Thời gian gần đây, nhiều người dân sống tại quận G̣ Vấp, B́nh Thạnh… (TP.HCM) mua tôm khô của một số người đi bán dạo. Khi sử dụng, người dân phát hiện loại tôm này rất cứng và dai giống như làm bằng nhựa cao su. Khi mang đi đốt thử th́ loại tôm khô này bốc mùi khét rất khó chịu. Biết được thông tin này, nhiều người rất hoang mang và kiên quyết không sử dụng tôm khô nữa.
Theo phản ảnh của một số người dân sống tại quận G̣ Vấp (TP.HCM), vài ngày gần đây tại địa phương này xuất hiện một số người phụ nữ bán tôm dạo với giá 35.000 đồng/100 gr. Thấy giá rẻ nên nhiều người đă mua về dùng thử. Tuy nhiên qua sử dụng, người dân phát hiện loại tôm này rất giống với loại tôm làm bằng cao su.
Sáng ngày 20.12, chúng tôi t́m đến con hẻm 345, khu phố 5, đường Phan Văn Trị, quận G̣ Vấp nơi mà những ngày qua người dân hết sức hoang mang v́ có đến hàng chục hộ gia đ́nh mua phải tôm nhựa. Tṛ chuyện với chúng tôi, bà Nguyễn Thị Châu – người dân sống tại con hẻm trên cho biết, cách đây khoảng 10 ngày có một người phụ nữ mang theo một thúng tôm khô khoảng 10 kg đến hẻm để rao bán với giá rẻ hơn một nửa so với ngoài chợ nên có khá nhiều người dân mua về dùng thử. Bà Châu cũng mua 100 gr với giá 35.000 đồng để về nấu canh. Tuy nhiên khi bỏ loại tôm này vào nồi canh nấu th́ tôm ch́m dưới đáy nồi, khi vớt ra ăn th́ tôm khá cứng không thể nào cắn được.
“Tôi đă mang loại tôm này luộc đi luộc lại bằng nước sôi nhiều lần, tuy nhiên nó vẫn cứng như thường. Điều đặc biệt là qua nhiều lần luộc th́ loại tôm khô này dần ră ra không c̣n mùi tôm nữa, mà có mùi hôi của nhựa chảy khiến chúng tôi rất lo lắng”, bà Châu lo lắng bày tỏ.
Sau khi phát hiện sự việc, bà Châu đă nhanh chóng báo với tổ trưởng tổ dân phố và một số người hàng xóm đă mua tôm. Khi những người này mang số tôm ḿnh đă mua ra “thí nghiệm” thử th́ cũng phát hiện kết quả tương tự giống như bà Châu.
Chị Trần Bích Liễu, ngụ tại hẻm 345, chia sẻ: “Con tôm khô này lạ lắm, chúng tôi bỏ vào cối dùng chày đâm rất nhiều lần nhưng nó không nát ra mà sau những lần đâm, nó c̣n bong lên. Tôi nghi ngờ đây là loại tôm nhựa nên đă đem nó vứt đi hết v́ sợ ảnh hưởng đến sức khỏe”.
Ngoài ra, một số người dân c̣n mang loại tôm khô lạ này đi đốt th́ tôm bốc lên khói đen và rất khét mùi nhựa cao su. Lo lắng trước t́nh trạng trên, người dân đă tŕnh báo lên chính quyền địa phương, sau đó giao nộp mẫu tôm trên cho cơ quan chức năng.
Khi đem loại tôm khô lạ này đi đốt th́ tôm bốc lên khói đen và rất khét mùi nhựa cao su
Theo tŕnh bày của người dân th́ người phụ nữ trên thi thoảng lại đến địa phương để bán tôm khô dạo, loại tôm này được đựng trong một chiếc rổ lớn. Mỗi lần đi bán như vậy, người phụ nữ trên mang theo khoảng từ 10 – 15 kg tôm. Nếu ai có nhu cầu mua sẽ cân kư và cho vào túi nilon chứ không có bất kỳ loại bao b́ nhăn mác ǵ.
Theo quan sát của chúng tôi từ một mẫu tôm khô do người dân cung cấp th́ thấy loại tôm này có màu vàng cam và có mùi rất giống với tôm thật. Tuy nhiên loại tôm này rất cứng, dùng tay bẻ đôi rất khó. Nếu tinh ư dùng tay cạo bên ngoài th́ có thể cảm nhận đây là loại tôm được làm bằng nhựa.
