Đối với nghệ sĩ Hà Linh, thứ tài sản quư giá nhất cố nghệ sĩ cải lương Thanh Nga để lại cho anh chính là danh tiếng của mẹ.
Lúc sinh thời, nghệ sĩ cải lương Thanh Nga rất yêu thương và chiều chuộng con trai Hà Linh. TL
Mẹ mất, tóc bà ngoại bạc trắng sau một đêm
* Xin chào nghệ sĩ Hà Linh, đă gần nửa thế kỷ trôi qua sau khi NSƯT Thanh Nga qua đời, anh c̣n nhớ những khoảnh khắc sống bên bố mẹ?
- Nghệ sĩ Hà Linh: Lúc đó, tôi mới 4-5 t.uổi nên kư ức hiện nhạt nḥa. Tôi chỉ c̣n nhớ ḿnh được mẹ cho học đàn piano. Vào dịp Noel, tôi c̣n được mẹ tặng chiếc ca nô đồ chơi chạy bằng pin để chơi trong bồn tắm. Thời đó gia đ́nh tôi thuộc hàng khá giả v́ bố là luật sư c̣n mẹ là đào chánh nổi tiếng. Tôi c̣n nhớ chi tiết lúc người ta liệm mẹ, mẹ vẫn rất xinh đẹp, tóc mẹ được thắt bím dù thời đó người ta không cho làm thế.
* Sau khi nghệ sĩ Thanh Nga qua đời, cuộc sống của bà bầu Thơ (chủ đoàn Thanh Minh – Thanh Nga) như thế nào?
- Bà ngoại buồn lắm, tóc của bà bạc trắng chỉ trong một đêm. V́ mẹ tôi là “con át chủ bài” trong đoàn hát của bà ngoại, tất cả những ǵ tốt nhất bà ngoại đều dành cho mẹ tôi. Ở trong gia đ́nh, bà ngoại thương mẹ tôi nhất, đồng thời, ở vị trí là bà bầu của đoàn Thanh Minh – Thanh Nga th́ bà ngoại phải lo lắng cho cuộc sống nhiều anh chị em trong đoàn. Sau khi mẹ tôi qua đời, khán giả vẫn yêu thương đoàn hát nên ủng hộ đông đảo trong khoảng vài năm. Sau đó, những gánh cải lương không c̣n được ưa chuộng nữa, bà ngoại giao đoàn hát cho nhà nước và bắt đầu đi hành hương tu tập cho đến lúc mất (năm 1988).
* Bà ngoại có thường xuyên kể về mẹ cho anh nghe?
- V́ bà ngoại đi nhiều nên tôi không có nhiều thời gian bên cạnh và hiếm khi được nghe câu chuyện về mẹ. Trong gia đ́nh, tôi luôn mong chờ được ăn cơm với ngoại. Bà phải lo toan nhiều thứ cho đoàn hát và lúc đó tôi cũng c̣n nhỏ nên bà ngoại không tâm sự nhiều với tôi. Dẫu vậy, bà ngoại vẫn lo cho tôi nhiều hơn v́ mẹ tôi đă mất c̣n mấy cậu mấy d́ chỉ phụ trợ thêm thôi v́ ai cũng có gia đ́nh riêng. C̣n gia đ́nh bên nội tôi cũng ở nước ngoài nên không liên lạc. Tuy nhiên, tôi cũng có nghe kể lại là nhà nội cũng mong muốn đưa tôi đi nước ngoài nhưng bà ngoại không đồng ư v́ bà đă mất con gái rồi, không thể mất luôn cháu ngoại.
* Lúc đi học, mọi người có nhận ra anh là con của nghệ sĩ Thanh Nga?
- Có chứ, tôi c̣n nhận được ưu đăi của nhà nước miễn giảm học phí v́ mồ côi cả bố lẫn mẹ. Ở trong lớp, các cô giáo cũng hay nhắc về mẹ và có mời tôi lên hát vọng cổ nhưng tôi không biết hát (cười)
Thấy may mắn khi không được hưởng tài sản vật chất ǵ
* Từ khi NSƯT Thanh Nga qua đời cho đến nay có bao giờ anh nghĩ về những tài sản mà bố mẹ để lại cho ḿnh?
- Tôi không biết nói điều này ra có ảnh hưởng đến ai không nhưng thật sự lúc đó tôi chỉ mới 5 t.uổi, c̣n quá bé. V́ luật pháp ngày xưa không giống như hiện giờ là em bé có người giám hộ, giữ tài sản cho đến khi ḿnh lớn sẽ trao lại. C̣n hiện tại tôi không nhận được bất cứ thứ ǵ của mẹ cả. Từ lúc bố mẹ tôi mất, tôi ở với bà ngoại (bà bầu Thơ – chủ đoàn hát Thanh Minh Thanh Nga). Khi bố mẹ qua đời, đám tang là do bà ngoại lo hết nên cũng có thể nói rằng những tài sản bố mẹ đều dùng cho đám tang và xây phần mộ cho cả hai ở trên chùa nghệ sĩ. Tôi nghĩ tài sản lớn nhất mẹ để lại cho tôi chính là danh tiếng của mẹ c̣n tất cả những ǵ về mặt vật chất là không có.
