Thách thức với ứng viên Cộng hòa tranh ghế Chủ tịch Hạ viện Mỹ

[june04]

Steve Scalise đã được đảng Cộng hòa chọn làm ứng viên Chủ tịch Hạ viện Mỹ, song đường chinh phục chiếc ghế này còn rất chông gai với ông.

Một buổi sáng sớm tháng 6/2017, Steve Scalise đang luyện tập cho một trận bóng chày từ thiện dành cho các chính trị gia thì một kẻ tấn công nổ súng vào những người đang có mặt trên sân tập tại Alexandria, bang Virginia.

Nghi phạm James Hodgkinson, 66 tuổi, bị cảnh sát tiêu diệt tại chỗ, nhưng nghị sĩ Cộng hòa Scalise bị bắn trúng hông, gãy nhiều xương và tổn thương nội tạng. Ông phải trải qua nhiều tháng điều trị trong bệnh viện mới có thể hồi phục và tiếp tục công việc tại Đồi Capitol.

Giờ đây, Scalise, 58 tuổi, một người bảo thủ theo đường lối cứng rắn, ngôi sao đang lên của đảng Cộng hòa, có thể trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ sau khi đảng đề cử ông cho vị trí này ngày 11/10.

Việc Kevin McCarthy bị lật đổ đã mở ra cơ hội lớn cho Scalise, người đã thể hiện tinh thần kiên cường sau vụ nổ súng, nhưng ông vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn để thu hút đủ số đảng viên Cộng hòa và trở thành Chủ tịch Hạ viện tiếp theo, giới quan sát đánh giá.

Ứng viên Chủ tịch Hạ viện Mỹ cần sự ủng hộ quá bán của các thành viên trong cơ quan này. Hạ viện Mỹ có 435 ghế với đảng Cộng hòa đang kiểm soát 221 ghế, đảng Dân chủ giữ 212 ghế và hai ghế đang để trống.

Với thế đa số mong manh tại Hạ viện, để giành ghế chủ tịch, Scalise chỉ được phép mất tối đa 4 lá phiếu từ các đảng viên Cộng hòa. Đảng Dân chủ chắc chắn không có kế hoạch bầu ông làm chủ tịch mà sẽ bỏ phiếu cho lãnh đạo Hakeem Jeffries của họ, như những gì đã diễn ra trong 15 vòng bỏ phiếu bầu McCarthy hồi đầu năm.

Theo một số nguồn tin đảng Cộng hòa, Scalise đã bắt đầu gặp riêng các thành viên trong đảng để thuyết phục họ ủng hộ ông. Tuy nhiên, triển vọng vẫn chưa thực sự rõ ràng. Đến nay, số thành viên Cộng hòa từ chối ủng hộ Scalise đã vượt qua con số 4.

"Tôi không ủng hộ Steve Scalise, tôi sẽ bỏ phiếu cho Jim Jordan", nghị sĩ Cộng hòa Marjorie Taylor Greene cho hay, đề cập đến Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jim Jordan, người để thua Scalise với kết quả sít sao trong cuộc bỏ phiếu kín lựa chọn ứng viên của đảng Cộng hòa. "Jim Jordan đã trình bày một kế hoạch mạnh mẽ cho chúng tôi, một kế hoạch chi tiết về cách chúng ta tiến về phía trước. Chúng tôi không thấy điều đó từ Scalise. Chúng chỉ là những câu trả lời mơ hồ".

Nghị sĩ Cộng hòa Thomas Massie viết trên mạng xã hội X: "Những điều ngạc nhiên chỉ dành cho lũ trẻ trong bữa tiệc sinh nhật, không phải quốc hội. Vì vậy, tôi đã cho Scalise biết rằng ông ấy không có phiếu bầu từ tôi tại phiên họp kín, bởi Scalise chưa đưa ra được một kế hoạch khả thi".

Sau đó, Massie cảnh báo rằng Scalise sẽ phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn phía trước để giành lấy chiếc búa của lãnh đạo Hạ viện. "Tôi nghĩ có ít nhất 20 thành viên sẵn sàng không bỏ phiếu cho Scalise", ông nói trước các phóng viên.

Cựu chủ tịch Hạ viện McCarthy cho hay ông sẽ ủng hộ Scalise, nhưng cho biết ông không có ý định thuyết phục những người khác làm điều tương tự. "Steve phải nói chuyện với tất cả họ, xem mối quan tâm của họ là gì, nhưng tôi ủng hộ Steve", ông tuyên bố.

Lý do mà những nghị sĩ phản đối Scalise đưa ra là ông đã không trình bày được rõ ràng về dự luật cấp ngân sách cho chính phủ, không có phương hướng thay đổi cách thức hoạt động của Washington hay tức giận vì McCarthy mất ghế.

Một số nhà lập pháp cũng giận dữ trước nỗ lực của Scalise nhằm ngăn chặn một đề xuất thay đổi quy tắc của nội bộ đảng Cộng hòa tại Hạ viện mà lẽ ra sẽ giúp họ bỏ phiếu kín cho đến khi ứng viên Chủ tịch giành đủ 217 phiếu bầu.

