Đón tiếp phái đoàn Nga, Trung tham dự Ngày Chiến thắng, Triều Tiên muốn cho thấy t́nh đoàn kết của ba nước trước áp lực từ Mỹ và đồng minh.
Ngày 27/7, B́nh Nhưỡng tổ chức cuộc duyệt binh quy mô lớn kỷ niệm 70 năm kết thúc Chiến tranh Triều Tiên, được nước này gọi là Ngày Chiến thắng. Ngoài sự góp mặt của Chủ tịch Kim Jong-un cùng quan chức Triều Tiên, lễ duyệt binh năm nay c̣n có những khách mời đặc biệt, gồm Bộ trưởng Quốc pḥng Nga Sergey Shoigu và phái đoàn Trung Quốc do Ủy viên Bộ Chính trị, Phó chủ tịch Quốc hội Lư Hồng Trung dẫn đầu.
Triều Tiên đă đóng cửa biên giới kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Người nước ngoài duy nhất chính thức được phép vào B́nh Nhưỡng kể từ đó là tân đại sứ Trung Quốc tại Triều Tiên, người tới vào đầu năm nay. Ngay cả công dân Triều Tiên, như lao động ở Nga và Trung Quốc, cũng bị ngăn nhập cảnh v́ lo ngại dịch bệnh.
Đối mặt với hiện diện quân sự ngày càng tăng của Mỹ trong khu vực, B́nh Nhưỡng đă t́m thấy cơ hội để tăng cường liên kết với Bắc Kinh và Moskva. Bằng cách mời quan chức Nga và Trung Quốc tham dự cuộc duyệt binh, Triều Tiên có thể gửi thông điệp rơ ràng rằng B́nh Nhưỡng vẫn có bạn bè, đối tác, bất chấp những nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm kiềm chế cả ba nước, theo Michelle Ye Hee Lee, nhà phân tích của Washington Post.
Anthony Rinna, chuyên gia tại nhóm nghiên cứu Trung Quốc - Triều Tiên, đồng t́nh với nhận định này. Việc Triều Tiên phô diễn các loại tên lửa đạn đạo xuyên lục địa chiến lược trước mặt quan chức Nga, Trung gửi đi thông điệp rằng hai nước này đă ngầm chấp nhận quy chế hạt nhân của họ và mang lại cảm giác họ có những bên ủng hộ mạnh mẽ.
"B́nh Nhưỡng có thể đang t́m cách củng cố câu chuyện rằng ba nước đang cùng đứng lên chống lại phương Tây", Rinna nói.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un (giữa) cùng Bộ trưởng Quốc pḥng Nga Sergey Shoigu và Phó chủ tịch Quốc hội Trung Quốc Lư Hồng Trung tại B́nh Nhưỡng ngày 27/7. Ảnh: Reuters
Triều Tiên, Nga và Trung Quốc ngày càng gắn bó hơn khi các nước đều tăng cường nỗ lực đối đầu Mỹ và đồng minh. Tổng thống Nga Vladimir Putin dự kiến thăm Trung Quốc vào tháng 10 để thảo luận về hợp tác kinh tế sau chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận B́nh tới Moskva hồi tháng 3, theo TASS.
Mỹ cáo buộc Triều Tiên hỗ trợ quân sự cho Nga trong chiến dịch ở Ukraine, điều mà cả Moskva và B́nh Nhưỡng đều bác bỏ.
Thương mại song phương giữa Trung Quốc và Triều Tiên đang tiến gần tới mức trước đại dịch. Trong bức thư gửi tháng trước, ông Kim ca ngợi ông Tập v́ đă tăng cường sức mạnh quốc gia và vị thế quốc tế của Trung Quốc.
Triều Tiên đă phóng thử hơn 100 tên lửa kể từ năm ngoái, nhưng Trung Quốc và Nga đă liên tiếp ngăn các dự thảo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc áp thêm lệnh trừng phạt với B́nh Nhưỡng. Trong các cuộc họp của Hội đồng Bảo an, Bắc Kinh và Moskva đổ lỗi cho chính sách "thù địch" của Washington với B́nh Nhưỡng, cũng như liên minh quân sự ngày càng tăng của Mỹ với Nhật Bản và Hàn Quốc, là nguyên nhân khiến Triều Tiên tăng cường hoạt động quân sự.
