Theo như cựu phó chánh văn pḥng của Thống đốc New York Kathy Hochul (41 tuổi, công dân Mỹ gốc Trung Quốc), phải hầu ṭa với cáo buộc làm gián điệp cho chính phủ Trung Quốc, trong khi cùng vào ngày 3/9 vừa qua, bà cựu thị trưởng Philippines Alice Guo cũng bị buộc tội làm gián điệp cho Trung Quốc, sau nhiều tuần chạy trốn bị cũng bị bắt.
(trái) và bà Linda Sun, cựu phó chánh văn pḥng của thống đốc New York, đều bị cáo buộc làm gián điệp cho Trung Quốc
Sau nhiều tuần chạy trốn do bị cáo buộc làm gián điệp cho Trung Quốc, cựu Thị trưởng Philippines Alice Guo đă bị bắt ở Indonesia vào đêm ngày 3/9. Cùng thời gian tại Mỹ, một phụ nữ khác bị buộc tội làm gián điệp cho Trung Quốc.
“Diễn biến mới này đă được đồng nghiệp của chúng tôi tại Cục Di trú xác minh. Họ đă xác định được rằng bà Guo hiện đang bị đội Jatanras Mabes Polri của Cảnh sát Indonesia giam giữ,” Bộ Tư pháp Philippines cho biết trong một thông cáo.
Jatanras Mabes Polri là tên gọi của Tiểu ban Pḥng chống Tội phạm Bạo lực của Bộ Tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Indonesia.
Bà Alice Guo đă biến mất khỏi Philippines vào tháng Bảy sau khi bị điều tra với các cáo buộc phạm tội.
Kể từ đó, giới chức Philippines đă truy lùng bà Guo qua bốn quốc gia.
Bà Guo bị buộc tội bảo vệ các ṣng bạc trực tuyến vốn là vỏ bọc cho các trung tâm lừa đảo và các tổ chức buôn người tại Bamban – một thị trấn ngái ngủ với nhiều trang trại lợn.
Bà Guo phủ nhận các cáo buộc.
Quan chức Philippines cho biết họ đang phối hợp với chính quyền Indonesia để đưa bà Guo trở về Philippines "sớm nhất có thể".
Bà Guo nói rằng ḿnh lớn lên tại một trang trại cùng với cha người Trung Quốc và mẹ người Philippines.
Tuy nhiên, những thượng nghị sĩ tham gia công tác điều tra các hoạt động của trung tâm lừa đảo nói trên lại cáo buộc bà Guo là công dân Trung Quốc, có tên là Guo Hua Ping, và đồng thời là một gián điệp “bảo kê” cho các băng nhóm tội phạm.
Trước đó, vào ngày 21/8, bà Shiela Guo (chị gái của bà Alice Guo) và bà Cassandra Li Ong (trợ lư kinh doanh của bà Alice Guo) đă bị bắt với cáo buộc liên quan đến vụ việc.
Về hành tŕnh chạy trốn của bà Guo, giới chức Philippines cho rằng sau khi vượt biên vào tháng Bảy, bà đă sử dụng thuyền để di chuyển sang các quốc gia láng giềng, bao gồm Malaysia và Singapore, sau đó hướng về phía Indonesia – nơi bà bị bắt tại biên giới phía tây thủ đô Jakarta.
Cũng vào ngày 3/9, bà Linda Sun (41 tuổi, công dân Mỹ gốc Trung Quốc), cựu phó chánh văn pḥng của Thống đốc New York Kathy Hochul, phải hầu ṭa với cáo buộc làm gián điệp cho chính phủ Trung Quốc.
‘Hàng triệu đô la tiền lại quả’
Căn nhà của bà Linda Sun và chồng, ông Christopher Hu, tại Long Island (New York, Mỹ)
Trong khoảng 14 năm, bà Sun đă thăng tiến qua nhiều chức vụ và trở thành phó chánh văn pḥng của thống đốc New York.
Theo các công tố viên liên bang, bà Sun đă lợi dụng vị trí của ḿnh để hỗ trợ các quan chức chức Trung Quốc, bao gồm việc ngăn cản các nhà ngoại giao Đài Loan liên hệ với chính quyền New York và bí mật chia sẻ các tài liệu nội bộ với Bắc Kinh.
Đổi lại, Trung Quốc được cho là đă trả cho bà Sun và chồng bà, ông Christopher Hu, hàng triệu đô la tiền lại quả, giúp họ mua một căn nhà 4,1 triệu USD ở New York, và một số đăi ngộ khác, bao gồm cả việc giao vịt muối tận nhà.
Các công tố viên cáo buộc bà Sun đă làm "điệp viên bí mật của chính phủ Trung Quốc", trong khi chồng bà "hỗ trợ việc chuyển giao hàng triệu đô đô la tiền lại quả để phục vụ lợi ích cá nhân".
Hầu ṭa vào ngày 3/9, vợ chồng bà Sun ông Hu đă tuyên bố vô tội trước các cáo buộc, bao gồm việc không đăng kư làm nhân viên đại diện của nước ngoài, gian lận thị thực và rửa tiền.