"Vậy là chúng ta lật đổ Kevin McCarthy và những lãnh đạo khác đều được thăng chức? Điều đó có ý nghĩa gì hay có thể thay đổi điều gì? Chúng ta cần vạch ra một con đường khác", nghị sĩ Cộng hòa Lloyd Smucker nhấn mạnh. Smucker cho biết ông sẽ bỏ phiếu cho Jordan.

Nhiều đồng minh của McCarthy cũng đã sẵn sàng bỏ phiếu cho ông, dù cựu chủ tịch Hạ viện đã tuyên bố với họ rằng đừng đề cử ông vào vai trò này một lần nữa.

"Tôi sẽ không tham gia vào điều mà tôi cho là bất công", nghị sĩ Cộng hòa Carlos A. Gimenez, người đã cam kết bỏ phiếu cho McCarthy khi cuộc bầu cử diễn ra tại Hạ viện, cho hay.

Scalise sinh ra ở New Orleans, là một trong ba người con của Alfred Joseph Scalise, nhà môi giới bất động sản, và Carol Schilleci.

Ông cố của Scalise từ Italy di cư đến Mỹ vào cuối những năm 1800. Scalise tốt nghiệp trường Trung học Archbishop Rummel ở Metairie thuộc Giáo xứ Jefferson và lấy bằng Cử nhân Khoa học tại Đại học bang Louisiana với chuyên ngành khoa học máy tính và chính trị.

Ông làm kỹ sư phần mềm và giám đốc tiếp thị trước khi được bầu vào nghị viện bang Louisiana năm 1995. Ông vào Hạ viện năm 2008 và nhanh chóng tạo dựng tên tuổi của mình trong các vấn đề bảo thủ.

Năm 2014, Scalise được bầu làm phó lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện, bước đệm đưa ông lên vị trí lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện hồi đầu năm.

Dù từng suýt mất mạng vì bị bắn, Scalise vẫn ủng hộ nhiệt tình quyền sở hữu súng đạn, nói rằng cuộc tấn công đã củng cố lập trường của ông về quyền sử dụng súng khi ông "được những người sở hữu súng cứu mạng".

Scalise là người quyết liệt đứng về phe Hiệp hội Súng trường Quốc gia và ông đã nhiều lần bỏ phiếu để tăng quyền sử dụng súng cho người dân Mỹ.

Ông thường xuyên phản đối luật kiểm soát súng, thậm chí còn chỉ trích các nhà hoạt động phản đối quyền sở hữu súng vào tháng 4/2013, chỉ 4 tháng sau vụ xả súng gây rúng động tại trường Tiểu học Sandy Hook, bang Connecticut, khiến 20 học sinh và 6 người lớn bị bắn chết.

"Tất cả chúng ta đều bị sốc và đau buồn trước vụ xả súng ở Sandy Hook. Nhưng tôi nghĩ điều đáng thất vọng là khi bạn gặp phải những thảm kịch này, không may là có những người, các chính trị gia ở Washington, lại cố gắng lợi dụng chúng để áp đặt chương trình nghị sự của họ", ông nói.

Trang web của ông tuyên bố Scalise "sẽ tiếp tục đấu tranh nhằm bảo vệ quyền được giữ và mang vũ khí theo Tu chính án thứ hai của mọi công dân".

Scalise từng đồng tình với việc cắt giảm chi tiêu chính phủ và thực hiện các chính sách nhập cư nghiêm ngặt, đồng thời từ lâu đã ủng hộ cựu tổng thống Donald Trump. Ông được coi là cầu nối giữa những người bảo thủ thời Trump và những đảng viên Cộng hòa truyền thống hơn. Quan điểm cánh hữu và quyền lực ngày càng lớn khiến Scalise vấp phải chỉ trích gay gắt từ nhiều đảng viên Dân chủ và những người cấp tiến.

Scalise nằm trong số những đảng viên Cộng hòa phản đối quốc hội Mỹ chứng nhận chiến thắng của Tổng thống Joe Biden vào ngày 6/1/2021.

Vào năm 2014, Scalise đã phải đối mặt với yêu cầu từ chức sau khi thừa nhận rằng ông đã tham dự một cuộc họp có liên quan tới David Duke, cựu lãnh đạo Ku Klux Klan, hội kín ủng hộ thuyết người da trắng thượng đẳng.

Scalise đã xin lỗi và nói rằng "đó là một sai lầm mà tôi rất lấy làm tiếc".

Tháng trước, Scalise bắt đầu điều trị bệnh đa u tủy, một dạng ung thư máu mà ông môt tả là "có triển vọng chữa trị rất lớn". Nhưng điều này khiến một số đảng viên Cộng hòa tỏ ra hoài nghi về việc liệu ông có đủ sức khỏe để đảm đương vai trò Chủ tịch Hạ viện hay không.