Luật sư “vô danh” và vụ án chấn động nước Mỹ

Với một bài bào chữa hùng hồn, lý lẽ thuyết phục, đã luật sư O’Mara đã khiến bồi thẩm đoàn phải tuyên trắng án cho thân chủ của ông, dù cho cả nước Mỹ đang sục sôi về vụ án này.
Bị truy tố vì... da trắng
Vào khoảng 3 giờ sáng ngày 26/2/2012, George Zimmerman, một dân phòng Mỹ gốc latinh 28 tuổi, bắt gặp một thanh niên da đen trẻ có vẻ như đang say ma túy trong khu dân cư nơi anh ta đang sống ở Sanford, bang Florida...

George Zimmerman và 2 vết rách ờ sau đầu

Zimmerman gọi điện cho cảnh sát báo về gã trai khả nghi này. “Trời đang mưa nhưng hắn đi vòng vòng, nhìn quanh từng nhà một”, băng ghi âm của tổng đài 911 ghi lại lời của Zimmerman. Tuy nhiên, cảnh sát thừa nhận vào thời điểm này không có dấu hiệu Trayvon Martin (tên cậu trai da đen 17 tuổi mà Zimmerman bắt gặp) có hành động phi pháp.
Sau này, phía công tố nói Martin đang từ một cửa hàng nơi cậu mua ít kẹo socôla trở về nhà của cha mình ở gần đó. Vừa nói chuyện điện thoại với cảnh sát, Zimmerman vừa ra khỏi xe hơi của mình. Sau khi cuộc điện thoại chấm dứt thì có tiếng súng nổ.
Khi cảnh sát tới hiện trường, Martin đã bị bắn một phát vào ngực, Zimmerman khai rằng anh ta nổ súng tự vệ vì bị cậu trai tấn công. Anh ta bị chảy máu mũi, sau đầu có 2 vết rách. Ngay lập tức Zimmerman bị bắt và bị thẩm vấn suốt 6 giờ đồng hồ và cảnh sát không tìm thấy mâu thuẫn trong lời khai tự bảo vệ của anh ta và quyết định không truy tố Zimmerman.
Tuy nhiên, dư luận lên tiếng phản đối do nhiều lý do. Trước hết, vì Martin không có vũ khí, thứ hai một số đông dân chúng Mỹ cho rằng Zimmerman bắn Martin vì cậu bé là người da đen và Zimmerman được cảnh sát che chở.
Ngoài ra, những người phản đối sự lỏng lẻo của luật cho phép nổ súng tự vệ của bang Florida cũng mong muốn việc xét xử diễn ra. Tháng 3/2012 một công tố viên đặc biệt được bổ nhiệm để điều tra về vụ án và một tháng sau Zimmerman bị truy tố tội giết người cấp độ 2.
Vụ án được đưa ra xét xử từ ngày 10/6/2013 trước một bồi thẩm đoàn gồm 6 phụ nữ theo yêu cầu của luật sư bên bị Mark O’Mara. Trong quá trình xét xử, phía công tố đề nghị - và được tòa chấp nhận - bổ sung truy tố Zimmerman tội ngộ sát.
Theo giới quan sát động thái này là nhằm đảm bảo đưa Zimmerman vào tù 30 năm cho dù Toà cho anh trắng án tội giết người cấp độ 2. Tuy nhiên, sau hơn một tháng, vào ngày 13/7/2013, ban bồi thẩm quyết định Zimmerman vô tội cả 2 tội và tuyên trả tự do ngay tại tòa cho Zimmerman,.


Vị luật sư dám đi ngược số đông
Dù còn bị tranh cãi và gây ồn ào dư luận nhưng phán quyết của Toà án là một thắng lợi lớn đối với luật sư O’Mara – một luật sư trước đó vẫn bị coi là “vô danh”. Không bác bỏ việc Zimmerman bắn Martin, cũng không quá nhấn mạnh vào các chi tiết của việc giết người, O’ Mara nhấn mạnh bối cảnh đã khiến người dân phòng này buộc phải tự vệ.

