Mới đây, bầu trời tỉnh Đông Java, Indonesia đã chứng kiến một hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ và đầy mê hoặc: lỗ mây.
Đoạn phim ghi lại cảnh tượng này nhanh chóng lan truyền, thu hút sự chú ý của cả giới khoa học lẫn công chúng. Lỗ mây, hay còn gọi là cavum, xuất hiện như một khoảng trống hình elip giữa những đám mây trắng, tạo nên cảnh tượng huyền ảo giữa bầu trời xanh thẳm. (Ảnh cắt từ clip)
Lỗ mây là một khoảng trống lớn hình tròn hoặc elip xuất hiện giữa những đám mây trung tích. Những đám mây này thường ở độ cao từ 2.400 đến 6.100 mét và chứa các giọt nước siêu lạnh ở nhiệt độ khoảng -15 độ C. Điều thú vị là, dù nhiệt độ rất thấp, những giọt nước này không đóng băng do thiếu các hạt mầm băng cần thiết để bắt đầu quá trình đông đặc.
Theo Hukama Nur Akmal, nhà dự báo thời tiết tại Cơ quan Khí tượng, Khí hậu và Địa vật lý Indonesia, lỗ mây hình thành khi các giọt nước trong mây đạt đến trạng thái siêu lạnh và bắt đầu đóng băng. Khi tinh thể băng đầu tiên xuất hiện, nó gây ra hiệu ứng dây chuyền, khiến các giọt nước xung quanh cũng đóng băng và rơi xuống, tạo ra một lỗ trống trên bầu trời.
Máy bay đóng một vai trò quan trọng trong quá trình này. Khi một máy bay bay qua lớp mây trung tích, nó có thể gây ra sự nhiễu động và làm giảm nhiệt độ đột ngột, thúc đẩy quá trình hình thành tinh thể băng.
Andrew Heymsfield, chuyên gia thời tiết tại Trung tâm Nghiên cứu Khí quyển Quốc gia Mỹ (NCAR), cho biết: "Trong một số điều kiện nhất định, máy bay làm thay đổi những đám mây và tăng cường lượng giáng thủy (mưa, tuyết,…) ở gần đó, bằng cách gieo thêm các hạt nhân ngưng tụ hơi nước trên đường mà nó bay qua".
Hiện tượng lỗ mây không chỉ làm say mê các nhà khoa học mà còn kích thích trí tưởng tượng của công chúng. Nhiều người liên tưởng lỗ mây với sự xuất hiện của UFO hoặc những thế lực siêu nhiên.
Tuy nhiên, khoa học đã đưa ra lời giải thích rõ ràng cho hiện tượng này. Đó là kết quả của quá trình vật lý tự nhiên, mặc dù nhìn từ dưới đất lên, chúng ta vẫn không khỏi kinh ngạc và cảm thấy kỳ diệu.
Hiện tượng lỗ mây, mặc dù đã được giải thích, vẫn còn nhiều khía cạnh thú vị để nghiên cứu. Hiểu rõ hơn về cách máy bay ảnh hưởng đến mây và thời tiết có thể giúp chúng ta cải thiện dự báo thời tiết và quản lý tài nguyên nước tốt hơn. Hơn nữa, việc nghiên cứu các hiện tượng khí tượng như lỗ mây còn giúp tăng cường hiểu biết của chúng ta về các quá trình tự nhiên phức tạp diễn ra trong bầu khí quyển.