Một di dân gốc Việt bị chuyển qua nhà tù của Cảnh Sát Di Trú (ICE), vừa được thả hôm 8 Tháng Mười Một, nhờ các vị dân cử đấu tranh, đó là anh Phi Phạm, một người tị nạn Việt Nam từng bị tù hình sự.
Theo thông cáo của Hiệp Hội Phát Huy Công Lý Người Mỹ Gốc Á Châu (AAAJ), anh Phi Phạm được gặp gia đình, cộng đồng, và một số dân biểu tiểu bang California đón tại phi trường Oakland, sau khi được thả từ nhà tù ở Colorado.
Anh Phi Phạm là nhân viên cứu hỏa thiện nguyện trong thời gian ngồi tù. (Hình: Asian Law Caucus/Twitter)
Anh Phi Phạm sinh ra trong trại tị nạn ở Philippines. Cha mẹ anh là những người đã chạy trốn cộng sản sau cuộc chiến Việt Nam. Hồi Tháng Năm, 2014, anh Phi bị kết án 14 năm tù vì tội nổ súng bắn người.
Vào Tháng Sáu vừa qua, anh Phi được trả tự do sớm sau hơn bảy năm ngồi tù nhờ hạnh kiểm tốt và có hai năm phục vụ như một lính cứu hỏa tình nguyện.
Nhưng vào ngày ra tù, nhân viên trại giam California thông báo cho ICE đến bắt rồi chuyển anh sang trại giam liên bang ở Colorado để chờ thẩm phán di trú quyết định xem liệu anh có bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ về Việt Nam hay không, theo luật hiện hành.
Việc trả tự do cho anh Phi được thực hiện sau khi anh Ricardo Vasquez Crus, người tù cuối cùng bị ICE giam giữ tại nhà tù Yuba County Jail, được thả hồi tháng trước, sau hơn ba năm ngồi tù.
“Hôm nay, cuối cùng tôi cũng được ôm mọi người trong gia đình và bạn bè trong vòng tay. Chúng tôi tiếp tục đấu tranh cho tự do và tương lai của mình vì ai cũng muốn đất nước này là nơi sống lý tưởng, gắn kết các gia đình với nhau và đối xử công bình, cho dù chúng ta được sinh ra ở đâu,” anh Phi được trích lời nói.
Anh Phi Phạm (phải) ôm một người thân trong ngày được tự do. (Hình: Asian Law Caucus/Twitter)
Trong thời gian bị tù tại California, anh Phi hoàn thành các khóa học về tâm lý, lấy được bằng đại học, ghi danh vào trường kinh doanh, và trải qua quá trình đào tạo lâu dài và phục vụ như một lính cứu hỏa tình nguyện. Anh được coi là đủ điều kiện để được thả tự do sau chín năm thụ án.
Khi anh bị ICE đưa sang nhà tù liên bang, rất nhiều người trong cộng đồng kêu gọi ICE trả tự do cho anh và kêu gọi Thống Đốc Gavin Newsom ra lệnh ngừng chuyển những người vừa được trả tự do như anh Phi qua ICE. Đồng thời, họ cũng yêu cầu thống đốc ủng hộ Dự Luật VISION bảo vệ người tị nạn để họ không bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ, cũng là nhằm xây dựng một hệ thống nhập cư công bình.
Ông Nate Tan, đồng giám đốc Ủy Ban Hỗ Trợ Tù Nhân Châu Á ở Oakland, cho biết, việc chuyển anh Phi qua ICE là một phần của sự bất công lớn mà những người nhập cư và tị nạn trong hệ thống nhà tù phải đối mặt.
Việc anh Phi được thả khỏi nhà tù của ICE được coi là lời nhắc nhở quan trọng, rằng cuộc chiến giành tự do không kết thúc sau khi ai đó mãn hạn tù, mà là khi họ được trả tự do và được giảm nhẹ hình phạt.
Anh Phi là một trong số rất nhiều câu chuyện về những người nhập cư và tị nạn phải chịu thêm một hình phạt khác.
Gia đình và bạn bè đón anh Phi Phạm tại phi trường. (Hình: Asian Law Caucus-Twitter)
Gần đây, Thống Đốc Newsom ân xá cho hai lính cứu hỏa gốc Á từng bị giam giữ, là Bounchan Keola và Kao Saelee.
Vào Tháng Giêng, Quốc Hội California đưa ra Đạo Luật VISION (AB 937-Carrillo) – ngăn chặn hình phạt kép đối với các thành viên cộng đồng nhập cư chỉ dựa trên nơi họ sinh ra.
Ông Anoop Prasad, luật sư của anh Phi và cũng là luật sư của nhóm Asian Law Caucus, cho biết: “Trong bài phát biểu khi tái đắc cử vào Tháng Chín, Thống Đốc Newsom nói người dân California đồng ý với sự đa dạng, hòa nhập, và công bằng chủng tộc. Bây giờ, đã đến lúc thống đốc nên hủy bỏ các chính sách chống người nhập cư và chống người da đen trong nhiều thập kỷ qua, đồng thời cam kết ủng hộ Đạo Luật VISION.”
Đạo Luật VISION được sự ủng hộ của đảng Dân Chủ California, Nhóm Dân Biểu Gốc Châp Phi, Nhóm Dân Biểu Gốc Latino, Nhóm Dân Biểu Gốc Châu Á-Thái Bình Dương, và hơn 180 tổ chức và phong trào…
Ngoài ra, đạo luật này cũng được một số chính quyền thành phố và các biện lý của Los Angeles County và San Francisco County ủng hộ. (Đ.Tr) [đ.d.]