Luật sư Mark O’Mara và tảng bê tông mà ông coi là vũ khí của Trayvon Martin

Kịch bản mà O’Mara dựng lên từ các chứng cớ cho thấy cuộc xô sát đã xảy ra khi Zimmerman đang quay trở về xe theo lời khuyên của nhân viên trực tổng đài 911. Còn Martin, được cho là đang ẩn nấp ở đâu đó trong bóng tối nhảy đã ra tấn công Zimmerman. Vì Martin đã chết nên không ai có thể xác định chính xác cuộc ẩu đã diễn ra như thế nào chỉ biết rằng Zimmerman chảy máu mũi và có 2 vết rách sau đầu.
O’Mara có trình ra trước toà một tảng bê tông lấy từ hiện trường và coi đó là “vũ khí” của Martin trong cuộc ẩu đả. Vị luật sư chỉ trích lập luận của phía công tố là “đáng phẫn nộ” khi họ cho rằng Martin không có vũ khí, rằng tảng bê tông đó “không phải là vũ khí, không thể làm ai đó bị thương”.
O’Mara đưa ra bức ảnh chụp đầu Zimmerman chảy máu sau cuộc đánh lộn và cho rằng Martin không thể gây ra những vết thương đó nếu không có “vũ khí”, đặc biệt khi Zimmerman lớn tuổi hơn, cao hơn.
Đáp lại lập luận của bên buộc tội cho rằng Zimmerman là người châm ngòi cho cuộc ẩu đả, O’Mara cho rằng bên công tố không chứng minh được rằng Zimmerman đã bám theo Martin thậm chí sau khi một viên cảnh sát dặn anh ta trong cuộc điện thoại 911 báo về sự xuất hiện của một kẻ khả nghi trong khu nhà rằng việc đó không cần thiết.
Ngược lại, O’Mara cố thuyết phục các bồi thẩm rằng chính Martin đã không chịu về nhà mà tìm cách nấn ná ở lại để gây hấn, trong khi Zimmerman đã quay về xe hơi của anh ta theo như lời dặn của viên cảnh sát.
Nhận định về phát biểu của phía công tố, O’Mara nói : “Bằng chứng cho thấy Zimmerman đang quay trở về xe hơi của anh ta, họ không có mảy may chứng cớ nào chứng minh ngược lại”.
Luật sư O’Mara đưa ra một thời gian biểu các hành động của Martin để cho thấy rằng cậu ta có rất nhiều cơ hội để về nhà, thoát khỏi kẻ đáng sợ (tức Zimmerman) đeo bám theo mình như một nhân chứng thuật lại lời mô tả của Martin.
Không khí trong phòng xét xử được đẩy lên cao trào khi O’Mara yêu cầu đoàn bồi thẩm gồm 6 phụ nữ ngồi im lặng suy nghĩ trong 4 phút, là khoảng thời gian giữa lúc Rachel Jeantel, một người bạn gái mà Martin đã nói chuyện điện thoại ngay trước khi xảy ra xung đột với Zimmerman, thúc hối cậu trai chạy về nhà cho tới lúc có cuộc gọi từ một nhân chứng tới 911 báo về cuộc ẩu đả.
O’Mara cho rằng khi Martin quyết định không về nhà khi có cơ hội thì điều đó có nghĩa là cậu ta quyết định sẽ náu mình chờ cơ hội để đối đầu với Zimmerman.
Rất tinh ý, vị luật sư nhận ra những ngôn từ có phần dè dặt của phía công tố và ra sức tận dụng chúng. “Bao nhiều lần quý vị được nghe thấy từ phía buộc tội cụm từ “có lẽ là” ? Bao nhiêu lần quý vị nghe thấy “sẽ là gì nếu như” ? “- vị luật sư hỏi đoàn bồi thẩm.
O’Mara nói với các bồi thẩm rằng nếu không được chứng minh, các lập luận coi như không thành và “quý vị không thể lấp được những khỏang trống, không thể kết nối được những dấu chấm đứt quãng”. Bài bào chữa của Mark O’Mara đã gây ấn tượng mạnh với bồi thẩm đoàn.


