"NGƯỜI THỔI CÒI" KHIẾN TÒA BẠCH ỐC 'KHÓA CHẶT' HỒ SƠ 'CUỘC ĐIỆN ĐÀM UKRAINE'

10/01/19

Ba chữ “người thổi còi” trong bài báo này dịch từ 2 chữ “whistle blowers” có nghĩa là người làm việc trong một cơ quan (thường là công sở) chứng kiến một sự việc nguy hiểm mang tính cấp bách, lên tiếng báo động để những người có trách nhiệm trong sở, tìm biện pháp giải quyết.

USA Today
Việc thổi còi thường liên hệ đến những nhân vật quyền hành trong sở làm, do đó rất nguy hiểm cho người thổi còi vì những nhân vật quyền hành đó có thừa quyền lực để bịt miệng người thổi còi. Với chủ ý khuyến khích việc “thổi còi,” quốc hội viết luật bảo vệ người thổi còi; đạo luật đó cấm mọi hành động trừng phạt và trả thù, gây nguy hiểm cho người thổi còi.

Tác giả bài báo tôi căn cứ vào đó để viết bài bình luận này là nữ phóng viên Eileen Sullivan; cô Sullivan phổ biến bài cô viết hơi trễ, nhưng tôi vẫn chờ, vì thường khi bài viết của cô có nhiều dữ kiện hơn những bài báo khác.

Ngay trong những dòng chữ đầu tiên của bài tường thuật, cô Sullivan đã khẳng định, hai nhân vật chính trong hành động của tổng thống “yêu cầu ngoại bang giúp ông ta hạ đối thủ chính trị,” là Tổng Trưởng Tư Pháp William P. Barr và Rudolph W. Giuliani, luật sư riêng của Tổng Thống Trump.

“Người thổi còi” trong trường hợp này là một nhân viên an ninh liên bang, cho đến giờ này vẫn được dấu tên; tôi đề nghị gọi ông ta (hay cô ta) là X (một nhân vật ẩn danh); ngoài ra hai nhân vật chính trong tấn tuồng đang đến hồi căng thẳng trên sân khấu chính trị liên bang là tổng thống Mỹ và Ukraine, ông Donald Trump và ông Volodymyr Zelensky.

X buộc Trump vào tội mưu tìm sự giúp đỡ của ngoại bang để tái đắc cử trong cuộc tuyển cử 2020. Ngoài mưu đồ đó, tổng thống còn chịu trách nhiệm về việc các viên chức cấp cao của Tòa Bạch Ốc đã khóa tất cả hồ sơ liên quan đến cuộc điện đàm giữa ông và ông Zelensky, đặc biệt cấm lối dịch nguyên văn từng chữ một những bản ghi âm điện đàm của Tòa Bạch Ốc.

X viết, “Những biện pháp ngăn chặn đó khiến tôi nghĩ là bạch cung đã nhìn thấy mối nguy hiểm nếu mọi người được nghe chính âm thanh và ngôn ngữ tổng thống sử dụng trong lúc nói chuyện với Tổng Thống Zelensky.”

X viết trong bản khiếu nại là “nhiều viên chức phục vụ trong Tòa Bạch Ốc đồng ý với tôi, họ xác nhận chính họ cũng bối rối vì những câu đối thoại của tổng thống với Tổng Thống Zelensky, rõ rệt là lợi dụng tư cách của một vị tổng thống đương nhiệm mưu cầu tư lợi cho chính ông ta.”

Thật ra trong cuộc điện đàm với Zelensky, Trump đã rất ý tứ, không dùng những lời lẽ có thể bị cáo buộc là ép Zelensky giúp ông tấn công Joe Biden, đối thủ chính trị có triển vọng tranh ghế tổng thống mà ông thích ngồi thêm nữa, trong cuộc bầu cử sắp diễn ra năm 2020.

Trump chỉ giới thiệu hai cộng tác viên thân tín của ông; ông bảo Zelensky: “Mr. Giuliani is a highly respected man. He was the mayor of New York City, a great mayor, and I would like him to…”

(Ông Giuliani là nhân vật được kính trọng; ông ta đã từng là vị thị trưởng tuyệt vời của New York City; tôi xin ông gặp ông ta, và vị tổng trưởng tư pháp của tôi -ông William P. Barr sẽ điện thoại trình bày với ông về cuộc điều tra hành tung của cậu ấm con trai của ông Biden).

“Đi đến đâu, Biden cũng khoe khoang thành tích của ông ta là chính tay ổng ngăn cấm không cho vị tổng trưởng tư pháp Ukraine truy tố con trai ông. Tôi thấy thành tích của Biden quả là khiếp đảm.”

Con trai của ứng cử viên Joe Biden, tức luật sư Hunter Biden, 49 tuổi, hút bạch phiến, nghiện rượu, và tự xác nhận ông ta sống với nhiều cô gái giang hồ, và gặp khó khăn với vợ, con. Hunter là gánh nặng đang đè trĩu trên tương lai chính trị của ông bố Joe Biden.

Trở lại với X và hành động “thổi còi” của ông ta, ông Joseph Maguire, quyền giám đốc tình báo liên bang, đã từ chối không chuyển nguyên văn bản “thổi còi báo động” của X. trong cuộc điều trần hôm 26 Tháng Chín, 2019, cho quốc hội.

Maguire nói việc Trump gọi điện thoại thảo luận với Tổng Thống Ukraine Zelensky là hành động được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp.

Phe dân chủ chất vấn ông về phương cách hành xử của ông đối với việc X tố cáo Trump vi phạm luật bầu cử, cầu viện ngoại bang giúp ông tái đắc cử, và dung dưỡng hành động phạm pháp của Trump. Maguire trả lời, “I am not partisan and I am not political.” (Tôi không đảng phái, tôi không làm chính trị).

Về X, Maguire nói, “Đến giờ này, tôi vẫn chưa biết X là ai; tuy nhiên tôi nhìn nhận ông ta thật tâm tố cáo điều mà ông ta tin là có nguy hại cho đất nước.”

Ông bênh vực X, “Tôi tin tưởng việc ông ta làm là việc chưa người nào dám làm.”

Trả lời dân biểu dân chủ Raja Krishnamoorthi, tiểu bang Illinois, Maguire xác nhận là ông ta sẽ không nhận chức vụ “Quyền tổng giám đốc tình báo liên bang” nếu ông biết là phải đối phó với tình trạng tế nhị X tạo ra, tình trạng mà ông đồng ý với X là “urgent and important” (khẩn cấp và quan trọng).

Chuyện tréo cẳng ngỗng là mặc dù đồng ý với việc X nêu lên, việc Trump cầu viện ngoại bang để tái đắc cử, là phạm pháp, nhưng Maguire vẫn phá hỏng việc truất phế Trump.

Ông nói: “Tôi không đảng phái, không làm chính trị, và không nhận chức vụ Giám đốc tình báo nếu biết trước là phải đối phó với tình trạng khó xử hôm nay.”

Thái độ của ông có giúp Trump trong cuộc tái tranh cử 2020 không?


(Nguyễn Đạt Thịnh)
NV