Ấn Độ vừa mới bắt giữ số lượng ma túy "khủng" từ Afghanistan cho thấy hoạt động buôn bán ma túy ở quốc gia Nam Á này vẫn tiếp tục nở rộ dưới thời của bọn thổ phỉ Taliban.
Ngày 22/9 Ấn Độ cho biết đă phát hiện và thu giữ gần 3 tấn ma túy có nguồn gốc từ Afghanistan, đồng thời đang thẩm vấn một số công dân Afghanistan có liên quan. Đây là
một trong những vụ buôn bán ma túy lớn nhất bị phát hiện tại nước này, với tổng số trị giá lên đến 2,7 tỷ USD.
Theo nguồn tin từ Cục T́nh báo Doanh thu (DRI), vụ phát hiện số lượng ma túy
"khủng" này xảy ra sau khi Cơ quan chống Buôn lậu hàng đầu Ấn Độ hồi tuần trước khám xét hai container tại cảng Mundra ở phía Tây bang Gujarat v́ có nhận thông tin t́nh báo cho rằng có ma túy trên hai container này.
Số ma túy "khủng" trong 2 thùng container
Giới chức bang Gujarat cho biết, hai container đáng ngờ có nguồn gốc từ Kandahar, Afghanistan, ước tính trị giá khoảng 2,7 tỷ USD. Một công ty ở thành phố Vijayawada phía Nam Ấn Độ đă nhập hai container này.
Lúc cập cảng, cả hai container này được khai báo là đựng đá talc, một loại khoáng sản được dùng rộng răi trong sản xuất giấy và mỹ phẩm, đă qua sơ chế từ Afghanistan. Nhưng sau đó, kết quả giám định cho thấy có dấu hiệu của ma túy trong hai thùng này.
DRI cho biết, 8 nghi phạm, bao gồm 4 người Afghanistan và 1 người Uzbekistan đă bị bắt giữ khi các cuộc điều tra tiếp tục diễn ra tại hàng loạt thành phố của Ấn Độ, bao gồm Delhi và Chennai.
Cơ quan pḥng chống Ma túy và Tội phạm của Liên Hợp Quốc về (UNODC) cho biết, Afghanistan là quốc gia sản xuất thuốc phiện lớn nhất thế giới, chiếm 80% nguồn cung trên toàn thế giới. Thuốc phiện được tinh chế để sản xuất ma túy như heroin.
Tổng diện tích trồng cây thuốc phiện ở Afghanistan đă tăng 37% từ năm 2019 lên 224.000 ha vào năm 2020, theo khảo sát về thuốc phiện của Afghanistan vào năm 2020.
Taliban sẽ phải phụ thuộc vào việc sản xuất và buôn bán ma túy?
Vụ bắt giữ này, diễn ra chỉ hơn 1 tháng sau khi bọn Taliban lên nắm quyền, đă gây chú ư đến các hoạt động buôn bán trái phép ma túy ra ở Afghanistan.
Vụ này cũng cho thấy rằng, bất chấp sự cam kết của bọn thổ phỉ Taliban, hoạt động buôn bán ma túy sẽ tiếp tục theo xu hướng ngày càng phát triển dưới chế độ mới của nhóm Hồi giáo cực đoan này.
Theo các giới chức Ấn Độ, số lượng khủng của lô hàng này là khá bất thường. Một giới chức hải quan giấu tên cho biết:
"Thông thường, số ma túy sẽ ít hơn rất nhiều bởi v́ việc vận chuyển với số lượng lớn như vậy là quá nhiều sự rủi ro".
Giới chức này cho rằng, chính sự thay đổi chính phủ mới ở Afghanistan là một trong những nguyên nhân, hoặc ai đó đang cố gắng tuồn số ma túy ra khỏi Afghanistan trong tuyệt vọng.
"Chúng tôi cần điều tra đầy đủ các chi tiết mới có thể đưa ra kết luận cuối cùng. Nhưng rơ ràng đây là một thách thức đối với cộng đồng thế giới", ông nói thêm.
Hải cảng Mundra ở phía Tây bang Gujarat, nơi phát hiện hai container có chứa số ma túy "khủng" này. (Ảnh: Reuters)
Theo UNODC, tỷ lệ cây trồng thuốc phiện ở Afghanistan ngày càng tăng do sự bất ổn chính trị, cơ hội việc làm khan hiếm, nền giáo dục thiếu chất lượng và khả năng tiếp cận thị trường bị hạn chế.
