Cuộc điều trần cựu giám đốc FBI James Corney đă kết thúc. Chưa có diễn biến đặc biệt nào liên quan tới tổng thống Mỹ Donald Trump. Có thể thấy, sóng gió tạm thời yên cho tổng thống Trump và ông có thể thở phào nhẹ nhơm.
Cựu giám đốc FBI James Comey tuyên thệ trước buổi điều trần tại Quốc hội Mỹ ngày 8-6
Cụm hashtag # ComeyHearings đă dậy sóng trên mạng xă hội Twitter trước và sau buổi điều trần kéo dài hơn hai giờ của ông Comey trước Ủy ban T́nh báo Thượng viện Mỹ sáng 8-6 (giờ Mỹ).
Không có bất ngờ
Những người quan tâm chính trị tại Mỹ cũng như toàn cầu kỳ vọng rằng buổi điều trần của ông Comey sẽ xuất hiện những thông tin chấn động hơn nữa. Tuy nhiên ông Comey khiến nhiều người cụt hứng.
Tại buổi điều trần, ông Comey nh́n chung nhắc lại những quan điểm cá nhân xuất phát từ những ǵ ḿnh đă ghi chép sau lần gặp gỡ Tổng thống Donald Trump vào bữa ăn tối hôm 27-1 ở Nhà Trắng: ông khẳng định người Nga có can thiệp bầu cử Mỹ; ông Trump đă yêu cầu “ḷng trung thành” từ ḿnh; ông Trump yêu cầu ông không điều tra cựu giám đốc t́nh báo quốc gia Mỹ Michael Flynn.
Trong nỗ lực làm rơ những tiết lộ của ông Comey, thành viên thuộc Ủy ban T́nh báo thượng viện đă xoáy sâu vào từng chi tiết trong lời khai, và cái họ nhận được gần như chỉ là những kư ức mơ hồ (dù có ghi chép) theo kiểu một nhân chứng trước ṭa.
Trong các câu trả lời của ḿnh, ông Comey thường xuyên đáp kèm theo cụm từ “tôi không biết”. Ví dụ khi được hỏi về lời đề nghị “trung thành”, ông Comey đáp rằng bản thân ḿnh đă “kinh ngạc” (stunned) với điều đó, và lặp lại những ǵ đă viết ngày 7-6 rằng ông và ông Trump đă hiểu sai khái niệm về “sự trung thành một cách trung thực/chân thành”.
Bên cạnh đó, điều quan trọng nhất ảnh hưởng tới Tổng thống Donald Trump là biểu hiện “ngăn cản thực thi công lư”, tức yêu cầu nhánh tư pháp như FBI không điều tra một nghi án, th́ bản thân ông Comey không đưa ra được bằng chứng cáo buộc. Ông mô tả ông Trump đă dùng từ “hi vọng”, chứ không phải ra lệnh.
Ví dụ thượng nghị sĩ Cộng ḥa Jim Risch (bang Idaho) hỏi vặn rằng: “Ông ấy (Trump) không yêu cầu ông chấm dứt cuộc điều tra...”, th́ ông Comey đáp: “Lời lẽ th́ không phải vậy. Nhưng tôi th́ lại coi như là chỉ thị... tôi coi đó là những ǵ ông ấy muốn tôi làm”.
“Bất thường trở nên b́nh thường”
Về phần ḿnh, tổng thống Mỹ tỏ ra im ắng một cách bất thường suốt vài ngày nay, khi “bỏ hoang” trang Twitter của ḿnh từ ngày 6-6, trước khi tố cáo ông Comey dối trá bằng một ḍng trạng thái ngày 9-6: “Bất chấp rất nhiều tuyên bố sai lệch và sự biện hộ dối trá hoàn toàn... th́ vâng, Comey là một gă chuyên ṛ rỉ!”.
Trước đó, khi kết thúc buổi điều trần của ông Comey, Đài BBC cho biết khi các phóng viên hỏi rằng liệu những ǵ ông Comey nói có thật không, Tổng thống Donald Trump không trả lời mà chỉ “đơn giản cười mím môi”.
Mặc dù vậy, luật sư Marc Kasowitz của ông Trump sau đó bác bỏ các cáo buộc mà ông Comey nhắm vào tổng thống Mỹ. Theo Kasowitz, ông Trump không hề t́m cách ngăn cản cuộc điều tra nhằm vào nghi án Nga can thiệp bầu cử Mỹ, và chính các phát ngôn của ông Comey mới đáng là đối tượng điều tra.
“Hôm nay, ông Comey thừa nhận rằng ông ta đơn phương và lén lút tuồn những thông tin không được phép tiết lộ cho báo chí về những trao đổi đặc quyền của ḿnh với tổng thống. Chúng tôi sẽ giao việc này cho cơ quan chức năng để xác định liệu những ṛ rỉ ấy có bị điều tra hay không, khi tất cả những vụ ṛ rỉ khác đều bị điều tra” - BBC dẫn lời luật sư Kasowitz nói ngày 8-6.
Trước đó, ông Comey cũng nói rằng ông sợ ông Trump sẽ “dối trá” về ḿnh nên đă chủ động ghi chép lại cuộc tṛ chuyện và gửi một người khác để tuồn cho báo chí, mà sau nàyNew York Timeslà tờ đăng tải.
Một b́nh luận trên Los Angeles Times ngày 8-6 khẳng định rằng ông Comey sau khi làm “ngôi sao sáng” th́ sẽ chỉ có thể vụt tắt mà thôi. V́ chính quyền của Tổng thống Donald Trump có vẻ đă quen với những vụ lùm xùm, và đang đem khái niệm “b́nh thường hóa những bất thường” vào chính trị, nên sớm muộn ǵ mọi người cũng sẽ cảm thấy những bất thường trở nên b́nh thường.
Chính quyền Obama từng tác động
ông Comey
Trong buổi điều trần ngày 8-6, ông Comey cũng tiết lộ rằng trong quá khứ, chính quyền cựu tổng thống Barack Obama cũng có tác động tới ông trong cuộc điều tra nhằm vào việc sử dụng email của ứng viên Đảng Dân chủ Hillary Clinton.
Theo ông Comey, bộ trưởng tư pháp dưới quyền ông Obama khi ấy là bà Loretta Lynch đă yêu cầu ông đừng gọi vụ lùm xùm email của bà Clinton là một “cuộc điều tra”, thay vào đó hăy xem đấy là “một vấn đề” mà thôi.