Theo luật của Mỹ, các cá nhân hoạt động v́ lợi ích của các quốc gia khác, hoặc đảng phái ngoại bang, sẽ phải đăng kư làm nhân viên đại diện của nước ngoài.
Bà Sun chưa bao giờ làm điều này - và theo các công tố viên, bà “đă chủ động che giấu việc thực hiện các hành động theo lệnh, yêu cầu hoặc chỉ đạo” của các quan chức và đại diện của chính phủ Trung Quốc.
Bà Sun bị cáo buộc đă t́m cách để các quan chức lănh sự quán Trung Quốc “tiếp cận” các lănh đạo bang New York vào năm 2020, khi đại dịch Covid-19 lan rộng khắp bang này.
Hành động của bà Sun trắng trợn đến mức, có một lần, bà Sun đă bí mật đưa thêm một quan chức Trung Quốc vào cuộc gọi nội bộ của chính quyền bang New York bàn về giải pháp y tế công cộng liên quan tới Covid-19, theo các công tố viên.
‘Mọi chuyện đă được xử lư ổn thỏa’
Theo cáo trạng, bà Sun đă nhiều lần ngăn cản các đại diện của Đài Loan liên lạc hoặc gặp gỡ các quan chức cấp cao trong chính phủ Mỹ.
“Mọi chuyện đă được xử lư ổn thỏa,” bà Sun bị cáo buộc đă khoe như vậy trong tin nhắn gửi cho một quan chức lănh sự Trung Quốc vào năm 2016, sau khi thành công ngăn cản một chính trị gia cấp cao nhất của New York tham dự một sự kiện do Đài Loan tổ chức.
Vào năm 2019, khi Tổng thống Đài Loan lúc bấy giờ là bà Thái Anh Văn tới thành phố New York, có những bức ảnh chụp cho thấy bà Sun đă tham gia một cuộc biểu t́nh của phe thân Trung Quốc phản đối chuyến thăm.
Vào thời điểm tháng 1/2021, bà Sun âm thầm tác động để chính quyền New York không đề cập đến việc Bắc Kinh giam giữ người Duy Ngô Nhĩ, một nhóm dân tộc chủ yếu theo đạo Hồi ở tỉnh Tân Cương.
Bà Sun sau đó đă nói với một quan chức Trung Quốc khác rằng bà đă có một cuộc tranh luận với người viết diễn văn của Thống đốc New York Kathy Hochul để loại bỏ chi tiết đề cập đến “t́nh h́nh người Duy Ngô Nhĩ” khỏi bản nháp bài phát biểu của bà Hochul.
Khi các quan chức Trung Quốc hỏi rằng liệu Thống đốc Kathy có thể ghi h́nh một video chúc Tết Nguyên đán hay không, bà Sun đă hỏi họ muốn “điểm chính” là ǵ.
“Chủ yếu là những lời chúc mừng năm mới, cũng như hy vọng về quan hệ hữu nghị và hợp tác,” các quan chức Trung Quốc viết. “Đừng chính trị quá.”
Vào năm 2023, khi làm việc tại Sở Lao động New York, bà Sun đă có được một thông điệp chúc Tết Nguyên đán chính thức của Thống đốc Kathy Hochul và trao nó cho một quan chức Trung Quốc.
Thông điệp này đă được công bố trên các các kênh phi chính thống và thậm chí c̣n không có sự cho phép của văn pḥng bà Hochul.
Bà Sun cũng soạn thảo các thư giả mạo mời các chính trị gia Trung Quốc đến Mỹ và viết một lá thư tuyển dụng, dù không được ủy quyền, để bổ sung một đồng hương vào Hội đồng Tư vấn người Mỹ gốc Á của thống đốc New York.
Tháng 3/2023, bà Sun đă bị đuổi việc.
Văn pḥng Thống đốc New York cho biết bà Sun đă được chính quyền trước đây của ông Andrew Cuomo tuyển dụng.
Ông Cuomo đă từ chức vào tháng 8/2021 sau khi bị cáo buộc tấn công t́nh dục.
“Người này [bà Sun] được một ban điều hành tuyển dụng từ hơn một thập kỷ trước,” một người phát ngôn của văn pḥng thống đốc nói với BBC.
‘Chúng tôi đă chấm dứt hợp đồng lao động của bà Sun vào tháng 3/2023 sau khi phát hiện ra bằng chứng cho thấy có sai phạm, và ngay lập tức báo cáo hành vi của bà ấy cho cơ quan thực thi pháp luật, [đồng thời] hỗ trợ cơ quan thực thi pháp luật trong suốt quá tŕnh này.’"
Bà Christie Curtis, quyền trợ lư giám đốc FBI, cho biết bà Sun đă “lợi dụng chức vụ của ḿnh... để âm thầm thúc đẩy” chương tŕnh nghị sự của Trung Quốc, “đe dọa trực tiếp đến an ninh quốc gia của đất nước chúng ta [Mỹ]”.
Ông Howard Master, cựu công tố viên New York, nói với BBC rằng các cáo buộc đối với bà Sun phản ánh một xu hướng “đáng lo ngại” của việc quan chức cấp cao của Mỹ, bao gồm cựu Thượng nghị sĩ New Jersey, Bob Menendez, nhận quà hối lộ từ các chính phủ nước ngoài.