* Lúc sinh thời, nghệ sĩ Thanh Nga có cuộc sống khá giả như ở nhà phố, đi xe hơi và chắc chắn cát sê thời đó cũng khá cao. Anh có bao giờ được nghe về tài sản của gia đ́nh ḿnh?
- Dĩ nhiên tôi phải biết điều này v́ mẹ ngày xưa là đào chánh và là nghệ sĩ được khán giả mến mộ nữa nên cát sê phải cao. Tôi cũng c̣n nhớ khi mẹ mất th́ nhà vẫn c̣n một chiếc xe hiệu Volkswagen. Tôi cũng có nhớ nhà ḿnh có một két sắt. Khi cần mở két sắt, mọi người có hỏi tôi mật mă nhưng lúc đó tôi c̣n nhỏ quá nên không biết. Đ.ứa t.rẻ 4-5 t.uổi làm sao ư thức về chuyện tài sản của bố mẹ và lúc lớn lên tôi cũng không biết thắc mắc điều này với ai, cũng không ai nói với tôi vấn đề này. Chính v́ thế, tôi có thể mạnh miệng nói rằng bố mẹ không để lại bất kỳ tài sản ǵ cho tôi.
Nếu tính th́ tôi c̣n giữ một chiếc khăn choàng, đó là chiếc khăn mẹ tôi quấn lúc b.ị b.ắn, nó vẫn c̣n dính vết m.áu trên đó. C̣n đầu tóc giả của mẹ, tôi đă hiến tặng cho Bảo tàng phụ nữ rồi. Nếu bố mẹ c̣n th́ cuộc sống của tôi chắc cũng được như con của cô Bạch Tuyết hay cô Kim Cương v́ xuất phát điểm tôi và họ giống nhau. Giờ nh́n lại tôi thấy may mắn khi không được hưởng tài sản vật chất ǵ, bởi xung quanh đă có nhiều chuyện v́ quyền thừa kế mà các gia đ́nh không c̣n ấm êm.
* Được thừa hưởng danh tiếng của gia đ́nh nhưng con đường nghệ thuật lại chật vật, anh có bao giờ chạnh ḷng v́ điều này?
- Tôi là một nghệ sĩ b́nh thường trong nghề nên tôi không buồn lắm. V́ có những người rất giỏi nghề, tài năng nhưng họ lại không có duyên bán vé nên số phận vẫn long đong. Mọi người cũng hay nói rằng làm nghề phải có Tổ đăi ḿnh mới làm được.
* Anh có bao giờ t́m hiểu về tiền tác quyền những bài hát của nghệ sĩ Thanh Nga?
- Tôi cũng rất ngạc nhiên khi có nhiều bài hát của mẹ được đặt làm nhạc chuông nhưng tôi không biết từ đâu ra và tác quyền thuộc về ai. Tôi cũng đang thắc mắc vấn đề là bài hát của tác giả, vậy mẹ tôi hát th́ có tính tác quyền hay không.
* Trong suốt nhiều năm vừa qua, anh có từng t́m cách liên lạc với gia đ́nh bên nội?
- Trước đó, tôi chẳng biết ai bên nội cả cho đến gần đây một số anh chị bà con ở nước ngoài về t́m tôi mới biết về họ. Tôi nghĩ ở Việt Nam, mọi người muốn t́m tôi rất dễ. Tôi cũng hiểu ai cũng có gia đ́nh riêng, phải đi làm để lo cho cuộc sống.
* Anh có ư định sẽ qua Mỹ định cư không?
- Con gái thứ hai của tôi học rất giỏi tiếng Anh nhưng con lại không muốn Mỹ. Nếu tôi muốn đi Mỹ nhưng con không thích th́ tôi cũng không đi. Tôi vẫn c̣n đi đóng phim được và sống vui vẻ tại Việt Nam c̣n nếu tôi chọn đi Mỹ th́ ḿnh phải bỏ nghề để làm nghề khác. Bên cạnh đó, khi ḿnh sống ở Việt Nam, ḿnh muốn gặp ai cũng dễ c̣n bên Mỹ lại rất khó khăn v́ họ luôn bận rộn và ở xa nhau. Tuy nhiên, tôi lại thích đi Mỹ du lịch hoặc thăm bà con hay các anh chị em nghệ sĩ hải ngoại. Tin vui là sau nhiều lần bị trượt visa Mỹ th́ tôi cũng mới được cấp để đi du lịch.
VietBF@ Sưu tập