Chúa Trịnh có một viên ngọc quí, suốt ngày nâng niu, giữ ǵn rất cẩn thận. Nhân một buổi dạ tiệc, chúa đem ngọc ra khoe. Các quan nhiều kẻ có thói hay nịnh bợ, đua nhau tán tụng. Kẻ th́ nói: “Ngọc của chúa quư hơn ngọc của rắn, mang vào người, có thể nghe được tiếng chim kêu, tiếng sâu, kiến!”. Kẻ khác lại nói: “Ngọc của chúa quư hơn ngọc rết, giữ ngọc rết trong người dao chém không đứt, tên bắn không trúng, xông pha trận mạc như đi vào chỗ không người!”. Kẻ khác lại ngọt ngào: “Ngọc của chúa quư hơn ngọc ba tiêu, lấy trong cây chuối, ba ngh́n năm mới có một lần, giữ được ngọc này th́ thoát tục, tới được cơi bồng lai, lại có thể phân biệt được đâu là yêu quái, đâu là người trần tục!”. Nhiều kẻ thi nhau tán tụng, nào đó là ngọc kỵ thuỷ, ngọc kỵ hỏa v.v…
Thấy Quỳnh vẫn đứng yên không nói năng ǵ, chúa bèn hỏi. Quỳnh chắp tay cung kính thưa:
– Bẩm chúa, trong cơi trời đất này, không có ǵ quư bằng người. Ngọc rắn, ngọc rết có quí, những sau dám sánh bằng ngọc người? Ngọc người th́ chỉ nằm trong óc người. Nhưng chỉ kẻ nào ngu ngốc mới có ngọc, c̣n khôn ngoan, thông minh th́ không thể có được!
Chúa hỏi:
– V́ sao người ngu ngốc mới có ngọc?
Quỳnh đáp: – Chúa chả nghe người ta bảo người khôn th́ anh hoa phát tiết ra ngoài đó ư? C̣n kẻ ngu ngốc v́ bao nhiêu cái khôn không xuất ra được nên hun đúc trong óc rồi lâu ngày dẫn thành ngọc!
Chúa nghe vậy th́ tin, thích lắm bảo rằng:
– Ngươi nói nghe có lư. Vậy th́ ngươi mau t́m cho ta một viên ngọc người vậy! Quỳnh lại tâu:
– Kẻ hạ thần tuy là người trần mắt tục nhưng vẫn thấy hào quang đang tỏa rạng quanh ḿnh chúa.
Đám bá quan văn vơ ưa xu nịnh nghe thế được dịp dập đầu thanh hô vang:
– Muôn tâu, hào quang tỏa rạng quanh ḿnh chúa thượng. Hào quang tỏa rạng quanh ḿnh chúa thượng! Chúng thần nh́n rơ lắm!
Nghe lời nịnh ấy, chúa vô cùng thích chí, mặt mày rạng rỡ. Quỳnh tiếp ngay:
– Tâu chúa thượng, đó chính là hào quang của viên ngọc. Nếu chúa muốn thấy nó, xin chúa hăy truyền cho ngự y t́m cách mổ óc ra sẽ được ngọc ngay! Chúa chợt hiểu ra ḿnh bị chơi xỏ, tức uất người ngưng chỉ đành câm lặng trong khi bọn quan nịnh th́ chả hiểu sao chúa vừa vui vẻ đă quay sang bực bội.
VietBF©sưu tập
|