Vi phạm trong ngành ngân hàng ngày càng tăng do có lợi ích nhóm

Theo TS Cao Sỹ Kiêm, những vi phạm trong lĩnh vực ngân hàng ngày một tăng lên do cách quản lý của chúng ta có vấn đề và có lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ...

Trao đổi với phóng viên Báo Giáo dục Việt Nam, TS. Cao Sỹ Kiêm – nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, trong năm nay giá vàng, giá USD sẽ ổn định hơn năm trước.

- Nhìn lại năm 2014, ở lĩnh vực tài chính - ngân hàng, theo ông có gì đáng chú ý?

TS. Cao Sỹ Kiêm – Nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

TS Cao Sỹ Kiêm: Năm 2014 vẫn là năm nền kinh tế gặp nhiều khó khăn. Thế nhưng, có thể nói năm qua là năm ngành tài chính – ngân hàng thu được những kết quả khá tốt. Thị trường tín dụng đã được quản lý chặt chẽ hơn, thị trường vàng cũng ổn định về giá, thuế cũng đã giảm… Đó cũng là những dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang khởi sắc.
Tuy nhiên, thu nhập của các nhân viên ở lĩnh vực ngân hàng chắc sẽ có sự giảm sút do nợ xấu tăng cao, lãi suất cho vay giảm kéo theo lợi nhuận giảm. Ở lĩnh vực tài chính, bội chi ngân sách còn lớn.
- Năm qua ngành ngân hàng Việt Nam cũng đối mặt nhiều biến động cùng với đó là những con số ấn tượng, thậm chí gây sốc. Chẳng hạn, 123.000 tỷ đồng nợ xấu VAMC đã mua, 1.700 tỷ đồng thiệt hại trong vụ án Bầu Kiên, số tiền các ngân hàng đã giải ngân trong gói hỗ trợ bất động sản là 3.620 tỷ đồng (chiếm 12%)… Ông nghĩ sao về các con số này?
TS Cao Sỹ Kiêm: Những con số đó chứng tỏ chất lượng quản lý nền kinh tế của chúng ta còn chưa tốt, sự phát triển của nền kinh tế còn chưa mạnh mẽ. Ngoài ra, có thể thấy những vi phạm trong lĩnh vực này ngày một tăng lên do cách quản lý của chúng ta có vấn đề và có lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ trong lĩnh vực ngân hàng.
- Theo ông, vì đâu các sai phạm trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng ngày một tăng lên?
TS Cao Sỹ Kiêm: Có 3 nguyên nhân chính. Thứ nhất, việc quản lý ở các ngân hàng còn lỏng lẻo. Thứ hai, một số cá nhân làm việc ở lĩnh vực này có nhiều biểu hiện vi phạm, làm sai nguyên tắc… khiến việc sản xuất, kinh doanh không có hiệu quả và việc quản lý bị hạn chế. Thứ ba, có sự cấu kết, liên kết giữa một số phần tử trong việc vi phạm chính sách, làm sai nguyên tắc, tham ô, tham nhũng…
- Làm thế nào để chấm dứt tình trạng trên trong thời gian tới thưa ông?
TS Cao Sỹ Kiêm: Mặc dù chưa thể chấm dứt triệt để ngay tình trạng trên, nhưng có 3 cách để hạn chế tối đa rủi ro, thất thoát bao gồm: Thứ nhất, chúng ta phải thực hiện nghiêm pháp luật, bổ sung luật sao cho thống nhất, đồng bộ tất cả các khâu. Thứ hai, phải có sự phối hợp đồng bộ trong công tác quản lý giữa các ngành. Thứ ba, chế tài xử lý, cách xử lý phải nghiêm túc, triệt để, tập trung.
- Trong năm 2015, theo đánh giá của ông, ở lĩnh vực này sẽ có những điểm sáng nào?

Theo TS. Cao Sỹ Kiêm giá vàng, giá USD sẽ ổn định hơn trong thời gian tới (Ảnh minh họa)

Theo tôi, năm 2015 khả năng phát triển của lĩnh vực này sẽ tăng lên và khả năng quản lý rủi ro cũng sẽ tốt hơn do cả 2 ngành này đều đang có những hoạt động hướng tới thị trường.
Ngoài ra, việc sửa luật, hoàn thiện cơ chế cũng đã tiếp sức cho sự phát triển bền vững, lâu dài của lĩnh vực này. Hoạt động của ngành ngân hàng cũng đã bắt đầu phối hợp được với bên ngoài, có sự liên kết tốt hơn giữa các ngân hàng và ngân hàng – doanh nghiệp. Việc thu gọn, sáp nhập các ngân hàng, tái cấu trúc, cổ phần hóa doanh nghiệp…cũng tạo điều kiện nâng cao chất lượng hoạt động của ngân hàng cũng như doanh nghiệp.
- Thế còn những khó khăn phải đối mặt trong lĩnh vực này là gì thưa ông?
TS Cao Sỹ Kiêm: Khó khăn lớn nhất theo tôi là việc làm thế nào để có thể vươn lên thông qua phát triển sản xuất. Với trình độ khoa học cũng như ý thức chấp hành luật của nhiều người còn thấp như hiện nay, chúng ta sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc phát triển sản xuất. Ngoài ra, để có thể phát triển hơn nữa, cần tối giản các thủ tục hành chính, đổi mới cơ chế quản lý.
- Ông có thể đánh giá, công cuộc tái cấu trúc ngân hàng của chúng ta trong năm nay sẽ ra sao?
TS Cao Sỹ Kiêm: Việc tái cấu trúc ngân hàng, tái cấu trúc doanh nghiệp của chúng ta hiện đã thực hiện được bước đầu trên cơ sở sắp xếp lại các yếu kém. Trong thời gian tới, chúng ta phải làm một cách kiên quyết hơn, đồng bộ trên phạm vi rộng hơn – khắp hệ thống ngân hàng chứ không chỉ ở các ngân hàng yếu kém.
- Còn tình trạng nợ xấu, thưa ông?
TS Cao Sỹ Kiêm: Sẽ rất khó để xử lý nợ xấu do cơ sở pháp lý hiện chưa đầy đủ nhất là cách giải quyết tài sản thế chấp chưa cụ thể. Chưa kể sự phối hợp giữa các ngành, các cấp địa phương với nhau còn chưa được chặt chẽ nên nợ xấu sẽ khó biến chuyển.
Muốn xử lý nợ xấu, luật pháp của chúng ta phải hoàn chỉnh hơn để các doanh nghiệp nước ngoài cũng có thể tham gia vào công cuộc này.
Theo ông, giá vàng, giá USD, lãi suất… trong thời gian tới sẽ diễn biến theo chiều hướng nào?
TS Cao Sỹ Kiêm: Giá vàng sẽ ổn định hơn hiện tại do kinh tế Mỹ và các nước phát triển đã có dấu hiệu phục hồi. Giá vàng sẽ có biến động nếu giá nhiên liệu tiếp tục giảm sâu.
Còn giá USD chắc chắn sẽ ổn định, thậm chí tăng giá. Lãi suất cho vay của các ngân hàng chắc chắn không thể giảm hơn được nữa do lạm phát được dự báo sẽ tăng lên trong năm 2015.
- Xin cảm ơn ông!

GDVN