11/06/20
By Chris Lamb, Ph.D., is chairman of the Journalism and Public Relations Department at Indiana University-Purdue University Indianapolis.
Al Gore thất cử tổng thống, nhưng đă đoạt Giải Nobel Ḥa B́nh năm 2007
v́ công tŕnh môi trường chống biến đổi khí hậu của ông.(
www.theconversation.com)
Biên dịch: Thụy Âm
Cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11 năm 2020 đă không có kết quả trong đêm bầu cử như thông lệ. Điều này chắc chắn làm cho các ứng cử viên tổng thống lo lắng, sốt ruột trong tâm trạng không biết ḿnh có bị thất cử hay không. Giáo Sư Chris Lamb dạy về Báo Chí tại Đại Học Indiana University–Purdue University Indianapolis (IUPUI) đă có bài t́m hiểu và phân tích tâm trạng bị thất cử của các ứng cử viên tổng thống Mỹ trong bài viết đăng trên trang mạng
www.theconversation.com hôm 30 tháng 10 năm 2020. Việt Báo xin đăng bản dịch Việt của Thụy Âm để độc giả tường lăm.
*******
Đối với người chiến thắng cuộc bầu cử, giây phút chiến thắng mang đến niềm vui không kể xiết và sự tung hô, vỗ tay, vui cười, ôm nhau và rượu để ăn mừng giải thưởng lớn nhất trong chính trị.
Điều này th́ không dành cho người thất cử, là người cuối cùng phải chấp nhận trách nhiệm đối với sự thất bại.
Trong cuốn sách của tôi “The Art of the Political Putdown,” tôi kể câu chuyện về Thomas Dewey, ứng cử biên tổng thống Đảng Cộng Ḥa vào năm 1948, là người được cho là sẽ thắng cuộc bầu cử -- chỉ thua cho đương kim Tổng Thống Harry S. Truman.
“Dewey đánh bại Truman” là tựa đề sai trên trang nhất của báo Chicago Daily Tribune ra ngày 3 tháng 11 năm 1948, một ngày sau khi đương kim Tổng Thống Hoa Kỳ Harry S. Truman, thắng áp đảo đối thủ là thống đốc New York Thomas E. Dewey, trong cuộc tranh cử tổng thống năm 1948. (www.theconversation.com)
Vào đêm bầu cử, theo câu chuyện, Dewey, thống đốc của tiểu bang New York, hỏi phu nhân rằng, “Cảm giác thế nào khi ngủ với tổng thống Hoa Kỳ?”
“Rất vinh hạnh,” bà vợ trả lời, “và rất thành thực, anh yêu, em đang mong chờ điều đó.”
Nhưng Truman đă chiến thắng cuộc bầu cử. Ngày hôm sau tại bữa ăn sang, như câu chuyện kể tiếp, vợ của Dewey nói rằng, “Hăy cho em biết, Tom, em sẽ đến Bạch Ốc hay là Harry sẽ đến đây tối nay?”
Nỗi thất vọng rơi xuống
Mất chức tổng thống là một thất bại nặng nề. Vô số giờ của diễn thuyết, vận động và gây quỹ đă trở thành hư vô. Ứng cử viên cảm thấy như họ đă làm thất vọng hàng triệu người là những người đă tin tưởng vào họ, những người đă đóng góp cho cuộc vận động, những người đă bỏ phiếu cho họ và những người nghĩ rằng họ sẽ thắng cử.
Đau đớn đi cùng với sự mất mát cuộc bầu cử tổng thống c̣n kéo dài một thời gian dài. Hàng chục năm sau khi George McGovern thất cử trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 1972 mà người chiến thắng là Richard Nixon, ông được hỏi ông đă mất bao lâu để hồi phục. “Tôi sẽ nói với bạn biến khi nào tôi tới đó,” McGovern trả lời thế.
Sau khi thất cử trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2008, John McCain nói rằng ông đă ngủ như một đứa bé: “Ngủ 2 giờ, thức dậy và khóc,” ông cho biết như thế, và lập lại rằng, “ngủ 2 giờ, thức dậy và khóc.”
Vào năm 2016, ứng cử viên Dân Chủ Hillary Clinton đă thức dậy vào Ngày Bầu Cử trước các cuộc thăm ḍ và suy nghĩ bàn sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên. Khi ngày đó đă đi qua, những hy vọng đó đă tàn úa, và vào sáng sớm hôm sau, khi bà gọi cho đối thủ Donald Trump để công nhận kết quả bầu cử, những hy vọng đó đă biến mất hoàn toàn.
“Đây không phải là kết quả mà chúng ta muốn hay chúng ta cực khổ để làm nên,” theo bà Clinton nói với những người ủng hộ bà. “Tôi biết các bạn cảm giác thất vọng lắm bởi v́ tôi cũng cảm nhận như thế… Đây là sự đau đớn, và nó sẽ tồn tại một thời gian dài.”
Thừa nhận thua cuộc là khó khăn
Khi một người đă cam kết quá nhiều để chạy đua chức tổng thống trong một thời gian quá dài, th́ không dễ buông bỏ nó. Vào sáng sớm của đêm bầu cử năm 2000, khi Phó Tổng Thống Al Gore đă thừa nhận thua cuộc trong cú điện thoại gọi cho đối thủ Cộng Ḥa của ông là George W. Bush, rồi sau đó đă rút lại nhượng bộ trong một cú điện thoại khác khi các kết quả trong tiểu bang quyết định Florida có vẻ không chắc. 36 ngày trôi qua trước khi sự chiến thắng của Bush được Tối Cao Pháp Viện xác nhận.
