M1 Ultra được xem là mảnh ghép cuối cùng của Apple trong việc tự chủ chip để trang bị cho sản phẩm của ḿnh thay v́ phụ thuộc đối tác.
Tại sự kiện ngày 8/3, Apple cho ra mắt máy tính Mac Studio với bộ xử lư M1 Ultra. Như vậy, sau sự thành công của ḍng A cho thiết bị di động, Apple tiếp tục bổ sung cho máy tính của ḿnh một ḍng chip mà hăng tự hào là "mạnh nhất thế giới dành cho máy tính cá nhân". Có nghĩa, gần như tất cả các ḍng sản phẩm Apple đều đă sử dụng chip "cây nhà lá vườn" của công ty.
Chip M của Apple được nhân đôi về kích thước và sức mạnh theo thời gian. Ảnh: Apple
Theo các chuyên gia, điều quan trọng đầu tiên rút ra là Apple đă có tiếng nói mạnh mẽ trên mảng chip cho máy tính. Sau sự hoài nghi đối với M1 vào năm 2020, M1 Pro và M1 Max trên MacBook Pro năm ngoái đă bắt đầu được đón nhận tích cực.
"Hiện chip M đă là một trong những yếu tố để bán hàng. Mua một máy Mac giờ đây không chỉ là phần mềm hay thiết kế thẩm mỹ nữa, nó c̣n có hiệu suất tuyệt vời cùng thời lượng pin mà các đối thủ khác chưa đạt được", The Verge b́nh luận.
Trước đây, việc Apple luôn phải phụ thuộc vào đối tác Intel. Nhưng từ 2007, công ty bắt đầu sử dụng linh kiện tự thiết kế thay v́ linh kiện có sẵn của Intel. Năm 2010, hăng dùng chip A cho iPhone. Trước 2020, MacBook và iMac là hai sản phẩm c̣n lại phải dựa vào bộ xử lư máy tính được thiết kế bởi một công ty khác. Bây giờ, gần như toàn bộ các ḍng máy đă dùng chip A hoặc M.
Khi ra mắt M1 Ultra, Apple nhắm thẳng vào bộ vi xử lư Core i9-12900K hàng đầu của Intel để so sánh. Hăng cho biết chip của ḿnh đạt hiệu suất đa luồng hơn 90% so với đối thủ ở cùng mức công suất, trong khi sử dụng ít điện năng hơn 100 W. Với GPU RTX3090 của Nvidia, công ty cũng tuyên bố đánh bại về hiệu suất trong khi tiêu thụ ít điện năng hơn 200 W.
Tất nhiên, các thông số này cần thử nghiệm thực tế để chứng minh, nhưng sức mạnh trước đó của M1 Pro và M1 Max cho thấy Apple không nói quá đà. Quan trọng hơn, nó thể hiện quá tŕnh chuyển đổi Apple Silicon không c̣n mang tính thử nghiệm nữa, đó là tương lai của Apple và là sự nguy hiểm mà các nhà sản xuất PC sẽ phải dè chừng.
Cách Apple tạo chip cũng rất khác biệt. Hiện công ty có bốn chip M-series dựa trên ARM nhưng ranh giới giữa các yếu tố h́nh thức sản phẩm đă bị làm mờ theo cách ít thấy ở lĩnh vực bán dẫn: thay v́ xây dựng chip cho từng loại thiết bị cụ thể, Apple chế tạo một chip hiệu quả nhất, sau đó mở rộng quy mô không giới hạn.
Hăng bắt đầu phát triển chip M dựa trên kiến trúc của chip A cho thiết bị di động, sau đó tiếp tục nâng cấp vi xử lư này cho các sản phẩm khác gồm máy tính bảng, laptop, PC. Apple chọn giải pháp tăng gấp đôi kích thước chip mới và làm mát nhiều hơn ở mỗi bước, nhưng nó đă tạo nên một danh mục chip cho máy tính giá từ 430 USD tới hơn 8.000 USD và tiếp tục tăng, dựa trên một kiến trúc silicon duy nhất. Theo Bloomberg, Apple có thể sẽ ra mắt chip M mới cho Mac Pro cuối năm nay với tối đa 40 lơi CPU và 128 lơi đồ họa, tương đương bốn chip M1 Max hoặc hai M1 Ultra ghép lại.
The Verge đánh giá, với sức mạnh của ḿnh, M1 Ultra cũng không phải là thiết kế tập trung hoàn toàn vào PC. Thay vào đó, nó có thể xuất hiện trên các thiết bị khác của Apple trong tương lai, giúp công ty hoàn toàn không c̣n phụ thuộc vào chip xử lư từ bên thứ ba.
Câu hỏi về chip M2
Trong sự kiện ngày 8/3, Johny Srouji, Phó chủ tịch cấp cao về Công nghệ phần cứng của Apple, cho biết M1 Ultra là "phiên bản hoàn thiện" của ḍng chip M1. Đây được xem là dấu hiệu cho thấy Apple đă hoàn tất phát triển ḍng này và hướng đến chip M thế hệ mới, tạm gọi là M2, trong tương lai.
Hiện chip A15 của Apple có cấu tạo gồm lơi hiệu suất cao Avalanche và lơi tiết kiệm năng lượng Blizzard. Đây là hai sự thay thế so với lơi Firestorm và Icestorm trên A14. Điều này cho thấy Apple có xu hướng tập trung vào cải thiện thiết kế cốt lơi riêng lẻ với hiệu suất cao hơn theo từng năm thay v́ hướng đến sự tổng thể.
Một chip M2 trong tương lai có thể theo hướng này. Bằng cách tối ưu hiệu suất các lơi xử lư của M1, Apple hoàn toàn có thể cho ra một sản phẩm có sức mạnh cao hơn. Theo 9to5mac, công ty Mỹ hiện thử nghiệm cách làm này và kết hợp bổ sung thêm lơi GPU để đạt hiệu quả xử lư đồ hoạ.
Apple cũng có thể đưa ra lựa chọn khác là nâng cấp cho M2 dựa trên M1, nhưng sản xuất trên tiến tŕnh hiện đại hơn nhằm tăng hiệu suất và tiết kiệm điện năng. Thậm chí, theo MacRumors, công ty có thể ra MacBook Air 2022 với chip M mới được TSMC sản xuất trên tiến tŕnh 4 nm thay v́ 5 nm như hiện tại.