05/05/21
(Politico) – Công tố viên liên bang đang chuẩn bị gởi kho thông tin khổng lồ mà FBI thu giữ được từ ông Rudy Giuliani cho luật sư đặc biệt – special master – do toà bổ nhiệm xem xét trước khi tài liệu được giao cho các nhà điều tra.
Bước đi này có vẻ chệch đường với thực hành thông thường của Bộ Tư pháp lâu nay, trong đó chống lại việc xem xét bên ngoài đối với số tài liệu thu giữ được trong một cuộc điều tra nhạy cảm, như khám xét văn pḥng luật sư hay thiết bị điện tử của luật sư, do liên quan đến những thông tin thuộc đặc quyền thân chủ-luật sư.
Tuy nhiên, viện dẫn “những vấn đề đặc quyền nhạy cảm bất thường” trong cuộc điều tra, và tính chất công khai của các cuộc khám xét, công tố cho hay, họ ủng hộ việc để bên thứ ba xem xét trong trường hợp này.
“Chính phủ xem xét và thấy rằng, toà bổ nhiệm một luật sư đặc biệt để xác định tài liệu nào trong số bị thu giữ sau khi thực thi trát khám xét thuộc đặc quyền thân chủ luật sư,” toán luật sư từ văn pḥng biện lư Hoa Kỳ Nam New York Audrey Strauss ghi trong thư gởi cho Thẩm phán liên bang Paul Oetken vào tuần trước. Lá thư này mới được toà công bố vào hôm nay.
Thư được gởi vào thứ 5 – một ngày sau khi FBI khám xét tư gia và văn pḥng của cựu luật sư của cựu Tổng thống tại Manhattan. Trong án lệnh vào thứ ba, Thẩm phán Oetken cho Giuliani hạn chót đến ngày 10 tháng 5 phải hồi đáp đề nghị của chính phủ.
Theo thủ tục luật sư đặc biệt, một luật sư có uy tín – thông thường là một thẩm phán đă hồi hưu – giám sát việc sàng lọc email, tin nhắn, h́nh ảnh, thư thoại, băng h́nh để xác định xem thử tài liệu nào nằm trong phạm vi trát khám xét. Luật sư đặc biệt cũng đánh gía xem những hồ sơ đó có thuộc đặc quyền thân chủ – luật sư hoặc những bảo vệ khác mà luật sư có đối với hồ sơ của họ hay không.
Đề nghị của công tố trong vụ Giuliani có vẻ nghiêng về phía đánh giá tài liệu thuộc đặc quyền thân chủ-luật sư. Giuliani, Trump và những thân chủ khác của ông ta có thể yêu cầu Thẩm phán mở rộng trách nhiệm của luật sư đặc biệt.
Luật sư đại diện cựu Thị trưởng New York, ông Robert Costello vào thứ Ba từ chối đưa ra lời b́nh luận.
Khi FBI đột kích văn pḥng và hai nơi ở của cựu luật sư của ông Trump, Michael Cohen, vào năm 2018, công tố viên cho rằng, việc bổ nhiệm một luật sư đặc biệt như vậy “không cần thiết và không phù hợp.” Thay vào đó, các luật sư văn pḥng Biện lư Hoa Kỳ Manhattan dự tính dựa vào “những quy định sàn lọc tài liệu nghiêm ngặt” để bảo đảm không có tài liệu nào thuộc đặc quyền thân chủ-luật sư hay không nằm trong phạm vi trát khám xét.
Toán luật sư của Cohen và ông Trump lúc đó đă t́m cách ngăn chặn thủ tục này, và Thẩm phán Kimba Wood đồng t́nh với lập luận của họ, và bổ nhiệm thẩm phán hồi hưu Barbara Jones làm bên thứ ba, giám sát việc sàn lọc tài liệu. Quan toà ra quyết định này trước thực tế, cả ông Trump, Trump Organization và Cohen đồng t́nh sẽ chịu phí tổn thủ tục này.
Hiện chưa rơ ai sẽ trả chi phí luật sư đặc biệt trong vụ Giuliani, và liệu ông Trump có cử luật sư tham gia hay không, mặc dù cựu Thị trưởng New York hy vọng thân chủ cũ sẽ tham gia cùng với ông ta trong cuộc chiến pháp lư về số tài liệu này.
Cuối cùng, trong hơn 292.000 tài liệu được đánh giá, bà Jones chỉ xác định được khoảng 162 thuộc phạm vi đặc quyền thân chủ-luật sư nên không được giao cho các nhà điều tra. Tổng cộng, FBI thu giữ khoảng hơn 4 triệu tài liệu trong vụ Cohen, và thủ tục đánh giá mất vài tháng trời.
Diễn biến mới nhất liên quan đến vụ Giuliani theo sau một phán quyết của toà Phúc thẩm liên bang tại Richmond, Virginia, trong một vụ khác không liên quan. Hội đồng Phúc thẩm liên bang bác bỏ yêu cầu sử dụng toán đánh gía tài liệu của Bộ Tư pháp từ một văn pḥng luật ở Baltimore. 5 ngày trước khi chính phủ mới nhậm chức vào tháng 1 vừa qua, Bộ Tư pháp đệ thỉnh nguyện, yêu cầu toàn bộ Hội đồng Phúc thẩm khu vực 4 tái xem xét nhưng toà từ chối. Và điều này đă khiến cho phán quyết được thực thi và trở thành tiền lệ.
Hương Giang
(Theo Politico)