Do vậy, các chuyên gia cho rằng, v́ không có yếu tố nào ở trên sẽ có sự thay đổi mới dưới chế độ của bọn Taliban nên khả năng về nạn buôn bán ma túy sẽ tiếp tục và c̣n gia tăng hơn nữa dưới thời bọn thổ phí này.
"Những yếu tố này sẽ không biến mất trong tương lai gần và đó là lư do cho thấy 'nghề' sản xuất thuốc phiện sẽ không suy giảm. Ấn Độ tiếp tục sẽ là điểm trung gian để vận chuyển chất cấm này đến các khu vực khác nhau trên thế giới", ông Devendra Dutt, một cựu giới chức của Cục Kiểm soát, đă từng làm việc tại Văn pḥng UNODC ở khu vực Nam Á, cho biết.
Kể từ khi lên nắm quyền trở lại, bọn Taliban đă khẳng định rằng sẽ trấn áp việc trồng trọt và buôn lậu thuốc phiện, nhưng cho đến nay vẫn chưa thực hiện một hành động cụ thể nào cả, nếu không muốn nói là tích cực tiếp tay làm chuyện phi pháp này.
Năm 2000, trong thời gian cầm quyền đầu tiên, Taliban đă cấm trồng cây thuốc phiện nhưng đă thay đổi quyết định này trong bối cảnh các phản ứng dữ dội từ những người trồng cây thuốc phiện trong nước. Theo UNODC, thu nhập tổng quát do tiêu dùng nội địa, sản xuất và xuất khẩu thuốc phiện ở Afghanistan ước tính đạt từ 1,2 tỷ đến 2,1 tỷ USD vào năm 2019.
Afghanistan, vốn bị phong tỏa tài chính và viện trợ kể từ khi bọn Taliban tiếp quản, hiện đang trong t́nh trạng khủng hoảng tài chính nghiêm trọng.
"Trước khó khăn hiện nay, bọn Taliban chắc chắn sẽ dựa vào việc buôn bán ma túy để kiếm nguồn tiền mặt dù có đi ngược lại với chính sách cam kết của chúng", tiến sĩ Pushpita Das, thành viên nghiên cứu và điều phối viên trung tâm (an ninh nội bộ) của Viện Nghiên cứu và Phân tích Quốc pḥng Manohar Parrikar cho biết.
"Nhưng sự phát triển ở mức độ nào th́ không thể dự đoán. V́ vậy, chúng ta cần luôn cảnh giác và tăng cường năng lực t́nh báo và đánh chặn trước", ông nói thêm.
Mối lo của Ấn Độ
Ma túy bất hợp pháp từ Afghanistan được đưa vào Ấn Độ bằng đường biển hoặc đường bộ qua Pakistan và vào bang Punjab của Ấn Độ. Nguồn cung ma túy này sau đó được phân phối mua bán ở trong nước và Ấn Độ cũng là điểm đến cuối cùng cũng như điểm vận chuyển đến châu Âu và Bắc Mỹ.
Theo báo cáo năm 2018 của Ủy ban Kiểm soát Ma túy Quốc tế (
INCB) năm 2018, các loại thuốc phiện được sản xuất bất hợp pháp, đặc biệt là heroin, từ Afghanistan được tuồn đến châu Âu và Bắc Mỹ, chủ yếu là Canada.
Số ma túy này được vận chuyển thông qua tuyến đường phía Nam
"thay thế" đi qua các quốc gia vùng Vịnh, trong đó Nam Á làm điểm trung chuyển trọng yếu. Các giới chức cho biết, các hoạt động mua bán ma túy trên tuyến đường biển cũng tăng lên trong thời gian gần đây.
Ông Dutt cho biết:
"Từ năm 2017-2020, hầu hết các loại thuốc phiện ở Afghanistan được vận chuyển bằng đường bộ. Xu hướng đang thay đổi và các tuyến đường biển đang được các tên trùm ma túy lựa chọn nhiều hơn, nhất là khi vận chuyển với số lượng lớn".
Ấn Độ, với số lượng lớn các hải cảng lớn và nhỏ, sân bay và đường biên giới quốc tế kéo dài hơn 3.000 km với Pakistan, là nơi
"dễ bị bọn buôn lậu ma túy có tổ chức xuyên quốc gia" lợi dụng.
Với t́nh h́nh bất ổn hiện nay ở Afghanistan, chuyên gia Dutt cho rằng, khả năng rất cao là việc sản xuất và buôn bán thuốc phiện của Afghanistan sẽ tiếp tục và c̣n tăng cao hơn nữa dưới thời cái gọi là
"chính phủ mới" của Afghanistan.