Trái cây được cho là một phần rất quan trọng trong chế độ ăn của con người. Nhưng nghiên cứu mới đây đă cho thấy chúng không chỉ cải thiện sức khỏe thể chất của con người mà c̣n cả sức khỏe tinh thần.
Ăn trái cây có khả năng giúp giảm nguy cơ bị trầm cảm khi về già. (Nguồn: Yahoo News)
Trong bài viết được công bố trên tạp chí y khoa The Journal of Nutrition, Health & Aging, các nhà khoa học đă phân tích dữ liệu của gần 14.000 người trong độ tuổi từ 40 đến 65 trở lên. Đây là các cá nhân tham gia vào dự án Nghiên cứu Sức khỏe Người Trung Quốc ở Singapore (SCHS), để t́m hiểu cách thức nhóm người này đă ăn uống ra sao, sức khỏe của họ chuyển biến thế nào sau 20 năm.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng đối với những người ăn nhiều trái cây, khả năng họ mắc những căn bệnh trầm cảm khi về già thấp hơn so với người b́nh thường. Đặc biệt, đối với những người trong một ngày có đến 3 lần ăn hoa quả, khả năng mắc những bệnh trầm cảm khi về già sẽ ít hơn 21% so với những người chỉ ăn 1 lần trong ngày. Tuy nhiên, việc ăn rau lại không giống như ăn trái cây. Nó hoàn toàn không giúp giảm thiểu nguy cơ bị trầm cảm về già.
Các nhà nghiên cứu đă kết luận trong bài viết của họ rằng: “Những phát hiện của chúng tôi cũng chính là lời khuyên dành cho người dân, về việc ăn đủ trái cây từ sớm, khi c̣n trẻ, sẽ giúp giảm khả năng mắc các bệnh trầm cảm khi ở phía bên kia của cuộc đời”.
Theo Viện nghiên cứu Quốc gia về Tuổi già Singapore, trầm cảm đang là một vấn đề phổ biến với những người cao tuổi. C̣n theo Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), dù đa phần những người lớn tuổi không bị trầm cảm, thế nhưng khả năng họ bị trầm cảm lại đang tăng nhanh chóng. Nguyên nhân là do t́nh trạng sức khỏe kém kèm theo những căn bệnh măn tính của họ.
Trầm cảm là một t́nh trạng phức tạp và cũng khó có thể nói rằng việc chỉ ăn mỗi trái cây sẽ làm giảm nguy cơ bị trầm cảm. Hillary Ammon, nhà tâm lư học lâm sàng tại Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe Cảm xúc và Lo âu của Phụ nữ, chia sẻ với trang Yahoo Life rằng: “Trong nghiên cứu này, dường như vẫn có rất nhiều câu hỏi chưa có lời giải. Cụ thể là liệu có yếu tố nào khác có thể góp phần làm giảm khả năng bị trầm trong cuộc sống sau này không?”.
Hillary nhấn mạnh rằng những mối quan hệ trong nghiên cứu là không hợp lư. Cô nghi ngờ nhận xét của nghiên cứu, cho rằng chỉ v́ một nhóm người ăn nhiều trái cây không có nghĩa là nó sẽ giúp họ giảm khả năng bị trầm cảm về sau này.
Tuy nhiên, dường như vẫn có một sự liên kết nào đó giữa việc ăn hoa quả và trầ cảm. Chuyên gia dinh dưỡng Jessica Cording, tác giả của cuốn sách mang tên “Một cuốn sách nhỏ về những người thay đổi cuộc chơi: 50 thói quen lành mạnh để quản lư căng thẳng và lo âu”, đă nói với Yahoo Life rằng: “Có thể một số thứ đang diễn ra (từ việc ăn trái cây). Chúng tôi có nghiên cứu cho thấy rằng một số chất chống oxy hóa khác nhau nằm trong hoa quả giúp cơ thể chúng ta chống đỡ căng thẳng tốt hơn”.
