Cựu chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy: Con đường tiến thân

[PinaColada]

Con đường tiến thân của cựu chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy. Kevin McCarthy đã đi vào lịch sử nước Mỹ khi trở thành Chủ tịch Hạ viện đầu tiên bị truất phế bằng cuộc bỏ phiếu bãi nhiệm. Ông McCarthy là ai, và điều gì khiến người đứng thứ hai trong thứ tự kế nhiệm Tổng thống Mỹ lại giữa đường đứt gánh như vậy?
Con đường tiến thân của cựu chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy
Từ lính cứu hỏa thuê đến Chủ tịch Hạ viện

McCarthy sinh ngày 26-1-1965 tại Bakersfield, California. Mẹ ông làm nội trợ, còn cha ông là trợ lý giám đốc cứu hỏa thành phố. McCarthy là đảng viên Đảng Cộng hòa đầu tiên trong gia đình, vì cha mẹ ông là thành viên của Đảng Dân chủ. Ông theo học tại Trường Trung học Bakersfield, nơi ông chơi trong đội bóng đá từ năm 1979-1983.

Năm 1984, ở tuổi 19, McCarthy điều hành công việc kinh doanh đầu tiên của mình là bán bánh sandwich ở phía sau cửa hàng sữa chua của chú mình trên đường Stine. Dù phải “ra đời” sớm, ông vẫn luôn nỗ lực học tập. Ông lấy bằng Cử nhân Khoa học về tiếp thị năm 1989 và Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh năm 1994 tại Đại học bang California, Bakersfield. Trong thời gian học đại học, ông còn nhận công việc làm thêm là lính cứu hỏa theo mùa cho Sở cứu hỏa Quận Kern. Ngoài ra, ông cũng phục vụ trong biên chế của Nghị sĩ Bill Thomas từ năm 1987-2002.

Năm 1995, ông làm Chủ tịch Đoàn thanh niên Đảng Cộng hòa California. Từ năm 1999-2001, ông làm Chủ tịch Liên đoàn Thanh niên quốc gia đảng Cộng hòa. Từ cuối những năm 1990-2000, ông là giám đốc quận cho Thomas. McCarthy giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đầu tiên vào năm 2000, với tư cách là ủy viên của Khu Cao đẳng Cộng đồng Kern. Thomas kể từ đó đã chỉ trích McCarthy trong nhiều cuộc phỏng vấn. McCarthy được bầu vào Quốc hội bang California năm 2002. Ông trở thành lãnh đạo tầng lớp Đảng Cộng hòa vào năm 2003.

McCarthy trở thành Chủ tịch Hạ viện, vị trí quyền lực thứ ba - chỉ sau Tổng thống và Phó Tổng thống - ngay từ đầu đã không được suôn sẻ, khi phải đến 15 lần bỏ phiếu ông mới thắng cử.

Năm 2006, McCarthy lần đầu tiên được bầu vào Hạ viện Mỹ với tư cách là đại diện cho quận 22 của California. Ông kế nhiệm ông chủ cũ của mình, Bill Thomas, người đã nghỉ hưu.

Quận được đổi tên thành quận 23 vào năm 2013, và một lần nữa là quận 20 vào năm 2023. Ngày 7-1-2023, sau chiến thắng của đảng Cộng hòa sau cuộc bầu cử Quốc hội năm 2022, McCarthy trở thành Chủ tịch Hạ viện, vị trí quyền lực thứ ba nước Mỹ, chỉ sau Tổng thống và Phó Tổng thống.

Những dấu hiệu bất ổn

Tuy nhiên, việc ông McCarthy ngồi vào chiếc ghế quyền lực thứ ba ngay từ đầu đã không được suôn sẻ. Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 dẫn đến Đảng Dân chủ chiếm đa số ở Thượng viện và Đảng Cộng hòa chiếm đa số ở Hạ viện, nhưng với khoảng cách phiếu rất hẹp. Trong Đại hội lần thứ 118, Freedom Caucus, một nhóm quốc hội cực hữu, đã giành được một số ghế trong Hạ viện. Kevin McCarthy, lãnh đạo Hội nghị Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, đã nhượng bộ các đối thủ để thương lượng sự ủng hộ của họ cho ông, nhưng phải đến 15 lần bỏ phiếu ông mới thắng cử.

Vào tháng 5-2023, McCarthy đã đàm phán với Tổng thống Joe Biden về thỏa thuận nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng trần nợ và tình trạng vỡ nợ sắp xảy ra. Đáp lại, đảng Cộng hòa, do Matt Gaetz lãnh đạo, đã chùn bước và chặn dự luật bảo vệ bếp gas chống lại các quy định của liên bang. Cuộc binh biến khiến McCarthy rơi vào tình thế sa lầy chính trị khi phải nhượng bộ quân nổi dậy, thông qua đạo luật sẽ vấp phải sự phản kháng tại Thượng viện, hoặc gây sự với các đảng viên Đảng Dân chủ, đối mặt với nguy cơ bị lật đổ.

