Yếu tố nguy cơ phổ biến nhất của ung thư gan là nhiễm virus viêm gan B (HBV) hoặc virus viêm gan C (HCV) măn tính. Ngoài ra, gan nhiễm mỡ không do rượu cũng làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, yếu tố nguy cơ là bất cứ điều ǵ làm tăng khả năng mắc bệnh, chẳng hạn như ung thư. Bệnh ung thư khác nhau có các nguy cơ khác nhau. Một số yếu tố nguy cơ, như hút thuốc, có thể được thay đổi. Những người khác, chẳng hạn như tuổi của một người hoặc lịch sử gia đ́nh, không thể thay đổi được.
Nhưng có một yếu tố nguy cơ, hoặc thậm chí một số yếu tố nguy cơ, không có nghĩa là bạn sẽ mắc bệnh. Và một số người mắc bệnh có thể có ít hoặc không có các yếu tố nguy cơ đă biết.
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư gan
Giới tính
Ung thư biểu mô tế bào gan phổ biến hơn ở nam giới so với nữ giới. Phần lớn điều này có thể là do các hành vi ảnh hưởng đến một số yếu tố nguy cơ được mô tả dưới đây.
Viêm gan siêu vi măn tính
Trên thế giới, yếu tố nguy cơ phổ biến nhất của ung thư gan là nhiễm virus viêm gan B (HBV) hoặc virus viêm gan C (HCV) măn tính. Những bệnh nhiễm trùng này dẫn đến xơ gan và là nguyên nhân làm cho ung thư gan trở thành bệnh ung thư phổ biến nhất ở nhiều nơi trên thế giới.
Những người bị nhiễm cả hai loại virus này có nguy cơ cao phát triển bệnh viêm gan măn tính, xơ gan và ung thư gan. Nguy cơ c̣n cao hơn nếu họ là những người nghiện rượu nặng (ít nhất 6 ly rượu mỗi ngày).
HBV có nhiều khả năng gây ra các triệu chứng, chẳng hạn như bệnh giống cúm và vàng da (vàng mắt và da). Nhưng hầu hết mọi người đều hồi phục hoàn toàn sau khi nhiễm HBV trong ṿng vài tháng. Chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ người lớn trở thành người mang mầm bệnh măn tính (và có nguy cơ cao bị ung thư gan). Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị nhiễm bệnh có nguy cơ cao trở thành người mang mầm bệnh măn tính.
Mặt khác, HCV ít gây ra các triệu chứng hơn. Nhưng hầu hết những người bị HCV đều phát triển thành nhiễm trùng măn tính, có nhiều khả năng dẫn đến tổn thương gan hoặc thậm chí ung thư.
Các virus khác, chẳng hạn như virus viêm gan A và virus viêm gan E, cũng có thể gây ra bệnh viêm gan. Nhưng những người bị nhiễm các loại virus này không phát triển thành viêm gan măn tính hoặc xơ gan, và không tăng nguy cơ ung thư gan.
Xơ gan
Xơ gan là một bệnh trong đó các tế bào gan bị tổn thương và được thay thế bằng các mô sẹo. Những người bị xơ gan có nguy cơ ung thư gan cao hơn. Hầu hết (nhưng không phải tất cả) những người phát triển ung thư gan đă có một số bằng chứng của bệnh xơ gan.
Có một số nguyên nhân có thể gây ra xơ gan. Hầu hết xảy ra ở những người lạm dụng rượu hoặc bị nhiễm HBV hoặc HCV măn tính.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là t́nh trạng thường gặp ở những người béo ph́. Những người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) có thể tiếp tục phát triển thành xơ gan.
Bệnh chuyển hóa di truyền
Một số bệnh chuyển hóa di truyền có thể dẫn đến xơ gan.
Những người bị bệnh huyết sắc tố di truyền hấp thụ quá nhiều sắt từ thức ăn của họ. Sắt lắng đọng trong các mô khắp cơ thể, bao gồm cả gan. Nếu đủ sắt tích tụ trong gan, nó có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Sử dụng rượu nặng
Lạm dụng rượu là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan ở Mỹ, do đó có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư gan.
Sử dụng thuốc lá
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư gan. Những người đă và đang hút thuốc có nguy cơ thấp hơn những người vẫn hút, nhưng cả hai nhóm đều có nguy cơ cao hơn những người chưa bao giờ hút thuốc.
Béo ph́
Béo ph́ làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan. Điều này có thể là do nó có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ và xơ gan.
Aflatoxin
Các chất gây ung thư này được tạo ra bởi một loại nấm nhiễm vào đậu phộng, lúa ḿ, đậu nành, các loại hạt xay, ngô và gạo. Bảo quản trong môi trường ẩm, ấm có thể dẫn đến sự phát triển của loại nấm này.
Tiếp xúc lâu dài với những chất này là một yếu tố nguy cơ chính của ung thư gan. Nguy cơ c̣n tăng lên ở những người bị nhiễm viêm gan B hoặc C.
|