Con bạch tuộc Liberty Reserve vươn vòi vào Việt Nam như thế nào?

17 quốc gia trên thế giới đã bắt tay điều tra, truy tố Liberty Reserve trong vụ rửa tiền lớn nhất lịch sử thế giới với tổng trị giá 6 tỷ USD. Ít ai biết thị trường đồng tiền ảo này đã có mặt và giao dịch sôi động ở Việt Nam nhiều năm nay.

Thông tin sốc đối với giới tài chính thế giới trong những ngày gần đây là việc Chính phủ Mỹ lên tiếng về hoạt động điều tra liên quan đến vụ rửa tiền lớn nhất trong lịch sử thế giới với tổng giá trị lên tới 6 tỷ USD. Đối tượng điều tra là một tổ chức giao dịch tiền ảo có tên là Liberty Reserve trụ sở tại Costa Rica.

Theo đó, ngày 24/5/2013, Arthur Budovsky Belanchuk, người sáng lập và điều hành tổ chức giao dịch tiền ảo Liberty Reserve (LR), 39 tuổi đã bị bắt tại Tây Ban Nha. Theo thông báo của Chính phủ Mỹ, vụ điều tra sẽ có sự tham gia của lực lượng hành pháp ở 17 quốc gia trên thế giới.

Các tiết lộ ban đầu cho thấy, Liberty đã thực hiện ít nhất 55 triệu giao dịch chuyển tiền phi pháp cho hơn 1 triệu người. Do được biết tới là ngân hàng trực tuyến có uy tín trong cộng đồng người dùng qua mạng internet với hệ thống giao dịch an toàn bậc nhất nên các dịch vụ của ngân hàng này được thế giới ngầm sử dụng cho các mục đích rửa tiền.

Ở Việt Nam, trên thực tế, nhiều năm nay cũng đã tồn tại thị trường giao dịch tiền ảo LR. Do vậy, việc đóng cửa ngân hàng này ở Mỹ và tiến hành điều tra đã gây tác động nhất định tới nhà đầu tư tại Việt Nam qua mạng này.

Liberty Reserve có mặt tại Việt Nam tại nhiều miền libertyreserve.com.v n, libertyreserve.net.v n, autoexchange.net, vnexchange… tự giới thiệu là dịch vụ mua bán LR hoàn toàn tự động 24/24.

Giao diện của website www.LibertyReserve.c om.vn hiện đang ở tình trạng này

Không khó để tìm kiếm các tổ chức giao dịch đồng tiền này trên các diễn đàn tài chính hay là cả Youtube. Chỉ 0,35 giây, với từ khoá "mua bán LR", có tới 285.000 kết quả trên Google cung cấp các địa chỉ website cung cấp dịch vụ giao dịch đồng tiền ảo này. Các tổ chức này ở Việt Nam cho biết, chuyên cung cấp các dịch vụ mua, bán, trao đổi tiền điện tử; thậm chí hỗ trợ chuyển đổi nhiều loại tiền.

Chẳng hạn, tại trang vnexchange, Công ty TNHH TM & DV Thạch Sanh cho biết, đã cho ra đời dịch vụ mua bán, trao đổi các loại tiền tệ đang rất thịnh hành như Perfect Money, Payza, Paypal, WMZ, Bit Coin... hay trao đổi tiền giữa những ngân hàng với nhau. VnExchange.vn chấp nhận giao dịch qua tin nhắn SMS; thẻ cào điện thoại: Vina, Mobi; Thẻ game: VTC, Vina; qua ngân hàng…; Các loại tiền, ví tiền điện tử: Perfect Money (PM), WebMoney (WMZ), PayPal (PP), Payza (PZ), Bảo Kim (BK), Ngân Lượng (NL).

Theo đánh giá, LR được coi như một ngoại tệ và thậm chí còn giao dịch sôi động hơn ngoại tệ. Đồng tiền ảo LR có thể sử dụng để mua bán trao đổi nhiều hàng hoá, thanh toán trên các trang cá độ, mua các phần mềm, thiết bị công nghệ, mạng dotnet v.v…

Theo hướng dẫn, người lập tài khoản LR phải chuyển tiền thật vào tài khoản của các chủ sở hữu LR tại các ngân hàng. Sau khi nhận được tiền thật, người bán sẽ chuyển tiền ảo LR của mình sang tài khoản LR của người mua.

Vì vậy, khi đóng cửa sàn giao dịch tiền ảo LR ở Mỹ, nhiều người tham gia dịch vụ này ở Việt Nam cũng ngã ngửa là tiền ảo của mình đã mất hoàn toàn giá trị, tương ứng tiền thật cũng “không cánh mà bay”.

Đến ngày 27/5, trước khi sàn giao dịch ở Mỹ bị phong toả Các trang web ở Việt Nam giao dịch loại tiền này vẫn cập nhật tỷ giá LR với 21.000 VND/LR.

Trước đó, ngày 26/5, trên phần tin tức của trang AutoExchange.net thông tin mua lại tất cả LR của khách hàng đã nạp cho exness bằng chuyển nội bộ và hỗ trợ nạp tiền exness với lý do “hiện đang có sự cố với Liberty Resever và chưa có thông tin phản hồi chính thức từ ngân hàng này”. Tuy nhiên, thông báo này đã bị xoá.

Thời điểm hiện tại, nhiều trang giao dịch LR vẫn truy cập bình thường, trừ libertyreseve.com.vn . Ngày hôm qua, quản trị trang web này còn đăng tải thông tin “chia buồn” với thành viên, rằng “chúng ta đều là những nạn nhân trong sự cố vừa qua”. Trang này cũng thông báo, mọi hoạt động giao dịch sẽ không thể thực hiện được, kể cả giao dịch đổi tiền liên ngân hàng Việt Nam.

Ngoài ra, quản trị trạng web cũng từ chối việc mua lại đồng LR từ khách hàng. Trong khi đó, điện thoại của các admin của những trang web giao dịch đồng tiền này đều không liên lạc được. Nghiễm nhiên, đồng tiền ảo này mất hoàn toàn giá trị.

Trao đổi với Dân trí, ông Vũ Quang Đông, Quyền Tổng Giám đốc Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho hay việc các thành viên của các tổ chức này mở tài khoản Vietcombank cũng như các khách hàng bình thường khác. Tuy nhiên, Vietcombank nói riêng và các ngân hàng khác ở Việt Nam đều có những bộ phận chống rửa tiền và có những giám sát rất chặt chẽ.

Bích Diệp