Trong cuốn sách được xuất bản năm 2017 của bà có tựa đề “What Happened” [Điều Ǵ Đă Xảy Ra], một tựa đề mà chính nói nói lên sự không tin, Hillary Clinton nhớ lại việc gọi cho Donald Trump để thừa nhận cuộc bầu cử. Bà nói rằng bà đă trao ra sự giúp đỡ ông trong cách mà bà có thể. “Nó là tất cả sự tử tế hoàn toàn và một sự b́nh thường kỳ lạ, giống như gọi cho một người hàng xóm để nói bạn không thể thực hiện việc nướng thịt của ông ấy,” theo bà viết. “Nó ngắn gọn một cách đáng thương.. Tôi đă chết lặng đi. Nó cũng rất là sốc.”
Cuộc bầu cử tổng thống năm 1960 giữa John F. Kennedy của Dân Chủ và Richard M. Nixon, phó tổng thống Cộng Ḥa, vẫn c̣n là một trong những cuộc chạy đua sít sao nhất trong lịch sử. Nixon nói rằng ông được Tổng Thống Dwight Eisenhower khuyên thách thức các kết quả bởi v́ Dân Chủ gian lận nhưng ông đă từ chối, ông nói rằng, bởi v́ nó sẽ gây ra “sự khủng hoảng hiến pháp” và “phân hóa đất nước.” Điều này, theo ông nói thêm, khiến cho ông được gọi là một “kẻ thất bại đau đớn” và làm hủy hoại bất cứ cơ hội nào cho ông để tái tranh cử tổng thống.
Khi Nixon tranh cử tổng thống vào năm 1968, ông được đắc cử và rồi tái đắc cử vào năm 1972, trước khi từ chức trong nhục nhă vào năm 1974. Nixon là người cuối cùng giành được sự đề cử của đảng sau khi thua cuộc bầu cử tổng thống trước đó.
Sau mất mát
Nhưng nếu có hy vọng nhỏ nhoi của việc nỗ lực làm tổng thống, các ứng cử viên bị thất bại đă t́m thấy những hành động thứ hai trong chính trị Mỹ.
Tổng Thống Jimmy Carter, người đă bị Ronald Reagan đánh bại khi ông t́m kiếm tái đắc cử vào n ăm 1980, đă trở thành một nhà hoạt động nhân quyền quốc tế và đă thắng Giải Nobel Ḥa B́nh vào năm 2002. Gore đă trở thành nhà hoạt động cho môi trường và đă chia xẻ Giải Nobel Ḥa B́nh năm 2007 và Giải Academy Award (Oscars) năm 2007 cho phim tài liệu hay nhất đối với sự trắc nghiệm tiên phong của biến đổi khí hậu.
John Kerry, người đă thua George W. Bush vào năm 2004, đă trở thành ngoại trường trong chính phủ của Barack Obama. John McCain, người đă thua Obama vào năm 2008, vẫn tiếp tục làm Nghị Sĩ trong Thượng Viện Hoa Kỳ. Mitt Romney, người đă thua Obama vào năm 2012, hiện đang phục vụ tại Thượng Viện Hoa Kỳ.
Chuyển giao quyền lực
Thua là khó khăn, nhưng thua khi tại chức, như Carter và George H.W. Bush đă thua, th́ có thể c̣n khó khăn hơn. Nhưng Carter và Bush đă hiểu sự quan trọng của việc chuyển giao quyền lực ḥa b́nh.
Tổng Thống Donald Trump đă nhiều lần nghi ngờ về việc ông sẽ chấp nhận các kết quả bầu cử và chuyển giao quyền lực một cách ḥa b́nh hay không nếu ông thua Biden. Điều này sẽ dẫn tới khủng hoảng hiến pháp mà Nixon đă nói đến.
Vào đầu năm 2020, khi các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân Chủ vẫn c̣n đang tiến hành, Trump một lần nữa bày tỏ sự không muốn rời khỏi Bạch Ốc – đă khiến cho Pete Buttigieg, là người cuối cùng đă thua sự đề cử của Đảng Dân Chủ cho Biden, phản bác. Buttigieg cho biết ông ấy có ư kiến để giải quyết Trump, nói đùa rằng, “Nếu ông Trump không ra khỏi Bạch Ốc, tôi đoán nếu ông ấy muốn làm việc nhà, chúng ta có thể giải quyết được điều ǵ đó.”
Lời kết của người dịch: Ở trên thế gian này, bất cứ cuộc đua nào rồi cũng sẽ dẫn tới kết quả mà trong đó tất nhiên là có kẻ thắng và người thua. Kẻ thắng th́ mừng rỡ, vui sướng và hào hứng. Người thua th́ buồn rầu, đau đớn và thất vọng. Rồi c̣n kéo theo biết bao nhiêu người của hai bên cũng có cùng cảm nhận như thế.
Nếu hiểu được thắng bại là lẽ thường th́ sớm vượt qua sự hênh hoang tự đắc hay đau buồn thất vọng. Nếu không hiểu được đạo lư muôn đời này mà bám chặt vào danh tướng th́ cho dù có là kẻ chiến thắng cũng không có cái tâm đại lượng để làm việc lớn và lại càng khổ đau oán hận ngút ngàn có khi mang theo cả cuộc đời c̣n lại.
(www.theconversation.com)