Làm mờ Mặt Trời để cứu Trái Đất khỏi hiện tượng nóng lên? Đúng vậy, đó là dự án phun hàng triệu tấn bụi vào tầng b́nh lưu để ngăn t́nh trạng nóng lên toàn cầu của Đại học Harvard.
Theo Dailymail, kế hoạch nghe có vẻ xuất phát từ khoa học viễn tưởng này hoàn toàn có thể trở thành sự thật. Theo tính toán, nếu tiến hành dự án trên, các nhà khoa học sẽ phải huy động 800 máy bay mang hàng triệu tấn bụi phấn lên độ cao khoảng gần 20km và sau đó rắc trên tầng b́nh lưu.
Về mặt lư thuyết, lớp bụi này sẽ tạo ra một tấm chắn khổng lồ, phản chiếu lại ánh sáng Mặt Trời và tỏa nhiệt trở lại không gian, đồng thời làm mờ ánh sáng chiếu xuống Trái Đất, ngăn t́nh trạng nóng lên và biến đổi khí hậu.
Hiện tại các nhà khoa học tại Đại học Harvard đang chuẩn bị tiến hành thí nghiệm dự án Controlled perturbation Experiment (SCoPEx) trên bầu trời. Họ sẽ thả một khinh khí cầu lên cao và mang theo 2kg bụi canxi carbonat dạng một chiếc túi bột vào bầu khí quyển ở độ cao gần 20km trên sa mạc New Mexico.
Quả bóng sẽ gieo một lớp bụi dài gần 1 km và có bán kính hơn 76 m2. Trong 24 giờ sau đó, khinh khí cầu sẽ được điều khiển quay trở lại vị trí vừa rải bụi và sử dụng cảm biến để theo dơi khả năng phản xạ ánh nắng Mặt Trời của lớp bụi và tác động của chúng lên không khí xung quanh.
Ư tưởng ra đời dự án trên xuất phát từ sự kiện phun trào núi lửa Pinatubo ở Philippines hồi năm 1991. Núi lửa đă thải ra hơn 20 triệu tấn sulfur dioxide vào bầu khí quyền và tạo ra các giọt axit sulfuric trôi nổi trên khí quyền trong hơn 1 năm. Những giọt này có khả năng phản chiếu ánh sáng Mặt Trời. Nhờ đó, nhiệt độ toàn cầu năm đó đo được đă giảm 0,5 độ C.
Chính nhờ kết quả đầy bất ngờ này nên các nhà khoa học đă nảy ra ư tưởng về việc tạo ra một lớp mây bụi để ngăn ánh sáng Mặt Trời và cứu lấy Trái Đất.
Nghiên cứu mới chỉ trong giai đoạn đầu và c̣n rất nhiều lo ngại mà con người cần phải giải quyết trước khi tính đến việc thực hiện trên quy mô lớn. Đầu tiên chính là chi phí rải đám mây bụi và thứ hai là việc quản lư rủi ro khí hậu.
Bụi khi phát tán vào tầng b́nh lưu có thể phá vỡ tầng ozon đang bảo vệ con người khỏi tia cực tím nguy hiểm. Ngoài ra các nhà khoa học cũng lo ngại bụi sẽ làm gián đoán sự lưu thông của các ḍng hài lưu.
Nguy hiểm hơn là bụi sẽ gián tiếp thay đổi cách vận hành của khí hậu, tạo ra các hiện tượng thời tiết cực đoan, tàn phá đất nông nghiệp, quét sạch các loài sinh vật và gây ra dịch bệnh.
Hơn nữa, bất kỳ sự thay đổi nào vệ nhiệt độ trung b́nh toàn cầu cũng sẽ dẫn tới những thách thức trong việc phân phối nhiệt trên toàn cầu. Ví dụ như một số nơi th́ mát hơn c̣n một số vùng lại nóng hơn. Nó c̣n gián tiếp ảnh hưởng đến mô h́nh mưa trên thế giới. Nhiều chuyên gia khí hậu nhận định, ứng dụng công nghệ để chống biến đổi khí hậu là tốt nhưng nếu không kiểm soát được hết rủi ro, nó sẽ trở thành đại họa.