Tòa có nên phán quyết theo số đông?
Tuy nhiên, phán quyết của tòa án tha bổng cho Zimmerman đã thổi bùng làn sóng biểu tình phản đối tại Mỹ. Nhiều cuộc biểu tình diễn ra ở Tallahassee, Florida; Atlanta, Georgia; Chicago, Illinois; Los Angeles và Oakland, California. Người biểu tình dự trù tổ chức các cuộc biểu tình khác ở Boston, Detroit, Baltimore, San Francisco và một số nơi khác. Tại nhà thờ Middle Collegiate Church ở khu Manhattan, New York, nhiều người mặc áo thun có mũ, giống như Trayvon Martin mặc khi bị George Zimmerman bắn chết.

Nhân chứng quan trọng nhất của bên công tố Rachel Jeantel (trái)

Trong khi đó, Hiệp Hội Thăng Tiến Người Da Màu Quốc Gia (NAACP) và một số người biểu tình kêu gọi cơ quan phụ trách nhân quyền Hoa Kỳ truy tố George Zimmerman liên quan đến chuyện kỳ thị chủng tộc, tự vệ và công bằng trong công lý.
Bộ Tư Pháp Mỹ cho biết họ đang xem xét sự việc để quyết định liệu công tố viên liên bang có nên truy tố Zimmerman hay không.
Tổng Thống Barack Obama và các lãnh đạo tôn giáo cũng như dân quyền kêu gọi mọi người bình tĩnh, tôn trọng luật pháp với hy vọng vụ này không tạo ra các cuộc bạo động.
Những hình ảnh về cuộc bạo loạn chết chóc tháng 4/1992 tại Los Angeles, vốn nổ ra sau một vụ án liên quan đến chủng tộc tương tự, hiện vẫn còn ám ảnh các quan chức lực lượng thực thi pháp luật.

Sau khi nhận bằng của Trường Luật thuộc Đại học bang Florida năm 1982, Mark O’Mara là trợ lý công tố viên cho văn phòng công tố hạt Seminole trong 2 năm. Từ năm 1984 trở thành luật sư. Hiện tại ông là Chủ tịch Hội luật sư hạt Seminole. Tuy vậy, trước khi nhận vụ án George Zimmerman, O’Mara là luật sư không mấy nổi tiếng với báo giới và dư luận, thậm chí bị coi là “vô danh” mặc dù trong khuôn viên toà, rất nhiều đồng nghiệp kính nể ông. Luật sư Mark Nejame, một nhân vật khá có tiếng tăm và từng là đối thủ của O’Mara trong nhiều vụ án, thừa nhận :”O’Mara là một luật sư tuyệt vời, rất khôn ngoan, rất chừng mực và rất biết luân thường đạo lý. Ông ta biết cách làm việc với giới truyền thông, đó là điểm cộng ở cái bang nơi mà mọi tin tức ở toà án có thể trở thành những cái tít nóng”. Ngay từ khi nhận vụ án vào tháng 4/2012, O’Mara đã tiên đoán thân chủ của ông sẽ trắng án. Trong vụ án này, O’Mara cũng lo ngại cho số mạng của mình không kém Zimmerman vì rằng đảng Báo Đen Mới - đặt cọc 10.000 USD cho cái đầu của vị luật sư. Trước O’Mara đã có hai luật sư từ chối biện hộ cho Zimmerman với lý do dường anh ta có vấn đề về tâm thần. Phương chân hành nghề của Mark O’Mara là “Giúp người tốt qua những lúc khó khăn”.

PV