Điều tra của hăng tin AP cho thấy, Trung Quốc đă tŕ hoăn cung cấp thông tin dịch Covid-19 cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khiến tổ chức này không kịp ứng phó.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus (Ảnh: EPA)
Theo điều tra của AP, trong suốt tháng 1 năm nay, WHO liên tục công khai khen ngợi Trung Quốc ứng phó nhanh chóng với dịch Covid-19, đồng thời cảm ơn chính phủ Trung Quốc v́ đă chia sẻ bản đồ gen của virus corona mới gây dịch Covid-19 "ngay lập tức". Tuy nhiên, thực tế đằng sau đó lại không như vậy. Điều tra của AP chỉ ra rằng, giới chức Trung Quốc đă tŕ hoăn công bố bản đồ gen của virus corona mới khoảng 1 tuần sau khi nhiều pḥng thí nghiệm của chính phủ nước này giải mă hoàn thiện và không chia sẻ các chi tiết quan trọng đối với việc xét nghiệm, điều trị và chế vắc xin. AP cho biết dựa trên các tài liệu, email nội bộ của WHO và nhiều cuộc phỏng vấn khác.
Giới chức y tế Trung Quốc chỉ công bố bản đồ gen hôm 11/1 sau khi một pḥng thí nghiệm của nước này tiết lộ. Mặc dù vậy, sau đó Trung Quốc tiếp tục tŕ hoăn ít nhất 2 tuần trong việc cung cấp các thông tin cần thiết cho WHO.
Dù WHO tiếp tục khen ngợi Trung Quốc công khai, nhưng các bản ghi âm mà AP thu thập được cho thấy giới chức WHO tỏ ra lo ngại việc Trung Quốc không chia sẻ đầy đủ thông tin để đánh giá mức độ nghiêm trọng của dịch và khiến thế giới bỏ lỡ thời gian vàng ngăn chặn dịch.
“Chúng ta đang ở giai đoạn mà họ cung cấp thông tin cho chúng ta chỉ 15 phút trước khi nó xuất hiện trên bản tin của CCTV (đài truyền h́nh quốc gia Trung Quốc”, Tiến sĩ Gauden Galea, một quan chức cấp cao của WHO tại Trung Quốc, nói trong một cuộc họp nội bộ của tổ chức này.
Maria Van Kerkhove, chuyên gia dịch tễ học của WHO, cũng nói trong một cuộc họp nội bộ rằng: "Chúng tôi chỉ nhận được những thông tin rất tối thiểu. Rơ ràng những thông tin này không đủ để lập một kế hoạch ứng phó phù hợp",
Giới chức WHO lo ngại về cách gây sức ép để Trung Quốc cung cấp thêm thông tin mà không khiến giới chức nước này tức giận hoặc tác động đến các nhà khoa học Trung Quốc. Việc khen ngợi cách ứng phó của Trung Quốc là cách mà giới chức WHO hy vọng có thể thu thập thêm được nhiều thông tin về dịch bệnh.
Đến trung tuần tháng 1, Giám đốc các chương tŕnh khẩn cấp của WHO, Mike Ryan, nói với các đồng nghiệp rằng cần gây sức ép nhiều hơn với Trung Quốc.
Đến ngày 20/1, giới chức Trung Quốc mới cảnh báo virus corona mới có thể lây truyền từ người sang người, điều mà trước đó họ bác bỏ. Khi đó, WHO đă cử một phái đoàn đến tâm dịch Vũ Hán, Trung Quốc để điều tra. Các chuyên gia thuộc ủy ban khẩn cấp của WHO đă nhóm họp 2 lần trong tuần đó và quyết định phản đối ban bố t́nh trạng khẩn cấp về dịch Covid-19. Tuy nhiên, những lo ngại của tổ chức này cuối cùng đă dẫn đến việc Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus và một số nhà khoa học hàng đầu quyết định có chuyến đi bất ngờ đến Bắc Kinh. Sau chuyến đi này, WHO đă triệu tập cuộc họp khẩn cấp để ban bố t́nh trạng khẩn cấp do Covid-19.
Việc Trung Quốc chậm trễ chia sẻ thông tin đă khiến WHO ứng phó dịch bệnh chậm trễ. Kể từ khi phát hiện ca Covid-19 đầu tiên vào hôm 2/1 đến khi WHO ban bố t́nh trạng khẩn cấp toàn cầu hôm 30/1, số ca Covid-19 đă tăng lên hàng trăm ca.
Giới chức Trung Quốc cũng như phía WHO hiện chưa b́nh luận về các thông tin trên.
Dịch Covid-19 khởi phát từ Vũ Hán, Trung Quốc cuối năm ngoái và hiện đă lan ra hầu khắp các nước trên thế giới, khiến hơn 6 triệu người mắc bệnh và hơn 380.000 người tử vong.