Ông Shoigu là Bộ trưởng Quốc pḥng đầu tiên của Nga tới thăm Triều Tiên kể từ khi Liên Xô tan ră vào năm 1991, theo Michelle Ye Hee Lee.
"Thông điệp rất rơ ràng: Nga và Trung Quốc đang sát cánh cùng Triều Tiên bất chấp nước này tăng cường phát triển vũ khí và hạt nhân. Nó cũng báo hiệu rằng sau hơn ba năm đóng cửa biên giới nghiêm ngặt, Triều Tiên đang dần bắt đầu mở cửa", nhà phân tích này cho hay.
Trong năm qua, chính quyền Tổng thống Hàn Quốc Yon Suk-yeol đă t́m kiếm đảm bảo mạnh mẽ hơn từ Mỹ rằng họ sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ Seoul nếu Triều Tiên phát động đ̣n tấn công hạt nhân, điều mà B́nh Nhưỡng gần đây liên tục đe dọa.
Ông Yoon, người ủng hộ lập trường cứng rắn với B́nh Nhưỡng, cũng b́nh thường hóa quan hệ với Nhật Bản nhằm củng cố khả năng răn đe ba bên chống lại những bước tiến về hạt nhân của Triều Tiên.
Ngày 26/7, Chủ tịch Kim Jong-un đă dẫn ông Shoigu tham quan các loại vũ khí tiên tiến nhất của Triều Tiên tại triển lăm quân sự ở B́nh Nhưỡng, trong đó có máy bay quân sự không người lái mới và tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.
Nga và Triều Tiên tuyên bố sẽ tăng cường "t́nh hữu nghị và hợp tác quân sự" để đối phó với môi trường an ninh khu vực và quốc tế luôn thay đổi. Ông Shoigu cũng đă thay mặt Tổng thống Vladimir Putin đọc bài phát biểu chúc mừng gửi tới Triều Tiên.
Sự hiện diện của Bộ trưởng Quốc pḥng Shoigu "thể hiện thông điệp hợp tác quốc pḥng Nga - Triều giữa xung đột Ukraine và sự cần thiết phải chống lại Mỹ cùng đồng minh", Patrick Cronin, người phụ trách an ninh châu Á - Thái B́nh Dương tại Viện Hudson ở Washington, Mỹ, nói.
Ông Kim cũng tiếp đón phái đoàn Trung Quốc trong ngày 26/7, nơi ông Lư gửi cho lănh đạo Triều Tiên lá thư của Chủ tịch Tập Cận B́nh song không nêu rơ nội dung, theo truyền thông nhà nước Triều Tiên. Ông Kim cho biết chuyến thăm của phái đoàn Trung Quốc thể hiện lập trường coi trọng quan hệ hai nước của ông Tập.
"Sự kiện đă nhấn mạnh t́nh đoàn kết giữa Triều Tiên, Trung Quốc và Nga", Wi Sung-lac, cựu đại sứ Hàn Quốc tại Nga, nói và thêm rằng đây là lời đáp trả cho nỗ lực tăng cường quan hệ giữa Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Ông Lư là quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc tới thăm Triều Tiên kể từ khi đại dịch bắt đầu. Ông từng là bí thư của một số khu vực kinh tế quan trọng nhất của Trung Quốc như Thâm Quyến và Thiên Tân.
Tại cuộc họp báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuần này, phát ngôn viên Mao Ninh nhấn mạnh quan hệ lịch sử giữa hai láng giềng.
"Hai đảng và hai nước chúng tôi đă có truyền thống về t́nh hữu nghị tốt đẹp. Việc một phái đoàn cấp cao của Trung Quốc tới thăm Triều Tiên vào dịp kỷ niệm quan trọng cho thấy cả hai bên đều coi trọng mối quan hệ song phương", bà Mao nói.
Trong những năm gần đây, B́nh Nhưỡng đă thấy được cơ hội từ sự lao dốc của quan hệ Mỹ - Trung để thu hút thêm ủng hộ cho nền kinh tế và chương tŕnh vũ khí của ḿnh, theo Patricia M. Kim, chuyên gia về Trung Quốc tại Viện Brookings ở Washington.
"Trung Quốc và Triều Tiên ngày nay có chung quan điểm rằng sự hiện diện của Mỹ trong khu vực và mạng lưới liên minh ba bên với Hàn Quốc, Nhật Bản đang làm suy yếu lợi ích chiến lược của họ", chuyên gia Kim nói.