Thách thức bủa vây Thủ tướng Canada sau biểu t́nh xe tải. Hiện nay, làn sóng biểu t́nh của các tài xế xe tải phản đối các quy định pḥng dịch COVID-19 ở mức độ chưa từng có đă làm suy giảm mức tín nhiệm của công chúng đối với ban lănh đạo chính phủ, từ cấp cao nhất là Thủ tướng Justin Trudeau.
Người dân tuần hành phản đối biện pháp pḥng chống COVID-19 ở Ontario, Canada ngày 12/2/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hăng tin AP, ngày 14/2, trong bối cảnh những lời chỉ trích về cách giải quyết biểu t́nh xe tải của chính quyền xuất hiện ngày càng nhiều, cuối cùng Thủ tướng Trudeau đă có biện pháp mạnh mẽ đối với nhóm người lái xe tải và những người biểu t́nh khác bao vây các khu vực ở thủ đô Ottawa trong hơn hai tuần qua. Thủ tướng đă ban ban lệnh khẩn cấp có thể đóng băng tài khoản ngân hàng của người biểu t́nh, nhắm vào các trang website huy động vốn hỗ trợ biểu t́nh và cấm các cuộc phong tỏa tại các cửa khẩu, sân bay và thủ đô Ottawa. Rơ ràng tuyên bố này càng làm những người biểu t́nh và nhiều người bảo thủ ủng hộ tức giận hơn với làn sóng loạt bài đăng trên mạng xă hội chỉ trích nhà lănh đạo.
Ngay sau tuyên bố lệnh khẩn cấp, tỷ lệ tín nhiệm của Thủ tướng Trudeau sụt giảm mạnh. Nelson Wiseman – giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Toronto – nhận định: “Cơ hội cho ông ấy tham gia cuộc bầu cử tới đang ngày càng bị thu hẹp”.
Trong khi đó, báo Toronto Star – một ấn phẩm thường thể hiện sự ủng hộ đối với Thủ tướng Trudeau – giờ đây lại bày tỏ quan điểm khác trong một bài viết, cho rằng lệnh khẩn cấp đáng nhẽ ra không cần được triển khai nếu như các nhà lănh đạo chính trị và cảnh sát phản ứng một cách hiệu quả ngay từ đầu. “Rất nhiều người hoan nghênh quyết định kích hoạt Đạo luật Khẩn cấp của chính phủ Thủ tướng Trudeau song chúng tôi không tham gia nhóm ủng hộ đó. Quyền hạn khẩn cấp chỉ nên đưa ra khi không c̣n biện pháp nào khác, song cách làm đó cũng là bằng chứng cho thấy sự thất bại của chính quyền”, tờ báo viết. Một số tờ báo quốc tế miêu tả các cuộc biểu t́nh vừa qua đă phá vỡ h́nh ảnh một quốc gia luôn được thế giới biết đến là yên b́nh và lịch sự.
Cuộc biểu t́nh của các lái xe tải làm tắc nghẽn nhiều tuyến đường tại Ottawa, Canada, ngày 11/2/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Mặc dù ban bố lệnh khẩn cấp song Thủ tướng Trudeau khẳng định sẽ không huy động lực lượng quân sự để trấn áp người biểu t́nh. Dennis Pilon – giáo sư khoa học chính trị tại Đại học York – miêu tả người đứng đầu đất nước đang đối mặt với t́nh thế “không thể chiến thắng”. “Ngài ấy nghĩ ḿnh đă thể hiện sức mạnh khi phớt lờ người biểu t́nh, nhưng hành động đó không nhận được đồng t́nh từ một vài người ủng hộ ông. Họ nghĩ đáng nhẽ ra ít nhất ngài ấy phải đối thoại với người biểu t́nh”, Giáo sư Pilon lí giải.
Năm 2015, ở tuổi 43, ông Trudeau trở thành vị thủ tướng trẻ thứ hai tại Canada, đem lại hy vọng mở ra “con đường rực rỡ” cho quốc gia khi nhậm chức. Mặc dù gặp nhiều thách thức song ông vẫn tái đắc cử lần 2, với lần gần đây nhất vào tháng 9/2021. Về mặt lư thuyết, Thủ tướng Trudeau có thể tái tranh cử khi cuộc bầu cử kế tiếp diễn ra trong vài năm tới. Tuy nhiên, chuyên gia Wiseman cho rằng ông Trudeau sẽ không làm vậy, trong bối cảnh mức độ tín nhiệm của ông sụt giảm, đặc biệt là ở miền Tây Canada.
Làn sóng biểu t́nh ở thủ đô Ottawa và một nơi tại Canada bùng nổ sau khi các tài xế xe tải phản đối quy định tiêm chủng vaccine và loạt biện pháp pḥng ngừa COVID-19 bắt buộc khác. Tuy nhiên, ngay cả khi xếp hạng tín nhiệm của Thủ tướng Trudeau giảm xuống, các cuộc thăm ḍ gần đây đều cho thấy hầu hết người dân Canada ủng hộ các biện pháp pḥng dịch. Đại đa số người dân Canada được tiêm chủng và tỷ lệ tử vong do COVID-19 chỉ bằng 1/3 Mỹ. Chiến dịch biểu t́nh đă nhận được sự quan tâm từ cộng đồng quốc tế. Phong trào “Đoàn xe Tự do” của những người lái xe tải ở Canada đă nhận được sự ủng hộ, cổ vũ từ các nhân vật phe cánh hữu ở Mỹ, bao gồm cựu Tổng thống Donald Trump và Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz.
Grace Skogstad, Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Toronto, cho biết kết quả lệnh khẩn cấp của Thủ tướng Trudeau sẽ phụ thuộc vào việc liệu nó có thành công trong việc chấm dứt biểu t́nh hay không. “Nếu có thể giải tán đám đông biểu t́nh mà không gây ra thương vào trước cuối tuần này, các nhà phê b́nh sẽ khó có thể phản đối biện pháp của Thủ tướng Trudeau”, Giáo sư Skogstad kết luận.
VietBF@ sưu tập