Cô cũng cho biết trầm cảm có khả năng sẽ gây viêm và việc giảm bớt t́nh trạng viêm nhiễm trong cơ thể có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng trầm cảm. Trái cây có hàm lượng chất chống oxy hóa và các hợp chất chống viêm rất cao, như carotenoid, flavonoid hay vitamin C.
Dù là vậy nhưng theo Jessica, mối quan hệ này cũng có thể chỉ là gián tiếp. Cô chỉ ra rằng những thực phẩm chế biến sẵn có liên quan nhiều hơn đến khả năng gia tăng nguy cơ trầm cảm.
Ví dụ, trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa JAMA Network Open, đă có một dữ liệu phân tích về những thói quen ăn uống và sức khỏe tinh thần ở hơn 31.000 người phụ nữ.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn nhất (9 phần trong một ngày) có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn 50% so với những người ăn ít nhất, hoặc không quá 4 phần mỗi ngày. “Nếu ai đó có thói quen ăn trái cây và các thực phẩm giàu dinh dưỡng khác, họ có thể sẽ ngăn ngừa được những vấn đề liên quan tới trầm cảm đến từ những thực phẩm chế biến sẵn, đồng thời cải thiện sức khỏe tinh thần trong quá tŕnh này”, cô chia sẻ.
Trong công tŕnh nêu trên, các nhà nghiên cứu đă xem xét 14 loại trái cây và phát hiện ra rằng một số có mối liên hệ chặt chẽ với việc giảm nguy cơ phát triển bệnh trầm cảm. Cụ thể đó là các quả cam, chuối, đu đủ, dưa hấu, táo, dưa lưới, quưt. Đặc biệt, Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA) khuyến nghị rằng ta nên ăn 4 phần trái cây và 5 phần rau mỗi ngày.
Thea Gallagher, trợ lư giáo sư lâm sàng tại trung tâm y tế Langone Health ở New York, chia sẻ với Yahoo Life rằng trầm cảm là một t́nh trạng phức tạp. Theo cô, điều quan trọng là phải hiểu rằng chỉ ăn mỗi trái cây sẽ khó có thể thay đổi được t́nh trạng sức khỏe tinh thần của bản thân nếu một người đang trải qua căn bệnh trầm cảm.
“Chúng tôi không muốn đơn giản hóa vấn đề, khi nói rằng nếu chăm ăn trái cây và rau quả, bạn sẽ không bị trầm cảm nữa”, cô chia sẻ. Nhưng Thea cũng chỉ ra rằng không có ǵ hại khi ta cố gắng ăn nhiều trái cây hơn.
Nếu muốn ăn nhiều trái cây hơn trong cuộc sống, bạn có thể làm một số việc để thúc đẩy điều này. Theo Jessica, mỗi ngày ta cần có ít nhất 2 bữa ăn nhiều rau củ, hoa quả. Cụ thể, trong các bữa đó, một nửa đĩa ăn cần là các loại rau củ không chứa tinh bột.
“Tôi có xu hướng khuyên mọi người nên để trái cây chiếm một không gian nhỏ trên đĩa thức ăn và coi nó như lượng carb trong bữa ăn của ḿnh. Nếu việc thêm chút trái cây làm cho bữa ăn trở nên ngon miệng và hấp dẫn hơn, hay khiến ai đó thích ăn những loại hoa quả đó hơn th́ không có lư ǵ để lượng hoa quả hấp thụ lại không tăng lên”, cô nói.
Theo lời khuyên của Jessica, khi ăn trái cây ta nên kết hợp với protein hoặc chất béo để hỗ trợ ổn định đường huyết. Việc ăn uống như thế cũng tốt cho sức khỏe thể chất, tinh thần và cảm xúc. Ví dụ như ta có thể ăn một quả chuối với bơ lạc, hoặc một quả táo với ít phô mai hoặc một nắm các loại hạt. Cuối cùng, Jessica cho rằng tốt nhất là nên kết hợp nhiều món ăn giàu dinh dưỡng vào mỗi bữa ăn của bạn.