1/ "Impeachment" - hiểu thực đúng - là bản cáo trạng (chớ không phải bản luận tội, chuyển qua Thượng viện để luận tội cho rơ rành rồi xét xử). Hồ sơ impeachment phải đồng thời được chuyển tới các nơi sau: chuyển tới Thượng viện (bên Hạ viện sẽ cử một số người gọi là "impeachment managers" để lập luận buộc tội TT Trump) / chuyển tới Ṭa Bạch Cung để nơi đây bổ nhiệm một số luật sư ra trước Thượng viện binh vực, gỡ tội cho TT Trump / chuyển tới Tối cao Pháp viện để chánh thẩm phán John Roberts đọc, chuẩn bị làm chánh án vụ xử tại Thượng viện.
2/ Mà tiến tŕnh trial (xét xử) tại Thượng viện, theo Hiến pháp qui định, sẽ là:
- Giai đoạn 1: Thượng viện biểu quyết có cần thiết / xứng đáng mở phiên ṭa hay không. Bỏ phiếu theo thể thức "đa số tối thiểu". Tức là nếu có 51 thượng nghị sĩ bỏ phiếu "No" th́ câu chuyện impeachment không xem xét đến, kết thúc luôn tại đây.
Hiện nay tại Thượng viện có tới 53 thượng nghị sĩ bên Cộng ḥa, nên nếu họ muốn hủy impeachment của Hạ viện th́ ... dễ ợt.
NHƯNG Tổng thống Donald Trump không muốn hủy, mà ông muốn "Yes" để chuyển qua giai đoạn 2 là giai đoạn xét xử, ổng muốn ổng "bị xử tội" cho ra ngô ra khoai.
- Giai đoạn 2: Khi tiến hành xét xử, chánh án vụ xử (do Tối cao Pháp viện cử qua) sẽ buộc các nhân chứng, buộc các nhân vật có liên quan ra hầu ṭa để đối chất cho cặn kẽ. Cha con Joe Biden bị mời là cái chắc.
Và ông Donald Trump th́ muốn Joe Biden và con trai Hunter Biden ra trước ánh sáng cho nó ... sáng bạch ra những tâm địa bấy lâu nằm trong bóng tối.
Phán quyết của chánh án, ở Thượng viện, đ̣i hỏi phải được thông qua bởi thể thức "đa số 2/3".
3/ Bà Nancy Pelosi đối phó ra sao?
Mọi người đang thấy bà Pelosi tŕ hoăn không đưa hồ sơ impeachment qua Thượng viện, qua Ṭa Bạch cung, qua Tối cao Pháp viện.
Ở đây, đối với trường hợp gay cấn như "impeachment Tổng thống", ngặt thay, luật Mỹ không qui định về thời hạn chuyển hồ sơ.
Luật sư Laurence Tribe "dùi" cho bà Nancy Pelosi là giữ hồ sơ impeachment ở lại Hạ Viện, không chuyển đi. Để chi? Để hồ sơ luận tội (tạm gọi vậy) trở thành cái án treo lơ lửng, cốt làm nhục, hạ uy tín TT Trump.
Nhưng, theo Giáo sư luật học Alan Dershowitz, "Việc giữ lại hồ sơ impeachment là vi phạm Hiến pháp".
Và, theo GS Noah Feldman: "Nếu hồ sơ impeachment không được chuyển qua Thượng viện, đồng nghĩa với việc luận tội không c̣n có giá trị". Tức TT Trump được trắng án hoàn toàn. Mà như vậy, âm mưu giữ lại hồ sơ impeachment để làm "án treo lơ lửng" bị phá sản.
4/ Hành vi giữ lại hồ sơ impeachment là "vi phạm Hiến pháp" hay không? Giữ lại hồ sơ impeachment để làm án treo lơ lửng, hay đồng nghĩa với việc impeachment vô giá trị, TT Trump trắng án?
Buộc ḷng Tối cao Pháp viện phải can thiệp, đưa ra phán quyết chung cuộc. Nếu Tối cao Pháp viện tuyên bà Pelosi "vi phạm Hiến pháp" th́ hậu quả sẽ khốc liệt không chỉ xoay quanh vụ impeachment mà tổn hại tới "sinh mạng chánh trị" của bà Pelosy lẫn phe đảng DC trong Hạ viện!
Ngay lúc này, bà Pelosi và toàn thể Hạ viện đóng cửa, đi nghỉ lễ Christmas và tết Dương lịch. Kỳ nghỉ lễ này giúp bà Pelosi có thêm thời gian thăm ḍ, thương thảo...
Hồ sơ impeachment hiện nay chẳng khác nào lựu đạn chực nổ!
Nguyễn Chương MT