Tỷ phú Bill Gates đă dự đoán rằng chỉ trong 10 năm nữa, con người có thể chỉ cần làm việc 2 ngày mỗi tuần. Tất cả là nhờ trí tuệ nhân tạo (AI).
Với tốc độ phát triển công nghệ hiện nay, nhà đồng sáng lập Microsoft tin rằng con người sẽ không c̣n cần thiết "trong hầu hết mọi công việc". V́ vậy, mô h́nh làm việc sẽ sớm được định h́nh lại.
Bill Gates đặt vấn đề trong cuộc tṛ chuyện với Jimmy Fallon trên chương tŕnh The Tonight Show: "Công việc trong tương lai sẽ ra sao? Chúng ta chỉ nên làm việc 2 hoặc 3 ngày mỗi tuần thôi sao”.
Đây không phải là lần đầu tiên tỷ phú Bill Gates đề cập đến viễn cảnh thời gian làm việc được rút ngắn. Vào năm 2023, khi ChatGPT mới xuất hiện, ông từng dự đoán rằng xă hội "cuối cùng" sẽ tiến đến giai đoạn làm việc tiêu chuẩn 3 ngày một tuần. Con người khi đó sẽ phải t́m ra cách sử dụng thời gian rảnh rỗi một cách hiệu quả.
Bill Gates chia sẻ trong podcast What Now? của Trevor Noah: "Nếu nh́n rộng ra, mục đích của cuộc sống không chỉ đơn thuần là làm việc”.
Tuần làm việc 2 ngày: Lợi ích và tác động xă hội
Ư tưởng giảm số ngày làm việc chắc chắn sẽ nhận được sự hưởng ứng từ nhiều người lao động, đặc biệt là những người đang phải đối mặt với t́nh trạng kiệt sức, mệt mỏi và cảm thấy bị cô lập, đặc biệt là sau đại dịch.
Thực tế đă có những nghiên cứu cho thấy lợi ích của việc rút ngắn tuần làm việc. Một công ty từng thử nghiệm cắt giảm số ngày làm việc từ 5 xuống 4 ngày và nhận thấy năng suất tăng 24%, trong khi tỉ lệ kiệt sức giảm một nửa.
Xu hướng này dù chưa được áp dụng rộng răi nhưng đang dần xuất hiện. Chính quyền thủ đô Tokyo của Nhật Bản mới đây đă công bố chính sách thử nghiệm tuần làm việc 4 ngày. Mục tiêu của kế hoạch nhằm khuyến khích tỷ lệ sinh tại Nhật Bản. Quốc gia này đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng dân số nghiêm trọng hàng đầu thế giới.
Bên cạnh đó, CEO Jamie Dimon của JPMorgan cũng tin rằng AI sẽ giúp con người làm việc ít hơn. Thậm chí ông dự đoán tuần làm việc có thể giảm xuống c̣n 3 ngày rưỡi. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, JPMorgan vẫn đang siết chặt chính sách làm việc trực tiếp tại văn pḥng, yêu cầu nhân viên phải đến công ty đủ 5 ngày một tuần.
Những ngành nghề có nguy cơ bị AI thay thế
Khi AI xuất hiện ngày càng phổ biến trong môi trường làm việc, Bill Gates thừa nhận rằng một số ngành nghề sẽ chịu tác động lớn hơn so với các ngành khác. Trong cuộc tṛ chuyện với Jimmy Fallon, ông đặc biệt nhấn mạnh rằng bác sĩ và giáo viên là hai lĩnh vực sẽ có sự thay đổi lớn, nhưng theo hướng có lợi cho xă hội.
"Trong thập kỷ tới, AI sẽ trở nên phổ biến và gần như miễn phí, mang đến những lời khuyên y tế chất lượng cao và dịch vụ giáo dục tốt hơn", Bill Gates cho biết.
Mặc dù Bill Gates khẳng định con người vẫn sẽ giữ một số vai tṛ nhất định, nhưng ông cũng h́nh dung một thế giới nơi AI có thể đảm nhận hầu hết mọi thứ.
"Sẽ có một số công việc mà chúng ta vẫn muốn tự ḿnh làm, nhưng về lâu dài, những lĩnh vực như sản xuất, vận chuyển và nông nghiệp sẽ trở thành các vấn đề được giải quyết bởi công nghệ", ông nói thêm.