Ṭa Án H́nh Sự Quốc Tế thông báo mở một điều tra về các vụ hành quyết tại Afghanistan, nghi ngờ lính Mỹ vi phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại, khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 11/06/2020 kư sắc lệnh trừng phạt kinh tế và cấm nhập cảnh Mỹ nhắm các lănh đạo của Ṭa Án H́nh Sự Quốc Tế (CPI) cũng như các quan chức của định chế có tham gia điều tra hồ sơ Afghanistan và Palestine.
Ṭa Án H́nh Sự Quốc Tế, La Haye. 路透社 © REUTERS/Eva Plevier/File Photo
Hoa Kỳ có phản ứng như trên sau khi bà chưởng lư Fatou Bensouda của CPI, bất chấp các đe dọa của Mỹ, ngày 05/03/2020 thông báo mở một điều tra về các vụ hành quyết tại Afghanistan, nghi ngờ lính Mỹ vi phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại.
Từ La Haye, thông tín viên Stéphanie Maupas cho biết cụ thể :
« Đó là một cú bắn chụm, tập trung hỏa lực vào Ṭa Án H́nh Sự Quốc Tế CPI, vào các lănh đạo, quan chức và cả những người thân. Tổng thống Mỹ muốn gây áp lực trong hai hồ sơ được mở ra ở La Haye : Afghnistan và mở rộng khu định cư Do Thái ở Palestine.
Những lời dọa dẫm của chính quyền Trump nhắm vào Ṭa Án có từ mùa thu năm 2018 nhưng vẫn không ngăn cản được việc mở một cuộc điều tra về những tội ác do quân đội Mỹ và CIA phạm phải ở Afghanistan.
Mối lo một cuộc điều tra sắp tới về việc chiếm đóng lănh thổ Palestine gây rắc rối nghiêm trọng cho Israel, đồng minh của Washington tại Trung Đông. Đây là một trong những rào cản cho dự án sáp nhập những vùng lănh thổ Palestine bị chiếm đóng mà chính quyền Trump đă bật đèn xanh.
Cuối tháng 5/2020, thủ tướng Israel, Benjamin Netanyahou xem Ṭa Án H́nh Sự Quốc Tế là "mối đe dọa chiến lược" đối với Nhà nước Israel. Kể từ giờ, Donald Trump đă nâng vấn đề CPI lên mức "khẩn cấp quốc gia".
Nhiều tổ chức phi chính phủ đề nghị các nước thành viên của CPI hành động. 24 giờ trước khi có sắc lệnh của Donald Trump, mười nước tại Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc lên án những lời dọa dẫm nhắm vào định chế.
Tại La Haye, mặc dù tỏ ra cứng rắn, nhưng chắc chắn là lệnh trừng phạt của Mỹ gây lo ngại cho các lănh đạo của CPI. »
Ngay sau sắc lệnh của nguyên thủ Mỹ, Ṭa Án H́nh Sự Quốc Tế (CPI) lấy làm tiếc về « một chuỗi tấn công chưa từng có » nhắm vào định chế, đồng thời nhấn mạnh đến tính chất độc lập của tổ chức. Chủ tịch hội đồng các nước có tham gia CPI, thẩm phán O-Gon Kwon bác bỏ lệnh trừng phạt mà ông cho là « cản trở những nỗ lực chung chống lại hiện tượng miễn truy tố ».