Người dân ở đây c̣n cho biết, không chỉ có một người bán mà thời gian gần đây có khá nhiều người đi bán loại tôm này tại một số khu vực thuộc quận G̣ Vấp. Từ khi phát hiện sự việc, mọi người truy t́m tung tích người phụ nữ bán tôm kia, nhưng bất thành. Theo thông tin có được, người phụ nữ đó đă di chuyển tới quận B́nh Thạnh.
Chị Mai Thị Thanh Nhàn (ngụ quận G̣ Vấp) nói: “Ngày hôm qua em trai tôi đi làm về thấy mấy người đó (những người phụ nữ bán tôm khô nghi làm bằng nhưạ_PV) đang đi bán trên đường ở gần khu vực chợ Bà Chiểu. Nếu những người này đến khu vực nhà tôi bán nữa, tôi sẽ mời công an đến kiểm tra chứ không thể bán thứ độc hại đó cho người dân ăn được”.
Theo chỉ dẫn của chị Nhàn, chúng tôi có t́m đến khu vực chợ Bà Chiểu (quận B́nh Thạnh) để t́m những người phụ nữ bán tôm khô nghi làm bằng nhựa trên nhưng không gặp. Theo chia sẻ của một số người dân ở đây th́ đúng là hôm trước người bán tôm có đến rao bán nhưng rất ít người mua v́ thấy loại tôm khô này lạ và không có nguồn gốc xuất xứ rơ ràng.
Anh Trần Quang Trung (ngụ quận B́nh Thạnh) cho hay: “Đúng là hôm trước có mấy người dân đến đây rao bán tôm khô nhưng tôi thấy tôm này lạ nên không cho vợ tôi mua. Khi tôi hỏi chị bán tôm là tôm này chị nhập hàng ở đâu th́ người phụ nữ này chỉ nói ngắn gọn là hàng ngoài quê gửi vào. Nếu nh́n sơ qua th́ khó nhận biết được sự khác nhau lắm, phải quan sát kỹ mới thấy những điểm đáng ngờ của loại tôm này”.
Ăn tôm được chế biến từ nhựa có thể gây ung thư
Theo t́m hiểu của chúng tôi th́ những ngày qua thông tin về tôm khô làm bằng nhựa được lan truyền đi khiến người dân tại TP.HCM khá hoang mang, nhiều người kiên quyết không sử dụng tôm khô để bảo đảm an toàn cho sức khỏe. Điều này làm cho một số tiểu thương buôn bán mặt hàng tôm khô nói chung và các mặt hàng khô khác ở các chợ trở nên điêu đứng v́ buôn bán ế ẩm.
Chị Trần Thị Kim Nguyệt – tiểu thương chợ G̣ Vấp lo lắng: “Khoảng 10 ngày nay khi có thông tin về tôm khô làm bằng nhựa khiến tiểu thương chúng tôi buôn bán rất ế ẩm. Người dân không chỉ “nói không” với tôm khô mà một số mặt hàng khác như cá khô, mực khô, thịt ḅ khô cũng bị “vạ lây”. Chúng tôi mong muốn cơ quan chức năng sớm vào cuộc làm rơ vấn đề này. Ai vi phạm th́ xử lư nghiêm ngặt để trấn an người dân, giúp người dân an tâm sử dụng một số mặt hàng đảm bảo chất lượng”.
Để t́m hiểu rơ hơn về tác hại của việc sử dụng tôm nhựa, chúng tôi đă liên hệ với một số chuyên gia y tế tại TP.HCM. Theo các chuyên gia y tế, nếu người tiêu dùng vô t́nh ăn các loại thực phẩm làm giả từ nhựa và cao su trong một thời gian dài sẽ gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho đường tiêu hóa.
