Mặc dù không thể kiểm soát nhiệt độ nóng nực bên ngoài của mùa hè nhưng chúng ta có thể giữ mát bên trong bằng cách ăn các loại rau giải nhiệt, tốt cho sức khỏe.
Dưới đây là những loại rau giải nhiệt cơ thể, giàu vitamin trong mùa hè:
1. Dưa chuột giải nhiệt
Là một trong những loại rau phổ biến nhất trong mùa hè, dưa chuột không chỉ bổ dưỡng mà c̣n có nhiều tác dụng. Thông thường, chúng được tiêu thụ thô dưới dạng salad hoặc như một phần của đồ uống.
Dưa chuột có hàm lượng nước cao nên rất thích hợp cho những ngày nắng nóng. Ngoài ra, chúng c̣n giàu chất chống oxy hóa, vitamin K và vitamin C. Dưa chuột chứa 96% là nước và là một lựa chọn tốt để giữ cho cơ thể đủ nước.
Theo TS. Nguyễn Đức Quang, nguyên Chủ nhiệm khoa Đông y thực nghiệm BV Y học cổ truyền Quân đội, người có tỳ vị hư hàn nên hạn chế. Người thận hư và da lạnh không nên ăn.
Dưa chuột có tác dụng giải nhiệt, làm mát cơ thể trong những ngày nóng.
2. Cà chua
Cà chua thường tiêu thụ sống trong món salad và nước trái cây, nước sốt, các món canh… Cà chua là một cách rất tốt để giữ nước, 94-95% cà chua được tạo thành từ nước. Cà chua cũng rất giàu chất chống oxy hóa như lycopene và là nguồn cung cấp vitamin (C và K), kali và canxi tuyệt vời.
Lưu ư, theo một báo cáo do Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ công bố, những người mắc bệnh thận mạn tính tiến triển phải hạn chế hấp thụ kali - loại khoáng chất có nhiều trong cà chua.
Ngoài ra, người bệnh gout cũng nên hạn chế cà chua v́ nguyên nhân gây ra bệnh gout là do rối loạn chuyển hóa purin làm tăng acid uric trong máu. Trong khi đó cà chua lại là một thực phẩm có chứa hàm lượng purin khá lớn.
3. Bầu, thực phẩm giải nhiệt
Bầu không chỉ dùng để nấu canh, luộc, xào mà c̣n có thể làm gỏi, trộn salad. Ngoài hàm lượng nước cao, bầu c̣n rất giàu canxi, rất tốt cho xương, cho dạ dày, giúp giảm cholesterol cao và điều chỉnh lượng đường trong máu.
TS.BS Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, trong 100g bầu có chứa: 95% nước, 25% phosphor, 21% calcium, 2,9% glucid, 0,5% protid, 1% cellulos, 0,2mg sắt và các vitamin: 0,02mg caroten, 0,03mg vitamin B2, 0,40mg vitamin PP, 12mg vitamin C, 0,02mg vitamin B1.
Với hơn 90% là nước, quả bầu hoàn toàn có thể đáp ứng đầy đủ lượng nước mà cơ thể cần có, do đó là thực phẩm giải nhiệt rất hiệu quả trong ngày hè.
Lưu ư, quả bầu có tính mát, ngon nhưng cũng không nên ăn quá nhiều. Một tuần không nên ăn quá 3 bữa bầu và cần ăn nhiều loại rau củ khác để cơ thể được tiếp nhận phong phú vitamin và dưỡng chất. Bầu có tính lạnh nên những người đang bị lạnh bụng, đây hơi th́ không nên ăn bầu.
4. Cà tím
Cà tím có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như cà tím bung, cà tím xào, cà tím chiên gịn, cà tím nướng mỡ hành… Cà tím rất giàu chất xơ nên rất cần thiết cho sức khỏe đường ruột. Ngoài ra, cà tím c̣n chứa flavonoid, vitamin và kali... tất cả đều góp phần vào sức khỏe tổng thể.
Tuy nhiên, theo TS.BS. Lê Thanh Hải, Giám đốc BV Phổi tỉnh Thừa Thiên Huế, nên thận trọng khi ăn cà tím nếu bạn bị bệnh thận hoặc sỏi mật, do cà tím có chứa một lượng oxalat nhất định.
Cà tím là thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất.
5. Bí ngô
Với hơn 40 loại, bí ngô là một loại rau phổ biến trên toàn thế giới. Bí ngô có thể luộc, xào, nấu canh, nấu chè… đều rất ngon.
Bí ngô rất giàu vitamin A giúp tăng cường hệ thống miễn dịch để chống lại bệnh tật. Ngoài ra, bí ngô c̣n là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa beta-carotene tốt, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim và giữ nhiệt độ cơ thể mát mẻ.
TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia lưu ư, không nên ăn quá nhiều bí ngô một lúc bởi hàm lượng chất xơ quá cao có thể gây đầy bụng, rối loạn tiêu hóa.
6. Mướp đắng
Nhiều người không thích hoặc không ăn được mướp đắng nhưng thực tế mướp đắng mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, đặc biệt là thực phẩm giải nhiệt hiệu quả. Mướp đắng có thể sử dụng để ép nước uống, luộc, xào hoặc ăn gỏi.
Đừng để vị đắng của loại rau này làm bạn khó chịu v́ nó chứa nhiều chất dinh dưỡng như canxi, vitamin C, sắt và kali. Mướp đắng hỗ trợ tiêu hóa và điều chỉnh lượng đường trong máu, từ đó giúp cơ thể giải quyết thời tiết nóng bức.
BS. Vũ Duy Thành, Khoa Đông y Bệnh viện đa khoa huyện Nông Cống, Thanh Hóa cho biết, những người có tỳ vị hư hàn không nên ăn nhiều mướp đắng.
7. Rau lá xanh
Rau bina, lá rau dền và bạc hà chỉ là một vài ví dụ về các loại rau lá xanh tốt cho cơ thể, đặc biệt là trong mùa hè. Đây là những nguyên liệu linh hoạt trong nhà bếp và có thể chế biến thành salad, canh tùy khẩu vị.
Các loại rau lá xanh (càng đậm th́ càng tốt) là nguồn cung cấp khoáng chất tuyệt vời như sắt và canxi. Chúng rất tuyệt vời cho mùa hè v́ chúng có hàm lượng nước cao, giàu folate và rất nhẹ bụng.
Lưu ư, không nên ăn liên tục và ăn quá nhiều rau bina v́ trong rau có chứa hàm lượng acid oxalic cao dễ làm ảnh hưởng đến hoạt động của thận.
Rau dền nhiều protein nhưng theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội), một số nhóm người không nên ăn rau dền: những người có cơ địa hàn, người bị tiêu chảy mạn tính, người đi ngoài lỏng, người bị bệnh sỏi thận, viêm khớp dạng thấp, bệnh gout.
8. Ớt chuông
Có nhiều loại ớt chuông xanh, đỏ và vàng, không chỉ làm gia vị cho món ăn mà c̣n mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Ớt chuông chứa các chất dinh dưỡng như vitamin C và các chất chống oxy hóa khác nên nó là một thực phẩm bổ sung cần thiết cho chế độ ăn uống mùa hè.
Lượng vitamin C dồi dào hoạt động như một chất chống oxy hóa và ớt chuông rất giàu chất phytochemical, bao gồm phenolic, flavonoid và carotenoids, có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ. Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ chống lại các gốc tự do gây tổn hại DNA. Ớt chuông cũng có nhiều acid amin cần thiết cho nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm phân hủy thức ăn, sửa chữa mô và phát triển.
Tiêu thụ ớt chuông vừa phải sẽ không gây ra tác dụng phụ nhưng chúng có thể gây dị ứng ở một số người.
Ớt chuông là một thực phẩm giải nhiệt cho cơ thể.
9. Đậu xanh
Đậu xanh là món bổ sung phổ biến cho các chế độ ăn kiêng giảm cân khác nhau v́ lượng calo thấp. Đây là một trong những loại rau dễ mua nhất trên thị trường v́ nó được trồng quanh năm.
Đậu xanh rất lư tưởng cho giải nhiệt mùa hè. Chúng không chỉ nhẹ mà c̣n giàu chất xơ giúp cải thiện tiêu hóa. Chúng cũng giàu vitamin K cần thiết cho sức khỏe xương tốt và cũng chứa các chất dinh dưỡng như protein, sắt, kẽm và chất chống oxy hóa.
Lưu ư, cũng như bất kỳ thực phẩm nào, một số người bị dị ứng với đậu xanh và các cây họ đậu khác.
10. Cà rốt
Cà rốt có thể ăn sống, nấu canh, hầm, xào hoặc làm nước ép và loại rau củ thơm ngon này chứa rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Cà rốt rất tốt v́ chúng chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa hỗ trợ khả năng miễn dịch; hỗ trợ sức khỏe tim, thận, gan; đồng thời cung cấp các lợi ích sức khỏe khác, khiến cà rốt trở thành một sự bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn uống.
Lưu ư, trong những trường hợp nghiêm trọng, ăn quá nhiều beta carotene từ cà rốt có thể khiến vitamin A không hoạt động được và ảnh hưởng đến thị lực, xương, da, quá tŕnh trao đổi chất hoặc hệ thống miễn dịch.
Quá nhiều beta carotene cũng có thể gây ra vấn đề cho những người không thể chuyển nó thành vitamin A, chẳng hạn như những người bị suy giáp.