách hăy ân xá tất cả những ai đă tham gia vào nỗ lực kéo sập tượng vào chiều thứ Hai.
Trong khi đó, nhà chức trách cho biết họ đă bắt đầu thi hành lệnh bắt những người tham gia cuộc phá tượng. Cảnh sát không cho biết ṭa cho phép bắt bao nhiêu người.
Trong cuộc họp báo trước khi bị bắt, cô Taqiyah Thompson tuyên bố, “Tôi đă làm đúng. Tất cả mọi người có mặt ở đó đều làm đúng. Người dân sẽ tiếp tục có những hành động đúng cho đến khi không c̣n một bức tượng Confederate nào, không c̣n thượng tôn da trắng tại Hoa Kỳ. Bức tượng ấy cần phải đưa vào nơi đúng chỗ của nó. Cần phải bỏ vào thùng rác.”
Trong những người khác lên tiếng tại buổi họp báo có Loan Trần. Cô này nói rằng nhóm của cô muốn chính quyền phải tha hết cho những ai đă tham gia phá tượng. Thống Đốc Roy Cooper, một đảng viên Dân Chủ, đă tuyên bố vào đêm thứ Hai, rằng kéo sập tượng là cách thức sai lầm để giải quyết vấn đề biểu tượng của các nhóm kỳ thị chủng tộc.
Pho tượng người lính Confederate được thành phố Durham dựng lên vào năm 1942. Ḍng chữ khắc trên mặt trước đài tưởng niệm viết: “Các Tiểu Bang Liên Minh Miền Nam Hoa Kỳ.”
Vào khoảng 7 giờ tối, Taqiyah Thompson đă leo lên tượng và cột một sợi dây thừng quanh bức tượng, và đám đông kéo tượng xuống đất. Trong bầu không khí sôi sục ḷng thù ghét, một số người trong đám đông đă chạy tới và nhổ nước bọt lên bức tượng. Mấy người khác bắt đầu đá vào tượng, làm như tượng là người thật. Những người khác tiếp tục diễn hành, trong khi một số người đứng chụp ảnh với pho tượng dập nát.
Cảnh sát Durham cho biết họ theo dơi các cuộc biểu t́nh để bảo đảm cho t́nh h́nh được “an toàn,” nhưng không can thiệp vào việc lật đổ bức tượng. Họ viện lư do vụ này đă xảy ra trên đất của quận hạt chứ không phải của thành phố.
Phát ngôn viên Wil Glenn của Sở Cảnh Sát Durham (DPD) nói, “V́ vụ này xảy ra trên đất của quận hạt, nơi các viên chức thực thi công lực quận hạt đă được bố trí, nên không có vụ bắt giữ nào được thực hiện bởi các nhân viên DPD.”
Sau đó đoàn biểu t́nh cản trở giao thông, trong khi nhà chức trách t́m cách ở phía đằng trước họ. Những người biểu t́nh kéo nhau đi trên đường East Main Street tới địa điểm mới của Sở Cảnh Sát Durham.
Thống Đốc Roy Cooper viết trên Twitter vào đêm thứ Hai: “Kỳ thị chủng tộc và bạo động gây chết người ở Charlottesville là điều không thể chấp nhận. Thế nhưng có một cách tốt hơn để loại bỏ những di tích này.”
Trong khi đó, Loan Trần nói với một đài truyền h́nh địa phương, “Cần phải phá bỏ bức tượng.”
Cô nói thêm, “Khi tôi nh́n thấy một bức tượng Confederate ở trung tâm thành phố Durham, hoặc thực sự ở bất cứ nơi nào, điều đó khiến cho tôi rất tức giận và thất vọng.”
C̣n Takiyah Thompson th́ nói, “Chúng tôi không muốn nh́n các chính trị gia ngồi trong pḥng điều ḥa không khí mà chẳng làm ǵ cả, khi chúng tôi có thể làm lấy.”