Cao su, nhựa là chất không tiêu hóa được, hơn nữa nó c̣n chứa nhiều thành phần tạp chất không rơ nguồn gốc khác nên có thể gây đau dạ dày, chảy máu dạ dày, tắc nghẽn đường tiêu hóa, nhiễm độc… Không những thế, loại nhựa tổng hợp làm ra những loại thực phẩm giả này về lâu dài c̣n gây ra những tác hại khôn lường như ung thư…
Các chuyên gia c̣n khuyến cáo, tôm khô nếu được làm giả bằng nhựa th́ trong quá tŕnh nấu nướng chế biến, gặp nhiệt độ cao sẽ biến dạng và sinh ra các chất bột nhựa có hại cho sức khỏe. Nếu có thành phần nhựa melamine, khi nuốt hoặc hít vào phổi hoặc bị hấp thụ qua da lâu ngày có thể gây ung thư hoặc vô sinh. Liều gây chết thông thường là 3 gr cho mỗi kg trọng lượng cơ thể.
Như vậy, theo phân tích của các chuyên gia th́ việc sử dụng tôm khô gây nên khá nhiều tác hại cho sức khỏe. Tuy nhiên đến thời điểm này vẫn chưa có một cơ quan chuyên trách nào mang những mẫu tôm khô được người dân ở G̣ Vấp mua bị nghi là làm bằng nhựa đi giám định. Chính v́ sự chưa rơ ràng này đă tạo tâm lư bất an cho người dân sống tại TP.HCM.
Đă phát hiện nhiều trường hợp thực phẩm khô làm bằng nhựa
Trước khi xảy ra vụ việc tôm khô bị nghi làm bằng nhựa ở quận G̣ Vấp và quận B́nh Thạnh, cơ quan chức năng đă từng phát hiện một số trường hợp thực phẩm khô được làm bằng nhựa.
Vào năm 2013, người dân tại TP.HCM đă bị một phen hoang mang khi có thông tin thịt ḅ khô được làm từ nhựa cao su. Theo thông tin, chị Hàn Thị Hiền, ngụ tại đường Pasteur (Q.3, TP.HCM), mua ḅ kho ở quán về ăn, nhai miếng thịt ḅ thấy có dấu hiệu bất thường khi kiểm tra th́ phát hiện thịt ḅ giống cao su. Theo phản ánh của chị Hiền, chị mua ḅ kho tại một quán ăn nằm trên đường số 39, gần khúc giao với đường Lâm Văn Bền, Q.7. Nh́n bề ngoài, những miếng thịt ḅ trong tô không có ǵ bất thường, chỉ đến khi đưa vào miệng nhai mới phát hiện thịt dai, những sợi thịt có thể kéo dài như dây thun. Chồng chị Hiền dùng lửa kiểm tra, miếng thịt bắt lửa nhanh chóng và có mùi khét, cùng với muội than rơi xuống giống hệt như khi đốt cao su hay nhựa nilon. “Nếu là lát ḅ mỏng, có lẽ tôi đă nhai và nuốt mà không phát hiện, đằng này miếng ḅ kho lớn hơn hẳn, nên hai vợ chồng không dám ăn”.
Hay mới đây, vào đầu 2.2014, đoàn kiểm tra liên ngành về an toàn thực phẩm Công an quận Ninh Kiều (Thành phố Cần Thơ) phát hiện tại Công ty TNHH Đại Phát DTT, do ông Nguyễn Thành Tâm (Vũng Liêm, Vĩnh Long) làm giám đốc, có các loại hàng hóa không rơ nguồn gốc xuất xứ, có dấu hiệu làm giả nên kiểm tra. Khi mở niêm phong, Thiếu tá Mai Phương Trang -Trưởng đoàn kiểm tra đă lấy thử những trái mứt táo cắt nhỏ và đập vỡ hạt th́ phát hiện hạt táo có khả năng được làm bằng nhựa. C̣n những miếng mủ g̣n khi ngâm vào nước th́ ra màu đỏ nhạt, nhưng không nở mà vẫn cứng như vỏ cây.
Ngoài những thông tin chúng tôi đă nêu trên th́ chắc hẳn nhiều người sẽ không quên vụ mực khô được làm từ nhựa tại Huế vào thời điểm năm 2012 – 2013. Những vụ thực phẩm được chế biến từ nhựa xưa nay không phải là hiếm. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, các chuyên gia tiêu dùng khuyến cáo người mua cần thận trọng lựa chọn các mặt hàng để tránh điều đáng tiếc xảy ra.
Sơn Vinh (Hôn nhân & Pháp luật)