Cuộc gọi phá vỡ hy vọng Ukraine nhận được tên lửa tầm xa Tomahawk từ Mỹ

[Romano]

Tổng thống Mỹ Donald Trump từng công khai ý định chuyển tên lửa tầm xa Tomahawk cho Ukraine. Mọi chuyện đã thay đổi khi ông Trump điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Trong suốt nhiều tháng, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các nước phương Tây ủng hộ đã nỗ lực để thúc ép Tổng thống Trump đưa ra quyết định cung cấp tên lửa tầm xa Tomahawk.

Vài ngày trước khi ông Zelensky đến Washington để gặp ông Trump vào ngày 17/10, hai nhà lãnh đạo đã điện đàm 2 lần, làm dấy lên hy vọng chuyến đi sẽ mang lại những kết quả tích cực. Thậm chí, ông Trump đã công khai bày tỏ quan điểm về khả năng chuyển giao tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk cho Kiev.Tuy nhiên, mọi chuyện đã thay đổi khi Tổng thống Nga Putin điện đàm với ông Trump vào ngày 16/10.

Theo 2 nguồn tin, cuộc gọi giữa 2 nguyên thủ Nga - Mỹ đã làm chệch hướng cuộc hội đàm giữa ông Trump và ông Zelensky tại Washington sau đó cùng với những kỳ vọng đi kèm.

"Ông Putin gọi cho ông Trump vì tên lửa Tomahawk. Theo tôi, ông Trump không muốn căng thẳng leo thang với Nga, cho đến khi ông ấy gặp họ", ông Zelensky phát biểu trong cuộc họp kín với các nhà báo do tờ Kyiv Independent tổ chức vào ngày 19/10.

Cũng theo Tổng thống Ukraine, một số nước châu Âu hiện sở hữu tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk và nếu Mỹ bật đèn xanh, họ có thể chuyển giao các tên lửa này cho Kiev.

Trong khi đó, chia sẻ trên mạng xã hội, ông Trump tuyên bố sẽ tiến hành hội nghị thượng đỉnh cấp cao với ông Putin tại thủ đô Budapest của Hungary. Dù ông Zelensky tỏ ra hoài nghi về địa điểm tổ chức sự kiện, nhưng vẫn để ngỏ khả năng tham gia các cuộc đàm phán nếu được mời chính thức.

"Chúng ta hiện ở thời điểm mà Tổng thống Mỹ đang trao cho ông Putin thêm một cơ hội nữa", ông Zelensky nói với các nhà báo.

Sau cuộc gặp được cho là căng thẳng kéo dài hơn 2 giờ với Tổng thống Ukraine, ông Trump dường như đã thay đổi thái độ thêm một lần nữa. Lãnh đạo Nhà Trắng nhấn mạnh, cuộc xung đột ở Ukraine nên chấm dứt ngay bây giờ, với việc cả 2 bên đều có thể tuyên bố chiến thắng dựa theo ranh giới hiện tại. Ông Trump cũng hy vọng những nỗ lực hòa bình sẽ không cần đến tên lửa Tomahawk, dù ông vẫn để ngỏ khả năng cung cấp loại vũ khí này cho Ukraine.

Hôm 18/10, tờ Washington Post (WP) dẫn lời 2 quan chức cấp cao Mỹ cho hay ,trong cuộc điện đàm với ông Trump vào ngày 16/10, ông Putin khẳng định sẵn sàng từ bỏ một số phần ở các khu vực Zaporizhzhia và Kherson, nơi quân đội Nga đang kiểm soát một phần, để đổi lấy quyền kiểm soát hoàn toàn vùng Donetsk, miền đông Ukraine.

Kể từ sau cuộc tranh cãi gay gắt tại Phòng Bầu dục hồi tháng 2 giữa ông Trump và ông Zelensky, quan hệ giữa Washington và Kiev đã có sự cải thiện. Song, những người thân cận với Tổng thống Ukraine cho rằng, lãnh đạo Nhà Trắng vẫn giữ thái độ mềm mỏng đối với Moscow.

"Ông Putin hiện không muốn nói chuyện với Ukraine và ông Zelensky, trừ khi Kiev có những nhượng bộ lớn. Ông Putin vẫn chưa đồng ý gặp trực tiếp ông Zelensky. Tuy nhiên, ông Putin đã có hành động tránh tác động tới tâm trạng khiến ông Trump có động thái cứng rắn và đó là mục tiêu của ông Putin. Và ông ấy đang thành công”, một nguồn tin tiết lộ.

Tomahawk là tên lửa hành trình tầm xa cận âm, được thiết kế để tấn công chính xác các mục tiêu trên bộ. Tên lửa có tầm hoạt động từ 1.600 - 2.500km.

Các chuyên gia nhận định, nếu được Mỹ phê duyệt, Tomahawk sẽ cho phép Ukraine tập kích các mục tiêu quân sự nằm sâu trong lãnh thổ Nga, gia tăng thêm áp lực với Tổng thống Putin, từ đó mang lại lợi thế lớn hơn cho Kiev trong các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai.