Ai đã khiến cho ông Thọ có cái đầu hình hồ lô? Hình ảnh ông Thọ với đầu hình hồ lô, gương mặt mỉm cười, tay cầm gậy trượng, đã trở nên quen thuộc trong văn hóa người phương Đông. Vì sao ông Thọ lại có hình dạng khác thường với cái đầu hồ lô như vậy? Dưới đây là câu chuyện cổ kể lại nguồn gốc của điều này.
Nguyên Thủy Thiên Tôn có 12 đại đệ tử, trong đó Lão Thọ Tinh (ông Thọ), cũng chính là Nam Cực Tiên Ông, là đại đệ tử đứng đầu. Lúc đầu, khi Lão Thọ Tinh theo Sư phụ Nguyên Thủy Thiên Tôn tu Đạo, vô cùng thành tâm chịu khó, lại cộng thêm căn cơ rất tốt, vậy nên tâm tính và công năng trong Đạo Pháp đều đề cao rất nhanh, rất được sư phụ tán dương và coi trọng.
Mấy năm sau, việc tu Đạo đều đã đạt đến một trình độ khá tốt, Nguyên Thủy Thiên Tôn vì có thể thu nhận được đồ đệ tốt như vậy mà cảm thấy rất đỗi vui mừng. Ông rất muốn dẫn người đệ tử đắc ý của mình đến bái kiến Sư phụ Hồng Quân Lão Tổ, muốn nhận được đánh giá cao từ sư phụ.
Lão Thọ Tinh: Ảnh theo tinhhoa.net.
Một ngày kia, Nguyên Thủy Thiên Tôn nói với đại đồ đệ rằng: “Hôm nay ta dẫn con đi bái kiến Sư gia của con, ông ấy mà nhìn thấy con nhất định sẽ rất vui, rất vừa ý”.
Đại đệ tử cũng rất vui mừng, bước lên mây ngũ sắc cùng sư phụ, chớp mắt đã đến tiên sơn nơi Hồng Quân Lão Tổ cư ngụ. Ngước mắt nhìn thì chỉ thấy toàn bộ núi tiên giăng đầy mây ngũ sắc và hàng ngàn luồng khí tốt lành; đến gần liền ngửi thấy mùi hương lạ thường, thấm vào tận bên trong thân thể, khiến người ta cảm thấy thật là thoải mái dễ chịu.
Nguyên Thủy Thiên Tôn cung kính dẫn theo đồ đệ đi vào động phủ, phủ phục dưới đất bái kiến sư tôn. Hồng Quân Lão Tổ đang nhắm mắt dưỡng thần, từ sớm đã biết được ý của đồ đệ đến đây, nhưng vẫn nhắm mắt không mở, như đi vào cõi khác.
Nguyên Thủy Thiên Tôn nhẹ nhàng nói: “Con đã dẫn theo đại đồ tôn của Người đến đây, lão nhân gia, người hãy xem xem đồ đệ này tu được thế nào, xin người hãy chỉ điểm, giáo huấn thêm đôi điều”.
Hồng Quân Lão Tổ vẫn không mở mắt, chỉ điềm đạm nói rằng: “Đồ đệ con dạy thì ắt không có sai sót gì rồi, không cần phải xem nữa”.
Nguyên Thủy Thiên Tôn có chút thất vọng, nhưng vẫn không can tâm, tiếp tục thỉnh cầu: “Sư tôn, cảm phiền người hãy mở mắt xem xem đồ tôn của người, thật sự rất xuất sắc đó”.
Hồng Quân Lão Tổ ngụ ý sâu xa nói rằng: “Ài! Không phải là ta không muốn xem, là sợ rằng y sẽ không chịu được, nhưng con lại nhất quyết muốn ta xem, vậy thì hãy xem thử vậy”.
Nói xong, Lão Tổ hiền từ mà khẽ mở Huệ Nhãn, phóng ra vạn tia ánh sáng, không ngờ chính ngay trong nháy mắt này, còn chưa đợi Lão Tổ nhìn rõ gương mặt của đồ tôn, thì đỉnh đầu của đồ tôn đã hóa thành vũng máu. Hồng Quân Lão Tổ vội vàng nhắm hai mắt lại, tiếc nuối nói rằng: “Ta bảo là không thể xem, không thể xem, nhưng con lại cứ không tin …”
Nguyên Thủy Thiên Tôn nhất thời quá sợ hãi, không biết làm sao mới ổn …
Hồng Quân Lão Tổ không nói tiếp nữa, lập tức bấm tay niệm chú, vận dụng thần thông lấy một vật gần nhất, trong nháy mắt liền chụp trên đỉnh đầu của đồ tôn, máu loãng lại theo đó chảy vào trong đầu.
Lão Thọ Tinh là vị tiên tượng trưng sự hạnh phúc và trường thọ.
Nguyên Thủy Thiên Tôn lại gần xem thử, đầu của đại đồ đệ đã bị đổi thành một cái đầu hồ lô. Ông biết rằng, đây cũng là biện pháp mà sư phụ nghĩ ra để ứng phó với sự việc vô cùng cấp bách này. Nhìn lại đại đồ đệ, tuy giờ là một ông già lụm khụm, râu bạc trắng, nhưng cũng ngây thơ dễ mến.
Từ đó về sau, đại đồ đệ của Nguyên Thủy Thiên Tôn diện mạo hoàn toàn thay đổi, ông đã biến thành Lão Thọ Tinh, là một trong số Phúc, Lộc, Thọ – Tam Tinh với thân đeo hồ lô, tay cầm gậy trượng, đầu hồ lô, gương mặt mỉm cười mà chúng ta đều biết đến.
Câu chuyện cổ của Đạo gia này cũng hàm chứa đạo lý sâu xa của người tu luyện, đó chính là tầng thứ của một người tu luyện được quyết định bởi tự thân họ và quá trình tu luyện, theo đó thiết lập vị trí của chính mình. Nếu không đạt đến tầng thứ đó, thì dẫu cho có cố đi được đến nơi đó, hay được chính Sư phụ đưa lên vị trí đó, thì họ cũng không thể lưu lại lâu mà mau chóng rớt xuống, thậm chí còn hại đến bản thân.
Chính là giống như một đứa trẻ học lớp mẫu giáo mà được ngồi trong lớp học của trường đại học vậy, bản thân không những cái gì cũng không học được, mà còn sẽ mang đến phiền phức cho những người khác.
Ôn Thọ, Lão Thọ Tinh, Nam Cực Tiên Ông, Nam Cực Lão Nhân hay Trường Sinh đại đế là một vị tiên của sao Lão Nhân Tinh theo Đạo giáo. Lão Nhân Tinh là một ngôi sao thuộc chòm sao Thuyền Để. Nam Cực Tiên Ông là vị tiên tượng trưng sự hạnh phúc và trường thọ.
Người Trung Hoa miêu tả Nam Cực Tiên Ông là một ông lão với râu trắng dài xuất hiện cùng với con nai của ông. Hình ảnh này liên quan đến câu chuyện vào thời nhà Tống khi hoàng đế mời một lão ông từ đường phố vào cung và sau đó xem ông ta như biểu tượng của sự trường thọ. Lão Nhân Tinh là một ngôi sao khó nhìn thấy ở phía bắc Trung Quốc và nó có màu đỏ nằm gần chân trời phương nam. Bởi vì màu đỏ tượng trưng cho sự hạnh phúc và trường thọ trong văn hóa Trung Hoa nên nó còn được gọi là Thọ Tinh hoặc Thọ Lão Nhân. Trong văn hóa Nhật Bản, Nam Cực Tiên Ông là một trong bảy vị thần phúc.
Tương truyền từ thời nhà Tần đã bắt đầu lập miếu phụng thờ Lão Thọ Tinh. Ban đầu mọi người cho rằng ông có thể nắm giữ quốc vận dài ngắn. Về sau, trong dân gian dần xem ông là vị thần tiên chủ tể việc thọ yểu chốn nhân gian. Hình tượng của ông là một ông lão tóc trắng, dáng người không cao, lưng hơi khom, có đôi mắt hiền từ với nụ cười đáng yêu. Trán ông cao, đầu rất dài, một tay chống cây trượng cong cong, tay kia bưng quả đào tươi. Có lúc, ông còn cưỡi trên con hươu, cả phúc, lộc, thọ đều tập trung trên người ông.
Thọ Tinh thời cổ có 2 ý nghĩa: một là hai sao Giác, Cang ở phương đông trong nhị thập bát tú. Trong Nhĩ Nhã – Thích thiên ghi rằng:
Thọ Tinh, Giác Cang dã
(Thọ Tinh là sao Giác và sao Cang)
Sao Giác là sao thứ nhất trong 7 sao của chòm Thương Long ở phương đông, sao Cang là sao thứ hai. Quách Bộc chú thích rằng:
Giác Cang, vị ư các tú chi thủ, thị liệt tú chi trưởng, sở dĩ khiếu Thọ Tinh. Đệ nhị cá ý nghĩa, tựu thị Nam Cực Lão Nhân Tinh.
(Giác và Cang ở vị thứ đầu các sao, là trưởng của các sao, cho nên gọi là Thọ Tinh. Ý nghĩa thứ hai chính là Nam Cực Lão Nhân Tinh)
Trong Sử kí – Thiên quan thư cũng ghi rằng:
Tại tây cung Lang tinh phụ cận hữu nhất khoả đại tinh, khiếu Nam Cực Lão Nhân Tinh. Lão Nhân Tinh xuất hiện, thiên hạ tựu thái bình, an định; bất xuất hiện, tựu hội hữu binh đao chiến loạn chi sự.
(Bên cạnh Lang tinh ở Tây cung có một ngôi sao lớn, gọi là Nam Cực Lão Nhân Tinh. Lão Nhân Tinh xuất hiện, thiên hạ thái bình, yên ổn; không xuất hiện sẽ gặp phải chiến loạn binh đao)
Thời cổ Trung Quốc, phụng thờ Thọ Tinh sớm nhất là bắt đầu vào thời Tần, đến thời Đông Hán đã đem việc phụng thờ Thọ Tinh và hoạt động kính lão kết hợp lại. Theo những ghi chép trong Hán thư và Hậu Hán thư, vào lúc Thu phân, Nam Cực Lão Nhân Tinh thường xuất hiện ở nam giao. Cho nên, vào tháng Trọng Thu hàng năm (tháng 8 âm lịch), triều đình tế Nam Cực Thọ Tinh tại Lão Nhân miếu ở quốc đô.
Dân gian thường đem Thọ Tinh, Phúc Tinh, Lộc Tinh kết hợp lại, gọi chung là Phúc Lộc Thọ. Ba vị thần tiên này lần lượt đại biểu cho phúc vận, quan lộc và trường thọ, rất được mọi người sùng kính.
VietBF@ sưu tập