Bộ Tư lệnh Lực lượng Mỹ ở châu Âu (EUCOM) cho biết chiếc E-6B Mercury – được mệnh danh là máy bay 'ngày tận thế' của Hải quân Mỹ – đă hạ cánh xuống Iceland, vài ngày sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố đ́nh chỉ Hiệp ước hạt nhân New START với Mỹ.
Máy bay Boeing E-6B Mercury của Hải quân Mỹ. Ảnh: Wikipedia
Theo bài đăng trên tài khoản Twitter của EUCOM, phi hành đoàn của chiếc E-6B Mercury, thuộc Bộ Tư lệnh Chiến lược Mỹ, đă gặp Đại sứ Mỹ tại Iceland cũng như giới chức ngoại giao và quân sự khác. Tuyên bố cho biết chiếc máy bay này đang tiến hành các hoạt động trong khu vực do EUCOM chịu trách nhiệm.
Máy bay E-6B Mercury được mệnh danh là máy bay “ngày tận thế” v́ nó được thiết kế để phục vụ như một sở chỉ huy trên không, trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân tổng lực, thảm họa hoặc các cuộc xung đột quy mô lớn khác.
Theo Lầu Năm Góc, chiếc máy bay này cho phép Bộ Tư lệnh Mỹ liên lạc với cả hệ thống vũ khí chiến lược và phi chiến lược, cho phép phóng phóng tên lửa đạn đạo từ mặt đất và tàu ngầm có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.
Thông tin này được đưa ra ngay sau khi Moskva gửi công hàm chính thức cho Mỹ về việc ngừng tham gia hiệp ước New START - thỏa thuận cắt giảm vũ khí hạt nhân cuối cùng c̣n lại giữa Mỹ và Nga.
Hiệp ước giới hạn kho dự trữ hạt nhân của cả hai quốc gia và cho phép các bên thanh sát kho vũ khí của đối phương để đánh giá tiến tŕnh tuân thủ thỏa thuận. Tuy nhiên, cả Nga và Mỹ đều cáo buộc đối phương không tuân thủ, cản trở các cuộc thanh sát theo kế hoạch.
Vào tuần trước, Tổng thống Putin tuyên bố đ́nh chỉ tham gia hiệp ước New START, cáo buộc Mỹ đang cố gắng “tái thiết lập trật tự quốc tế phù hợp với lợi riêng của ḿnh”. Tổng thống Nga cũng chỉ ra những tuyên bố của các nhà lănh đạo phương Tây rằng họ muốn gây thất bại chiến lược cho Nga, công khai hỗ trợ các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào các căn cứ hàng không chiến lược của Nga.
Nêu điều kiện để Moskva tiếp tục tuân thủ hiệp ước, ông Putin cho biết phải có đề xuất rơ ràng về kho vũ khí hạt nhân của NATO - bao gồm cả vũ khí do Anh và Pháp nắm giữ.