10/07/19
(The Hill) – Sau phiên điều trần kín của Kurt Volker kéo dài gần 10 tiếng đồng hồ vào hôm thứ 5, 3 uỷ ban Hạ viện công bố một loạt tin nhắn được cựu Đặc phái viên về Ukraine giao nộp lên Quốc hội.
Photo by Greg Nash
Tin nhắn cho thấy, các nhân viên ngoại giao hàng đầu của Mỹ thực hiện mong muốn của Trump đối với chính phủ Ukraine trong việc điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden và công việc kinh doanh của con trai ông ta – Hunter Biden.
Trong thời gian làm Phó Tổng thống, ông Biden đă thúc Ukraine sa thải cựu Bộ trưởng Tư pháp Viktor Shonkin v́ ông ta hầu như không có biện pháp đối phó với t́nh trạng tham nhũng tràn lan. Vào lúc đó, Shonkin có điều tra Burisma Holdings – công ty năng lượng mà con trai ông Biden có chân trong hội đồng quản trị, và không có dấu hiệu Hunter Biden làm ǵ sai trái.
Những tin nhắn trao đổi liên quan đến Volker, viên chức Đại sứ Ukraine hàng đầu William Taylor, Đại sứ Mỹ tại Liên minh Âu châu Gordon Shondland, luật sư tư của Tổng thống Rudy Giuliani, và Andrey Yermak – cố vấn thân cận của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Dưới đây là 7 điểm nổi bật từ những tin nhắn này.
Volker cho rằng, điều quan trọng nhất là để Zelensky tuyên bố sẽ giúp điều tra
Trong tin nhắn vào ngày 19 tháng 7 gởi cho Giuliani, Volker cám ơn ông ta đă gặp gỡ ăn sáng vào hôm đó, và móc nối ông ta với Yermak. Volker đề nghị, mọi người lên lịch họp trên điện thoại vào ngày thứ Hai tới.
Trong một trao đổi giữa Volker, Sondland và Taylor sau đó, Volker viết rằng, ông đă ăn sáng với Giuliani vào sáng hôm đó, và “sẽ có cuộc điện thoại với Yermak vào thứ Hai. Cần hỗ trợ.”
“Điều quan trọng nhất là để Zelensky nói rằng, ông ta sẽ giúp điều tra – và giải quyết bất cứ những vấn đề nhân sự cụ thể – nếu có,” Volker nói thêm.
Taylor bảo, Ukraine quan ngại về việc sẽ trở thành “công cụ” trong chính trị Mỹ
Vào ngày 21 tháng 7, Taylor cảnh báo rằng “Zelensky nhạy cảm về việc Ukraine được xem trọng, không chỉ đơn thuần là một công cụ chính trị ở Washington, công cụ chính trị tái tranh cử.”
Sondland đáp, “Đương nhiên, nhưng chúng ta cần phải bắt đầu trao đổi, và xây dựng mối quan hệ, bất luận lư do ǵ. Tôi lo lắng về sự thay thế.”
Volker tư vấn cho Yermak vào buổi sáng trước cuộc điện đàm Trump – Zelensky
Sau cuộc trao đổi điện thoại ngày 22 tháng 7 với Giuliani và Yermak, Volker thông báo cho các đồng nghiệp ngoại giao rằng, Giuliani “ủng hộ” một cuộc điện đàm giữa Trump và Zelensky. Ông ta nói thêm, Giuliani và Yermak dự tính gặp nhau ở Madrid “trong vài tuần tới.”
Vào buổi sáng ngày 25 tháng 7, Volker đề nghị được “mách nước” cho Yermak trước cuộc điện đàm Trump-Zelensky vào ngày hôm đó. “Nghe được từ Toà Bạch Ốc, giả sử Tổng thống Z thuyết phục Trump rằng ông ta sẽ điều tra/đi đến tận cùng của những ǵ đă xảy ra vào năm 2016, chúng tôi sẽ xác định ngày viếng thăm Washington,” Volker viết.
Volker muốn Giuliani hướng dẫn trong việc theo đuổi tuyên bố cam kết điều tra của Zelensky
Vào ngày 9 tháng 8, Volker và Sondland bàn về việc sắp đặt một cuộc gặp gỡ ở Toà Bạch Ốc sau khi Tổng thống Ukraine thông báo mở cuộc điều tra. “Tôi nghĩ (Trump) thực sự muốn có tuyên bố,” Sondland viết. “Để tránh những hiểu lầm, sẽ có ích nếu yêu cầu Andrey dự thảo tuyên bố (bị cản trở) để chúng ta có thể nh́n thấy chính xác những ǵ họ đề nghị để bổ sung.”
Cũng ngày hôm đó, Volker hỏi Giuliani về dự thảo tuyên bố từ Ukraine.
“Chào Ngài Thị trưởng! Tôi mới nói chuyện với Yermak tối hôm qua. Ông ta hài ḷng cuộc điện thoại với ông. Có nhắc đến việc tổng thống Z đưa ra tuyên bố. Tất cả chúng ta có thể cùng lên điện thoại để bảo đảm tôi tư vấn đúng cho ông Z về những ǵ ông ta nên nói được không? Tôi muốn bảo đảm chắc chắn chúng ta làm chuyện này đúng.”
