Vụ việc xảy ra tại Trung Quốc khiến nhiều người không khỏi bàn tán xôn xao.
"Tức chết mất!" là câu cửa miệng thường dùng để thể hiện sự tức giận, cũng là câu cửa miệng của nhiều người. Tuy nhiên, nếu thực sự "tức chết" người khác, th́ có phải chịu trách nhiệm pháp lư hay không?
Gần đây, trang tin Trung Quốc NetEase đă đưa tin về một vụ án gây xôn xao dư luận. Bị cáo Thẩm dù đă được thôn yêu cầu dọn dẹp rác thải xây dựng nhưng không tuân thủ, điều này dẫn tới tranh căi gay gắt với ông Trương. Số rác thải này chủ yếu là gạch vỡ từ việc phá dỡ tường rào của nhà bị cáo Thẩm, nhưng lại chất đống ở lối đi công cộng.
Đáng chú ư, vừa căi nhau xong, ông Trương đột ngột bị nhồi máu cơ tim cấp tính, tử vong sau khi cấp cứu không thành công. Gia đ́nh ông Trương đă khởi kiện yêu cầu bà Thẩm bồi thường gần 600.000 NDT (hơn 2 tỷ VNĐ).
Ṭa án Trung Quốc chịu trách nhiệm xét xử cho rằng, bà Thẩm đă cố t́nh chất đống rác thải xây dựng sau khi thôn đứng ra ḥa giải và hai bên đạt được thỏa thuận "không sử dụng lối đi công cộng của nhau". Hành vi này rơ ràng là không phù hợp. Mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy bà Thẩm biết tiền sử bệnh tim của ông Trương, nhưng với tư cách là hàng xóm lâu năm, bà Thẩm đáng lẽ phải lường trước được những rủi ro sức khỏe có thể xảy ra khi tranh căi gay gắt với một người đàn ông 70 tuổi. Bị cáo có một phần lỗi khi không thực hiện nghĩa vụ cẩn trọng thông thường của một người b́nh thường.
Thứ hai, nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sự qua đời của ông Trương là nhồi máu cơ tim cấp tính, thời gian phát bệnh là sau khi tranh căi. Qua đó, có thể xác định rằng hành vi tranh căi của hai bên đă khiến ông Trương vốn mắc bệnh tim bị kích động và tái phát bệnh. Hành vi đó và cái chết của ông Trương có mối quan hệ nhân quả pháp lư, bị cáo Thẩm phải chịu trách nhiệm xâm phạm tương ứng.
Tuy nhiên, ṭa án cũng chỉ ra rằng, là một bệnh nhân tim mạch, bản thân ông Trương đă không chủ động tránh xung đột cảm xúc nên sẽ chịu trách nhiệm chính đối với hậu quả thiệt hại. Mặc dù bị cáo Thẩm có lỗi, nhưng bản thân hành vi tranh căi không gây chết người và không có ư định chủ quan gây chết người.
Sau khi cân nhắc toàn diện, ṭa án Trung Quốc xác định bị cáo Thẩm chịu trách nhiệm thứ yếu 5%, phải bồi thường 42.000 NDT (tương đương gần 150 triệu VNĐ).
Ảnh minh họa: Internet
Chia sẻ vụ việc này, Công ty luật Bắc Kinh Zeda đă đưa ra phân tích trên tờ 163 như sau.
Điều 1165 của Bộ luật Dân sự Trung Quốc quy định rằng: Nếu người có hành vi gây thiệt hại đến quyền dân sự của người khác do lỗi của ḿnh, người đó phải chịu trách nhiệm xâm phạm theo quy định pháp lư, trừ khi chứng minh được rằng ḿnh không có lỗi.
"Trách nhiệm" được đề cập trong điều khoản này, cốt lơi là "nghĩa vụ cẩn trọng thông thường của một người b́nh thường" mà ṭa án đề cập. Nói một cách đơn giản là: Nếu bạn biết rơ rằng ḿnh có thể gây hại cho người khác, nhưng không thực hiện các biện pháp pḥng ngừa, th́ bạn cũng phải chịu trách nhiệm.
Ví dụ, nếu bạn biết hàng xóm bị bệnh tim mà vẫn tiệc tùng ồn ào thâu đêm, khác với việc không biết bệnh t́nh của hàng xóm nhưng vẫn sinh hoạt b́nh thường gây ra tiếng ồn. Hai t́nh huống này sẽ dẫn tới phán quyết khác nhau.
Thẩm phán trong vụ án này đă đặc biệt chỉ ra rằng, đối với một người đàn ông 70 tuổi, người b́nh thường nên lường trước được những rủi ro sức khỏe có thể xảy ra khi tranh căi gay gắt, đây là tiêu chuẩn của "người lư trí thông thường".
Và những điểm thường gặp trong thực tiễn có thể kể đến như "biết rơ đối phương đang mang thai mà vẫn xô đẩy tranh căi", "hút thuốc bên cạnh vật liệu dễ cháy gây ra hỏa hoạn", "dắt chó lớn đi lại nơi công cộng mà không rọ mơm", v.v., Một khi những hành vi này gây ra hậu quả xấu, đều có thể bị coi là không thực hiện nghĩa vụ cẩn trọng.
Trong vụ án này, ch́a khóa để ṭa án xác định bị cáo Thẩm phải chịu trách nhiệm nằm ở mối quan hệ nhân quả pháp lư giữa tranh căi và phát bệnh. Dù nguyên nhân chính gây tử vong là bệnh tật của ông Trương, nhưng tranh căi là yếu tố gián tiếp đạt đến "khả năng tương đương", th́ phải chịu trách nhiệm.
Trước đây, có không ít các vụ án tương tự, điển h́nh trong đó là vụ án tử vong do người giao hàng bị kiệt sức ở Hàng Châu năm 2021, v́ làm việc quá sức gây ra bệnh tật, công ty phải bồi thường 20%.
Ngoài ra, Điều 1173 của Bộ luật Dân sự Trung Quốc quy định rơ ràng: Nếu người bị xâm phạm có lỗi đối với việc xảy ra thiệt hại, có thể giảm nhẹ trách nhiệm của người xâm phạm. Trong vụ án này, ông Trương biết rơ ḿnh bị bệnh tim mà vẫn tiếp tục tranh căi với hàng xóm, thực tế cũng là vô trách nhiệm đối với sức khỏe của bản thân, đây mới là ch́a khóa để ṭa án phán quyết bị cáo Thẩm sẽ chịu 5% trách nhiệm.
VietBF@ Sưu tập