Những ngôi làng bí ẩn trong vách đá từ thời cổ xưa

Đó là những dãy nhà hang được "chạm khắc" vào bề mặt của vách núi cao chót vót, trông xa giống như tổ mối khổng lồ...

Từ xưa, để tự bảo vệ mình khỏi những mối nguy hiểm bên ngoài, con người đã biết trú ngụ, xây dựng những ngôi nhà trong vách núi cheo leo, tuy nguy hiểm nhưng rất an toàn.

1. Vách đá Bandiagara, Mali

Ở vùng đất hoang vu này cách đây khoảng 1.000 năm là nơi cư trú của nhóm người bí ẩn có tên gọi là Tellem (hay “người tí hon màu đỏ”).

Với đôi bàn tay khéo léo của mình, họ đã dựng những ngôi nhà đắp bùn, mái tranh bám sát vào vách núi sa thạch cao gần 500m so với mặt cát bằng phẳng phía dưới. Không chỉ vậy, họ còn dựng xây làng xóm ở chân vách tạo nên một nét độc đáo cho quần thể Bandiagara.

Với địa thế vô cùng hiểm trở, những ngôi nhà này tuy cheo leo nhưng lại rất an toàn trước bất kỳ cuộc tấn công hay xâm lược nào. Những người Tellem tiếp tục xây dựng, phát triển khu vực này lên đến 289 ngôi làng. Họ sử dụng những ngôi nhà hang như một nơi an toàn tuyệt đối để làm chỗ cất trữ, nghĩa trang, nhà thờ, thánh đường…

Vào thế kỷ XIV, người Dogon đến xâm chiếm và xua đuổi người Tellem ra khỏi vùng đất mà họ đã dày công xây dựng, cho đến nay, người Dogon vẫn là những cư dân trú ngụ tại khu vực này.

2. Lâu đài Uchisar, Cappadocia, Thổ Nhĩ Kỳ

Nghệ thuật xây nhà trong vách đá ở Thổ Nhĩ Kỳ đã có lịch sử hơn 4.000 năm và đỉnh cao của nó chính là lâu đài Uchisar. Lâu đài được xây bao quanh một ngọn núi, với vô số phòng rỗng thông nhau cùng nhiều đường hầm bí mật khác...

(Click vào hình để ngắm nhìn khung cảnh của Uchisar 360 độ).

Nơi này ban đầu được cho là một khu quân sự, tuy nhiên do sự ăn mòn của thời gian và gió, toàn bộ đường hầm đã bị sập khiến cho việc chứng minh vô cùng khó khăn.

Bên cạnh việc dùng để ở, toàn bộ phần phía Bắc của Uchisar được dùng để làm… nhà cho chim bồ câu. Các ngôi nhà phần lớn đều được sơn màu trắng nhằm thu hút chim bồ câu. Cư dân ở đây sẽ đến đó thu hoạch phân chim bồ câu bởi nó là một loại phân bón tự nhiên vô cùng tốt cho cây trồng.

3. Vách đá Gila, New Mexico

Thoạt nhìn, với vị trí địa lý dốc và gồ ghề, những vách đá ở Gila, phía Tây Nam New Mexico ban đầu có vẻ trông vô cùng khắc nghiệt.

(Click vào ảnh để ngắm nhìn quang cảnh vách đá Gila, New Mexico 360 độ).

Tuy nhiên, ít ai biết rằng, những người Mogollon cuối thế kỷ XIII đã biến nơi đây trở thành "thiên đường" để sinh sống. Họ xây dựng nhà cửa trên chính những vách núi lửa này.

Các ngôi nhà đều nối liền với nhau và cho đến nay, 46 phòng vẫn còn nguyên vẹn. Những ngôi nhà này đã được phát hiện bởi một người di cư châu Âu vào năm 1878.

Trong những năm đầu thế kỷ XX, một số nhà khảo cổ còn tìm thấy các xác ướp ở đây. Một trong số đó là xác ướp của một đứa trẻ sơ sinh có tên "Zeke", đang được chăm sóc bởi Viện Smithsonian.

4. Vách đá Mesa Verde, Colorado, Mỹ

Thị trấn Mesa Verde nằm ở phía Tây Nam bang Colorado, là quê hương của những ngôi nhà nằm trên vách đá nổi tiếng của người Anasazi cổ đại. Nó có thể là khu bảo tồn khảo cổ học quan trọng nhất của nền văn hóa người da đỏ bản địa tại Mỹ.

Vào thế kỷ XII, người Anasazi đã bắt đầu xây dựng những khu nhà nằm không quá sâu trong các hang động, bên dưới các gờ đá nhô ra dọc theo bức tường của hẻm núi. Số lượng ngôi nhà được xây dựng lên tới khoảng 200 nhà.

(Click vào hình để ngắm nhìn khung cảnh vách đá Mesa Verde, Colorado 360 độ).

Vào năm 1300, tất cả cộng đồng người Anasazi đột nhiên rời khỏi khu vực Mesa Verde mà họ đang sinh sống, nhưng các tàn tích vẫn còn được bảo quản gần như hoàn hảo.

Chưa có lý do nào giải thích được việc ra đi đột ngột này. Giả thuyết được đưa ra là bởi việc mùa màng kém do hạn hán hay sự xâm nhập, đe dọa của các bộ lạc khác.

5. Làng Kandovan, miền Đông Azerbaijan, Iran

Kandovan thuộc tỉnh miền Đông Azerbaijan, gần Osku và Tabriz, Iran là một làng du lịch ở Iran có những ngôi nhà kiểu hang động với hình thù trông như tổ mối khổng lồ. Một số ngôi nhà ở đây đã ít nhất 700 năm tuổi và vẫn có người sinh sống trong đó.

Những ngôi nhà nằm bên trong hang hình nón, được hình thành từ tro bụi núi lửa tích tụ lại. Không chỉ vậy, Kandovan còn nổi tiếng với vẻ đẹp danh lam thắng cảnh và trở thành điểm thu hút khách du lịch đến nghỉ dưỡng. Nước khoáng ở đây được cho là rất tốt trong việc hỗ trợ chữa các bệnh về thận.

6. Sassi di Matera, Basilicata, Italy

Tên "Sassi di Matera" có nghĩa là "đá của Matera". Đó là tên của những ngôi nhà hang động được xây dựng dưới vành của một khe núi ở phía Nam thành phố Matera, Italy.

Qua nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện, có sự xuất hiện của con người trong các hang động ở đây từ thời kỳ đồ đá cũ. Nó thậm chí có thể còn là một trong những khu định cư đầu tiên của người Italia.

Nhờ có các công cụ bằng sắt, đồng, những ngôi nhà hang này được đào trực tiếp vào đá và có cấu trúc cũng như chất lượng hơn hẳn các khu nhà hang nơi khác. Không chỉ vậy, những ngôi nhà ở đây đều có hệ thống thoát nước mưa và nước thải riêng. Tuy nhiên theo thời gian, việc sinh sống ở đây dần trở nên không hợp vệ sinh nữa. Đến năm 1950, chính phủ đã cho cải tạo một số hang động thành nhà hàng, khách sạn và biến nơi đây thành một nơi nghỉ mát nổi tiếng. Mặc dù vậy, toàn bộ cấu trúc nhà hang ở Matera vẫn được giữ nguyên.

theo kenh14