'Việt Nam vẫn chưa sản xuất được con ốc bánh xe máy bay trị giá 100 USD'
 

Chuyên gia hàng không khẳng định doanh nghiệp Việt Nam cần nhìn thẳng vào sự thật, có định hướng hợp tác với nhau để có thể thể tham gia vào chuỗi dịch vụ cung ứng phát triển công nghiệp hàng không.


Việt Nam chưa có chương trình phát triển công nghệ chế tạo máy bay theo đúng nghĩa. (Ảnh: CTV/Vietnam+)

Các doanh nghiệp, hiệp hội và chuyên gia hàng không đã có những tranh luận, góp ý về cơ hội cũng như thách thức của doanh nghiệp Việt Nam để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng phát triển công nghiệp hàng không.

Tại Hội nghị bàn tròn “Từ khát vọng đến cơ hội phát triển công nghiệp Hàng không” vào chiều 5/9 tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia, ông Trần Hải Đăng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dịch vụ kỹ thuật hàng không (AESC), đưa ra con số nghiên cứu của thị trường quốc tế cho thấy hiện nay, thị trường công nghiệp Hàng không trên thế giới năm 2025 có khoảng 1.000 tỷ USD, trong đó một nửa thị phần là ở châu Mỹ, sau đó châu Âu. Tuy nhiên, thị phần tại châu Á-Thái Bình Dương đang tăng dần lên qua từng năm.

Ông Đăng cũng tiết lộ chưa có doanh nghiệp Việt nào làm về điện tử, phụ kiện, vật liệu (nhôm nhựa hay cao su), sơn máy bay.

“Việt Nam chưa có chương trình phát triển công nghệ chế tạo máy bay theo đúng nghĩa,” ông Đăng khẳng định.

Nhìn nhận thực tế chuỗi cung ứng hàng không phân chia cho các quốc gia, hoặc doanh nghiệp tham gia vào các chuỗi cung ứng, vị Tổng Giám đốc AESC thừa nhận, hiện Việt Nam vẫn chưa sản xuất được con ốc bánh xe máy bay thương mại, trị giá 100 USD/chiếc.

“Nếu đầu tư nhà máy sẽ ngốn khoảng từ 3-4 triệu USD mới sản xuất được những con ốc này. Trình độ Việt Nam hoàn toàn làm được nhưng có đem lại lợi nhuận và làm sao chen chân vào được chuỗi cung ứng này mới là vấn đề,” ông Đăng chia sẻ.

Khẳng định các tiêu chuẩn hàng không rất cao, người đứng đầu AESC cho rằng điều kiện cần và đủ để tham gia vào chuỗi cung ứng sản phẩm công nghiệp hàng không cần phải được sự chấp thuận của các cơ quan chức năng, Hiệp hội Vận tải Hàng không Thế giới (IATA), các chứng chỉ của Mỹ, châu Âu. Tuy nhiên, doanh nghiệp muốn phê chuẩn thì rất tốn kém về tiền bạc và thời gian và chưa chắc đã thu lại được tiền.

“Doanh nghiệp Việt Nam cần nhìn thẳng vào sự thật, có định hướng hợp tác với nhau nếu không thì không thể tham gia vào chuỗi phát triển công nghiệp hàng không. Các công ty cẩn trọng đầu tư, tránh dàn trải và không đúng hướng; không cạnh tranh về giá; các ưu đãi về đất đai, nhà xưởng, thuế không giải quyết được vấn đề cốt lõi; cần chia sẻ các nguồn lực về thí nghiệm, cơ sở thử nghiệm; chia sẻ kinh nghiệm và thông tin các dự án; Nhà nước cần có các chương trình phát triển máy bay cụ thể, có hạt nhân cốt lõi, để các doanh nghiệp vệ tinh bám theo,” ông Đăng đưa ra kiến nghị.

Ông Uông Việt Dũng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam, cho biết Hàng không Việt Nam hội nhập và phát triển có sự đầu tư của Nhà nước và các thành phần tư nhân. Hiện, nước ta có 14 hãng bay thương mại và chuyên dụng. Năm 2025 khai thác 254 tàu bay và tới năm 2030 có thể kỳ vọng 400 tàu bay hiện đại của thế giới. Hệ thống đường bay mở rộng đáng kể, với 52 đường bay nội địa và 211 đường bay quốc tế và để thúc đẩy sự phát triển thị trường Hàng không Việt Nam cần hình thành phát triển ngành cung ứng, sản xuất chế tạo hàng không.

Theo ông Dũng, công nghiệp hàng không vốn không chỉ đơn thuần là sản xuất, chế tạo nghiên cứu thiết bị, mà bao gồm dịch vụ, quản lý phương tiện, hạ tầng khai thác, logistics.

Tuy nhiên, ông Dũng thừa nhận vẫn còn thiếu sự liên kết, định hướng thị trường công nghiệp hàng không và Cục Hàng không Việt Nam chưa có nguồn nhân lực đủ để có thể nghiên cứu xây dựng, phê duyệt tiêu chuẩn.

Đánh giá nước ta đã có các quy hoạch mạng hàng không và đang thúc đẩy đầu tư, trong đó xác định dư địa công nghiệp hàng không, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho rằng chuỗi cung ứng linh phụ kiện đang có sự dịch chuyển, cùng với công nghệ mới, nhiên liệu bền vững, đào tạo nguồn nhân lực.. và Việt Nam có thể hình thành các trung tâm đào tạo lớn trong khu vực.

“Chúng ta có ước mơ và khát vọng, quyết tâm sẽ đi cùng nhau để xác định chiến lược, lộ trình từng giai đoạn để hiện thực hóa bước vào chuỗi giá trị cung ứng công nghiệp hàng không và sau đó thực hiện khát vọng lớn lao hơn. Cục Hàng không sẽ tạo cầu nối với các tổ chức, nhà sản xuất doanh nghiệp trong và ngoài nước để hỗ trợ, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, tạo ra hệ sinh thái của cộng đồng để phát triển,” ông Dũng khẳng định./.