“Vâng, anh có thể gọi bây giờ, sẽ đi gây quỹ vào lúc 12h30,” Giuliani đáp.
Nhưng vào ngày 10 tháng 8, Yermak nhấn mạnh muốn có ngày viếng thăm Bạch Cung trước khi cam kết đưa ra thông báo mở cuộc điều tra. “Tôi nghĩ, có thể đưa ra tuyên bố và nhắc đến tất cả những vấn đề mà chúng ta bàn vào hôm qua. Nhưng sẽ hợp lư hơn nếu làm việc này sau khi chúng ta được xác nhận ngày. Chúng tôi thông báo về ngày viếng thăm và những mong muốn của chúng tôi, và những cam kết cho chuyến đi tương lai,” Yermak viết.
“Tôi đồng ư với ư kiến của ông. Hăy tập trung vào tuyên bố và dùng nó để lấy được ngày, và rồi Tổng thống Z có thể đi từ đó,” Volker đáp.
“Tuyệt,” Yermak đáp. “Một khi chúng tôi có ngày, sẽ tổ chức họp báo, thông báo về chuyến đi sắp tới, và đưa ra tầm nh́n đối với việc tái khởi động mối giao bang Mỹ-Ukraine, trong nhiều vấn đề có Burisma và can thiệp và cuộc điều tra can thiệp bầu cử Mỹ.”
Thông điệp rơ ràng là “làm nổi bật cuộc điều tra vào Burisma và bầu cử 2016″
Volker viết trong một tin nhắn vào ngày 13 tháng 8, đề nghị, “Nên tập trung chú ư đặc biệt vào vấn đề can thiệp tiến tŕnh chính trị ở Mỹ, cụ thể với sự dính líu từ một số chính trị gia Ukraine. Tôi muốn nói, chuyện này không chấp nhận được. Chúng tôi dự tính khởi sự và hoàn tất cuộc điều tra minh bạch và không định kiến về tất cả những sự thật và sự kiện đă có, bao gồm những việc liên quan đến Burisma và bầu cử Mỹ 2016, nhằm ngăn chặn vấn đề này tái lặp lại trong tương lai,” ông Volker nhắn tin, đề nghị đưa câu này vào.
“Tuyệt. Hăy gởi cho Andrey sau cuộc gọi của chúng ta,” Sondland đáp.
Vào ngày 17 tháng 8, Sondland hỏi, “Chúng ta vẫn c̣n muốn tổng thống Ze đưa cho chúng ta dự thảo rơ ràng với bầu cử 2016 và Burisma hay không?” – “Đó là thông điệp rơ ràng cho đến nay …” Volker trả lời.
Taylor đe doạ bỏ các cuộc họp bàn về viện trợ Ukraine
Vào ngày 1 tháng 9, Taylor hỏi Sondland về những điều kiện tiên quyết về chuyến viếng thăm Toà Bạch Ốc. “Có phải chúng ta bây giờ nói rằng, hỗ trợ an ninh và cuộc gặp gỡ ở Bạch Cung là điều kiện của cuộc điều tra,” Taylor hỏi. “Gọi cho tôi,” Sondland trả lời.
Vào ngày 8 tháng 9, Sondland thông báo Volker và Taylor về “nhiều trao đổi với tổng thống Ze và tổng thống Mỹ” và đề nghị họ nên bàn. “Cơn ác mộng là họ cho phỏng vấn, và không được viện trợ quân sự. Người Nga sẽ vô cùng thích, (Và tôi bỏ cuộc.),” Taylor viết.
Taylor bảo, “Thật điên rồ khi giữ lại viện trợ quân sự để giúp một chiến dịch chính trị.”
Trong trao đổi vào ngày 9 tháng 9, Taylor cảnh báo, “thông điệp chúng ta gởi tới người Ukraine (và người Nga) với quyết định vào hỗ trợ an ninh là ch́a khoá. Với việc rút lại viện trợ, chúng ta đă lung lay ḷng tin của họ vào chúng ta, và đó là cơn ác mộng của tôi.”
“Như tôi đă nói trên điện thoại, tôi nghĩ, thật là điên rồ khi giữ viện trợ quân sự để giúp một chiến dịch chính trị,” Taylor nói thêm.
5 tiếng sau, Sondland hồi đáp, bảo rằng, Taylor “không đúng về những ư định của Tổng thống.”
“Tổng thống rất rơ ràng trong việc không có chuyện có qua có lại. Tổng thống đang t́m cách đánh giá xem liệu Ukraine có thật sự hướng tới minh bạch và cải tổ mà Tổng thống Zelensky đă hứa trong khi vận động tranh cử. Tôi đề nghị chúng ta nên dừng nhắn tin qua lại tại đây,” Sondland nói.
Hương Giang (Theo The Hill)