Đến tháng 9, chính phủ liên bang dường như sẵn sàng đóng cửa sau khi các đại biểu Quốc hội không thể bỏ phiếu về một loạt dự luật phân bổ ngân sách. Freedom Caucus đe dọa sẽ hạ bệ McCarthy nếu ông quay sang đảng Dân chủ. Vào ngày 29-9, Politico đưa tin Gaetz đã liên hệ với Chủ tịch Nhóm Cấp tiến của Quốc hội, Pramila Jayapal, cùng với các đảng viên Đảng Dân chủ khác về việc loại bỏ McCarthy.

Ngày hôm sau, vài giờ trước khi việc đóng cửa dự kiến diễn ra, Hạ viện đã thông qua nghị quyết lưỡng đảng tiếp tục tài trợ cho chính phủ cho đến ngày 17-11. Nghị quyết này đã được Thượng viện thông qua và được Tổng thống Biden ký, ngăn chặn việc đóng cửa. Gaetz ngay lập tức tuyên bố ông sẽ loại bỏ McCarthy vì đã làm việc với Đảng Dân chủ.

Ngày 3-10, nghị quyết truất phế Chủ tịch Hạ viện do ông Matt Gaetz đứng đầu đã được thông qua với tỷ lệ bỏ phiếu 216-210, trong đó có Gaetz và 7 nghị sĩ Cộng hòa khác cùng với 208 nghị sĩ Dân chủ ủng hộ việc loại bỏ McCarthy.

Người thay thế?

Sau khi bị bãi nhiệm, McCarthy tuyên bố ông sẽ không tìm cách được bầu trở lại vị trí Chủ tịch. Diễn biến này khiến Đảng Cộng hòa tại Hạ viện rơi vào tình trạng không chắc chắn, vì không có người kế nhiệm để lãnh đạo đa số Đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Người thay thế tạm thời của ông là Patrick McHenry. Việc bổ nhiệm McHenry dựa trên danh sách những người kế nhiệm tiềm năng McCarthy bắt buộc phải cung cấp cho Thư ký của Hạ Viện khi ông nhậm chức vào tháng 1.

Nhiều đảng viên Cộng hòa đã lên án việc loại bỏ McCarthy. Cựu phó Tổng thống Mike Pence nói: “Sự hỗn loạn không bao giờ là sức mạnh của nước Mỹ và nó không bao giờ là người bạn đang gặp khó khăn của các gia đình Mỹ”. Cựu Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich nói rằng Gaetz "tích cực phá hoại phong trào bảo thủ".

Gingrich cũng nói rằng Đảng Cộng hòa tại Hạ viện nên trục xuất Gaetz. Một số đảng viên Cộng hòa đổ lỗi cho đảng Dân chủ vì đã không ủng hộ McCarthy. Các thành viên Đảng Cộng hòa của Nhóm giải quyết vấn đề lưỡng đảng đe dọa sẽ rời khỏi cuộc họp kín sau khi Đảng Dân chủ bỏ phiếu. Ủy ban Quốc hội của Đảng Cộng hòa Quốc gia đã gọi Đảng Dân chủ là "Hội hỗn loạn".

Các hoạt động lập pháp của Hạ viện tạm thời bị dừng lại do Chủ tịch lâm thời McHenry bắt đầu kỳ nghỉ kéo dài 8 ngày. Hội nghị Đảng Cộng hòa dự kiến sẽ triệu tập lại vào ngày 10-10 để đề cử ứng cử viên của họ cho cuộc bỏ phiếu Chủ tịch vào ngày hôm sau. Nhiều tên tuổi đã được đưa ra như các ứng cử viên tiềm năng thay thế McCarthy, bao gồm Tom Emmer, Chủ tịch Ủy ban Quy tắc Hạ Viện Tom Cole và Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ Viện Jodey Arrington.

Chip Roy cũng đã được đề xuất là ứng cử viên tiềm năng, và thậm chí là cựu Tổng thống Donald Trump. Nghị sĩ Gaetz, người dẫn đầu chiến dịch để loại bỏ McCarthy, bày tỏ sự ủng hộ đối với người đứng đầu đa số trong Hạ Viện, Steve Scalise. Tuy nhiên, Scalise đang đối mặt với căn bệnh bạch cầu đa dạng, một loại ung thư máu.

VietBF@ sưu tập