Đă từng có người Mỹ cảnh báo về nguy cơ 'thất thủ' trước Covid-19 mà không ai tin. Cố vấn Nhà Trắng Peter Navarro hồi tháng 1 cảnh báo Covid-19 nếu bùng phát ở Mỹ sẽ khiến hàng trăm ngh́n người chết, thiệt hại hàng ngh́n tỷ USD.
"Sự thiếu hụt khả năng miễn dịch, cũng như vaccine và thuốc điều trị có thể khiến Mỹ thất thủ trong trường hợp Covid-19 bùng phát trên lănh thổ. Điều này sẽ tăng nguy cơ nCoV gây ra đại dịch, đe dọa cuộc sống của hàng triệu người Mỹ", Peter Navarro, cố vấn thương mại hàng đầu của Nhà Trắng, viết trong bản ghi nhớ gửi Hội đồng An ninh Quốc gia ngày 29/1.
Bản ghi nhớ sau đó chuyển cho nhiều quan chức hàng đầu trong chính quyền Mỹ, trong đó có quyền Chánh văn pḥng Nhà Trắng Mick Mulvaney, theo các nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề. Tuy nhiên, chưa rơ liệu Tổng thống Mỹ Donald Trump có biết đến tài liệu này hay không.
Đây được cho là cảnh báo ở cấp cao và trực diện nhất từng lưu hành tại Nhà Trắng vào thời điểm Trump vẫn tỏ ra xem thường mối đe dọa của nCoV với nước Mỹ. Trump c̣n tuyên bố rằng không ai có thể dự đoán được mức độ thiệt hại khủng khiếp như vậy.
Cố vấn Navarro (phải) trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hồi tuần trước. Ảnh: New York Times.
Trong bản ghi nhớ, Navarro cho rằng chính quyền Trump phải lựa chọn mức độ quyết liệt trong nỗ lực kiểm soát dịch bệnh và thiệt hại về con người, kinh tế có thể tương đối thấp nếu Covid-19 có khả năng lây lan và gây tử vong tương tự cúm mùa.
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh "không nên bỏ qua nguy cơ đại dịch tồi tệ nhất" dựa vào những dữ liệu do Trung Quốc công bố. Trong kịch bản tồi tệ nhất, ông cảnh báo hơn 500.000 người Mỹ có thể chết v́ dịch bệnh.
Bản ghi nhớ được viết cùng ngày Tổng thống Trump thành lập nhóm đặc trách ứng phó Covid-19 tại Nhà Trắng, cũng như xem xét biện pháp cấm người nhập cảnh từ Trung Quốc do Navarro đề xuất. Ông chủ Nhà Trắng sau đó hạn chế đi lại với những người đến từ Trung Quốc, nhưng phải mất thêm vài tuần để áp dụng các biện pháp cứng rắn hơn.
Những câu hỏi về cách xử lư khủng hoảng tại Mỹ, đặc biệt là trong giai đoạn đầu, nhiều khả năng sẽ quyết định khả năng tái đắc cử của Trump. Bản ghi nhớ của Navarro cho thấy một số quan chức cấp cao trong chính quyền Trump đă tính tới nguy cơ đại dịch bùng phát, gây thiệt hại nghiêm trọng hơn những ǵ Tổng thống Mỹ công bố trong hai tháng qua.
Cố vấn Navarro và Nhà Trắng chưa b́nh luận về bản ghi nhớ này.
Mỹ hiện là vùng dịch lớn nhất thế giới với hơn 367.600 ca nhiễm, trong đó gần 11.000 người đă chết. Mỹ đă trở thành một trong ba nước ghi nhận hơn 10.000 người chết do dịch bệnh, bên cạnh Italy và Tây Ban Nha.