02/28/.20
Lư thuyết "Hiệu ứng cánh bướm" cho rằng một cánh bướm đập bên Brazil cũng có thể gây nên trận lốc tại Texas.
Tất nhiên sự ví von "cánh bướm" này để đưa ra một khái niệm khoa học rằng, những biến chuyển nhỏ cũng có thể gây nên một tác động dây chuyền to lớn. Tựa là cơn đại dịch coronavirus hiện nay.
Sự sút giảm của thị trường chứng khoán tuần này bị xem là một tuần tệ hại nhất trong hơn 10 năm qua, kể từ năm 2008 đến nay.
Nếu thế giới mất đi khoảng 7,000 tỉ đô la th́ chỉ riêng Mỹ đă chiếm hơn phân nửa số này, gần 4,000 tỉ.
Coronavirus chỉ là một trong nhiều lư do dẫn đến điều này, nhưng nó cho thấy một cơn đại dịch dù bên Tàu hay Châu Phi hoặc đâu đó cũng có thể dẫn đến sự xáo trộn cả thế giới. Và điều quan trọng hơn là, nước Mỹ sẽ không bao giờ được miễn nhiễm trước bất cứ biến động nào xảy ra trên thế giới.
Đôi năm qua, ngân sách cho Trung Tâm Kiểm Soát và Pḥng Ngừa Dịch Bịnh Hoa Kỳ (CDC) bị chính phủ cắt giảm nặng nề. Ngân sách vừa đệ tŕnh cho năm tới cũng bị tiếp tục cắt giảm.
Văn pḥng CDC đặt tại gần 50 quốc gia trên thế giới nhằm theo dơi dịch bịnh, huấn luyện nhân viên sở tại cách pḥng ngừa dịch bịnh rút lại c̣n 10 quốc gia. Sự đóng góp của Mỹ cho Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) cũng bị cắt giảm khoảng 40 %, khoảng 65 triệu đô la.
Quá đúng, nước Mỹ trên hết, tại sao phải góp tiền, giúp cho thế giới? Nhưng đó là cái lợi trước mắt, như người ta thường bảo "chi tiền là một cách tiết kiệm".
Chi số tiền triệu nhỏ để tiết kiệm tiền tỉ, tiền ngàn tỉ. Như đại dịch cororavirus hiện nay. Những ảnh hưởng, đ́nh trệ dây chuyền về du lịch, hàng không, nguồn cung cấp hàng, tiêu xài... sẽ là thiệt hại kinh tế hàng ngàn tỉ đô la khác nếu dịch bịnh xảy ra và kéo dài. Là điều chẳng ai muốn.
Chứng khoán chỉ là bề nổi, một sự điều chỉnh về giá trị cổ phiếu đă tăng cao bất thường đôi năm qua. V́ một cuộc khủng bố, một sự gián đoạn về nguồn cung cấp dầu, vật liệu, một cuộc chiến tranh diễn ra... cũng sẽ dẫn đến điều này.
Hy vọng "cánh bướm" coronavirus lần này có thể cho một số người thấy được nguyên tắc cộng sinh trong một thế giới phẳng được rơ hơn.
FB Đinh Yên Thảo