Theo như sau khi kế hoạch di dời đại sứ quán của họ đến một ṭa nhà lịch sử ở phía Đông London dường như đang trên bờ vực sụp đổ, khiến Trung Quốc cáo buộc chính phủ Anh không tuân thủ các nghĩa vụ ngoại giao.
Khuôn viên địa điểm lịch sử Royal Mint. Ảnh: Co Star
Theo báo Mỹ Bloomberg, chính phủ Trung Quốc đă mua lại toà nhà Royal Mint lịch sử gần Tháp London với giá 255 triệu bảng Anh vào năm 2018 với ư định chuyển đại sứ quán của họ từ quận trung tâm Marylebone đến địa điểm rộng 65.000 m2 này.
Nhưng kế hoạch này dường như vẫn bị tŕ trệ trong việc triển khai khi hội đồng quận Tower Hamlets từ chối cấp phép lập kế hoạch cho việc xây dựng trên địa điểm lịch sử vào tháng 12/2022, vài ngày sau khi Thủ tướng Rishi Sunak tuyên bố chấm dứt “kỷ nguyên vàng” của quan hệ Anh-Trung. Người dân địa phương cũng phản đối động thái này, với lư do lo ngại trước cảnh báo của chính phủ Anh về “đồn cảnh sát mật” của Trung Quốc.
Ngày 10/8 vừa qua là thời điểm Trung Quốc kháng cáo quyết định từ chối của hội đồng. Trung Quốc đă bày tỏ sự thất vọng của ḿnh với chính quyền của Thủ tướng Sunak v́ đă không can thiệp.
“Nghĩa vụ quốc tế của nước chủ nhà là tạo điều kiện và hỗ trợ cho việc xây dựng các cơ sở ngoại giao. Chúng tôi kêu gọi phía Vương quốc Anh thực hiện các nghĩa vụ quốc tế có liên quan của ḿnh”, đại sứ quán Trung Quốc tại London cho biết trong một phản hồi qua email cho Bloomberg, từ chối trả lời liệu nước này có kháng cáo hay từ bỏ.
Trong một tuyên bố gửi qua email, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết họ luôn cố gắng t́m giải pháp với Vương quốc Anh “dựa trên các nguyên tắc có đi có lại và đối xử b́nh đẳng”.
Về phần ḿnh, chính phủ của Thủ tướng Sunak từ chối b́nh luận khi được hỏi về vấn đề này. Một quan chức Anh tiết lộ họ không nghĩ rằng Trung Quốc đă quyết định kháng cáo việc từ chối lập kế hoạch và vấn đề này cũng đă không được Bộ trưởng Nhà ở Michael Gove thông qua.
Hội đồng quận Tower Hamlets cho biết nếu chính phủ Trung Quốc có ư định kháng cáo trước hạn chót, th́ họ phải thông báo trước. “Chúng tôi chưa nhận được bất kỳ thông báo nào như vậy từ người nộp đơn”, đại diện hội đồng phát biểu.
Sự cố đại sứ quán xảy ra vào thời điểm nhạy cảm đối với Thủ tướng Sunak, người đang cố gắng hàn gắn quan hệ với Bắc Kinh ngay cả khi nhiều người trong đảng Bảo thủ cầm quyền của ông đang gây áp lực buộc thủ tướng phải có lập trường cứng rắn hơn khi xét đến lĩnh vực thương mại.
Bế tắc ngoại giao có khả năng ảnh hưởng đến tham vọng của chính Vương quốc Anh trong việc mở rộng đại sứ quán tại Bắc Kinh. Theo một nguồn tin, phía Trung Quốc đă nêu vấn đề về việc họ bị từ chối di dời trong các cuộc thảo luận về kế hoạch cải tạo Đại sứ quán Vương quốc Anh ở thủ đô Trung Quốc trong nhiều năm.
Trả lời các câu hỏi về cơ sở ngoại giao, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Vương quốc Anh nói rằng giống như Anh, Trung Quốc có nghĩa vụ tuân thủ Công ước Viên. Hiệp định đặt ra những nguyên tắc thống nhất để tiến hành quan hệ ngoại giao.